Monday, January 31, 2011

Το Συμβούλιο Διοίκησης και η διοικητική αυτοτέλεια των Πανεπιστημίων

Σε πολλά σχόλια στο blog μου, αλλά και στην δημόσια συζήτηση που γίνεται για τις αλλαγές στα πανεπιστήμια, αναδεικνύεται ως μείζον θέμα η σύνθεση του Συμβουλίου Διοίκησης, ο αριθμός των «εξωτερικών» μελών του Συμβουλίου και ο τρόπος επιλογής τους.

Σε αρκετές περιπτώσεις, νομίζω ότι το θέμα δεν τίθεται στην σωστή του βάση. Ποια είναι στην ουσία η λογική του Συμβουλίου Διοίκησης και ποιό είναι το πρόβλημα που προσπαθεί να θεραπεύσει;

Με την μέχρι σήμερα πρακτική της εκλογής των οργάνων διοίκησης με καθολικές ψηφοφορίες καθηγητών, φοιτητών και εργαζομένων στο πανεπιστήμιο, δημιουργείται το πρόβλημα της «εκλογικής βάσης», στην οποία οι αρχές του πανεπιστημίου έχουν αποκλειστική αναφορά. Αυτό οδηγεί τις διοικήσεις σε μια μονομερή προσέγγιση όσο αφορά τις ευθύνες και τις υποχρεώσεις τους, αφού αυτές συνδέονται μονοσήμαντα με το εσωτερικό του πανεπιστημίου και καθόλου με το εξωτερικό και την κοινωνία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της κατάστασης αυτής είναι ότι η μόνη περίπτωση ελέγχου του πρυτάνεως είναι αυτή του πειθαρχικού ελέγχου με μόνο υπεύθυνο το πειθαρχικό συμβούλιο, στο οποίο συμμετέχουν οι ανώτατοι δικαστικοί και ένας πρύτανης. Επιπλέον, δημιουργείται μία ανορθόδοξη σύγκρουση συμφερόντων, όταν για παράδειγμα καλείται ένας πρύτανης να ελέγξει ακριβώς αυτούς από τους οποίους εξαρτάται.

Επομένως, η οποιαδήποτε διαδικασία ανάδειξης της ηγεσίας του πανεπιστημίου με αποκλειστικό κριτήριο την εσωτερική ψηφοφορία δεν μπορεί να είναι αποδοτική για το καλό του πανεπιστημίου. Αυτή ακριβώς την παθογένεια προσπαθεί να διορθώσει η πρόταση του υπουργείου για την δημιουργία Συμβουλίου Διοίκησης και την επιλογή του πρύτανη από το Συμβούλιο μετά από ανοικτή διεθνή προκήρυξη.

Στο σημείο αυτό, έχουν τεθεί ερωτήματα σε σχέση με την συνταγματική επιταγή για πλήρη διοικητική αυτοτέλεια των πανεπιστημίων και για το ενδεχόμενο αυτή να πλήττεται με τις συγκεκριμένες προτάσεις.

Κατ’αρχήν, είναι απαραίτητη μία ουσιαστική παρατήρηση. Το Συμβούλιο δεν θα είναι ένα όργανο εκτός πανεπιστημίου. Θα αποτελεί μέρος της δομής του πανεπιστημίου. Και η επιλογή του μπορεί να γίνεται με τρόπο που να αποκλείει τόσο την παρέμβαση του κράτους όσο και την εκλογική εξάρτησή του από το εσωτερικό του πανεπιστημίου.

Όσον αφορά τα μέλη του Συμβουλίου που ενδεχομένως θα προέρχονται από την πανεπιστημιακή κοινότητα, τίθεται το ερώτημα του ποιά είναι η «πανεπιστημιακή κοινότητα». Μέχρι σήμερα, κατά την διοικητική πρακτική και χωρίς ειδικότερη ερμηνεία αυτής της έννοιας, ως πανεπιστημιακή κοινότητα έχει θεωρηθεί το σύνολο των καθηγητών, φοιτητών και κάθε άλλης μορφής προσωπικό που εργάζεται στο πανεπιστήμιο. Αυτή όμως η πρακτική δεν έχει ποτέ και πουθενά θεσμοθετηθεί. Ούτε έχει εξειδικευθεί από τον νομοθέτη. Αναρωτιέται έτσι κανείς γιατί αποκλείονται από την κοινότητα αυτή άλλες κατηγορίες πολιτών που έχουν επίσης άμεση σύνδεση και ενδιαφέρον για τα τεκταινόμενα στο πανεπιστήμιο. Αναφέρομαι στους αποφοίτους των πανεπιστήμιων (στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης π.χ. αποτελούν μέρος της πανεπιστημιακής κοινότητας), τους ομότιμους καθηγητές, τους επίτιμους καθηγητές, τους επίτιμους διδάκτορες, ενδεχομένως τους ευεργέτες του πανεπιστημίου (αφού αποκτήσουν κάποια σχέση με αυτό, πχ. ως επίτιμα μέλη), κ.ο.κ.

Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει το ενδιαφέρον των παραπάνω –ενδεχομένως και άλλων ακόμη– για το πανεπιστήμιο με το οποίο συνδέονται και να τους αποκλείσει από την δυνατότητα είτε κάποιοι από αυτούς να αποτελούν μέρος της διοίκησης του πανεπιστημίου (π.χ. ως “εσωτερικά” μέλη του Συμβουλίου Διοίκησης), είτε να συμβάλλουν στην επιλογή του Συμβουλίου Διοίκησης.

Το άλλο ερώτημα αφορά την ανάγκη να υπάρχει ένας βαθμός συμμετοχής των καθηγητών και φοιτητών στην επιλογή ορισμένων μελών του Συμβουλίου Διοίκησης, χωρίς όμως η συμμετοχή αυτή να οδηγεί σε πελατειακές σχέσεις και «ανάληψη υποχρεώσεων» διοικούντων προς τους διοικούμενους. Αυτό πρέπει να αποκλεισθεί με κάθε τρόπο.

Η αδυναμία αυτή μπορεί να ξεπεραστεί με την υιοθέτηση της πρακτικής της κλήρωσης. Μίας πρακτικής που επί αιώνες, ακόμα και από την εποχή της αρχαίας Ελλάδας, έχει χρησιμοποιηθεί για την ανάδειξη εκπροσώπων χωρίς αυτοί να χρειάζεται να έρθουν σε ανταλλαγή αιτημάτων και υποσχέσεων με αυτούς που θα εκπροσωπούν. Φυσικά, η κλήρωση μπορεί να γίνεται μεταξύ προσώπων με σαφώς ορισμένα επιθυμητά ακαδημαϊκά χαρακτηριστικά. Μάλιστα, το στοιχείο της κλήρωσης, πέραν της βασικής του μορφής όπως συναντάται ήδη στην Αθηναϊκή Δημοκρατία, μπορεί να ενσωματωθεί ακόμη και σε περισσότερο σύνθετα συστήματα επιλογής εκλεκτόρων –αλλά και ταυτόχρονα ακόμη και υποψηφίων– για την ανάδειξη διοικήσεων, όπως για παράδειγμα γινόταν στην Βενετία επί πέντε αιώνες (μέσα 1200 μέχρι τέλη 1700) με στόχο να ελαχιστοποιηθεί η επιρροή συγκεκριμένων οικογενειών (στην περίπτωση του πανεπιστημίου, ισχυρών ομάδων).

Θεώρησα χρήσιμο να καταγράψω τις σκέψεις αυτές για να συμβάλω στον διάλογο που αναπτύσσεται γύρω από το θέμα, και για να ενθαρρύνω να αναπτυχθεί ο διάλογος περισσότερο στην κατεύθυνση της εύρεσης λύσεων αντί της «ανακάλυψης» προβλημάτων.

Δήλωση Συμμετοχής στις Πανελλήνιες Εξετάσεις 2011

Το δελτίο τύπου εδώ.

Πορεία αξιολόγησης των προγραμμάτων Θαλής, Αρχιμήδης, Μεταδιδακτορική Ερευνα

Η σχετική ανακοίνωση είναι εδώ.

Sunday, January 30, 2011

Συνέντευξη στο MEGA (MEGA Σαββατοκύρικο), 29/1/2011

Με τους δημοσιογράφους Μανώλη Αναγνωστάκη και Ιορδάνη Χασαπόπουλο.

Τα κυριώτερα αποσπάσματα (διαμορφωμένα σε κάποια σημεία από προφορικό σε γραπτό λόγο).
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Να καλημερίσουμε εδώ τον Υφυπουργό Παιδείας τον κ. Πανάρετο. Καλημέρα σας κ. Πανάρετε.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Καλή σας μέρα.
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Η αλήθεια είναι ότι είστε ο πλέον κατάλληλος, ένας άνθρωπος που ξέρει τα θέματα της παιδείας.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Ναι από αυτό θα ξεκινήσουμε.
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Λάθη σε αυτή την ιστορία έγιναν; Έτσι όπως την παρακολουθήσατε, εσείς δεν ήσασταν στην ομάδα διαχείρισης της κρίσεως. Ξεκινάνε 300 άνθρωποι από τα Χανιά και έρχονται στην Αθήνα με πλοίο και μετά φτάνουν μέχρι την Νομική. Το μεγάλο ερώτημα είναι γιατί η Αστυνομία δεν τους σταμάτησε είτε στα Χανιά, είτε στο λιμάνι, είτε έξω από την Νομική. Σαν πανεπιστημιακός να μου το πείτε αυτό, δεν θέλω σαν κυβερνητικό στέλεχος.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα οδηγεί στο ότι αν τους είχαν σταματήσει κάπου νωρίτερα, δεν θα είχαμε φτάσει εκεί. Και πιστεύω ότι όταν τα ερωτήματα τίθενται έτσι, αγνοούν την ουσία του προβλήματος. Οτι μπορεί αυτοί οι άνθρωποι να είχαν σταματηθεί προηγουμένως και να μην είχαν μπει στην Νομική, αλλά θα μπορούσαν κάποιοι άλλοι να μπουν εκεί. Το πρόβλημα δεν είναι ακριβώς ότι οι συγκεκριμένοι άνθρωποι ξεκίνησαν από την Κρήτη.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Δεν μιλάμε τώρα για το πρόβλημα, προφανώς. Μιλάμε τώρα για την διαχείριση της κρίσης. Είναι ένα άλλο ζήτημα το πρόβλημα και ένα δεύτερο ζήτημα πώς χειρίστηκε η Κυβέρνηση την κρίση. Εγώ συμφωνώ μαζί σας σε αυτό που λέτε ότι «δεν ξέρω, δεν θέλω να μπω ανάμεσα στον Πρύτανη και στον Υπουργό τον κ. Παπουτσή» και τα λοιπά, σωστό. Θέλω να σας πω όμως ότι η πολιτική …
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Δεν μπορώ να αμφισβητήσω την δήλωση του Υπουργού ότι δεν είχε καμία ενημέρωση.
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Μια στιγμή, να σταθώ λίγο σε αυτό που είπατε ότι να μην απλουστεύουμε τα πράγματα και μπορεί να μην ήταν αυτοί από τα Χανιά, να ήταν κάποιοι άλλοι. Εσείς βλέπετε πολιτική υποκίνηση πίσω από εκεί; Να δημιουργηθεί θέμα;
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Βλέπω ότι υπάρχουν συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες - άλλες διότι έχουν βαθιά πιστεύω, άλλες διότι θεωρούν ότι αυτό το θέμα μπορεί να προωθήσει γενικότερες απόψεις που έχουν για αμφισβήτηση του τρόπου λειτουργίας του κράτους, το αξιοποίησαν με αυτό τον τρόπο. Αυτό, δεν μπορεί να το αμφισβητήσει κανείς και ακούστηκε και σήμερα στην συζήτηση.
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Άρα πήγαν να δημιουργήσουν ένα θέμα.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Μα βέβαια πήγαν να δημιουργήσουν ένα θέμα αυτές οι δυνάμεις, δεν είναι κάτι που δεν μπορεί να το δει κανείς. Και σας είπα, μπορεί κανείς να ψάξει να βρει τις εξηγήσεις και μπορεί να πει ότι κάποιος ιδεολογικά έντονα, πιστεύει ότι πρέπει ή όλοι οι μετανάστες να πάρουν άδεια, ή όλες οι αιτήσεις να εξεταστούν άμεσα και υπάρχουν και άλλοι οι οποίοι θεωρούν ότι αυτή την στιγμή είναι σκόπιμο να δημιουργηθεί μια κοινωνική ένταση, διότι έτσι οι δικές τους οι απόψεις, θα εξυπηρετηθούν καλύτερα.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Αυτό δηλαδή πιστεύετε εσείς. Γι' αυτό έγιναν τα επεισόδια.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Σας είπα ταυτόχρονα, ότι υπάρχουν και άλλοι άνθρωποι οι οποίοι επίσης συντάσσονται με αυτή την κατάληψη, οι οποίοι ιδεολογικά το πιστεύουν. Δεν μπορείς να αμφισβητήσεις σε όλους τους ανθρώπους αυτό το οποίο νιώθουν, αλλά δεν μπορείς να αγνοήσεις ότι δημιουργήθηκε ένα πολιτικό κλίμα και αυτό το πολιτικό κλίμα, οδηγούσε σε ένταση. Και δεν μπορούμε επίσης να αγνοήσουμε ότι έχουμε δει στο παρελθόν πως υπάρχουν πολιτικές δυνάμεις, οι οποίες θεωρούν ότι η κοινωνική ένταση, προάγει τις δικές τους απόψεις.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Σωστό είναι αυτό που λέτε.
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Όλες αυτές τις μέρες της διαχείρισης της κρίσης, εγώ μιλώντας και με Υπουργούς, αυτό που φοβούνταν –και θέλω να μου πείτε, εάν εσείς έχετε αυτή την εικόνα- ότι αν γινόταν επέμβαση της Αστυνομίας, μετά θα ξεσηκωνόταν το σύστημα. Δηλαδή, θα είχαμε πολλές καταλήψεις σε Πανεπιστήμια, θα φοβόσασταν ότι οι μετανάστες θα κάνουν διαδηλώσεις. Είχατε τέτοιο κλίμα εσείς; Ή είναι υπερβολές όλα αυτά;
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Κοιτάξτε. Βέβαια, μία Κυβέρνηση δεν μπορεί να μην ανησυχεί όταν γνωρίζει ότι υπάρχει ένα δεδομένο πρόβλημα - και δεν αναφέρομαι στο πρόβλημα της κατάληψης της Νομικής, αναφέρομαι στο πρόβλημα με τους οικονομικούς μετανάστες, με αυτούς, οι οποίοι δεν είναι νόμιμοι μετανάστες στην Ελλάδα. Υπάρχει αυτό το πρόβλημα, ελέχθη και προηγουμένως. Αυτοί οι άνθρωποι δούλευαν. Είχαν δουλειά εδώ με τον όποιο τρόπο και σε κάποια στιγμή το πρόβλημα αυτό αναδεικνύεται γιατί οι δουλειές έχουν μειωθεί. Αυτό, δεν μπορεί να το αγνοήσει κανείς και έχουμε παραδείγματα, έχουμε δει τι έχει γίνει στο εξωτερικό από ένα κακό χειρισμό.
Πιστεύω ότι ο χειρισμός αυτός και όπως έγινε από πλευράς της Κυβέρνησης ήταν ο καλύτερος δυνατός. Και δεν το λέω ως μέλος της Κυβέρνησης, το λέω, όπως μου είπατε προηγουμένως, ως ένας πολίτης που βλέπω και το αποτέλεσμα. Γιατί θα σας πω και άλλα στοιχεία, τα οποία πρέπει κανείς να τα πάρει υπόψη του. Η συζήτηση για το άσυλο και αν θα έπρεπε να αρθεί το άσυλο και τι θα έπρεπε να κάνει η Κυβέρνηση - όπως ξέρετε η Κυβέρνηση είχε την δικαιοδοσία, αν θέλετε, αφού δόθηκε η σύμφωνη γνώμη του Πανεπιστημίου, 24 ώρες … πόσες ώρες ήταν; Με το που δόθηκε η άδεια δεν μπήκε μέσα η αστυνομία. Γιατί η κυβέρνηση διαχειρίστηκε το πρόβλημα, με τον τρόπο εκείνο, που θεωρούσε ότι παίρνει υπ’ όψη όλες τις παραμέτρους ενός σύνθετου προβλήματος και νομίζω ότι ο τρόπος αυτός, οδήγησε σε ένα σωστό αποτέλεσμα.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Να σας ρωτήσω κάτι. Θα ξαναπεράσουμε βέβαια στην διαχείριση, διότι εγώ νομίζω ότι το ζήτημα είναι να τα προβλέπεις αυτά τα πράγματα και όχι… Βεβαίως δεν μπορείς να τα προβλέψεις όλα, κάποια στιγμή θα χρειαστεί να λύσεις και τα ζητήματα. Είδα όμως ότι στην διαχείριση της κρίσης και ιδιαίτερα στην πρώτη φάση, να υπάρχει ένας πανικός -και επανέρχομαι σε αυτό που σας είπα και πριν- να τα ρίχνει ο ένας στον άλλον. Είδα δηλαδή όλο τον μηχανισμό που λειτούργησε, να είναι «δεν φταίω εγώ, φταίει ο άλλος, δεν φταίει ο άλλος φταίει ο άλλος, δεν φταίει ο άλλος φταίει ο άλλος» και να ξανακάνει όλο αυτό τον κύκλο.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Σε ένα βαθμό, νομίζω ότι είναι δικαιολογημένη η παρατήρησή σας, όχι όμως ο ένας στον άλλον. Υπήρχε το ερώτημα εάν το κράτος θα μπορούσε να διαχειριστεί το θέμα της παραμονής των ανθρώπων αυτών μέσα στο κτίριο της Νομικής, και αν το Πανεπιστήμιο έδωσε την ευχέρεια στο κράτος να το διαχειριστεί όπως το διαχειρίστηκε στο τέλος. Αυτή νομίζω ότι είναι η μεγάλη διαφωνία.
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Τι θα κάνετε τώρα με το θέμα του ασύλου; Γιατί από ό,τι τουλάχιστον λένε στην Κυβέρνηση, όλο αυτό θα πάει στις αλλαγές που θα γίνουν για τον τρόπο Διοίκησης των Πανεπιστημίων.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Μα είναι φυσικό κ. Χασαπόπουλε. Θα σας πω το εξής: όταν συζητάμε εδώ και μήνες, 6 μήνες για μία συνολική αλλαγή στο Πανεπιστήμιο, κορυφαίο στοιχείο της οποίας είναι η αλλαγή του τρόπου Διοίκησης, ο οποίος τρόπος Διοίκησης έχει φέρει αυτές τις αδυναμίες που βλέπουμε διαχρονικά σε σχέση και με το άσυλο, δεν έχει έννοια να μιλάμε για επί μέρους αλλαγές.
Εγώ έχω ζήσει δυστυχώς περιπτώσεις διαπραγματεύσεων για το άσυλο, από το 1989. Τότε ήμουν Γενικός Γραμματέας στο Υπουργείο Παιδείας και οι δυο άλλοι άνθρωποι με τους οποίους το διαχειριστήκαμε από πλευράς Κυβέρνησης έχουν φύγει από την ζωή - ήταν ο υπουργός Εσωτερικών Μένιος Κουτσόγιωργας, ο Υπουργός Δημόσιας Τάξης Τάσος Σεχιώτης. Το ίδιο έχει συμβεί και με τον τότε Πρύτανη του Πολυτεχνείου Μουτσόπουλο. Τότε δεν υπήρχαν κινητά και είχαμε κατασκηνώσει στο ξενοδοχείο Ακροπόλ απέναντι από το Πολυτεχνείο και περιμέναμε πάλι την Σύγκλητο να πάρει απόφαση.  Είναι η αδυναμία αυτή, η αδυναμία της Διοίκησης. Δεν έχει να κάνει με το πρόσωπο. Σήμερα είναι ο Πρύτανης του πανεπιστημίου Αθηνών.  Χτες ήταν κάποιος άλλος. Υπάρχει μια διαχρονική αδυναμία, στην δυνατότητα να ασκήσει κανείς πραγματική Διοίκηση στο πανεπιστήμιο.
Όταν λοιπόν το συζητάμε αυτό το πράγμα και έχουμε μια τέτοια πρόταση που πιστεύουμε –κι έτσι την συζητάμε- ότι θα λύσει συνολικά το πρόβλημα του Πανεπιστημίου, το να ερχόμαστε ξαφνικά με αφορμή ένα σημαντικό γεγονός και να λέμε ότι «θα αλλάξουμε το άρθρο 25 παρ. 3 διότι έτσι θα λύσουμε το πρόβλημα» είναι λάθος.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Σωστό είναι αυτό που λέτε.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Δεν το λύνουμε.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Αλλά δεν μας είπατε όμως …
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Και αν μου επιτρέπετε, είναι λάθος σε τέτοιες στιγμές εν βρασμώ ψυχής κρίσης να πιάνεις ένα θέμα και να δημιουργείς σκηνικό άσπρου – μαύρου. Είναι λάθος.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Έχετε δίκιο σε αυτό. Αλλά, θέλουμε να ξέρουμε και την θέση σας για το άσυλο όμως. Να μας την πείτε.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Βεβαίως, θα σας την πω. Η θέση η δική μου και η θέση της Κυβέρνησης για το άσυλο, είναι ότι δεν είναι το άσυλο το πρόβλημα εκείνο, που μας έχει οδηγήσει στην σημερινή κατάσταση. Αυτή είναι η θέση μας. Είναι πολύ πιο σύνθετο το πρόβλημα. Και αν μπούμε σε μια τέτοια συζήτηση σήμερα, μπορεί -και θα μου επιτρέψετε να το πω και αυτό, δεν έχει σχέση με το εάν υποστηρίζει κάποιος το άσυλο και την διακίνηση των ιδεών- αυτή την στιγμή η χώρα βρίσκεται σε μια κρίσιμη περίοδο και οι κοινωνικές εντάσεις είναι πολύ εύκολο να μεγεθυνθούν. Οι σπινθήρες μπορεί να εμφανιστούν οποιαδήποτε στιγμή. Είναι λοιπόν λάθος εμείς να πιάσουμε ένα θέμα για το οποίο μπορεί σε μια ορθολογική και νηφάλια συζήτηση να διατυπώσει κανείς επιχειρήματα υπέρ ή κατά και να μην προσπαθήσουμε –όπως προσπαθούμε- να αντιμετωπίσουμε συνολικά το πρόβλημα των Πανεπιστημίων, ώστε να οδηγηθούμε σε Διοικήσεις, οι οποίες θα  είναι αποτελεσματικές.
Ποιο είναι το σημαντικό με την Διοίκηση; Το σημαντικό με την Διοίκηση είναι η κοινωνική λογοδοσία. Όταν η Διοίκηση αισθάνεται -αυτό είναι το πρόβλημά μας σήμερα- όταν η Διοίκηση αισθάνεται κυρίως ότι πρέπει να διαπραγματευτεί και να συζητήσει με το εσωτερικό του Πανεπιστημίου. Είναι μια κατανοητή επιθυμία αλλά δεν οδηγεί στην λύση των προβλημάτων.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Για το άσυλο δεν μας είπατε όμως.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Αυτό σας είπα.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Ότι θα καταργηθεί; Ρωτάω, θα καταργηθεί;
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Όχι δεν υπάρχει κανείς λόγος να συζητηθεί αυτό το θέμα.
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Αυτό που λένε να οριοθετηθεί, να υπάρχει άσυλο μόνο στις αίθουσες διδασκαλίας;
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Κοιτάξτε, σας είπα ότι σε όλο τον κόσμο γίνονται διαμαρτυρίες, έχουν συμβεί περιστατικά -όχι τέτοιας έκτασης, γιατί ήταν ακραίο το προχθεσινό- γίνονται καταλήψεις. Ο άνθρωπος ο οποίος ξέρει καλύτερα τι γίνεται μέσα στο Πανεπιστήμιο είναι ο Πρύτανης. Αλλά ξέρει και την στιγμή εκείνη που το θέμα παύει να είναι δικό του και είναι θέμα της κεντρικής Κυβέρνησης και πρέπει να το διαχειριστεί εκείνη. Αυτό είναι το κρίσιμο σημείο. Και σε αυτό το κρίσιμο σημείο μία άλλη Διοίκηση  θα μπορούσε να ανταποκριθεί καλύτερα.
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Ναι αλλά τώρα με συγχωρείτε, από την στιγμή που ο Πρύτανης εξαρτάται η εκλογή του από τους Καθηγητές, από τις φοιτητικές Παρατάξεις, από τους φοιτητές αυτό το πράγμα είναι μια αλυσίδα.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Αυτό ακριβώς λέμε κι εμείς. Γι' αυτό η πρότασή μας τι λέει; Η πρότασή μας λέει ότι ο Πρύτανης θα επιλέγεται από το Συμβούλιο Διοίκησης. Θα έχει δηλαδή αναφορά και θα λογοδοτεί σε ένα Συμβούλιο Διοίκησης, που θα είναι ο συνδετικός κρίκος της κοινωνίας με το Πανεπιστήμιο. Γιατί το Συμβούλιο Διοίκησης θα έχει μέλη και από την κοινωνία και θα υπάρχει η απαραίτητη κοινωνική λογοδοσία. Αυτό είναι το κρίσιμο στοιχείο.
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Άρα θα φύγει από τις φοιτητικές Παρατάξεις η εκλογή του Πρύτανη.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Θα φύγει από κάθε εσωτερική εξάρτηση. Ξέρετε, ο Πρύτανης σήμερα -και δέστε και το τι έγινε αυτές τις μέρες- χρειάζεται, ή θεωρεί ότι ο ίδιος πρέπει, να πάρει υπ’ όψη του στις αποφάσεις που παίρνει, μια σειρά από πράγματα που είναι εκτός των αρμοδιοτήτων του και εκτός και των δυνατοτήτων που έχει.
Ένας Πρύτανης είναι Καθηγητής. Δεν μπορεί να διαμορφώσει την πολιτική της χώρας σε σχέση με το πολιτικό άσυλο, ή δεν μπορεί να είναι συμμέτοχος στην διαμόρφωση της πολιτικής αυτής. Ο Πρύτανης πρέπει να πει «αυτό το πράγμα παύει να είναι στην δικαιοδοσία μου και ανήκει στην δικαιοδοσία της Κυβέρνησης» και η Κυβέρνηση θα το διαχειριστεί.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Σε τέτοιες περιπτώσεις κρίσεων μεγάλες.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Ακριβώς.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Να πάμε λίγο στο θέμα των τελευταίων ημερών ίσως και εβδομάδων. Κατ' αρχήν υπήρχε η παραίτηση του κ. Μητσού, όπου η κεντρική ιδέα αυτής της παραίτησης ήταν –όπως συζητήσαμε και μαζί του- ότι δεν είναι δυνατό όλο αυτό το κομμάτι της έρευνας να το χειρίζεται μόνο ένας άνθρωπος. Δηλαδή να το έχει μόνο στο computer του ο Υφυπουργός, θα πρέπει να υπάρχει διαφάνεια και να υπάρχει ανοιχτή κατάσταση στο τι γίνεται.
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Επειδή είναι πολύ μεγάλα τα κονδύλια.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Όχι μόνο γι' αυτό, δεν τέθηκε θέμα κονδυλίων για εμένα.
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Όχι εγώ το λέω, επειδή ακριβώς λέγαμε ότι είναι…
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Το κονδύλι είναι 1 δις περίπου. Δεν είναι αυτό το ζήτημα, ότι δεν θα πρέπει να είναι ενός ανθρώπου δουλειά αυτό.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Ποτέ στην παρούσα κυβέρνηση δεν διαχειρίστηκε αποκλειστικά ένας άνθρωπος ή ένας Υφυπουργός οποιαδήποτε διαδικασία χρηματοδότησης ερευνητικών προγραμμάτων και τουλάχιστον όσον με αφορά, νομίζω ότι αρκετοί με ξέρουν και ξέρουν ότι δεν υπάρχει θέμα, στο οποίο να μην προσπαθώ να βάλω αντικειμενικές διαδικασίες, στις οποίες η αθέμιτη παρέμβαση να ελαχιστοποιείται. Μου είπε μια υπάλληλος της Γενικής Γραμματείας με 30 χρόνια στην Υπηρεσία «μα κ. Πανάρετε, αν θέλατε να ελέγχετε την χρηματοδότηση, θα αφήνατε τα πράγματα ακριβώς όπως είναι». Μέχρι πρόσφατα, ο Γενικός Γραμματέας και ο Προϊστάμενος Υπουργός έδιναν το σημείωμα ή προφορική οδηγία και έλεγαν «θα χρηματοδοτηθεί ο Χασαπόπουλος». Δεν μπορεί να μην είναι γνωστό αυτό το πράγμα.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Είναι γνωστό!
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Σήμερα λοιπόν, τι έκανε ο Πανάρετος που λέτε; Τι έκανε, όχι ο Πανάρετος, αλλά η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας; Είπαμε ότι οι χρηματοδοτήσεις της έρευνας και όχι μόνο της έρευνας, έχουν πολλαπλούς φορείς που υπάγονται στο Υπουργείο Παιδείας: είναι η Ειδική Γραμματεία του Κοινοτικού Πλαισίου του ΕΣΠΑ, είναι η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας, είναι το ΙΚΥ, είναι οι Υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας. Τι είπαμε; Θα κάνουμε μια κεντρική μονάδα μέσα στο Υπουργείο Παιδείας -αφού το Υπουργείο Παιδείας είναι ο κεντρικός φορέας- που ηλεκτρονικά θα διαχειρίζεται όλες αυτές τις χρηματοδοτήσεις. Ηλεκτρονικά. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι οι αρμόδιες Υπηρεσίες δεν έχουν την εποπτεία και την ευθύνη των διαδικασιών.
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Και σε αυτό διαφωνούσε ο κ. Μητσός;
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Κοιτάξτε, να εξηγήσω εγώ τώρα σε τι διαφωνούσε ο κ. Μητσός δεν είναι δική μου δουλειά. Δική μου δουλειά είναι να εξηγήσω τι κάνουμε και αυτό που σας λέω είναι ότι, για πρώτη φορά μια ηλεκτρονική πλατφόρμα υποβολής ερευνητικών προτάσεων και για πρώτη φορά οι προτάσεις αυτές θα αξιολογούνται αποκλειστικά από κριτές που ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό.
Αυτό λοιπόν που κάνουμε σήμερα είναι ότι παύει να έχει την οποιαδήποτε εμπλοκή ο αθέμιτος παράγοντας. Γιατί σας είπα, μαζεύονταν σε ένα ξενοδοχείο οι αξιολογητές - το έχω πει κι άλλες φορές, σας το έχω πει κι εσάς πώς γινόταν η αξιολόγηση. Έχουμε ένα πρόγραμμα 100 εκ., γίνονται οι προτάσεις, κάποιοι πρέπει να το αξιολογήσουν. Είχαμε τους αξιολογητές από το εσωτερικό της χώρας, οι οποίοι μαζεύονταν σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου, έπαιρναν τα χαρτιά, τα πακέτα, αξιολογούσαν και τελείωνε.
Έχουμε λοιπόν - και θέλω να το προσέξετε αυτό σας παρακαλώ - έχουμε για πρώτη φορά τόσες πολλές προτάσεις που πρέπει να αξιολογηθούν. Το τελευταίο πρόγραμμα που αξιολογήθηκε από την Γενική Γραμματεία ήταν μία χρηματοδότηση -το πρόγραμμα λέγεται «Συνεργασία»- στο πλαίσιο του οποίου είχαν υποβληθεί 600 προτάσεις. Τόσο λίγες προτάσεις. Μέσα σε αυτές τις προτάσεις προχθές πήρα …
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Πάρα πολλές, όχι λίγες.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Όχι, θα σας πω γιατί είναι λίγες. Προχθές, πήρα μήνυμα από Καθηγητή του Πανεπιστημίου της Κρήτης, ο οποίος λέει ότι αυτός που ήταν στην τελική Επιτροπή Αξιολόγησης, ουσιαστικά αποφάσισε για την πρόταση ενός ανταγωνιστή του. Διότι, εκ των πραγμάτων, σε κάθε επιστημονική περιοχή, είναι λίγοι οι επιστήμονες στο εσωτερικό της χώρας.
Σήμερα έχουμε 2.500 προτάσεις στο ένα πρόγραμμα, 2.600 στο άλλο, 1.300 στο τρίτο και 700 στο τέταρτο. Πού θα βρίσκονταν αξιολογητές στην Ελλάδα να αξιολογήσουν όλα αυτές τις προτάσεις; Δεν θα αξιολογούσε πλέον ο ένας την πρόταση του άλλου αλλά ο καθένας την δική του.
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Είναι πολλές.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Αυτό που κάνουμε είναι ότι λέμε «οι προτάσεις στα αγγλικά», ώστε οι αξιολογητές να είναι από όλο τον κόσμο. Να μην είναι από την Ελλάδα.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Πολύ σωστό.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Και έτσι, παύουμε να έχουμε το ενδεχόμενο να υπάρχει αυτή η σύγκρουση συμφερόντων.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Να ρωτήσω και κάτι άλλο εγώ;
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Δώστε μου ένα λεπτό. Εγώ θέλω να σας δείξω για να καταλάβετε τι σημαίνει αυτό που σας έλεγα προηγουμένως, ότι οι άνθρωποι μαζεύονταν σε ένα ξενοδοχείο, θα ήθελα να δείτε αυτές τις δυο φωτογραφίες. Μπορεί να τις δείξει η κάμερα;
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Μπορεί.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Αυτό τι δείχνει τώρα; Τι ακριβώς γινόταν μέχρι τον Ιούνιο. Μάζευαν σε κούτες χαρτιά, εδώ τα βλέπετε  όπως ήρθαν από το Πανεπιστήμιο, βλέπετε υπάρχει «ΝΟΥΝΟΥ», υπάρχει «Λουμίδης». Έτσι ήρθαν! 
Όπως ήλθαν από τα Πανεπιστήμια
Μετά την τακτοποίηση
Εγώ θα σας ρωτήσω το εξής και αγαπητοί μου κ. Αναγνωστάκη και κ. Χασαπόπουλε. Ας πούμε ότι εσείς οι ίδιοι είστε από τους φοιτητές που υπέβαλαν αίτηση για να πάρουν υποτροφία για να κάνουν μεταπτυχιακές σπουδές, να πάρουν διδακτορικό. Ή, ας πούμε, ότι είστε οι γονείς ενός τέτοιου παιδιού και ξέρετε ότι η αίτησή του είναι μέσα σε μία από αυτές τις κούτες και θα μαζευτούν κάποια στιγμή δέκα, είκοσι, τριάντα άνθρωποι, οι οποίοι θα «ξεπετάξουν» τις αξιολογήσεις…
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Έτσι είναι, όπως το λέτε.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Και θα σας πω το εξής: εγώ, ως Υφυπουργός, θα μπορούσα σήμερα να έρθω εδώ και να σας πω - κάνοντας την παλιά διαδικασία- ότι «απορροφήσαμε τα κονδύλια». Και τι απορροφήσαμε; Τι κάναμε στην ουσία;
Και για να κλείσω, ένα δεύτερο σετ φωτογραφιών - αυτό εδώ. Αυτή ήταν το τι έκαναν τότε τα παιδιά μέσα στο ξενοδοχείο. 

 Κοιτάξτε τις κούτες, κοιτάξτε τους φακέλους, τα σελοτέιπ, τα συρραπτικά, τα λαστιχάκια! Αυτό ήταν. 

Και κοιτάξτε τι είναι σήμερα. 
 
 Αυτό είναι: ένας υπολογιστής και η υπεύθυνη από την Ειδική Γραμματεία - ο «Θαλής» είναι ένα από τα προγράμματα και χρησιμοποιούν τον υπολογιστή, για να κάνουν τις αξιολογήσεις. Αλλάζουμε σελίδα. Αλλάζουμε εποχή και είναι δύσκολο αυτό το πράγμα. Δεν είμαστε οι μόνοι, το έχουν κάνει κι άλλοι.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Γιατί τώρα που έχετε βάλει -και πολύ σωστά έχετε κάνει, να το πούμε αυτό, σε σχέση με το παρελθόν έχει αλλάξει η εικόνα όλη- γιατί τώρα δεν λέτε –όπως γίνεται στο εξωτερικό- ότι αυτοί οι οποίοι θα επιλέγουν και θα λένε ότι «αυτή είναι η καλύτερη πρόταση για έρευνα» είναι αυτοί οι 15 Καθηγητές Πανεπιστημίων; Να τους γνωρίζω κι εγώ;
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Αυτό που λέτε έχει ενδιαφέρον. Παραδοσιακά διεθνώς δεν δημοσιοποιούνται τα ονόματά αυτών που αξιολογούν ερευνητικές προτάσεις.
Θα ήθελα να προσθέσω το εξής. Μέχρι στιγμής, η μόνη μου παρέμβαση ποια ήταν - γιατί αυτό έχει ενδιαφέρον. Η μόνη μου παρέμβαση ήταν ότι η επιστολή προς 11.000 επιστήμονες από όλο τον κόσμο να συμμετέχουν ως αξιολογητές, είχε την δική μου υπογραφή. Και γιατί είχε την δική μου υπογραφή; Μέχρι τώρα τι κάναμε; Η Γενική Γραμματεία έβαζε στην σελίδα της μία φόρμα και έλεγε «όποιος ενδιαφέρεται να αξιολογήσει, να βάλει τα στοιχεία του». Ένας Καθηγητής, ο οποίος είναι στο Stanford, στο Berkeley, ή στο Harvard δεν θα πάει να ανοίξει την σελίδα της Γραμματείας για να συμπληρώσει φόρμες.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Βέβαια, υποτιμητικό είναι.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Όχι υποτιμητικό, αλλά δεν έχει λόγο να μπει στην σελίδα της Γραμματείας. Δεν επιζητά να αξιολογήσει προτάσεις. Έχει πιο ενδιαφέροντα πράγματα να κάνει.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Δεν θα το κάνει κιόλας.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Εγώ λέω το εξής: «Εγώ σας ζητάω να μας βοηθήσετε αυτή τη στιγμή, σας παρακαλώ να μας βοηθήσετε».
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Πόσοι αποδέχτηκαν;
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Υπάρχει ενδιαφέρον σε αυτό;
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Όχι μόνο υπάρχει ενδιαφέρον, υπάρχουν απίστευτα μηνύματα από απόδημους Έλληνες και από ξένους. Θα σας διαβάσω μόνο ένα μήνυμα από έναν από τους ανθρώπους:
«Με τιμάτε ιδιαίτερα με την πρόσκλησή σας και θα χαρώ πολύ να βοηθήσω στο συγκεκριμένο έργο, όσο περισσότερο μπορώ. Σας ευχαριστώ επίσης πολύ για το σεβασμό σας προς το χρόνο μου, όπως αυτός αντικατοπτρίζεται στη χρηματική αμοιβή που αναφέρετε στο μήνυμά σας…» - 50 ευρώ είναι η χρηματική αμοιβή, η χαμηλότερη που δίνει οποιοσδήποτε Οργανισμός - «… Η κριτική ερευνητικών προτάσεων είναι ένα έργο που επιτελώ δωρεάν επί σειρά ετών για διάφορους αμερικανικούς και διεθνείς Οργανισμούς. Με αυτό το δεδομένο δεν θα μπορούσα να ζητήσω χρηματική αμοιβή, από την ίδια μου την πατρίδα. Ιδιαίτερα σε μια στιγμή, που αυτή δοκιμάζεται σε δημοσιονομικό επίπεδο…».
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Βέβαια οι Έλληνες απ' έξω είναι… Να σας πω κ. Πανάρετε …
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Επιτρέψτε μου να τελειώσω, γιατί αξίζει να ακουστεί το μήνυμα αυτού του ανθρώπου.
«… Θα σας παρακαλούσα να θεωρήσετε το παρόν παράκληση όπως η αμοιβή μου για οποιαδήποτε πρόταση επεξεργαστώ, τεθεί στη διάθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, η απουσία μου από τα πάτρια με αναγκάζει να περιορίσω τη συνεισφορά αυτές τις δύσκολες στιγμές, στο μικρό αυτό επίπεδο το οποίο παρακαλώ να αποδεχτείτε σα συμβολική χειρονομία».
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Είναι συγκινητικό.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Εμένα με συγκίνησε. Και κάθε φορά που το διαβάζω, με συγκινεί.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Βέβαια.
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Πριν από 2 εβδομάδες, είχαμε φέρει εδώ τον κ. Παπαδημητρίου ο οποίος είναι στο εξωτερικό, ένα μεγάλο κεφάλι.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Βεβαίως.
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Τον γνωρίζετε. Αυτός, είχε έρθει εδώ στην Ελλάδα τότε επί Ανδρέα Παπανδρέου απογοητεύτηκε κι έφυγε τέλος πάντων. Και μας είπε ότι εκεί που πάσχει το ελληνικό Πανεπιστήμιο είναι η έρευνα και πολλοί το λένε αυτό ότι δεν έρχονται μεγάλα κεφάλια στην Ελλάδα, γιατί ακριβώς πάσχει το ελληνικό Πανεπιστήμιο στην έρευνα.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Κοιτάξτε, τώρα δεν είναι εύκολο σε πολύ σύντομο χρόνο να σας πω.
Όμως, υπάρχει ένα ερώτημα: η μέχρι σήμερα χρηματοδότηση τι έχει αποδώσει; Δεν έχουμε διαδικασίες –και αυτά είναι από τα πράγματα που πιστεύω ότι έπρεπε να έχουν γίνει ήδη, ειδικά από την Γενική Γραμματεία - αποτίμησης του τελικού αποτελέσματος.
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Μάλιστα.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Σωστό είναι αυτό. Ειδικά από το Πανεπιστήμιο.
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Καλά αυτό υπάρχει και στο εξωτερικό.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Δηλαδή, ένα παράδειγμα, στις πατέντες που γίνονται ας πούμε το ’08, το ’09 και το ’10 από την έρευνα μου φαίνεται πήραν 7, 8 και 9 άτομα.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Από τις 180.000 περίπου πατέντες συνολικά στην Ευρώπη στα 3 χρόνια έχουν πάρει στην Ελλάδα 27 νομίζω.
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Μόνο.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Είναι πανεπιστημιακός;
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Κανείς.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Η Διαχειριστική Αρχή γιατί δεν αλλάζει στα Υπουργεία;
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Η Διαχειριστική Αρχή;
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Γιατί 30 χρόνια είναι σχεδόν οι ίδιες; Είναι τα ίδια άτομα στις Διαχειριστικές Αρχές που κρίνουν τους προϋπολογισμούς για τις έρευνες;
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Με αιφνιδιάζετε τώρα, δεν νομίζω στο δικό μας το Υπουργείο ότι είναι τα ίδια άτομα.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Επειδή σας αιφνιδιάζω, ψάξτε το σας παρακαλώ.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Ξέρετε, τα ψάχνω.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Ψάξτε το αυτό κ. Υπουργέ. Γιατί στην πλειοψηφία, γιατί εκεί γίνεται το μεγάλο… υπερεκτιμούνται οι έρευνες και πέφτουν τα λεφτά.
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Έχουμε πολλά τηλεφωνήματα, τι θα γίνει για τα επαγγελματικά δικαιώματα των φοιτητών στα ΤΕΙ.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Μετά από 30 χρόνια, φτάσαμε και προωθούμε τα επαγγελματικά δικαιώματα, αυτή την στιγμή βρίσκονται για επεξεργασία στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Είχατε πει ότι θα έχουμε λήξει τέλος Οκτωβρίου σε αυτό. Ρητά.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Είχα πει ότι θα έχει τελειώσει από εμάς.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Από εσάς.
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Έχουν φύγει και είναι στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Τι θα γίνει τώρα με αυτό; Για δώστε μας μια απάντηση.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Θα πάρουν επαγγελματικά δικαιώματα και θα πάρουν όλοι επαγγελματικά δικαιώματα. Εκείνο που χρειάζεται να κάνουμε, όμως, είναι ένα βήμα ακόμη. Δεν φτάνει να δώσουμε στατικά επαγγελματικά δικαιώματα, δηλαδή τελείωσε ο Χασαπόπουλος σήμερα την τάδε Σχολή και μπορεί να κάνει άλφα, βήτα, γάμα. Πρέπει να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις ώστε αν ο κ. Χασαπόπουλος αποκτήσει πρόσθετα προσόντα - κάνει μεταπτυχιακές σπουδές, αποκτήσει επαγγελματική εμπειρία - να μπορεί να του δοθούν περισσότερα δικαιώματα. Σε αυτή την κατεύθυνση λοιπόν θέλουμε να διευρύνουμε τα Επιμελητήρια και τα ίδια τα Επιμελητήρια με διαδικασίες που θα επιλέγουν, θα καθορίζουν τα δικαιώματα αυτά.
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Πότε να το περιμένουν, πείτε μας. Δηλαδή χρονικά.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Μόλις ολοκληρωθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας θα δημοσιευτούν.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Μάλιστα.
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Άρα μέσα στο ’11.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Να σας ρωτήσω τώρα, πολύ καλά κάνατε και πραγματικά έχει αλλάξει τα πράγματα τον τελευταίο ενάμισυ χρόνο, είναι πολύ δύσκολο πια να υπάρχουν αυτές οι ρεμούλες, οι οποίες υπήρχαν παλαιότερα. Και πραγματικά, σταματήσατε να δίνετε εγκρίσεις για τα μεταπτυχιακά. Γιατί όμως κρατήσατε μεταπτυχιακά με 50 άτομα;
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Τώρα εσείς μου λέτε, να καταργούμε προγράμματα.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Όχι, εγώ σας λέω το εξής: ότι τα μεταπτυχιακά θα πρέπει μάξιμουμ να είναι 20 ατόμων, για να γίνεται μια δουλειά. Κρατάτε μεταπτυχιακά 50 ατόμων, δημιουργούνται 300.000 ευρώ, εκ των οποίων τα 100 πάνε στους εκπαιδευτικούς και τα άλλα 200 κανείς δεν ξέρει που πάνε, σωστά καταργείτε μέχρι να βρεθεί μια λύση για από εδώ και μπρος, αλλά υπάρχουν και τα άλλα, τα οποία θα πρέπει να τα λύσετε.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Ξέρετε, τον Πανάρετο τον έχουν βάλει μπροστά για όλα τα προβλήματα που συμβαίνουν στην χώρα,  τα επαγγελματικά δικαιώματα 30 χρόνια. Τα μεταπτυχιακά - τι κάναμε μέχρι τώρα; Ο Υπουργός Παιδείας απλώς υπέγραφε - και υπέγραφε πώς;
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Είπα ότι σωστά το κάνατε από εδώ και μπρος.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Υπέγραφε πώς; Αν ο Καθηγητής Χασαπόπουλος ήταν γνωστός, θα προχωρούσε λίγο πιο γρήγορα.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Ακριβώς έτσι γινόταν.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Εάν ο Καθηγητής Αναγνωστάκης δεν ήταν γνωστός θα καθυστερούσε λιγάκι.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Έτσι ακριβώς γινόταν.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Τώρα λοιπόν λέμε θα τα βάλουμε όλα κάτω …
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Σωστά. Μα το είπα πολύ σωστά το κάνατε.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Τι μου λένε όμως; Ότι έχω ανοίξει πολλά μέτωπα και η απάντησή μου σε αυτό είναι: «να κρατάμε κλειστά τα μάτια μας; Να μην βλέπουμε τι γίνεται»;
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Σωστά κάνετε. Τα 50 ατόμων γιατί δεν τα καταργείτε. Γιατί είναι ντροπή να υπάρχουν μεταπτυχιακά 50 ατόμων. Άκου, μεταπτυχιακά 50 ατόμων!
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Γιατί δεν είναι δουλειά του Υπουργείου Παιδείας να αποφασίζει τις λεπτομέρειες ενός μεταπτυχιακού προγράμματος.
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Και κάτι άλλο Υπουργέ, δεν ξέρω αν είναι στη δική δικαιοδοσία, με τα πειραματικά σχολεία τι θα κάνετε;
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Με τα πειραματικά, προωθείται νομοθετική ρύθμιση για να διαμορφωθούν, να δημιουργηθούν πειραματικά σχολεία. Η χώρα χρειάζεται πειραματικά σχολεία.
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Τώρα υπάρχουν πειραματικά, απλώς έχουν γίνει σαν τα υπόλοιπα.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Μα αυτό λέμε, η νομοθετική πρωτοβουλία που παρουσίασε στο Υπουργικό Συμβούλιο η Υπουργός, διαμορφώνει τις προϋποθέσεις εκείνες, με τις οποίες τα πειραματικά σχολεία θα είναι πραγματικά πειραματικά σχολεία και θα δίνουν την δυνατότητα και να αξιοποιούνται νέες μέθοδοι διδασκαλίας, αλλά και να αναδεικνύονται οι ιδιαίτερες μαθητικές ικανότητες.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Την λέξη «προτζεκτάκηδες» την ξέρετε;
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Ναι.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Την ξέρετε, ε;
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Την ξέρω ναι, την έχω ακούσει κι εγώ. Εγώ πού νομίζετε ότι ζω;
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Πόσο παίρνουν οι « προτζεκτάκηδες »;
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Ο καθένας ανάλογα με τον «τρόπο» και τις «δυνατότητες» που είχε.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Που είχε πια!
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Ναι τελειώσαμε με αυτά.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Να εξηγήσουμε στους τηλεθεατές ότι «προτζεκτάκηδες» ονομάζονται αυτοί που λέμε «έχω ένα project» από το 1982 και μετά, αυτό…
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Κύριε Αναγνωστάκη, αυτά τελειώσανε πια. Θα σας πω το εξής: ο Πανάρετος, η Διαμαντοπούλου, η Χριστοφιλοπούλου και η Γεννηματά δεν έχουν ιδέα ποιοι χρηματοδοτούνται ή ποιοι θα χρηματοδοτηθούν. Δεν έχει ξανασυμβεί αυτό το πράγμα. Αν υπάρχει ένας άνθρωπος που θα πει ότι «η Διαμαντοπούλου, η Γεννηματά, η Χριστοφιλοπούλου ή ο Πανάρετος επηρεάζουν  τα αποτελέσματα», θα ήθελα να τον γνωρίσω.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Ναι, αλλά οι τυπικές εταιρείες που είναι μέσα Καθηγητές;
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Ένα λεπτό, εγώ σας μιλώ για τις χρηματοδοτήσεις που θα κάνουμε εμείς.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Γι' αυτό σας μιλάω κι εγώ.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Οι αξιολογήσεις θα γίνουν με τέτοιο τρόπο και θα γίνονται από εδώ και πέρα με τέτοιο τρόπο, παρά από τις αντιδράσεις, που δεν θα υπάρχει πολιτική παρέμβαση.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Μακάρι.
Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ: Ευχαριστούμε πάρα πολύ, να είστε καλά.
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Εδώ θα είμαστε για να λέμε τα πράγματα ότι πάνε σε σωστό δρόμο σε αυτό τον τομέα.
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Σας ευχαριστώ, νά είστε καλά.
Δημοσιογραφικός επίλογος:
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Να μείνουμε λίγο στο θέμα αυτό; Εγώ θεωρώ πραγματικά ότι η δουλειά που γίνεται στο Υπουργείο Παιδείας τώρα είναι εντυπωσιακά καλή, στο κομμάτι των προγραμμάτων και του χειρισμού –της χρήσης- του 1 δις ευρώ. Τα λεφτά είναι πάρα πολλά. Μπορεί να διαφωνούν πολλοί με τον κ. Πανάρετο αλλά κανείς δεν έχει θέσει θέμα διαβλητότητας για το πρόσωπο του κ. Πανάρετου. Και σιγά-σιγά σταματάει (η προηγούμενη κατάσταση). Δεν είναι όπως παλαιότερα. Κόβεται τώρα. Τακ τακ τακ, κόβεται.

Saturday, January 29, 2011

Επίκαιρη Ερώτηση Ι. Πρωτούλη (28/1/2011)


Ερχόμαστε τώρα στη συζήτηση της υπ’ αριθμόν 460/25-1-2011 Επίκαιρης Ερώτησης του Βουλευτή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας κ. Ιωάννη Πρωτούλη προς την Υπουργό Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, σχετικά με τις εισαγωγικές εξετάσεις αποφοίτων Β’ κύκλου ΤΕΕ, ΤΕΛ και Ναυτικών Λυκείων για την εισαγωγή στα ΤΕΙ και λοιπές σχολές στο Ακαδημαϊκό έτος 2010-2011 κ.λπ..
Κύριε Πρωτούλη, έχετε το λόγο για δύο λεπτά για να παρουσιάσετε την ερώτησή σας.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΡΩΤΟΥΛΗΣ: Ευχαριστώ κύριε Πρόεδρε.
Νομίζω ότι δεν θα χρειαστώ όλο το χρόνο που δίνετε. Ελπίζω να μπορεί να λειτουργεί προσθετικά σε επόμενη επίκαιρη ερώτηση αυτός που θα εξασφαλίσουμε απ’ αυτήν.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Φίλιππος Πετσάλνικος): Εγώ είμαι σίγουρος ότι εσείς είστε  από τους  πρώτους που θα είστε μέσα στα όρια του χρόνου ως νέος Βουλευτής. Είναι περιεκτικότατες και συγκεκριμένες οι τοποθετήσεις σας πάντα. Δίνετε και σ’ εμάς το παράδειγμα.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΡΩΤΟΥΛΗΣ: Σας ευχαριστώ.
Κύριε Υπουργέ, υπάρχει ένα πρόβλημα που πρέπει να λυθεί. Οι μαθητές των νυχτερινών ΕΠΑΛ δεν δίνουν εισαγωγικές εξετάσεις για την ανώτατη εκπαίδευση, για τα ΤΕΙ πιο συγκεκριμένα, με τους ίδιους όρους που δίνουν τα ημερήσια ΕΠΑΛ.
Πρακτικά δεν δίνεται η δυνατότητα στα παιδιά, στους μαθητές των νυχτερινών σχολείων που σπουδάζουν κάτω από ιδιαίτερα αντίξοες συνθήκες –που δουλεύουν το πρωί και ιδιαίτερα με τις σημερινές εργασιακές σχέσεις και πηγαίνουν στο σχολείο το απόγευμα- να αλλάξουν και ειδικότητα, κατεύθυνση, στην ουσία να αλλάξουν από τη θεωρητική στην τεχνολογική και αντίστροφα για να δώσουν εισαγωγικές εξετάσεις.
Είναι ένα ζήτημα που το έχουν θεσμοθετημένο οι μαθητές των ημερήσιων Επαγγελματικών Λυκείων, επειδή υπάρχουν ιδιαίτερες συνθήκες και ιδιαίτερα ζητήματα σε σχέση με την επαγγελματική εκπαίδευση.
Αυτή την κοινωνική αδικία θέλουμε να άρετε. Αυτή είναι η απλή ερώτηση που σας κάνουμε.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Φίλιππος Πετσάλνικος): Ευχαριστούμε τον κύριο Πρωτούλη.
Ο Υφυπουργός Παιδείας κ. Ιωάννης Πανάρετος έχει το λόγο.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ (Υφυπουργός Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Η ερώτηση του κυρίου Πρωτούλη μου έδωσε την ευκαιρία να διατρέξω όλο το πλαίσιο των διατάξεων που αφορούν τις εξετάσεις και την εισαγωγή στα Πανεπιστήμια και στα ΤΕΙ των μαθητών των ΕΠΑΛ και των ΤΕΕ (τα οποία που, όπως ξέρετε, έχουν καταργηθεί).
Πρέπει να σας πω ότι όταν κανείς κοιτάξει όλες τις διατάξεις, βλέπει και αντιλαμβάνεται μία σειρά από προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί, λόγω μιας διαρκούς προσθήκης νέων διατάξεων και αλλαγών των Προεδρικών Διαταγμάτων, που έχουν κάνει το σύστημα των πανελληνίων εξετάσεων άκρως γραφειοκρατικό και πολύπλοκο και –φοβάμαι- σε μερικές περιπτώσεις άδικο.
Όπως γνωρίζετε, τα ΤΕΕ ιδρύθηκαν το 2000 και καταργήθηκαν το 2006. Με τα ΕΠΑΛ που δημιουργήθηκαν είχαμε δύο κατηγορίες εξετάσεων: την κατηγορία των εξετάσεων των πρωινών και των εσπερινών σχολείων. Υπήρξε μία σειρά διαδοχικών αλλαγών στο αρχικό Προεδρικό Διάταγμα, που αφορούσε τον τρόπο εισαγωγής. Αυτές οι διαδοχικές αλλαγές έγιναν το 2004, το 2005, το 2006, το 2007 και το 2008.
Υπήρχε, λοιπόν, μια διαφορετική μεταχείριση. Έχετε δίκιο ως προς το ότι υπήρχε μια διαφορετική μεταχείριση. Όμως, τελευταία –το 2009- τι έγινε; Ενώ υποτίθεται ότι οι μαθητές των τεχνικών λυκείων, ανάλογα με την κατεύθυνση των σπουδών που έχουν –είτε αυτά ήταν τα ΤΕΕ είτε τα ΕΠΑΛ- πήγαιναν σε αντίστοιχη ομάδα των ΤΕΙ, με την τροποποίηση που έγινε, δόθηκε η δυνατότητα να επιλέξουν, εκτός από τα δύο μαθήματα της γενικής παιδείας, ένα μάθημα από το οποίο μπορούσαν να πάνε σε οποιαδήποτε άλλη ειδικότητα ήθελαν. Αν αυτό είναι σωστό ή όχι, δεν θα το πω αυτή τη στιγμή.
Αυτή, λοιπόν, η δυνατότητα δεν δόθηκε στους αποφοίτους των ΤΕΕ, που εν τω μεταξύ έχουν κλείσει. Δεν υπάρχουν πια. Έχω την εντύπωση ότι το θέμα που αναφέρετε αφορά ένα υποψήφιο ή μία υποψήφια. Όμως, και γι’ αυτή τη συγκεκριμένη περίπτωση το εξετάζουμε, για να δούμε αν πράγματι υπάρχει κάποια αδικία. Μην αμφιβάλλετε ότι αν υπάρχει αδικία, θα τη διορθώσουμε.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Φίλιππος Πετσάλνικος): Ευχαριστούμε τον κύριο Πανάρετο.
Το λόγο τώρα έχει ο κ. Πρωτούλης.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΡΩΤΟΥΛΗΣ: Έχετε δίκιο, κύριε Πανάρετο, ότι δεν αφορά πάρα πολύ κόσμο αυτό το θέμα που περιγράφουμε. Να σας πω την αλήθεια, αρκετά παιδιά απευθύνθηκαν στο Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας, από τα οποία άλλα ήδη έχουν εγκαταλείψει το νυχτερινό σχολείο και άλλα σκέφτονται να το εγκαταλείψουν εντελώς, γιατί δεν τους δίνεται αυτή η δυνατότητα.
Μάλιστα, θέλω να είμαι ειλικρινής σε αυτό που σας λέω. Στο Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας απευθύνθηκε και ψυχολόγος, που έχει στα χέρια της δύο τέτοιες περιπτώσεις παιδιών που είχαν επιλέξει το νυχτερινό σχολείο, τη νυχτερινή επαγγελματική εκπαίδευση. Αυτά τα παιδιά βρέθηκαν να δώσουν πανελλαδικές εξετάσεις στην τελευταία τάξη, έχοντας την ελπίδα να περάσουν σε ένα ΤΕΙ και να παλέψουν με τον τρόπο που ένας νέος άνθρωπος μπορεί να παλέψει, για να κατακτήσει τη γνώση κ.λπ., και βρέθηκαν μπροστά στο αδιέξοδο. 
Το αδιέξοδο δημιουργήθηκε από το εξής ζήτημα: Ενώ στην εφημερίδα της Κυβέρνησης με αριθμό φύλλου 55 και ημερομηνία 25.1.2010 δεν γίνεται διαχωρισμός μεταξύ ημερήσιων και νυχτερινών σχολείων, μια διευκρινιστική και ερμηνευτική επιστολή της διεύθυνσης οργανισμού και διεξαγωγής εξετάσεων στερεί τη δυνατότητα αλλαγής ειδικότητας και τομέα στους αποφοίτους εσπερινών.
Αυτά τα δέκα-δεκαπέντε παιδιά στην ουσία πετάχτηκαν έξω από τη δυνατότητα να δώσουν πανελλαδικές εξετάσεις ή να δώσουν στο Τμήμα όπου επιθυμούσαν να περάσουν, για να έχει το πτυχίο και ένα αντίκρισμα. Να μην πάνε δηλαδή σε κάποιο ΤΕΙ, που, όπως γνωρίζετε πολύ καλύτερα, δεν έχουν και κανένα αντίκρισμα. Ήθελαν να πάνε σε ένα ΤΕΙ, απ’ όπου να αποκτήσουν ένα «χαρτί» και να μπορούν παλέψουν στη ζωή τους.
Καταλαβαίνετε, επομένως, ότι είναι ένα θέμα το οποίο μπορεί να λυθεί και μπορούν να επιστρέψουν και αρκετά παιδιά από αυτά που ήδη εγκατέλειψαν. Ίσως το ξανασκεφτούν και επιστρέψουν στην εκπαίδευση και συνεχίσουν να δώσουν τη μάχη για τη ζωή τους.
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Φίλιππος Πετσάλνικος): Ευχαριστούμε τον κ. Πρωτούλη. Εξαιρετικότατος ο κ. Πρωτούλης. Σε ενάμιση λεπτό ανέπτυξε όλα τα επιχειρήματα που πρέπει να υποστηρίξουν την ερώτησή του.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ (Υφυπουργός Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων): Έχω και το δικό του χρόνο για την απάντηση μου;
ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Φίλιππος Πετσάλνικος): Το δικό του χρόνο έχετε κι εσείς. Κύριε Πανάρετε, ως πανεπιστημιακός δάσκαλος θα πρέπει κι εσείς τώρα να αποτελέσετε το παράδειγμα συντόμου και περιεκτικής απαντήσεως.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ (Υφυπουργός Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων): Εμείς, συνήθως, αργούμε να μπούμε στην αίθουσα.
Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Ευχαριστώ και τον κ. Πρωτούλη.
Δεν είναι απλώς η εγκύκλιος, κύριε Πρωτούλη, που δημιούργησε αυτή τη δυσαρμονία. Γι’ αυτό αναφέρθηκα στην αρχή στις πολύπλοκες διατάξεις. Ουσιαστικά, η εγκύκλιος αυτή ερμήνευσε διατάξεις όπως υφίστανται, δηλαδή η οποιαδήποτε αλλαγή χρειάζεται νομοθετική ρύθμιση. Δεν είναι μία αλλαγή εγκυκλίου.
Μου δίνεται η ευκαιρία με την συζήτηση αυτή της επίκαιρης ερώτησης να σας πω ότι έχουμε φτιάξει ένα λαβύρινθο στο σύστημα των εξετάσεων. Είναι τόσο πολύπλοκο αυτό το σύστημα, που ακόμα κι αν κάποιος εντρυφήσει και προσπαθήσει να αντιληφθεί όλες του τις διαστάσεις, δεν είναι εύκολο να το κάνει. Εγώ είχα μία προηγούμενη εμπειρία ως Γενικός Γραμματέας και πρέπει να σας πω ότι από το ’96 μέχρι σήμερα έχουν μπει τόσες διατάξεις, που πραγματικά δημιουργούν και ανισότητες.
(Στο σημείο αυτό την Προεδρική Έδρα καταλαμβάνει η Β’ Αντιπρόεδρος της Βουλής κα ΡΟΔΟΥΛΑ ΖΗΣΗ )
Θα σας πω ορισμένα πράγματα τα οποία μου έχουν προκαλέσει εντύπωση. Έχουμε, για παράδειγμα, συγκεκριμένες κατηγορίες υποψηφίων, τους αλλοδαπούς, οι οποίοι δίνουν δύο φορές εξετάσεις. Έχουν δηλαδή τη δυνατότητα να μπουν παίρνοντας μέρος στις πανελλήνιες εξετάσεις των γενικών λυκείων και μπορούν να μπουν και με χωριστή αξιολόγηση. Εάν, λοιπόν, όπως συνήθως συμβαίνει, μπουν σε ένα καλύτερο τμήμα, όχι μόνο υπάρχει μία αδικία, αλλά μένουν και κενές θέσεις, διότι αυτές οι θέσεις δεν μπορούν να πληρωθούν στη συνέχεια.
Να σας πω, επίσης, για τις εξετάσεις των ομογενών που έχουμε. Υπάρχουν περιπτώσεις ανθρώπων οι οποίοι κανονίζουν την απόσπασή τους, έτσι ώστε το παιδί τους να δώσει εξετάσεις με τις ειδικές εξετάσεις του Σεπτεμβρίου. Έχουμε φτάσει σε μία κατάσταση που το σύστημα των εξετάσεων λειτουργεί πάνω από τρεις μήνες το χρόνο. Ένα ολόκληρο πολύπλοκο σύστημα.
Να σας αναφέρω μία γενική κατηγορία ακραίων περιπτώσεων, τους αθλητές. Έχουμε αθλητές οι οποίοι, επειδή έχουν ειδικό τρόπο που μπαίνουν στα πανεπιστήμια, καταστρατηγούν τις αρχές της ίσης μεταχείρισης. Στις ομάδες μπάσκετ π.χ. που συμμετέχουν, υπάρχουν αθλητές οι οποίοι έχουν ήδη εξασφαλίσει την είσοδο στα πανεπιστήμια, διότι αυτοί έχουν ήδη τα τυπικά προσόντα και μπαίνει και κάποιος από τους αναπληρωματικούς για πέντε λεπτά στον αγώνα, μόνο και μόνο για να εξασφαλίσει την είσοδο στα πανεπιστήμια.
Να σας πω για γιατρούς, τρίτεκνους, οι οποίοι έχουν βίλες και οι οποίοι επιλέγουν το τμήμα εκείνο στην επαρχία που έχει τις λιγότερες μονάδες, έτσι ώστε, εκμεταλλευόμενοι τη διάταξη να μπουν στο πανεπιστήμιο στη συνέχεια; Να σας πω για περιπτώσεις όπου έχουμε αθλήματα που μπαίνουν παιδιά στο πανεπιστήμιο, έχουμε το τραμπολίνο, το μπριτζ  το μπιλιάρδο, το Ζίου Ζίτσου, - αθλήματα που δεν τα ήξερα-το Γου Σου Κουνγκ Φου -δεν ξέρω αν το ξέρετε εσείς αυτό- το τσιδαόμπα;
(Στο σημείο αυτό κτυπάει προειδοποιητικά το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Υφυπουργού)
Αυτά τα πράγματα τα έχουμε δημιουργήσει με αυτές τις διαρκείς αλλαγές στις νομοθεσίες. Γι’ αυτό χρειάζεται και περιμένω να μας βοηθήσετε και εσείς, να κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο για να εξαλείψουμε αυτές τις αδικίες.
Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Ροδούλα Ζήση): Ευχαριστούμε τον Υφυπουργό Παιδείας κ. Πανάρετο.

Friday, January 21, 2011

Συνέντευξη στην Ημερησία (Χαρά Καλημέρη) (22/1/2011)



(Κάντε κλικ στην φωτογραφία για να διαβάσετε την συνέντευξη όπως εμφανίστηκε στην εφημερίδα)




1. Δώστε μου μια περιγραφή για τον νεοέλληνα της εποχής της αμεριμνησίας, του Έλληνα της περιόδου της τρόϊκας και του Έλληνα πολίτη της «μετα-Μνημόνιο» Ελλάδας…

Δεν είναι εύκολο. Δεν είναι όλοι το ίδιο. Διαφορετικοί άνθρωποι βίωναν διαφορετικά αυτό που εσείς χαρακτηρίζετε ως εποχή της αμεριμνησίας και τώρα βιώνουν πολύ διαφορετικά την περίοδο της κρίσης. Υπάρχουν όλοι οι χαρακτήρες. Οι φιλότιμοι, οι ασυνείδητοι, οι οι οπορτουνιστές, οι μεροκαματιάρηδες, οι κρατικοδίαιτοι, οι αργόσχολοι, οι εργατικοί, οι έντιμοι, οι κομπιναδόροι, οι εθελοντές και οι απατεώνες. Σε όλα τα επίπεδα. Κάποιοι περνούσαν καλά εκμεταλλευόμενοι τις «ευκαιρίες», ας το πούμε έτσι. Άλλοι ήταν σε καλή κατάσταση ώς αποτέλεσμα της φιλότιμης δουλειάς τους. Άλλοι είχαν δυσκολίες ήδη τότε, και πολύ περισσότερο τώρα. Η κρίση δεν επιδρά με βάση ηθικά χαρακτηριστικά.

Την περίοδο της κρίσης, ένα κοινό στοιχείο είναι ότι βρεθήκαμε όλοι αντιμέτωποι με την αλήθεια της αδυναμίας να συνεχίσει η χώρα να λειτουργεί πάνω στην βάση των μη βιώσιμων πρακτικών του παρελθόντος. Είναι επίσης ο θυμός για το πώς φτάσαμε εδώ και φυσικά το ότι η κρίση επηρεάζει όλους, ανεξαρτήτως του μεριδίου της ευθύνης τους. Προσπαθούμε να αντεπεξέλθουμε. Ταυτόχρονα όμως, ψάχνουμε να δούμε γιατί φτάσαμε εδώ και είναι καθολική η απαίτηση να τιμωρηθούν οι «ένοχοι».

Ο μετά-μνημόνιο Έλληνας θα είναι πολίτης της χώρας που τώρα είναι στο χέρι του να την διαμορφώσει όπως θα ήθελε να είναι. Πράγματι, ένα ίσως μόνο θετικό έχει η κρίση: ότι είναι ευκαιρία. Στο χέρι μας είναι να διαμορφώσουμε μία χώρα που θα μας εμπνέει εμπιστοσύνη και περηφάνεια, όχι μόνο εξ αιτίας των προγόνων της, αλλά εξ αιτίας των σημερινών πολιτών της. Με τις συνθήκες εκείνες που επέτρεψαν σε Έλληνες να μεγαλουργούν στο εξωτερικό. Ώστε να μεγαλουργούν στην Ελλάδα, όχι παρά τις δυσμενείς συνθήκες, αλλά αξιοποιώντας τις ευνοϊκές συνθήκες.

Η ευθύνη είναι τεράστια. Η γενιά μας είναι υπεύθυνη για την κρίση. Έχει και το χρέος να καθορίσει την συνέχεια. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να χάσουμε την ευκαιρία.


2. Θα αντέξει μέχρι το τέλος ο Γ. Παπανδρέου; Εσείς τον γνωρίζετε πολύ καλά…

Έχει αντέξει σε πολύ δύσκολες στιγμές στο παρελθόν –όταν για πολλούς ήταν ο «Γιωργάκης»  και για άλλους ήταν ακατάλληλος για αρχηγός του ΠΑΣΟΚ και κατάλληλος μόνο για επί κεφαλής μη κυβερνητικών οργανώσεων. Μην ξεχνάτε ότι έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη και τον σεβασμό και στην Ελλάδα και διεθνώς. Όταν λοιπόν τόσοι πολλοί έφτασαν να αναγνωρίζουν την αξία του και τις αντοχές του, μπορεί κάποιος που τον πίστευε πάντοτε να αμφιβάλλει ότι θα αντέξει και θα τα καταφέρει; Πέρασε καιρός από την τελευταία φορά που η χώρα είχε έναν τέτοιο πραγματικό ηγέτη.

3.    Στην Θεσσαλονίκη εξελέγη ο «ιδιόμορφος» Μπουτάρης και στην Αθήνα ο «άγνωστος» Γ. Καμίνης. Στην κοινωνία επιτεύχθηκε de facto φυγή προς τα εμπρός. Θεωρείτε ότι μας «τελειώνουν» οι αυτοδυναμίες και στην κεντρική πολιτική σκηνή;

Οι αυτοδυναμίες δεν διαμορφώνονται με όρους μικροπολιτικών ζυμώσεων στην κεντρική πολιτική σκηνή. Τις αυτοδυναμίες ή μη τις αποφασίζει ο κυρίαρχος ελληνικός λαός με την ψήφο του, συχνά εκπλήσσοντας τους σεναριογράφους. Εκείνο που ίσως έχει λήξει είναι η λογική των πολιτικών «ηγεμονιών». Το πολιτικό σύστημα πρέπει να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις  για να έχει η κοινωνία την ευχέρεια να εκλέγει τους αντιπροσώπους της με έναν τρόπο που να περιορίζει στο ελάχιστο τις δυνατότητες παρέμβασης και διαστρέβλωσης της έκφρασης αυτής από πρόσωπα και μηχανισμούς που δε θα έπρεπε να τον επηρεάζουν. Γι’ αυτό και η αλλαγή του εκλογικού νόμου  άμεσα αποτελεί μια θεμελιώδη προϋπόθεση για το μέλλον της χώρας.

4. Τι ζηλεύετε από τα καλά ξένα Πανεπιστήμια και τι θα θέλατε να εφαρμοστεί και στα ελληνικά;

Ζηλεύω κατ’ αρχήν το ότι είναι καλά! Ζηλεύω το ότι έχει δημιουργηθεί σε αυτά μια ακαδημαϊκή παράδοση. Δεν χρειάζονται Υφυπουργούς, Συμβούλια της Επικρατείας ή Ελεγκτικά Συνέδρια για να είναι σεβαστά. Ζηλεύω γιατί οι Διοικήσεις τους έχουν την ευθύνη –αλλά και ελέγχονται– για να τα διατηρούν εκεί που βρίσκονται και να τα βελτιώνουν. Ζηλεύω για το ότι, μπαίνοντας κανείς μέσα σε αυτά, αισθάνεται ότι βρίσκεται σ’ έναν ακαδημαϊκό χώρο. Ζηλεύω γιατί παίρνουν τους δικούς μας καλούς φοιτητές και τους κάνουν καθηγητές και τους κρατούν εκεί. Ζηλεύω γιατί οι μηχανισμοί ελέγχου και λογοδοσίας λειτουργούν. Ζηλεύω γιατί η ελευθερία διακίνησης των ιδεών υφίσταται στην πράξη και όχι στα χαρτιά, σε κάποιο άρθρο ενός νόμου. Ζηλεύω γιατί ξέρω ότι μπορούμε να πάμε πολύ καλύτερα, ζηλεύω γιατί με τρώει το «γιατί εκεί και όχι και εδώ».

5. Η καθιέρωση στα ΑΕΙ Συμβουλίων Διοίκησης με τη συμμετοχή εξωπανεπιστημιακών μελών και η επιλογή πρυτάνεων έπειτα απο διεθνή διαγωνισμό ξεσηκώνουν έντονες αντιδράσεις. Ποιος, κατά τη γνώμη σας, «κινδυνεύει» από αυτές τις αλλαγές;

Θα σας πω ποιός κινδυνεύει αν δεν εφαρμοσθούν οι προτάσεις αυτές. Κινδυνεύει το ελληνικό Πανεπιστήμιο να τεθεί οριστικά και αμετάκλητα στο περιθώριο της παγκόσμιας σκηνής. Όταν όλες οι χώρες της Ευρώπης, χωρίς εξαίρεση, κινούνται στην ίδια κατεύθυνση που έχουν ήδη υιοθετήσει τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια της Αμερικής, της Ασίας και της Αυστραλίας, αναρωτιέμαι πώς εμείς θα μπορέσουμε να τα ανταγωνισθούμε μένοντας στάσιμοι σε πρακτικές που, όχι μόνο είναι παλιές και ξεπερασμένες, αλλά και έχουν αποτύχει παταγωδώς.
Όταν μέρος των αλλαγών σημαίνει ότι κάποιοι χάνουν μία εξουσία που παραδοσιακά είχαν, είναι φυσικό αυτοί ν’ αντιδρούν. Θυμηθείτε τον Καποδίστρα, όταν οι παλιοί δήμαρχοι και κοινοτάρχες αντιδρούσαν σφόδρα. Πέραν της προσωπικής εξουσίας του ενός, υπάρχουν και ισορροπίες που αυτός αντιπροσωπεύει και που έχουν διαμορφωθεί στο πλαίσιο του διοικητικού μοντέλου όπου ο επί κεφαλής ενός ιδρύματος διαμορφώνει μία εκλογική πελατεία, στην οποία είναι ύστερα «υπόχρεος».


6. Το τελευταίο διάστημα βρίσκεστε στο επίκεντρο της κριτικής λόγω της πολιτικής που ακολουθείτε στον τομέα της έρευνας. Γιατί αποφασίσατε να αλλάξετε τον τρόπο αξιολόγησης των ερευνητικών προτάσεων; Ήταν «χαλαροί» οι μηχανισμοί ελέγχου που εφαρμόζονταν έως σήμερα;

Δεν έχουν σημασία οι χαρακτηρισμοί. Πρέπει να καταλάβουμε ότι στην έρευνα (όπως και στα πανεπιστήμια) είναι η τελευταία μας ευκαιρία. Αν την χάσουμε, χαθήκαμε.

Η αλλαγή στον τρόπο αξιολόγησης των ερευνητικών προτάσεων ήταν επιβεβλημένη για να πάμε την έρευνα ένα βήμα μπροστά. Αλλάξαμε εκ βάθρων τον τρόπο υποβολής και αξιολόγησης των ερευνητικών προτάσεων.
Μέχρι σήμερα, οι ερευνητικές προτάσεις υποβάλλονταν σε ατέλειωτες σελίδες χαρτιού και αξιολογούνταν στην Ελλάδα, σε κλειστές αίθουσες ξενοδοχείων.
Με τις αλλαγές που κάναμε, όλες πλέον οι προτάσεις υποβάλλονται ηλεκτρονικά και αξιολογούνται ηλεκτρονικά από κορυφαίους επιστήμονες που ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό. Δεν έχει ξαναγίνει αυτό στην χώρα μας. Και είναι φυσικό αυτό να προκαλέσει κάποιες καθυστερήσεις. Δεν είχαμε όμως άλλη επιλογή. Όχι μόνο για λόγους αξιοκρατίας και διαφάνειας, αλλά και γιατί ποτέ στο παρελθόν δεν υπήρχαν τόσο πολλές προτάσεις για προγράμματα. Αν δεν αλλάζαμε τον τρόπο υποβολής και αξιολόγησης, θα βρισκόμασταν σε αδιέξοδο. Ο ένας θα αξιολογούσε την πρόταση του άλλου. Εξ άλλου, η συγκέντρωση των αξιολογητών σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου, όπως γινόταν μέχρι σήμερα, με αποκλεισμό από τον έξω κόσμο, από το ίντερνετ από την βιβλιοθήκη, από την βιβλιογραφία θυμίζει περισσότερο κεντρική επιτροπή γενικών εξετάσεων και λιγότερο επιστήμονες που αξιολογούν το απόσταγμα της δημιουργικής σκέψης άλλων επιστημόνων.
Δεν είναι δυνατόν χώρες – όχι μόνο μεγάλες αλλά και μικρές, όπως η Δανία, η Αυστρία ή η Πορτογαλία–  να έχουν υιοθετήσει πρακτικές αξιολόγησης όπου χρησιμοποιούνται διεθνείς αξιολογητές εδώ και χρόνια και εμείς να εξακολουθούμε να ισχυριζόμαστε ότι κάτι τέτοιο απαξιώνει τους Έλληνες επιστήμονες. Το σχόλιο που έκανε κάποιος Καθηγητής από το εξωτερικό, τον οποίο προσκαλέσαμε για να αξιολογήσει ηλεκτρονικά ερευνητικές προτάσεις, είναι χαρακτηριστικό:Συμμετείχα το … σε αξιολόγηση προτάσεων κάτω από την επιτήρηση κάποιων υπαλλήλων σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου στην Αθήνα. Είχαμε να αξιολογήσουμε ογκώδεις προτάσεις σε χαρτί που ζητούσαν μεγάλα ποσά χρηματοδότησης με ρυθμό 4-5 προτάσεις την ημέρα και να δώσουμε αξιολογήσεις την ίδια στιγμή. Ήταν μια παρωδία διαδικασίας αξιολόγησης”.

7. Ο παραιτηθείς από τη θέση του γ.γ. Έρευνας και Τεχνολογίας, Αχιλλέας Μητσός, σας κατηγόρησε για πολιτικές που δεν ταιριάζουν με τη διαφάνεια, ενώ η Ν.Δ. έκανε λόγο για σοβαρό ηθικό και πολιτικό θέμα. Τι απαντάτε;

Ήμουν το πρώτο μέλος της κυβέρνησης που, από την πρώτη μέρα ανάληψης των καθηκόντων μου, δημιούργησα σελίδα και ανέβαζα όλες τις αποφάσεις μου ­–  ανεξάρτητα από το αν αυτές αφορούσαν οικονομικά ή άλλα θέματα. Πολύ πριν καθιερωθεί από την Κυβέρνηση η Διαύγεια.
Σε κάθε περίπτωση, δυστυχώς, δεν έχει υπάρξει σημαντικό πρόγραμμα της ΓΓΕΤ χρηματοδοτούμενο από το ΕΣΠΑ που να έχει ολοκληρωθεί αφ’ ότου αναλάβαμε την κυβέρνηση. Το μόνο σημαντικό πρόγραμμα του ΕΣΠΑ που υλοποιεί η ΓΓΕΤ από όταν άλλαξε η κυβέρνηση είναι το «Συνεργασία». Οι προτάσεις για το πρόγραμμα αυτό είχαν υποβληθεί από το 2009, φυσικά στα ελληνικά και σε χαρτί. Μάλιστα παρά τις παλιές υποτιθέμενα πιό γρήγορες διαδικασίες, με μόνο 620 προτάσεις, τώρα ολοκληρώνεται. Στο πρόγραμμα αυτό, δεν είχα καμιά ανάμειξη. Δεν έχω καν δει τις συμβάσεις.

8. Και το 1 δις ευρώ που είναι «στα συρτάρια σας»;

Στις αρχές του Δεκέμβρη έφθασαν στα γραφεία της Υπουργού και το δικό μου από την ΓΓΕΤ 4 σχέδια προκηρύξεων που αφορούσαν προγράμματα της τάξεως των 130 εκ. ευρώ. Τα σχέδια αυτά δεν τα είχε καν δει το Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας & Τεχνολογίας (ΕΣΕΤ) που έχει ορισθεί γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο. Εστάλησαν στο ΕΣΕΤ μετά την παραίτηση του ΓΓ και η κρίση του ΕΣΕΤ ήταν ότι έπασχαν σοβαρά όλες, για να το θέσω ήπια. 


9. Συνάδελφοί σας πανεπιστημιακοί σας κατηγορούν, πάντως, για πολιτική απαξίωσης των ελληνικών ΑΕΙ. Τι απαντάτε;

O ισχυρισμός πάσχει σε αρκετά επίπεδα, και αποτελεί τροχοπέδη για την ουσιαστική συζήτηση των προβλημάτων. Aποτελεί κοινή διαπίστωση, τόσο στην κοινωνία όσο και στις διεθνείς αξιολογήσεις, ότι τα πανεπιστήμιά μας δεν λειτουργούν όπως θα θέλαμε και υπάρχει πάνδημη απαίτηση αυτό να αλλάξει. H διεθνής ακαδημαϊκή κοινότητα και η Ελληνική κοινωνία δεν περιμένουν εμένα για να σχηματίσουν άποψη για το Ελληνικό πανεπιστήμιο.
Οι παρεμβάσεις που έχω κάνει αναφέρονται σε κοινά διαπιστωμένα προβλήματα. Δεν διατυπώνω αστήρικτους ισχυρισμούς ή εικασίες. Αντίθετα, έχω αναφερθεί σε σειρά χειροπιαστών προβλημάτων, με αναφορά σε στοιχεία, γεγονότα και υπαρκτές καταστάσεις. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν πλευρές του πανεπιστημίου μας που εκφράζουν ό,τι καλύτερο επιδιώκουμε ως αριστεία και ποιότητα. Θέλουμε αυτές τις συνιστώσες συμμάχους μας στην προσπάθεια για εξυγίανση.
Όμως, το να μην προσπαθούμε να θέσουμε στο περιθώριο πρόσωπα και πρακτικές που δεν κινούνται σε αυτόν τον άξονα είναι απλώς στρουθοκαμηλισμός. Τα προβλήματα αυτά δεν μπορούν να κρύβονται κάτω από τον μανδύα των πραγματικά άξιων – αυτός δεν επαρκεί για να καλύψει όλες τις άλλες αδυναμίες. 
Το να παρουσιάζεται η προσπάθεια αυτή του υπουργείου ως μια καθολική απαξίωση του πανεπιστημίου είναι όχι μόνο λάθος, αλλά και εξαιρετικά αντιπαραγωγικό. Οδηγεί στην ψυχολογική περιχαράκωση πίσω από μία συνολικά αμυντική στάση και αρνητική διάθεση προς κάθε αλλαγή. Δεν ήθελα να πιστεύω ότι αυτό γίνεται εκ του πονηρού από ορισμένους, αλλά πλέον είναι ηλίου φαεινότερο.
Θεωρώ ότι οι πραγματικά υγιείς συνιστώσες του πανεπιστημίου δεν αναγνωρίζουν τον εαυτό τους στα αρνητικά αυτά φαινόμενα. Ξέρουν ποιοί είναι αυτοί,  τους οποίους αφορούν. Και οι τελευταίοι δεν μπορούν να προσπαθούν να παρουσιάζονται ως εκπρόσωποι ολόκληρης της ακαδημαϊκής κοινότητας για να προκαλέσουν την ψυχολογική περιχαράκωση που ανέφερα. Ένας υπουργός ή το κράτος γενικότερα δεν μπορεί να έχει εχθρούς. Δεν μπορεί όμως και να κλείνει τα μάτια στα προβλήματα –όπως δυστυχώς γινόταν επί πολλά χρόνια. Η ίαση ξεκινά από την διάγνωση.

Thursday, January 20, 2011

Τα εκπαιδευτικά συστήματα και η δημιουργικότητα

Η ομιλία του Ken Robinson στο TED που προβλήθηκε στο σημερινό υπουργικό συμβούλιο.
Αναφέρεται στο πώς τα εκπαιδευτικά συστήματα, με τον τρόπο που είναι δομημένα, σκοτώνουν την δημιουργικότητα των μαθητών.



Monday, January 17, 2011

Δήλωση μετά την επίσκεψη στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας


Είχα σήμερα την ευκαιρία να επισκεφθώ τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ανταποκρινόμενος σε σχετική πρόσκλησή του.

Είναι γνωστό το ενδιαφέρον του Προέδρου για τα θέματα Παιδείας αλλά και ειδικότερα  για τα πανεπιστήμια και την έρευνα.

Ενημέρωσα τον κ. Πρόεδρο για την κατάσταση στα πανεπιστήμια, για τα κύρια σημεία του νέου νόμου αλλά και τις εξελίξεις στον χώρο της έρευνας με την εισαγωγή των διεθνών αξιολογήσεων ώστε να αξιοποιηθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το διαθέσιμα κονδύλια για την έρευνα μιά και μόνο μέσω μιας ουσιαστικής και αποτελεσματικής αξιοποίησης των κονδυλίων αυτών θα μπορέσει η χώρα μας να ξεπεράσει την κρίση που αντιμετωπίζει σήμερα. Τον ενημέρωσα επίσης για τις προσπάθειες που κάνουμε για αξιοκρατία και  διαφάνεια σε όλα τα επίπεδα, αλλά και για την αντιμετώπιση και πρόληψη αρνητικών φαινομένων αναξιοκρατίας, κακοδιαχείρισης και λογοκλοπής.

Ευχαρίστησα τον κ. Πρόεδρο για το διαρκές και αμείωτο ενδιαφέρον του  αλλά και για την αμέριστη υποστήριξή του στις προσπάθειες εξυγίανσης και αναβάθμισης της ποιότητας στα πανεπιστήμια και την έρευνα.  

Έφυγα από την συνάντηση αυτή με νέες δυνάμεις για την συνέχιση της δύσκολης προσπάθειας που κάνουμε.

Ο Δήμος Αθηναίων και η ανοικτή διακυβέρνηση

Δημοσιεύεται σε λίγο στην σελίδα της ανοικτής διακυβέρνησης,πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την στελέχωση Ομάδας Διοίκησης Έργου (ΟΔΕ) του Δήμου Αθηναίων με αντικείμενο την επιχειρησιακή, τεχνική, και οργανωτική υποστήριξη της εφαρμογής του Προγράμματος Δι@ύγεια.

 Αυτό αποτελεί μια ευχάριστη εξέλιξη και αλλαγή από πρακτικές του παρελθόντος μια και ο Δήμος δεν δεσμεύεται από την πολιτική της κυβέρνησης για στελέχωση τέτοιων υπηρεσιών.

Saturday, January 15, 2011

Συνέντευξη στον Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία (16/1/2011)


Το πλήρες κείμενο.

Τελικά, υπάρχουν θύλακες αριστείας στα πανεπιστήμια;
Aριστεία υπάρχει και αντιπροσωπεύει ό,τι καλύτερο προσδοκούμε από το πανεπιστήμιο. Τι σημαίνει όμως θύλακας; Σημαίνει ότι, δυστυχώς, δεν είναι ο κανόνας. Οι πρωταγωνιστές της μετριοκρατίας, με την αγωνία της διατήρησης μίας έξωθεν καλής μαρτυρίας, προσπαθούν να κρύψουν τις κακές πρακτικές κάτω από το πέπλο της αριστείας των άξιων συναδέλφων τους. Το πέπλο αυτό όμως δεν επαρκεί για να καλύψει τα κακώς κείμενα.

Μόνο οι «βολεμένοι» ανησυχούν κατά την γνώμη σας;
Όχι. Υπάρχουν ανησυχίες από έντιμους πανεπιστημιακούς που έχουν ειλικρινείς προβληματισμούς. Αυτούς πρέπει να προσπαθήσουμε τους πείσουμε και να λάβουμε υπ’ όψη μας την κριτική και τα εποικοδομητικά σχόλιά τους. Έχουμε και εμείς διάθεση να πεισθούμε. Αλλά αυτό προφανώς προϋποθέτει ενεργή συμμετοχή στην διαβούλευση.   Υπάρχουν και εκείνοι που ανησυχούν γιατί έχουν επηρεαστεί από το κλίμα που δημιουργεί η αντίθετη άποψη. Τις ανησυχίες αυτές πρέπει να διασκεδάσουμε. Και το προσπαθούμε. Υπάρχει τέλος και η ετερόκλητη συμμαχία κάποιων οικογενειοκρατών, λογοκλόπων,  κονδυλιοσιτιζόμενων και επαγγελματιών συγκλητικών. Αυτοί ανησυχούν δικαιολογημένα.

Νομίζετε ότι γίνεται προσπάθεια «κουκουλώματος» της φαυλότητας στα πανεπιστήμια;
Μόνο από όσους είναι μέρος του προβλήματος. Γι’ αυτούς, οι αλγεινές πρακτικές στο πανεπιστήμιο πρέπει να αντιμετωπίζονται ως το απόλυτο ταμπού, σαν τoν τραυλισμό του Βασιλέα της Αγγλίας: Ολοι προφανώς γνωρίζουν ότι υπάρχει, αλλά κανείς δεν πρέπει να το αναφέρει ποτέ δημόσια! 

Ορισμένοι σας επικρίνουν ότι γενικεύετε φαινόμενα διαφθοράς στα πανεπιστήμια και εν τέλει τα απαξιώνετε ενώ χρειάζεστε συμμάχους.
Έχω κάνει συγκεκριμένες ενέργειες, για συγκεκριμένα πρόσωπα και ζητώ συγκεκριμένα στοιχεία, χωρίς χαρακτηρισμούς. Τις γενικεύσεις τις κάνουν εκείνοι που θέλουν να δημιουργήσουν μία συνολικά «αμυντική» ψυχολογική στάση στους πανεπιστημιακούς.
Συμμάχους έχουμε, και πολλούς μάλιστα. Και στα πανεπιστήμια και στην κοινωνία. Επειδή δεν έχουν τρόπο να ακουστεί η φωνή τους δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν. Και γίνονται περισσότεροι όταν αντιλαμβάνονται ότι η προσπάθεια μας είναι στην κατεύθυνση που οι ίδιοι επιθυμούν. Είναι όλοι όσοι θέλουν να βλέπουν, να ζουν και να εργάζονται σε ένα άλλο πανεπιστήμιο, απαλλαγμένο από τα αρνητικά φαινόμενα που το ταλανίζουν σήμερα.
 
Μήπως θα έπρεπε να μην «ενοχλείτε» τους πανεπιστημιακούς τώρα που θέλετε να περάσετε ένα νόμο;
Η άποψη περί «μη ενόχλησης» χάριν των αλλαγών όχι μόνο αποτελεί μια επικίνδυνη απλούστευση, άλλα προάγει μία στάση πολιτικάντικη και ανέντιμη. Πανεπιστημιακοί δεν είναι μόνο αυτοί οι οποίοι υποπίπτουν σε παραπτώματα που είτε έχουν χαρακτηριστικά ποινικών ευθυνών είτε απλά διοικητικών ευθυνών. Οι πανεπιστημιακοί είναι πολλοί περισσότεροι. Και εκείνοι που έχουν το πανεπιστήμιο και την επιστήμη πάνω από οποιοδήποτε άλλο προσωπικό ή άλλης μορφής συμφέρον είναι εκείνοι που πρώτοι ζητούν την κάθαρση στα πανεπιστήμια. Τι θα πρέπει να απαντήσουμε εμείς στον πανεπιστημιακό ή στον πολίτη που έχει αδικηθεί ή που βλέπει το Κράτος να αγνοεί τις καταγγελίες του; Ότι «πρέπει να τα έχουμε καλά» με αυτούς ακριβώς που προκαλούν το πρόβλημα γιατί πρέπει να τους έχουμε συμμάχους για να περάσουμε τον νόμο;

Υπάρχει πράγματι καθυστέρηση στην απορρόφηση των κονδυλίων έρευνας;
Υπάρχει καθυστέρηση στην υλοποίηση της πολιτικής για την έρευνα. Έχει φτάσει η ώρα για μια ριζική αλλαγή και στον τομέα αυτό. Πάντως, στα «συρτάρια μου» δεν υπάρχει τίποτα που να καθυστερεί. Αυτά όλα όμως στην Βουλή σε μερικές μέρες.

Είναι γνωστή η στενή σχέση σας με τον Πρωθυπουργό. Είσαστε χρόνια πολύ κοντά. Εξακολουθείτε να έχετε κοινές απόψεις και ιδέες;
Υπάρχει κάτι που σας κάνει να το αμφιβάλλετε;

Η Άννα Διαμαντοπούλου σας παρέσχε πλήρη κάλυψη για το μέτωπο που έχετε ανοίξει με την οικογενειοκρατία και την λογοκλοπή. Τι σημαίνει αυτό;
Ότι κάνουμε μια κοινή προσπάθεια να βοηθήσουμε τα πανεπιστήμια να γίνουν αυτό που μπορούν και που όλοι προσδοκούν.