Wednesday, September 07, 2011

Τα Επαγγελματικά Δικαιώματα και το ΣτΕ

Από τα σχόλια στο μπλογκ, πληροφορήθηκα την απόφαση του ΣτΕ σε σχέση με τα ΠΔ που αφορούν επαγγελματικά δικαιώματα αποφοίτων ΤΕΙ.

Δεν έχω διαβάσει την πλήρη απόφαση για να μπορέσω να τοποθετηθώ αναλυτικά. Αισθάνομαι όμως την ανάγκη να κάνω μια κατ' αρχήν τοποθέτηση με βάση όσα διάβασα, δεδομένου ότι είχα την ευθύνη του χειρισμού αυτού του θέματος.

Κατ' αρχήν, να θυμίσω τα δεδομένα: Επί 30 σχεδόν χρόνια δεν είχαν χορηγηθεί επαγγελματικά δικαιώματα σε αποφοίτους ιδρυμάτων που η ίδια η πολιτεία είχε ιδρύσει. Δεν θα υπεισέλθω στους λόγους γιατί είναι γνωστοί και αναφέρονται κυρίως στην προχειρότητα με την οποία ιδρύονταν τμήματα και ιδρύματα χωρίς να έχουν ληφθεί υπ' όψη οι συνέπειες των αποφάσεων αυτών και οι προεκτάσεις τους. Οι πολιτικοί απέφευγαν να ασχοληθούν με την ουσία του προβλήματος γιατί η αντιμετώπισή του προκαλούσε τεράστιες αντιδράσεις σε αντικρουόμενα συμφέροντα ισχυρών συντεχνιών. Σε ορισμένες περιπτώσεις έγιναν κάποιες προσπάθειες αλλά σταμάτησαν είτε στα συναρμόδια υπουργεία είτε στο ΣτΕ. Η τελευταία προσπάθεια έγινε επί υπουργίας Ταλιαδούρου. Απλά τα σχέδια αυτά πήγαν μέχρι τα γραφεία των συναρμοδίων υπουργείων και έμειναν εκεί επί μήνες.

Κατά την διάρκεια της θητείας μου, έκανα κάθε δυνατή προσπάθεια για να δοθεί οριστική λύση στο πρόβλημα. Και η λύση αυτή δεν μπορεί να είναι άλλη από την πιστοποίηση των επαγγελματικών προσόντων από τους αρμόδιους επιμελητηριακούς φορείς. Αυτή είναι η διεθνής πρακτική και σωστά γίνεται έτσι. Δεν μπορεί ενας Υφυπουργός ή ένας ΓΓ να αποφασίζει μηχανιστικά ότι οι πτυχιούχοι όλων των τμημάτων ενός γνωστικού αντικειμένου, ανεξάρτητα από τα προσόντα τους, τις ικανότητές τους και την απόδοσή τους, θα μπορούν να κάνουν συγκεκριμένες και αυστηρά προσδιορισμένες με νόμο (!) δραστηριότητες που δεν μπορούν να μεταβληθούν σε όλη τους την ζωή (!) ανεξάρτητα από τα προσόντα και τις επιπλέον γνώσεις που εν τω μεταξύ απέκτησαν. Ετσι, είχαμε φτάσει στις φαιδρότητες κάποιος να μπορεί να κτίσει ενα όροφο και κάποιος άλλος δύο ανάλογα με τον τίτλο που είχε αποκτήσει!

Για πρώτη φορά, έγιναν επιτροπές με συμμετοχή πρυτάνεων και προέδρων ΤΕΙ, αλλά και εκπροσώπων των φορέων και των συναρμοδίων υπουργείων που συζήτησαν την ουσία του προβλήματος. Ολα τα σχέδια ΠΔ δημοσιοποιήθηκαν πριν από την οριστικοποίησή τους και δόθηκε η δυνατότητα σχολιασμού σε κάθε ενδιαφερόμενο. Η δημόσια διαβούλευση έγινε σε δύο φάσεις, πριν και μετά την συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας. Οι σχετικές αναρτήσεις είχαν περισσότερες από 50000 επισκέψεις με 1700 περίπου σχόλια. Για πρώτη φορά επίσης, τα σχέδια αυτά συζητήθηκαν σε κοινή συνεδρίαση των τομέων πανεπιστημικής και τεχνολογικής εκπαίδευσης του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας.

Αμέσως μετά την υπογραφή τους και την υποβολή τους στο ΣτΕ, ξεκίνησε η διαβούλευση για τον δυσκολότερο επιμελητηριακό φορέα, αυτόν των μηχανικών. Η σελίδα της διαβούλευσης έχει περισσότερες από 21000 επισκέψεις, ενώ διατυπώθηκαν 300 περίπου σχόλια. Με βάση αυτά, διαμορφώθηκε ένα τελικό σχέδιο για την διεύρυνση του Τεχνικού Επιμελητηρίου, το οποίο πρέπει να πάρει την μορφή νομοσχεδίου. Ο ανασχηματισμός που μεσολάβησε καθυστέρησε την ολοκλήρωση αυτής της διαδικασίας.

Η βασική επομένως αιτίαση της αρνητικής γνωμοδότησης του ΣτΕ βασίζεται στην έλλειψη αυτού του διευρυμένου φορέα. (Οι υπόλοιπες αιτιάσεις είναι δευτερεύουσες και εύκολα αντιμετωπίσιμες. Θα τις σχολιάσω όμως όταν πάρω τα χέρια μου την γνωμοδότηση). Εξήγησα τους λόγους της καθυστέρησης ίδρυσης του διευρυμένου αυτού φορέα. Πίστευα όμως ότι μέχρι να ιδρυθεί ο φορέας αυτός θα έπρεπε οι απόφοιτοι των ΤΕΙ να έχουν τουλάχιστον κάποιες θεσμοθετημένες επαγγελματικές δυνατότητες (τις οποίες θα μπορούσαν να βελτιώσουν μετα την ίδρυση των ενιαίων επιμελητηριακών φορέων). Για τον λόγο αυτό και προχώρησα τα ΠΔ που έτσι κι' αλλιώς απαιτούνται διαδικαστικά.

Κατά την διάρκεια της υπουργικής μου θητείας, έκανα ό,τι ήταν ανθρωπίνως δυνατό για την ουσιαστική επίλυση αυτού του μεγάλου κοινωνικού προβλήματος. Θα εξακολουθήσω να κάνω ό,τι μπορώ, ανεξάρτητα από επίσημη ιδιότητα, για να κλείσει η μεγάλη και απαράδεκτη αυτή εκκρεμότητα.