Ροές πληροφόρησης

Tweet

Αντιγράφω μια σημερινή ανάρτηση από το nylon.gr που θέτει ένα ερώτημα ευρύτερου ενδιαφέροντος και προσεγγίζει ένα προβληματισμό που έθεσα χθες από μια διαφορετική οπτική γωνία.

Παρακολουθώ με μεγάλο ενδιαφέρον το μπλογκ του υφυπουργού Παιδείας Γιάννη Πανάρετου. Και αυτό γιατί, από τη μία μεριά το ενημερώνει καθημερινά με 2 και 3 νέα άρθρα (όχι κάτι που θα περίμενε κάποιος από ένα υφυπουργό – κυρίως όχι ο Άρης Σπηλιωτόπουλος, που θεωρεί ότι με το κλείσιμο του meafora.gr έκλεισαν και όλα τα παράθυρα διαλόγου του Υπουργείου με τους πολίτες), και από την άλλη πολλές φορές διατυπώνει απόψεις που μπορεί να θεωρηθούν εξαιρετικά αντισυμβατικές, που μπορεί να τον οδηγήσουν σε συγκρούσεις.

Σε ένα από τα τελευταία του post ασχολείται με το πολύ ευαίσθητο ζήτημα της εκλογής καθηγητών στα Πανεπιστήμια, και λέει πράγματα που μπορεί να λέγονται από όλους μας πολλές φορές ιδιωτικά (δεν βρίσκονται δηλ. μακρυά από την αλήθεια), αλλά όχι από ένα Υπουργό.

Για τις εκλογές καθηγητών δεν χρειάζεται να γράψω πολλά πράγματα. Δεν είναι μόνο οι κραυγαλέες και προκλητικές περιπτώσεις καταπάτησης κάθε έννοιας ακαδημαϊκής δεοντολογίας που έχουν δημοσιοποιηθεί, κυρίως στα μπλογκς (που έχουν παίξει σημαντικό ρόλο στην αποκάλυψή τους). Είναι και η αντίδραση της κοινωνίας που αγανακτεί όταν πληροφορείται μεθοδεύσεις και πρακτικές που απάδουν προς στο ακαδημαϊκό ήθος.

Πολύ ενδιαφέρον όμως βρήκα και το γεγονός ότι αναδεικνύει τα blogs, σαν ένα παράγοντα ο οποίος βοηθά στην ενημέρωση και αποκάλυψη καταστάσεων που πολλοί παραδοσιακοί δημοσιογράφοι πολλές φορές δεν καταφέρνουν να κάνουν – για πολλούς λόγους. Πρόκειται πραγματικά για πολιτισμικό σοκ, μια τέτοια δημόσια γλώσσα. Θα παρακολουθήσω με ενδιαφέρον τα αποτελέσματα αυτού του διαλόγου.

Μιλώντας όμως για Πανεπιστήμια και εκπαίδευση, είδα σήμερα ένα ενδιαφέρον video στο οποίο μιλά o Jon Hagel, για τη νέα εποχή της υπερπληροφόρησης, του real time web και των νέων ικανοτήτων που πρέπει να αποκτήσουμε.

Στο ερώτημα “πως θα αντιμετωπίσουν οι επιχειρήσεις και οργανισμοί (αλλά συμπληρώνω και η κοινωνία) τη μετάβαση στο real time web, στο social web και στην ανάπτυξη της φορητότητας της πληροφορίας (mobile)” ο Hagel μας λέει ότι σταδιακά βρίσκουμε λιγότερη αξία στην προσπάθεια “αποθήκευσης” της πληροφορίας/γνώσης (τι ξέρουμε για ένα θέμα σε κάθε χρονική στιγμή), και περισσότερη αξία στην συμμετοχή μας σε “ροές γνώσης” (flows of knowledge).

Το πρόβλημα σε ένα κόσμο που καθημερινά αλλάζουν τα δεδομένα του, είναι πως οτιδήποτε γνωρίζεις σήμερα, από αύριο κιόλας έχει αρχίσει να χάνει την αξία του. Ο μόνος τρόπος να είσαι “μορφωμένος” είναι να γνωρίζεις πως να συμμετέχεις σε αυτές τις “ροές”, αλλά και πως να παίρνεις τη μεγαλύτερη αξία από αυτή τη συμμετοχή, χωρίς να σε καταπίνει το ποτάμι της πληροφορίας (έχω γράψει και πριν από ενάμισι χρόνο για το web of flow).

Ο Hagel αναφέρεται κυρίως στον κόσμο των επιχειρήσεων, αλλά αυτό ακριβώς το σκεπτικό κολά στο χώρο της εκπαίδευσης και των Πανεπιστημίων. Αυτός είναι ο χώρος που θα τροφοδοτήσει τις επιχειρήσεις μας με το ανθρώπινο δυναμικό, το οποίο θα κάνει ή δεν θα κάνει ανταγωνιστική στο μέλλον την Ελληνική οικονομία στο νέο κόσμο.

Τα σημαντικά ερωτήματα (απευθύνονται και στον Γ. Πανάρετο) είναι ακριβώς αυτά: Πως θα μπει αυτή η νέα γνώση στην Ελληνική εκπαίδευση? Πως θα δημιουργήσουμε τους “μορφωμένους” του 21ου αιώνα? Και ποιός ακριβώς θα το κάνει αυτό? Όταν ο υφυπουργός στο μπλογκ του διατυπώνει το ερώτημα

επιτρέπεται η πολιτική ηγεσία να παρεμβαίνει στα ακαδημαϊκά θέματα; Τι είναι εκείνο που κάνει την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΠΘ περισσότερο κατάλληλη να καταπολεμήσει τέτοια φαινόμενα από την ίδια την ακαδημαϊκή κοινότητα;

η απάντηση δείχνει πραγματικά πολύ δύσκολη. Γιατί, από τη μία μεριά πράγματι δείχνει μια “δημοκρατική ευαισθησία” το να πεις “αφήνω την κοινότητα να αυτορυθμιστεί γιατί ξέρει τα ζητήματα της καλύτερα”. Από την άλλη όμως, η κοινωνία μας έχει σαφείς, πολύ επιτακτικές ανάγκες για άμεσες βαθιές αλλαγές στο εκπαιδευτικό μας σύστημα.

Ποιός έχει την ευθύνη για αυτές τις αλλαγές? Η ίδια η “εκπαιδευτική κοινότητα” (που έχει προφανώς την τάση να αναπαράγει τον εαυτό της) ή οι Έλληνες πολίτες οι οποίοι τη χρηματοδοτούν – αλλά και τη διοικούν μέσω της κυβέρνησης που τους εξέλεξε? Και οι εκλογές των καθηγητών είναι ένα από τα θέματα που άπτονται ακριβώς αυτών των αλλαγών – το ποιοί μπορούν και θέλουν να διδάξουν στα παιδιά μας αυτή τη νέα γνώση.