To κράτος και οι εκπαιδευτικοί: Πρώτα ο μαθητής

Tweet

Από τις χθεσινές ανακοινώσεις του Υπουργείου Παιδείας.

Το ζήτημα των εκπαιδευτικών έχει πολλά κεφάλαια. Και όλα χρήζουν υπεύθυνης και αποτελεσματικής αντιμετώπισης. Είναι το κεφάλαιο της ίδιας της εκπαίδευσής τους και επιμόρφωσης , είναι το κεφάλαιο των αμοιβών τους, είναι το κεφάλαιο της ορθής και δίκαιης αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου τους. Είναι και το κεφάλαιο που αφορά ένα πλήθος ρυθμίσεων για τον εργασιακό τους βίο και την εξέλιξή τους.
Ξεκινάμε από αυτό και όχι τυχαία. Έχουμε διεθνείς έρευνες, με πιο χαρακτηριστική αυτή του ΟΟΣΑ που δημοσιοποιήθηκε τον Σεπτέμβριο που δείχνουν ότι κάτι πάει στραβά με την κατανομή του εκπαιδευτικού δυναμικού της χώρας. Αλλά και πέρα από τις έρευνες, η ίδια η καθημερινή εμπειρία αποδεικνύει πως το υφιστάμενο σύστημα προσλήψεων, μεταθέσεων, αποσπάσεων αλλά και επιλογής στελεχών διοίκησης έχει εξαντλήσει τα όριά του, οδηγεί σε ανορθολογικές καταστάσεις και αδιέξοδα.

Eνα χαρακτηριστικό παράδειγμα.
Η Β΄Βάθμια Εκπαίδευση σε ένα νησί του Αιγαίου έχει 516 εκπαιδευτικούς
Οι 26 είναι στη ΔΙΔΕ. Οι 8 στο εξωτερικό.
Οι 62 (το 12%) είναι σε μακροχρόνια άδεια. (30 ανατροφή, 6 λοχεία, 5 κύηση και 11 επαπειλούμενη κύηση)
Οι 127 (το 25%) είναι αποσπασμένοι σε σχολεία και υπηρεσίες εκτός νομού.
(17 νεοδιόριστοι …15 στο υπουργείο)
Οι 291 (το 57%) υπηρετούν σε σχολεία και διδάσκουν 1.282 * ώρες λιγότερες από το κανονικό τους ωράριο.
Οι ώρες αυτές αντιστοιχούν σε 60 καθηγητές με ωράριο 21 ωρών την εβδομάδα ή 70 με 18 ώρες ή 80 με 16!
Ένα μέρος αυτών των ωρών οφείλεται στις ιδιαιτερότητες του νομού (σχολεία μακριά από τα κέντρα, μικρά νησιά, ανύπαρκτη συγκοινωνία.
Στη χειρότερη περίπτωση οι ώρες αυτές να αντιστοιχούν σε 50 καθηγητές.
Σύμφωνα με τα υπόλοιπα οι εκπαιδευτικοί θα έπρεπε να είναι 466 (516 – 50) και οι διδάσκοντες 241 (291 – 50) δηλ. το …52%!!
*Δεν υπάρχουν στοιχεία από 3 από τα 17 σχολεία του νομού. Με αναλογικότητα οι λιγότερες ώρες είναι 1557 που ανάλογα αντιστοιχούν σε 65 εκπαιδευτικούς
Το 50% !!!

Aναδύεται ανάγλυφα μια εικόνα που πραγματικά δεν τιμά κανέναν. Αυτή η εικόνα πρέπει να αλλάξει. Κι αυτό βάζουμε μπροστά. Για να πάμε σε ένα νέο σύστημα που θα διασφαλίζει αντικειμενικότητα, διαφάνεια, ποιότητα, λειτουργικότητα, αντιμετώπιση όλων των δυσμενών παρενεργειών που έχει το σημερινό διοικητικό χάος στην εύρυθμη λειτουργία των σχολείων. Είναι απόφαση ευθύνης αλλά και δικαιοσύνης. Διότι μην αμφιβάλλετε διόλου πως μέσα από ένα διαχρονικό και πολυπλόκαμο δίκτυο πελατειακών σχέσεων και εξυπηρετήσεων υφίστανται τραγικές αδικίες σε βάρος της μεγάλης πλειοψηφίας των εκπαιδευτικών που συμβαίνει να μην έχουν «μπάρμπα στην Κορώνη».

Έχει πει μια πολύ ωραία φράση ο Μαξ Βέμπερ: «Πολιτική είναι το επίμονο και επίπονο τρύπημα σκληρών επιφανειών. Για αυτό και απαιτεί πάθος και λογική». Και η αλλαγή που βάζουμε μπροστά έχει πάθος για δικαιοσύνη και επιδιώκει να εγγυηθεί τη λογική στην κατανομή του εκπαιδευτικού δυναμικού της χώρας.
Τι μήνυμα δίνουμε στα σημερινά παιδιά και αυριανούς πολίτες όταν στον ίδιο τον χώρο της εκπαίδευσης, που είναι ο κατ’ εξοχήν χώρος της μάθησης διά του παραδείγματος, βλέπουν να πρυτανεύουν τα «κονέ», «τα βίσματα» και οι «άκρες»;

Βάζουμε λοιπόν τελεία και δεν αλλάζουμε απλά σελίδα. Ξαναγράφουμε από την αρχή το κεφάλαιο που αφορά τον εργασιακό βίο και την εξέλιξη των εκπαιδευτικών. Το ξαναγράφουμε πάνω σε βασικές, κατευθυντήριες αρχές:

1. Κωδικοποιούμε όλη τη νομοθεσία που αφορά τους εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ώστε να μην βρισκόμαστε «χαμένοι στη μετάφραση» μιας τεράστιας νομικής πολυπλοκότητας που κλείνει «πόρτες» για να αφήσει ορθάνοιχτα «παράθυρα». Η σαφήνεια και η απλούστευση είναι το τελικό ζητούμενο.
2. Οι προσλήψεις στο εξής θα γίνονται μόνο με τις διαδικασίες του ΑΣΕΠ. Πρόνοια θα ληφθεί για τη μεταβατική περίοδο των πινάκων που είναι σήμερα σε εξέλιξη. Στόχος μας με σαφή προσδιορισμό του τόπου και του χρόνου του διορισμού. Η πρόσληψη δηλαδή μπορεί να γίνεται είτε σε επίπεδο σχολείου, είτε σε επίπεδο αρμόδιας Διεύθυνσης και ο χρόνος υπηρεσίας στον τόπο του πρώτου διορισμού θα πρέπει να είναι εξ’ αρχής προσδιορισμένος. Και για τον τόπο και για τον χρόνο πιστεύουμε πως θα υπάρξουν χρήσιμες προτάσεις στο στάδιο της διαβούλευσης για το οποίο θα σας μιλήσω στη συνέχεια.
3. Επανεξετάζεται ολόκληρο το σύστημα της υφιστάμενης μοριοδότησης. Εδώ η αρχή είναι πολύ συγκεκριμένη. Τα μόρια αφορούν τον τόπο και το αντικείμενο της διδασκαλίας. Άπαξ και ο εκπαιδευτικός μετακινηθεί, τα μόρια δεν τον ακολουθούν. Δεν τα μεταφέρει μαζί του, παραμένουν στη θέση από την οποία ο ίδιος μετακινείται.
4. Κανείς εκπαιδευτικός και για κανέναν λόγο δεν αποσπάται, εάν δεν έχει βρεθεί ο αντικαταστάτης του για τη θέση στην οποία υπηρετεί.
5. Σε ότι αφορά τις μεταθέσεις, βασική αρχή πλέον θα είναι πως κάθε μετάθεση αποφασίζεται για να εξυπηρετηθεί το σχολείο. Δεν είναι αποδεκτό για το δημόσιο συμφέρον να υπάρχουν σχολεία με πλεονάζον προσωπικό και σχολεία με κενά.
6. Ξεκινά διάλογος με την Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης προκειμένου να διερευνηθεί η δυνατότητα ίδρυσης ειδικού τμήματος για την εκπαίδευση στελεχών διοίκησης της εκπαίδευσης.
7. Προσδιορίζεται ένα διαφανές και αξιοκρατικό σύστημα επιλογής στελεχών της εκπαίδευσης και σε αυτή την κατεύθυνση έχουμε τη βεβαιότητα της θετικής συνεισφοράς της ΔΟΕ και της ΟΛΜΕ στη διαμόρφωση των σχετικών κριτηρίων, ώστε να αφήσουμε οριστικά και αμετάκλητα πίσω μας τις γνωστές παθογένειες που ταλανίζουν την εκπαίδευση. Καθαροί κανόνες, καθαρά κριτήρια, καθαρές σχέσεις, καθαρή εκπαίδευση.

Αυτές οι κατευθυντήριες αρχές θα αποτυπωθούν σε ένα κείμενο εργασίας, το οποίο θα αναρτηθεί τις επόμενες μέρες στο διαδίκτυο ώστε να υπάρξει ανοιχτή διαβούλευση.

Το αρχικό κείμενο εργασίας μαζί με το υλικό της διαβούλευσης θα τύχουν συστηματικής επεξεργασίας ώστε να καταλήξουμε σε ένα σχέδιο νόμου, με την πολιτική ευθύνη επιτροπής στην οποία θα συμμετέχουν εκπρόσωποι του Υπουργείου Παιδείας, του Υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, εξειδικευμένοι επιστήμονες με ρόλο εμπειρογνώμονα, εκπρόσωποι των εκπαιδευτικών, των γονέων και της τοπικής αυτοδιοίκησης. Η επιτροπή θα υποστηριχθεί με την αναγκαία τεχνική βοήθεια και θα έχει ένα σαφές χρονοδιάγραμμα τριών μηνών για να ολοκληρώσει το έργο της, ώστε να ακολουθήσει η εισαγωγή του νομοσχεδίου στη Βουλή για την ψήφισή του.

Κάνουμε ένα πρώτο, μεγάλο, σημαντικό και ουσιαστικό βήμα. Ένα βήμα που συμπυκνώνει μια συγκεκριμένη στρατηγική και μεθοδολογία για την εκπαίδευση, που θέλει πρώτα τον μαθητή.