Saturday, October 30, 2010

Συνέντευξη στον Real Fm (24/10/10)


(Τ. ΙΑΚΩΒΙΔΟΥ - Γ ΔΟΥΔΕΣΚΕΑΣ)

Δημοσιογράφος:  Έχουμε στην άλλη άκρη της γραμμής τον Υφυπουργό Παιδείας κ. Πανάρετο, και να τον καλησπερίσουμε. Καλησπέρα σας κύριε Υφυπουργέ, ευχαριστούμε που είσαστε μαζί μας
Υφυπουργός: Καλησπέρα σας.
Δημοσιογράφος: Υπάρχει και μία έρευνα που ήδη έχει αναρτηθεί σε αρκετές ηλεκτρονικές σελίδες εφημερίδων, έχει να κάνει με το πώς ακριβώς τα ελληνικά Πανεπιστήμια παράγουν – αυτή είναι η θεματολογία της –  ανέργους και χαμηλών δεξιοτήτων αποφοίτους και κατέχουν μάλιστα μια από τις τελευταίες θέσεις ανά την ΕΕ στους δείκτες αποδοτικότητας  που μετράει η Κομισιόν.  Όσον αφορά μάλιστα τα χρήματα, λείπουν και αυτά, μια και η χρηματοδότηση από το κράτος είναι πολύ περιορισμένη και ειδικά για την Ελλάδα.  Βλέπω ότι το ζήτημα είναι κομβικό κ. Υφυπουργέ, και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό γιατί καλές όλες οι άλλες αλλαγές , αλλά το ζήτημα είναι να δούμε τελικώς τι φταίει και τι μπορεί να αλλάξει στα ελληνικά πανεπιστήμια, ώστε τα πτυχία να αποκτήσουν και μεγαλύτερη αξία, έτσι δεν είναι;
Υφυπουργός:  Μα οι αλλαγές πρέπει να γίνουν γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο. Γιατί, έχοντας διαπιστώσει τα προβλήματα και τις αδυναμίες του ελληνικού πανεπιστημίου, νομίζω ότι έχουμε καταλήξει πια σε ένα συμπέρασμα για τις δομικές αλλαγές  που είναι απαραίτητες στο πανεπιστήμιο και την άρση επιμέρους και δευτερευουσών αλλαγών που, συνήθως,  απλά προκαλούν αντιδράσεις  χωρίς να λύνουν προβλήματα.
Δημοσιογράφος: Παρουσιάστηκε χτες το κείμενο της διαβούλευσης για την μεταρρύθμιση στα ΑΕΙ, όμως υπάρχει μια ανακοίνωση από την ΠΟΣΔΕΠ που χαρακτηρίζει τις προτεινόμενες αλλαγές κατώτερων των περιστάσεων και προσθέτει ότι δεν μπορούν αυτές να αποτελέσουν βάση διαλόγου. Θέλετε να μας πείτε και το κλίμα από την Σύνοδο των Πρυτάνεων και τις αντιδράσεις που έχετε για το κείμενο της διαβούλευσης που παρουσίασε η Υπουργός;
Υφυπουργός: Κατ’ αρχήν, είμαστε πάντα ανοικτοί σε προτάσεις ανώτερες των περιστάσεων. Εάν υπάρχουν τέτοιες προτάσεις, θα τις δεχθούμε με μεγάλη ικανοποίηση για να δούμε πώς μπορεί κανείς να οδηγηθεί σε αποτελέσματα καλύτερα από αυτά που έχουμε μέχρι σήμερα. Αλλά, οι προτάσεις που έγιναν χτες, αποτελούν το απαύγασμα  των κατευθύνσεων που έχουν πια υιοθετήσει όλες οι χώρες της ΕΕ και της Ευρώπης γενικότερα, αλλά και οι άλλες προηγμένες χώρες –  ΗΠΑ και Αυστραλία –  όπου το πανεπιστήμιο δεν αποτελεί έναν εσωστρεφή οργανισμό, έναν οργανισμό δηλαδή που διοικείται και λειτουργεί από και για το εσωτερικό του, αλλά αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της κοινωνίας και η κοινωνία έχει εικόνα και συμμετέχει στο τι γίνεται στο πανεπιστήμιο.
Δημοσιογράφος: Βέβαια, το ζήτημα είναι να δούμε πώς όλες αυτές οι αλλαγές θα περάσουν και θα γίνουν αποδεκτές και από την πανεπιστημιακή κοινότητα. Το λέω αυτό δεδομένου ότι υπήρξε και μια αντίδραση, συγκεκριμένα, το ΕΜΠ αποφάσισε τελικώς ότι δεν χρειάζεται να μετέχει στην συγκεκριμένη Σύνοδο των Πρυτάνεων, κάτι που, η αλήθεια είναι, προκάλεσε αίσθηση. Δεν ξέρω εσείς πώς σχολιάζετε την στάση αυτή.
Υφυπουργός: Νομίζω ότι δεν είναι ευχάριστο ένα Ανώτατο Εκπαιδευτικό  Ίδρυμα να αποφεύγει τον διάλογο χωρίς να έχει ακούσει τις προτάσεις επί των οποίων θα γίνει ο διάλογος. Η μη συμμετοχή στον διάλογο διαχρονικά – και όχι μόνο στο θέμα του πανεπιστημίου, αλλά και ευρύτερα  αποτελεί αποφυγή συμμετοχής στον προβληματισμό και την διατύπωση απόψεων για την καλύτερη λειτουργία του πανεπιστημίου – στην συγκεκριμένη περίπτωση – αλλά και στην βελτίωση των οποιονδήποτε διαδικασιών αφορά ο διάλογος.
Δημοσιογράφος: Οι βασικές αλλαγές ποιες είναι; Προς ποια κατεύθυνση και, ουσιαστικά μέσα από την διαβούλευση, τι είναι αυτό που μπορεί να αλλάξει;
Υφυπουργός:  Είναι διπλό το ερώτημά σας. Οι βασικές αλλαγές αφορούν τον τρόπο και την ποιότητα σπουδών, με ποιο τρόπο θα μπορούν οι σπουδές να οδηγούν σε πτυχία με μεγαλύτερο αντίκρυσμα, ποια είναι η αλλαγή της διοικητικής διαδικασίας ώστε το πανεπιστήμιο να μην είναι – όπως είπα προηγουμένως –  εσωστρεφές , αλλά να έχει όλες εκείνες τις ασφαλιστικές δικλίδες, ώστε οι αποφάσεις που λαμβάνονται από οποιοδήποτε όργανο, να ελέγχονται.
Να απαντήσω και στο δεύτερο ερώτημα που μου τέθηκε. Τι περιμένουμε από τη διαβούλευση. Περιμένουμε να διατυπωθούν απόψεις αφ’ ενός για την ενδεχόμενη βελτίωση των προτάσεων που έχουν γίνει και,  αφ’ ετέρου, να υπάρξουν γνώμες για θέματα τα οποία έχουν τεθεί στην συζήτηση με την μορφή εναλλακτικών προτάσεων. Γιατί μπορεί από έναν τέτοιο διάλογο να προκύψει μία πολύ ενδιαφέρουσα σύνθεση απόψεων.
Δημοσιογράφος: Να ρωτήσω κάτι που δεν καταλαβαίνω. Υπάρχει μια αναγκαιότητα για μεταρρύθμιση στην Εκπαίδευση, και το παραδέχονται όλοι. Ωστόσο, υπάρχει ένα κακό κλίμα. Το λέω απλά. Το Μετσόβιο δεν κατεβαίνει στον διάλογο , η ΠΟΣΔΕΠ, πρώτη μέρα του κειμένου, λέει δεν είναι αφορμή για διάλογο. Ποιο είναι το κλειδί  σε όλη αυτή την ιστορία και γιατί υπάρχει αυτό το κακό κλίμα πριν ακόμα ξεκινήσει στην πραγματικότητα ο διάλογος;
Υφυπουργός: Νομίζω ότι υπάρχουν δύο θέματα. Λόγω ακριβώς της εσωστρέφειας που υπάρχει στο πανεπιστήμιο, αρκετά στελέχη του πανεπιστημίου δεν έχουν μια καλή εικόνα της ανησυχίας –  για να χρησιμοποιήσω μια προσεκτική λέξη –  που υπάρχει στην κοινωνία για τον τρόπο λειτουργίας των πανεπιστημίων. Η κριτική που διατυπώνεται πολλές φορές, δε σημαίνει ότι είναι απαξιωτική ή ισοπεδωτική. Υπάρχει όμως μια ανησυχία. Την ανησυχία  αυτή δεν την εκφράζουν μόνο τα ΜΜΕ, αλλά οι γονείς που τα παιδιά τους που σπουδάζουν στα πανεπιστήμια.
Δημοσιογράφος: Και οι ίδιοι οι φοιτητές.
Υφυπουργός: Και οι ίδιοι οι φοιτητές. Πολύ σωστά. Και την αγωνία αυτήν εκφράζουν και πολλοί καθηγητές. Υπάρχει ένα πρόβλημα. Το να πει κανείς, ναι, χρειάζονται αλλαγές στα πανεπιστήμια, αλλά όχι αυτές που προτείνετε εσείς, είναι ένας εύκολος τρόπος να αποφύγουμε την συζήτηση επί της ουσίας, γιατί, όπως καταλαβαίνετε, το Υπουργείο Παιδείας δεν είναι μια ομάδα ανθρώπων που κατεβάζουν κάποιες ιδέες και λένε αυτά πρέπει να συζητήσουμε. Μελετάμε, βλέπουμε και το σημαντικό είναι ότι, για πρώτη φορά,  τίθενται προτάσεις σε διαβούλευση.
Δημοσιογράφος: Συμφωνώ, συμφωνώ. Ας ξεκινήσουμε απ’ αυτό. Είναι πολύ σημαντικό. Έχετε δίκιο.
Υφυπουργός: Ξέρετε, μέχρι σήμερα, γίνεται ένας νόμος, πηγαίνει στην Βουλή, γίνεται ένας χαμός στους δρόμους και, τελικά, ψηφίζεται κάτι που δεν εφαρμόζεται. Για πρώτη φορά, αυτές οι προτάσεις αποτελούν σύνθεση των πλέον σύγχρονων εξελίξεων διεθνώς. Γιατί οι απόφοιτοι του ελληνικού πανεπιστημίου δεν μπορούν πια να θεωρούν ως αποκλειστικό κριτήριο το πώς θα απορροφηθούν  στην ελληνική αγορά εργασίας. Σήμερα πια, ο ανταγωνισμός είναι διεθνής. Ένας που δεν του αρέσει το ελληνικό πανεπιστήμιο θα πάει να σπουδάσει κάπου αλλού, και θα αποφασίσει αν θέλει να έλθει ή όχι. Επίσης, το κράτος ως βασικός υποδοχέας των πτυχιούχων, έχει πάψει πια να έχει την ευχέρεια να κάνει πολλές προσλήψεις  και μάλιστα με βάση μια διαδικασία που είναι το ΑΣΕΠ. Οι πτυχιούχοι πια, σε ένα μεγάλο βαθμό, αναζητούν ένταξη στην αγορά εργασίας στον ιδιωτικό τομέα. Πρέπει λοιπόν, το αποτέλεσμα της εκπαιδευτικής διαδικασίας να είναι τέτοιο που να κάνει τον Έλληνα πτυχιούχο ανταγωνιστικό με τους πτυχιούχους  των άλλων πανεπιστημίων. Για να είναι ανταγωνιστικός με τους πτυχιούχους  των άλλων πανεπιστημίων, πρέπει και τα προγράμματα σπουδών και η λειτουργία του πανεπιστημίου να είναι ανταγωνιστικά.
Δημοσιογράφος: Βεβαίως, βεβαίως. Έχετε δίκιο. Δώστε μας ένα χρονοδιάγραμμα,  πόσο θα μείνει το κείμενο στην διαβούλευση και από πότε θα ισχύσουν οι αλλαγές, όποιες και αν είναι αυτές.
Υφυπουργός: Το κείμενο θα μείνει στην διαβούλευση –  είχαμε πει ότι θα μείνει –  ως τον Ιανουάριο, ώστε να προετοιμαστεί ο Νόμος, ο οποίος περιμένουμε, ελπίζουμε  ή προσδοκούμε να ψηφιστεί τον Φεβρουάριο. Όμως, η διαβούλευση είναι ένα γενικό στοιχείο και αν κριθεί ότι χρειάζεται περισσότερος χρόνος –  δεν νομίζω να χρειαστεί –  αυτό θα γίνει. Νομίζω ότι είναι αρκετός ο χρόνος για να διατυπωθούν οι απόψεις, να γίνει η συζήτηση σε όλα τα fora διαλόγου που υπάρχουν, τόσο στην διακομματική όσο και στο Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας, στο διαδίκτυο όπου– μια και έχω την ευθύνη γι’ αυτό –, όπως ξέρετε πια, οποιαδήποτε νομοθετική πρωτοβουλία της Κυβέρνησης διατυπώνεται στο διαδίκτυο όπου και γίνεται ένας πολύ ουσιαστικός διάλογος. Επομένως, πιστεύουμε ότι μέχρι τον Φεβρουάριο θα έχει ψηφιστεί αυτός ο νόμος και φυσικά θα ισχύει από το 2011-12.
Δημοσιογράφος: Να ρωτήσω κάτι. Σε σχέση και με τις γενικότερες αλλαγές που έχουν να κάνουν και με τον τρόπο εισαγωγής στα πανεπιστήμια, επειδή προχωράει και αυτό, ουσιαστικά μπορούμε να μιλάμε για παράλληλους βίους; Μάλιστα, διάβασα στις ανακοινώσεις που έγιναν στο κείμενο των προτάσεων για τις αλλαγές στα πανεπιστήμια,  το Υπουργείο λέει σε κάποιο σημείο: «Σύμφωνα με το Υπουργείο οι νέοι φοιτητές θα εισάγονται σε Σχολές ή, ανάλογα με τις συνθήκες, εκπαιδευτικό ίδρυμα.  Μετά το τέλος του πρώτου έτους  θα εντάσσονται στα αντίστοιχα προγράμματα σπουδών της σχολής ανάλογα με τις προτιμήσεις και τις επιδόσεις τους». Άρα έχουμε μια αλλαγή ευρύτερη. Δεν αφορά μόνο πια τα πανεπιστήμια.
Υφυπουργός:  Έχετε δίκιο. Έχουμε μια αλλαγή που εφάπτεται με το εκπαιδευτικό σύστημα και την εισαγωγή, αλλά αυτή η αλλαγή προκύπτει ως αποτέλεσμα και ως ανάγκη των αλλαγών στα πανεπιστήμια. Δεν είναι αυτή καθ’ εαυτή αλλαγή για τον τρόπο εισαγωγής στα πανεπιστήμια. Έχουμε πει, δηλαδή, ότι, αφού ολοκληρωθεί ο κύκλος των σκέψεων  για την μορφή που θέλουμε να έχει το Λύκειο, η διαδικασία πρόσβασης θα αποτελέσει ένα φυσικό επακόλουθο. Με αυτό που λέτε τώρα, βλέπετε ότι μπήκε ένα πετραδάκι στο οικοδόμημα της μετάβασης από το Γυμνάσιο στο Λύκειο, ως αποτέλεσμα του τρόπου λειτουργίας του πανεπιστημίου. Παράλληλα με τις αλλαγές στο Λύκειο θα διαμορφωθεί και μια άλλη πλευρά, από την πλευρά του Λυκείου αυτήν την φορά, που επίσης θα αφορά την πρόσβαση στα πανεπιστήμια.
Δημοσιογράφος: Μάλιστα. Μεγάλες, πραγματικά, αλλαγές είναι αναγκαίες. Θα πρέπει να διακόψουμε. Ένα θέμα που θα πρέπει να συζητήσουμε στο μέλλον είναι οι αλλαγές που πρέπει να γίνουν στην κοινωνία και όχι στο σχολείο και την εκπαίδευση.
Δημοσιογράφος: Ευχαριστούμε κύριε Υπουργέ.
Υφυπουργός: Σας ευχαριστώ και γω. Καλό σας απόγευμα.

No comments:

Post a Comment