Αλλαγές στην ανώτατη εκπαίδευση

Tweet

(Εισήγηση της Υπουργού στο Υπουργικό Συμβούλιο, 30/6/11)

Σε μια περίοδο πολύπλευρης κρίσης, που βιώνουμε καθημερινά και έχει οδηγήσει τους πολίτες σε απόγνωση και απογοήτευση, η ολόπλευρη αντιμετώπιση των πολλαπλών προβλημάτων στο χώρο της παιδείας αποτελεί διέξοδο ελπίδας.

Μετά τις νομοθετικές ρυθμίσεις για την αξιοκρατία στη διοίκηση της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, το νέο σχολείο, τη διά βίου μάθηση, και το τεχνολογικό λύκειο, τις αλλαγές στο γενικό λύκειο και την έρευνα στη χώρα μας – που ήδη βρίσκονται σε πλήρη εφαρμογή – εισηγούμαι σήμερα τις αλλαγές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Ο 21ος αιώνας, χαρακτηρίζεται ήδη από μεγάλες αλλαγές στην ανώτατη εκπαίδευση διεθνώς, με γνώμονα τη βελτίωση των σπουδών, της διδασκαλίας και της έρευνας, τη σύνδεση της ανώτατης εκπαίδευσης με την απασχόληση με τρόπο δημιουργικό και εποικοδομητικό, την αποτελεσματική και αποδοτική διαχείριση των περιορισμένων πόρων, σε ένα κόσμο όπου η γνώση δεν έχει ούτε σύνορα, ούτε στεγανά.

Η προώθηση της καινοτομίας και τη δημιουργία μιας πραγματικής κοινωνίας και οικονομίας της γνώσης, αποτελεί στις μέρες μας βασικό στοιχείο κάθε στρατηγικής επιλογής.

Τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Πανεπιστήμια και ΤΕΙ) είναι οι φορείς που κατ’εξοχήν μπορούν να βοηθήσουν το έθνος να αντιμετωπίσει το μέλλον μέσα από τη δημιουργία γνώσης και τη σύνδεση αυτής με την παραγωγική διαδικασία.

Η πρόταση που καταθέτουμε είναι προϊόν ευρείας διαβούλευσης τόσο με τους εμπλεκόμενους φορείς όσο και με την κοινωνία, από την εποχή που το ΠΑΣΟΚ ήταν στην Αντιπολίτευση και με πνεύμα συναίνεσης συμμετείχε με ουσιαστικές προτάσεις στο διάλογο για την παιδεία. Είναι σχεδόν καθολική η παραδοχή ότι υπάρχει μεγάλη ανάγκη μεγάλων αλλαγών και τομών σε ένα σύστημα που δεν αξιοποιεί πλήρως τις τεράστιες δυνατότητες του.

Οι μεγάλες αλλαγές που προτείνονται έχουν ως επίκεντρο την Ελλάδα και τους Έλληνες, την προοπτική της Χώρας και το μέλλον του κάθε πολίτη, την επανάκτηση αξιών και αρχών, τον ανθρωποκεντρικό προσανατολισμό με την αναβάθμιση της παρεχόμενης παιδείας, την ανάδειξη των επιστημών και την προώθηση της έρευνας με αποτελέσματα. Επιδιώκουμε μια άλλη ποιότητα στην ανώτατη εκπαίδευση, σε ένα υγιές και ασφαλές περιβάλλον, με αξιοκρατία, και ίσες ευκαιρίες και δυνατότητες για όλους. Προσβλέπουμε στην ελπιδοφόρα προοπτική που αξίζει ο κάθε Έλληνας, η κάθε Ελληνίδα, στην αισιοδοξία και υπερηφάνεια του 2004.

Πρόκειται για ένα μεγάλο βήμα προς το επιτελικό κράτος μέσω ενός θεσμού που θα απολαμβάνει της πλήρους εμπιστοσύνης και αναγνώρισης από την κοινωνία. Πρόκειται για ένα λιτό νόμο που αποτελεί το πλαίσιο αρχών οργάνωσης και λειτουργίας των ΑΕΙ μέσα στο οποίο κάθε ίδρυμα, με την έκδοση ΠΔ για τον Οργανισμό του, δύναται να διαφοροποιείται, ώστε να ανταποκρίνεται καλύτερα στις ιδιαίτερες συνθήκες λειτουργίας και τα χαρακτηριστικά του, να διαμορφώνει τη διαφορετική ταυτότητά του, και να αναπτύσσει την ιδιαίτερη στρατηγική ανάπτυξής του στον ελληνικό, ευρωπαϊκό και διεθνή χώρο.

Οι πυλώνες των αλλαγών είναι:

• η αυτοτέλεια των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων,

• η αξιολόγηση και η κοινωνική λογοδοσία παντού,

• η σύγχρονη και αποτελεσματική διοίκηση

• η επιστημονική αριστεία σε διεθνές επίπεδο

• η διεθνοποίηση της λειτουργίας των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων και η τόνωση της εξωστρέφειας,

• η σύνδεσή τους με την κοινωνία και την οικονομία και η απάντηση τους στις μεγάλες κοινωνικές αλλαγές που φέρει η παγκοσμιοποίηση,

• η πρόοδος της τεχνολογίας και στην Κοινωνία της Γνώσης.

Οι γενικοί στόχοι της αλλαγής, όπως έχουν τεθεί από την Κυβέρνηση, είναι οι εξής:

1. Βελτίωση της ποιότητας και αποτελεσματικότητας της λειτουργίας των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων.

2. Βελτίωση της ποιότητας των σπουδών και της μάθησης.

3. Ενίσχυση του διεθνούς χαρακτήρα και της διεθνούς παρουσίας των ΑΕΙ.

4. Σύνδεση των ΑΕΙ με την αναπτυξιακή διαδικασία και την αγορά εργασίας.

Με τις προτεινόμενες αλλαγές εισάγεται ένα νέο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας, με έντονα τα χαρακτηριστικά της ισχυρής αυτοδιοίκησης, αυτοτέλειας και στοχοθεσίας παράλληλα όμως με τις διαδικασίες αξιολόγησης, την ανάδειξη της αριστείας και την πολύ-επίπεδη λογοδοσία, με εσωτερικά θεσμικά αντίβαρα .

Εισάγεται μια νέα αντίληψη στη διοίκηση των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, στην οργάνωση σπουδών και στη χρηματοδότηση, με τη θέσπιση συγκεκριμένων κριτηρίων και κανόνων για την τελική πρόταση των τετραετών συμφωνιών με τα Ιδρύματα.

Ταυτόχρονα η Αρχή για την ανώτατη εκπαίδευση (που συνιστά μετεξέλιξη της ΑΔΙΠ) αναλαμβάνει κεντρικό εισηγητικό ρόλο στη χρηματοδότηση, λειτουργεί ενισχυτικά ως προς τη διαφάνεια των οικονομικών και επιστημονικών στοιχείων καθώς και τον έλεγχο της ποιότητας αλλά και την πιστοποίηση.

Η μετεξέλιξη της ΑΔΙΠ και η θέσπιση του Συμβουλίου κάθε ιδρύματος (με συμμετοχή εξωτερικών προσωπικοτήτων και μελών του ιδρύματος, καθώς και με φοιτητική εκπροσώπηση) οδηγούν στην εκχώρηση αρμοδιοτήτων που μέχρι σήμερα ασκούσε το Υπουργείο Παιδείας το οποίο ασκεί τον επιτελικό του ρόλο.

Η ποιότητα καθίσταται κεντρική, οριζόντια έννοια που αφορά το ίδρυμα, τα προγράμματα σπουδών, τους καθηγητές, την έρευνα, τους φοιτητές, τις υποδομές. Χρειαζόμαστε ένα σύστημα που θα προωθεί την ανάπτυξη της διεπιστημονικότητας στην εκπαίδευση, θα διευρύνει τη δυνατότητα εκπαιδευτικών επιλογών των φοιτητών και θα εξασφαλίζει ένα ευρύτερο και πλουσιότερο -σε εκπαιδευτικά και πολιτιστικά ερεθίσματα και εμπειρίες- περιβάλλον μάθησης.

Είναι θεσμικές αλλαγές, αναγκαίες ώστε ο Έλληνας πολίτης να πεισθεί ότι η παιδεία – για την οποία ο ίδιος πληρώνει από το υστέρημα του – θα είναι και δημόσια, και δωρεάν, και υψηλού επιπέδου και για όλους.

1. Εισαγωγή του θεσμού του Συμβουλίου Ιδρύματος

Θεσπίζεται το Συμβούλιο Ιδρύματος, αξιοποιώντας εμπειρίες και πρακτικές σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, που θα συμβάλλει, μεταξύ άλλων, στον απογαλακτισμό των ΑΕΙ από το Υπουργείο Παιδείας.

Οι βασικές του αρμοδιότητες είναι ελεγκτικές και εγκριτικές της διοίκησης του ιδρύματος. Παράλληλα, το Συμβούλιο έχει την τελική έγκριση του στρατηγικού πλαισίου ανάπτυξης των ιδρυμάτων.

Το Συμβούλιο κάθε ιδρύματος αποτελείται από 7 καθηγητές, εκλεγμένους για τετραετή θητεία από τους μόνιμους καθηγητές του ιδρύματος, 7 εξωτερικά μέλη που επιλέγονται για τετραετή θητεία από τους εκλεγμένους καθηγητές του Συμβουλίου και ένα φοιτητή εκλεγμένο από ενιαίο ψηφοδέλτιο για ετήσια θητεία, με καθολική ψηφοφορία των ενεργών φοιτητών του τμήματος.

2. Εκλογή πρύτανη Πανεπιστημίου / προέδρου ΤΕΙ

Το υφιστάμενο μοντέλο εκλογής των πρυτάνεων και των προέδρων ΤΕΙ με καθολική ψηφοφορία έχει κλείσει τον κύκλο του τόσο στην Ευρώπη όσο και διεθνώς. Στόχος είναι μια αποτελεσματική διοίκηση, από άτομα υψηλού επιστημονικού κύρους, με διεθνή κατά το δυνατόν αναγνώριση η οποία κρίνεται και λογοδοτεί θεσμικά.

Το Συμβούλιο του Ιδρύματος, ύστερα από διεθνή πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, εκλέγει τον/την πρύτανη/πρόεδρο ΤΕΙ για 3ετή θητεία.

Μία επιτροπή διερεύνησης, αποτελούμενη από καθηγητές του ιδρύματος, η οποία ορίζεται από το Συμβούλιο, ενθαρρύνει την υποβολή υποψηφιοτήτων και, ύστερα από δημόσια ακρόασή τους, εισηγείται τους υποψηφίους στο Συμβούλιο με βάση κυρίως την επιστημονική αναγνώριση αλλά και την διοικητική του/της εμπειρία. Η Σύγκλητος διατηρεί το δικαίωμα αρνησικυρίας για δύο υποψηφίους με πλειοψηφία ¾.

Το Συμβούλιο του ιδρύματος εκλέγει τον πρύτανη/πρόεδρο με φανερή ψηφοφορία.

Με ανάλογη διαδικασία εκλέγονται από το Συμβούλιο κάθε ιδρύματος οι κοσμήτορες/διευθυντές των σχολών.

Ο πρύτανης/πρόεδρος ΤΕΙ καταρτίζει και εισηγείται και το Συμβούλιο του ιδρύματος τελικώς εγκρίνει τον Οργανισμό και τον εσωτερικό κανονισμό και την εσωτερική διάρθρωση και οργάνωση κάθε ιδρύματος.

3. Σχολές

Προκειμένου να ενισχυθεί η διεπιστημονικότητα και να αρθούν οι στεγανές προσεγγίσεις των μονοθεματικών τμημάτων, καθίσταται ως βασική διοικητική και ακαδημαϊκή μονάδα σε κάθε ίδρυμα, η σχολή.

Κάθε σχολή οργανώνει διαφορετικά προγράμματα σπουδών, και απονέμει τα αντίστοιχα πτυχία.

Οι σχολές μπορούν επίσης να οργανώνουν ενιαίο πρόγραμμα σπουδών στο πρώτο έτος, ώστε να εισάγονται οι φοιτητές σε σχολές και να εντάσσονται στα προγράμματα σπουδών μετά το πρώτο έτος.

Για το συντονισμό της διδασκαλίας και της έρευνας, οι καθηγητές κάθε σχολής συγκροτούν επιμέρους, εργαστήρια και κλινικές.

Οι σχολές διοικούνται από τον κοσμήτορα/διευθυντή, την κοσμητεία/διεύθυνση της σχολής και τη γενική συνέλευση.

Η κοσμητεία/διεύθυνση αποτελείται από τον κοσμήτορα, τους διευθυντές των προγραμμάτων σπουδών της σχολής και έναν εκλεγμένο εκπρόσωπο των φοιτητών.

Οι διευθυντές των προγραμμάτων σπουδών

εκλέγονται από τα μέλη της συνέλευσης του οικείου προγράμματος σπουδών.

Μεταπτυχιακή σχολή και σχολή διά βίου μάθησης και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης

Για την οργάνωση των μεταπτυχιακών και διδακτορικών προγραμμάτων σπουδών τα ιδρύματα συστήνουν μεταπτυχιακή σχολή.

Για την ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων διά βίου μάθησης και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης τα ιδρύματα συστήνουν σχολή διά βίου μάθησης ή/ και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.

Οι σχολές αυτές οργανώνονται και διοικούνται με διακριτό τρόπο.

4. Θέματα ακαδημαϊκού προσωπικού

Προτείνεται η απλοποίηση του εσωτερικού συστήματος των ΑΕΙ στο πλαίσιο της διεθνούς πρακτικής, με τη θέσπιση τριών ακαδημαϊκών βαθμίδων.

Καθηγητές

Το διδακτικό και ερευνητικό έργο στα ΑΕΙ ασκείται από καθηγητές, οι οποίοι διακρίνονται σε καθηγητές, αναπληρωτές καθηγητές και επίκουρους καθηγητές.

Οι καθηγητές και αναπληρωτές εκλέγονται ως μόνιμοι.

Οι επίκουροι καθηγητές εκλέγονται για τετραετή θητεία, με δυνατότητα ανανέωσης για άλλη μία θητεία ύστερα από κρίση. Η εξέλιξη τους στη βαθμίδα του αναπληρωτή καθηγητή γίνεται με ανοικτή διαδικασία.

Τα ΑΕΙ δύνανται επίσης να αναθέτουν τη διδασκαλία μαθημάτων σε εντεταλμένους διδασκαλίας με ατομικές, ανανεώσιμες, συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, πλήρους απασχόλησης, διάρκειας ενός ως τριών ακαδημαϊκών ετών και με ανώτατο συνολικό όριο τα πέντε έτη.

Τα λεπτομερή προσόντα για την εκλογή σε θέση καθηγητή και οι υποχρεώσεις του διδακτικού προσωπικού καθορίζονται στον Οργανισμό κάθε ιδρύματος.

Αξιολόγηση καθηγητών

Οι μόνιμοι καθηγητές αξιολογούνται κάθε 5 χρόνια ως προς το επιστημονικό, ερευνητικό και εκπαιδευτικό τους έργο από ειδικές επιτροπές κρίσης

όπως καθορίζεται στον Οργανισμό του ιδρύματος. Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης κοινοποιούνται στον αξιολογούμενο και στον οικείο κοσμήτορα. Ο κοσμήτορας προτείνει στο Συμβούλιο, με βάση τα αποτελέσματα της αξιολόγησης, συγκεκριμένες επιβεβαιώσεις και διευκολύνσεις στους καθηγητές που διακρίνονται. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις αρνητικής αξιολόγησης οι καθηγητές είναι δυνατόν να μη μπορούν να εξελιχθούν, να συμμετέχουν σε διοικητικές θέσεις ή σε επιτροπές επιλογής καθηγητών και να μην μπορούν να αναλαμβάνουν την επίβλεψη νέων διδακτορικών διατριβών.

Ένταξη καθηγητών σε κατηγορίες απασχόλησης

Η σύνδεση της αξιολόγησης με την πορεία των καθηγητών καθίσταται άρρηκτη. Βασική προτεραιότητα είναι η προώθηση και παροχή κινήτρων σε καθηγητές πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης. Συστήνεται για αυτό νέα κατηγορία καθεστώτος απασχόλησης, αυτή της «πλήρους και αποκλειστικής» απασχόλησης που θα λαμβάνει και πλήρη αμοιβή.

Επιτροπές εκλογής καθηγητών

Οι καθηγητές επιλέγονται από επιτροπές επιλογής καθηγητών που αποτελούνται από 7 μέλη, καθηγητές ή αναπληρωτές καθηγητές, εκ των οποίων 3 είναι καθηγητές ή αντίστοιχης βαθμίδας ερευνητές ιδρύματος της αλλοδαπής και, σε ειδικά αιτιολογημένες περιπτώσεις, από άλλο ίδρυμα της ημεδαπής.

Τα μέλη των επιτροπών επιλογής καθηγητών ορίζονται με κλήρωση, η οποία διεξάγεται σε συνεδρίαση της κοσμητείας/διεύθυνσης από καταλόγους εσωτερικών και εξωτερικών μελών.

Οι κατάλογοι είναι τετραετούς διάρκειας, συντάσσονται από την κοσμητεία/διεύθυνση της σχολής ανά ειδικότερο γνωστικό πεδίο -ή όπου είναι εφικτό ανά γνωστικό αντικείμενο- εγκρίνονται από το Συμβούλιο του ιδρύματος και δημοσιεύονται σε διακριτή θέση στον ιστότοπό του.

Επώνυμες έδρες

Τα ιδρύματα μπορούν να ιδρύουν και να διατηρούν επώνυμες έδρες διδασκαλίας και έρευνας (από κληροδοτήματα, χορηγίες, κλπ.) ύστερα από έγκριση των ακαδημαϊκών τους οργάνων.

5. Νέα διάρθρωση των σπουδών

Οι σπουδές στην ανώτατη εκπαίδευση οργανώνονται στους τρεις κύκλους του ευρωπαϊκού χώρου ανώτατης εκπαίδευσης.

Ο πρώτος κύκλος συνίσταται στην παρακολούθηση ενός προγράμματος σπουδών και περιλαμβάνει μαθήματα που αντιστοιχούν κατ’ ελάχιστον σε 180 ακαδημαϊκές μονάδες (α.μ.). Ένα έτος αντιστοιχεί τουλάχιστον σε 60 α.μ.

Ένα ίδρυμα μπορεί να οργανώνει και προγράμματα σύντομου κύκλου σπουδών, ως μέρος του πρώτου κύκλου σπουδών ή συνδεδεμένα με αυτόν, που αντιστοιχούν κατ’ ελάχιστο σε 60 και κατά ανώτατο όριο σε 120 α.μ. και οδηγούν στην απονομή διπλώματος σύντομου κύκλου.

Με ΠΔ ορίζεται το σύνολο των ακαδημαϊκών μονάδων ανά γνωστικό πεδίο και τομέα της ανώτατης εκπαίδευσης. Κύριο κριτήριο για τον προσδιορισμό των α.μ. κάθε προγράμματος αποτελούν οι αντίστοιχες εξελίξεις στον ευρωπαϊκό χώρο ανώτατης εκπαίδευσης.

Ο δεύτερος κύκλος συνίσταται στην παρακολούθηση προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών και περιλαμβάνει μαθήματα που αντιστοιχούν κατ’ ελάχιστο σε 60 και κατά μέγιστο σε 120 α.μ.

Ο τρίτος κύκλος είναι οι διδακτορικές σπουδές. Μπορεί να περιλαμβάνει μαθήματα που αντιστοιχούν κατ’ ελάχιστο σε 60 και κατά μέγιστο σε 120 α.μ. καθώς και την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής.

Για κάθε υποψήφιο διδάκτορα διορίζεται τριμελής συμβουλευτική επιτροπή. Η τελική αξιολόγηση της διατριβής γίνεται από διμελή επιτροπή εξέτασης. Το ένα μέλος είναι καθηγητής του ιδρύματος και το άλλο ιδρύματος του εξωτερικού και σε εξαιρετικές περιπτώσεις άλλου ιδρύματος της ημεδαπής.

Νέα προγράμματα σπουδών

Δίνεται η δυνατότητα στα ιδρύματα να οργανώνουν και να προσφέρουν προγράμματα σπουδών, ως αποτέλεσμα συνεργασίας των σχολών τους ή σε συνεργασία με άλλα ιδρύματα της ημεδαπής ή της αλλοδαπής και σε ξένη γλώσσα, καθώς και ειδικά προγράμματα διά βίου μάθησης, με παραδοσιακές μορφές και εξ αποστάσεως.

Δίνεται επίσης η δυνατότητα στα ιδρύματα να οργανώνουν μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών σε συνεργασία με ερευνητικά κέντρα της χώρας ή της αλλοδαπής.

Όλα τα προγράμματα σπουδών πιστοποιούνται από την ανεξάρτητη αρχή ή από πιστοποιημένους από αυτήν διεθνείς φορείς πιστοποίησης.

6. Αξιολόγηση και πιστοποίηση

Οι διαδικασίες αξιολόγησης της ποιότητας που έχουν εισαχθεί από το 2005 γίνονται πιο ουσιαστικές, καλύτερα στοχευμένες και πιο αποτελεσματικές.

Από συμβουλευτικές για τα ιδρύματα και τις διοικήσεις τους, οι διαδικασίες αξιολόγησης μετατρέπονται σε διαδικασίες πιστοποίησης

α) των προγραμμάτων σπουδών και

β) των εσωτερικών συστημάτων διασφάλισης της ποιότητας κάθε ιδρύματος .

Για το λόγο αυτό, διευρύνονται οι αρμοδιότητες της Μονάδας Διασφάλισης της Ποιότητας (ΜΟΔΙΠ) κάθε ιδρύματος ώστε να αποτελέσει το όργανο της διοίκησης κάθε ιδρύματος που σχεδιάζει, αναπτύσσει και συντονίζει τις εσωτερικές διαδικασίες διασφάλισης της ποιότητας του ιδρύματος και υποστηρίζει τις διαδικασίες εξωτερικής πιστοποίησης. Η διασφάλιση της ποιότητας γίνεται πλέον υπόθεση των ίδιων των ιδρυμάτων.

Η ανεξάρτητη Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας (ΑΔΙΠ) που θεσμοθετήθηκε το 2005 μετεξελίσσεται και αναλαμβάνει την αρμοδιότητα για την πιστοποίηση των προγραμμάτων σπουδών και των εσωτερικών συστημάτων διασφάλισης της ποιότητας των ιδρυμάτων.

Κέντρα αριστείας

Για την επιβράβευση και υποστήριξη βέλτιστων πρακτικών ποιότητας και καινοτομίας εντός των ΑΕΙ, θεσμοθετούνται διαδικασίες αξιολόγησης για την ανακήρυξη ακαδημαϊκών μονάδων ( Προγράμματα Σπουδών, Σχολών, ΑΕΙ) ως Κέντρων Αριστείας.

7. Νέοι κανόνες χρηματοδότησης των ΑΕΙ

Για τη βελτίωση της απόδοσης των ιδρυμάτων και την εισαγωγή κινήτρων στη λειτουργία τους, η δημόσια χρηματοδότηση (τακτικός προϋπολογισμός, Π.Δ.Ε. και νέες θέσεις προσωπικού) κατανέμεται στα ιδρύματα με βάση αντικειμενικά κριτήρια και δείκτες και διακρίνεται σε δύο μέρη.

Το μεγαλύτερο μέρος κατανέμεται στα ιδρύματα με βάση τον αριθμό των ενεργών φοιτητών που εγγράφονται σε αυτό και το κόστος σπουδών ανά φοιτητή.

Το υπόλοιπο κατανέμεται στα ιδρύματα με βάση τους δείκτες ποιότητας και επιτευγμάτων και σύμφωνα με τον βαθμό επίτευξης των στόχων που έχουν συμφωνηθεί μεταξύ της πολιτείας και των ιδρυμάτων.

Κάθε ίδρυμα επιλέγει τους δείκτες ποιότητας και επιτευγμάτων με βάση τους οποίους επιθυμεί να αξιολογηθεί, ώστε, παράλληλα με τη βελτίωση της απόδοσης και της αποτελεσματικότητας διασφαλίζεται η δυνατότητα των ιδρυμάτων να διαφοροποιούν τη στρατηγική ανάπτυξής τους.

Συμφωνίες προγραμματικού σχεδιασμού

Οι τετραετείς προγραμματισμοί των ιδρυμάτων ενισχύονται ώστε να αποτελούν το βασικό εργαλείο για την ανάπτυξη και ανάδειξη της ιδιαίτερης φυσιογνωμίας και αποστολής κάθε ιδρύματος, τη θέση του στον ελληνικό, ευρωπαϊκό και διεθνή χώρο, και τους στόχους που το ίδρυμα και οι ακαδημαϊκές του μονάδες επιδιώκουν να επιτύχουν, με ιεράρχηση και καθορισμό των προτεραιοτήτων τους.

8. Ένα Νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου (ΝΠΙΔ) σε κάθε ΑΕΙ

Για την ενίσχυση της διοικητικής ευελιξίας, σε κάθε ΑΕΙ ιδρύεται με ΠΔ ειδικό νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου υπό την εποπτεία του Συμβουλίου του ιδρύματος. Πρόεδρος του ΝΠΙΔ ορίζεται ένας εκ των Αναπληρωτών Πρυτάνεων/Προέδρων, επιλογής του Πρυτάνεως/Προέδρου.

Το ΝΠΙΔ του ιδρύματος διαχειρίζεται και αξιοποιεί τους πόρους των ερευνητικών και αναπτυξιακών προγραμμάτων και της κινητής και ακίνητης περιουσίας τους και την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της έρευνάς τους.

Για την καλύτερη αξιοποίηση, τη βελτίωση της απόδοσης και της ποιότητας των υπηρεσιών δύναται να ανατίθενται στο ΝΠΙΔ και υπηρεσίες προς φοιτητές (φοιτητικές εστίες, εστιατόρια, κυλικεία, κλπ.)

9. Φοιτητές

Φοιτητική ιδιότητα

Η φοιτητική ιδιότητα διατηρείται με την εγγραφή των φοιτητών σε κάθε εξάμηνο. Χάνεται σε περίπτωση μη εγγραφής σε δύο συνεχόμενα εξάμηνα.

Οι φοιτητές που αποδεδειγμένα εργάζονται δύνανται να εγγράφονται με καθεστώς μερικής φοίτησης

Μετά το ν + 2 οι φοιτητές πλήρους φοίτησης και μετά το 2ν οι φοιτητές μερικής φοίτησης, οι όροι και οι προϋποθέσεις για διατήρηση της φοιτητικής ιδιότητας ορίζονται από τα ιδρύματα.

Συμμετοχή φοιτητών στη διοίκηση

Οι εκπρόσωποι των φοιτητών στα όργανα διοίκησης των ιδρυμάτων εκλέγονται από ενιαίο ψηφοδέλτιο με άμεση, καθολική, ταξινομική και μυστική ψηφοφορία από το σύνολο των ενεργών φοιτητών.

Για την διασφάλιση της συμμετοχής των φοιτητών στη λειτουργία του ιδρύματος, τα ιδρύματα δύνανται να συγκροτούν:

α) συμβούλιο φοιτητικής μέριμνας σε επίπεδο ιδρύματος

β) συμβούλια σπουδών ανά σχολή ή/και πρόγραμμα σπουδών

Στα συμβούλια αυτά, με γνωμοδοτικό χαρακτήρα, η συμμετοχή φοιτητών ανέρχεται στο 40%. Οι λεπτομέρειες ορίζονται στον Οργανισμό και τον Εσωτερικό Κανονισμό των ιδρυμάτων.

Συνήγορος του φοιτητή

Τα ιδρύματα συγκροτούν υπηρεσία συνηγόρου του φοιτητή για την επίλυση διαφορών τους με το ίδρυμα και τη διοίκησή του.

Άτοκα δάνεια

Με υπουργική απόφαση ορίζονται οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση άτοκων δανείων σε φοιτητές (πρώτου κύκλου) ή σε ορισμένες άλλες κατηγορίες φοιτητών, από πιστωτικά ιδρύματα της χώρας, με εγγύηση του ελληνικού δημοσίου και δυνατότητα τμηματικής αποπληρωμής του δανείου μετά την έναρξη απασχόλησής τους ή την απόκτηση ατομικού εισοδήματος.

Ακαδημαϊκή ελευθερία –άσυλο

Πλήρης και πιστή εγγύηση της επιστημονικής ελευθερίας και της ελευθερίας της έκφρασης μέσα στα ΑΕΙ. Απομάκρυνση από το μοντέλου χωροταξικού ορισμού και επιστροφή στις ρίζες του ασύλου.

Νέος χάρτης της ανώτατης εκπαίδευσης

Απαιτούνται αλλαγές στο χάρτη της ανώτατης εκπαίδευσης, τόσο από θεματική όσο και από χωροταξική άποψη ώστε τα ΑΕΙ να ανταποκρίνονται στις ανάγκες για την άμεση βελτίωση των εκπαιδευτικών και ακαδημαϊκών λειτουργιών και αποτελεσμάτων.

Συστήνεται ειδική επιτροπή εμπειρογνωμόνων, υπό τον Πρόεδρο του Ε.ΣΥ.Π., με στόχο την εισήγηση προς τον Υπουργό Παιδείας των αναγκαίων αλλαγών στο χάρτη της ανώτατης εκπαίδευσης, ύστερα από διάλογο και διαβούλευση με τα ιδρύματα.

Με ΠΔ διαμορφώνεται ο νέος χάρτης των ιδρυμάτων της ανώτατης εκπαίδευσης.

Τα κριτήρια για τις αλλαγές στο χάρτη των ιδρυμάτων στοχεύουν στη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης και της έρευνας και στην ενίσχυση της διεθνούς παρουσίας και διάκρισης των ΑΕΙ και είναι σύμφωνα με τις δυνατότητες και ανάγκες εθνικής οικονομίας.

Coca Cola, σχολεία και "ισορροπημένη διατροφή".

Tweet

Σε ημερήσια εφημερίδα διάβασα χθές ότι η Coca Cola "προσφέρει αθλητικό εξοπλισμό σε 34 δημόσια σχολεία".

Η είδηση αναφέρει ότι:

"Η συγκεκριμένη ενέργεια αποτελεί μέρος της ευρύτερης στρατηγικής της Coca-Cola να συμβάλει στην καταπολέμηση της παιδικής παχυσαρκίας, παράγοντας της οποίας, μεταξύ άλλων, είναι η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας".
"Το πρόγραμμα υλοποιείται υπό την αιγίδα του υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και χρηματοδοτείται εξ ολοκλήρου από την Coca-Cola".
"Το πρόγραμμα παρέχει τη δυνατότητα στον εκπαιδευτικό να διδάξει τη σημασία της ισορροπημένης διατροφής και της σωματικής δραστηριότητας, προσαρμοσμένη στις ιδιαιτερότητες και συνήθειες της ελληνικής οικογένειας".

Αλήθεια, η "ισορροπημένη διατροφή" και οι "ιδιαιτερότητες και συνήθειες της ελληνικής οικογένειας", περιλαμβάνουν και την κατανάλωση αναψυκτικών όπως αυτών της εταιρίας;

Αναρωτιέμαι αν το πρόγραμμα της Coca-Cola και η ευρύτερη στρατηγική της περιλαμβάνει κάποιου είδους ενημέρωση για τα εντυπωσιακά ευρήματα ερευνών σχετικά με τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει η συστηματική κατανάλωση των προϊόντων αυτών σε σχέση με την παιδική (και όχι μόνο) παχυσαρκία (για παράδειγμα, http://www.publichealthadvocacy.org/bubblingover.html). Προϊόντων των οποίων το marketing στοχεύει σε μεγάλο βαθμό τα παιδιά.

Δεν θα χαρακτήριζα το πρόγραμμα αυτό παράδειγμα συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, ιδιαίτερα όταν ο δημόσιος τομέας αφορά τα σχολεία.

Θα έχει ενδιαφέρον στην συνέχεια να δούμε και κάποια καπνοβιομηχανία να κάνει δωρεές στον Άγιο Σάββα, με ενημέρωση φυσικά για τις ιδιαιτερότητες και συνήθειες της Ελληνικής οικογένειας.

Κυριακή με τα Μηχανογραφικά

Tweet

Η διαδικασία με τα μηχανογραφικά συνεχίζεται ομαλά χωρίς προβλήματα, καλύτερα και από τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις.

Ολοι σχεδόν οι υποψήφιοι έχουν παραλάβει από τα σχολεία τους τους κωδικούς ασφαλείας.

Είναι σημαντικό ότι το 1/3 περίπου των υποψηφίων έχει, μέχρι στιγμής, κάνει οριστική υποβολή μηχανογραφικού. Από τους υπόλοιπους, το 85% περίπου έχει καταθέσει προσωρινό μηχανογραφικό. Γι' αυτούς, η Κυριακή το απόγεμα είναι η καλύτερη ώρα να το οριστικοποιήσουν. Χωρίς τα άγχη και τις αγωνίες της τελευταίας στιγμής και τις δυσκολίες των εργασίμων ημερών. Και επαναλαμβάνω: Εχει σημασία η σειρά επιλογής των τμημάτων και των σχολών να καθοριστεί αποκλειστικά από τις επιθυμίες των ενδιαφερομένων. Δεν υπάρχουν "στρατηγικές επιλογές". Τέτοιες πρακτικές είναι ωφέλιμες μόνο για τους άλλους υποψηφίους.

Η συμπλήρωση του Μηχανογραφικού

Tweet

Απαλλαγμένος από ορισμένους συμβατικούς περιορισμούς της πολιτικής θέσης που κατείχα, θα ήθελα να προσπαθήσω να βοηθήσω τους υποψηφίους και τις οικογένειές τους που αυτές τις μέρες προβληματίζονται με την συμπλήρωση του μηχανογραφικού. Ελπίζω οι σκέψεις αυτές να εκληφθούν με την ειλικρίνεια που τις διατυπώνω.

Είναι μεγάλο λάθος οι υποψήφιοι και οι γονείς τους να επηρεάζονται από όσα γράφονται για τις βάσεις (π.χ. "πέφτουν οι βάσεις", "σφαγή εδώ και εκεί" κλπ.). Ένα μόνο πράγμα πρέπει να κάνουν: Να συγκεντρωθούν για λίγο μόνοι τους και να αποφασίσουν την ΣΕΙΡΑ προτίμησης των σχολών που τους ενδιαφέρουν. ΔΕΝ θα αλλάξει τίποτα αν κάποια από αυτές τις σχολές έχει χαμηλότερη ή υψηλότερη βάση από πέρυσι.

Αποκλειστικό κριτήριο για την εισαγωγή σε κάποιο τμήμα ή σχολή είναι η απόδοση του υποψηφίου και η σειρά προτίμησης με την οποία έχει δηλώσει την συγκεκριμένη σχολή. Οι μόνοι άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν την εισαγωγή είναι η απόδοση των υπολοίπων υποψηφίων και κυρίως η σειρά των επιλογών των υπολοίπων υποψηφίων. Επειδή κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει το δεύτερο δεν έχει έννοια να ασχολείται με αυτό. Οι περυσινές βάσεις δεν επηρεάζουν σε τίποτα τα φετεινά αποτελέσματα.

Και όχι μόνο αυτό. Οι υποψήφιοι θα πρέπει να λάβουν επίσης υπ' όψη τους ότι όχι μόνο δεν έχουν σημασία οι περυσινές βάσεις αλλά και ότι δεν είναι εύκολο να προβλεφθούν και οι φετεινές. Ο λόγος είναι ότι μια βασική υπόθεση για να γίνει κάτι τέτοιο είναι ότι οι φετεινοί υποψήφιοι θα "συμπεριφερθούν" στις επιλογές τους όπως και οι περυσινοί. Η εμπειρία όμως έχει δείξει ότι αυτό δεν συμβαίνει.

Υπάρχει βέβαια και μια "αγορά" που έχει διαμορφωθεί γύρω από τις βάσεις. Δημοσιεύματα στον τύπο, ειδικοί που αναλύουν και συμβουλεύουν τους υποψήφιους κλπ. Αυτό όμως δεν πρέπει να αφορά τους υποψηφίους.

Ελπίζω οι σκέψεις αυτές να είναι χρήσιμες για τους ενδιαφερομένους.

17 Ιουνίου 2011

Tweet

Οσοι παρακολουθούν αυτό το blog και ακόμα περισσότερο όσοι γνωρίζουν τον συγγραφέα του, δεν περιμένουν να διαβάσουν πράγματα όπως "δεν είχα την ευκαιρία να ολοκληρώσω το έργο μου" κλπ. 'Ο,τι έχει δρομολογηθεί, εξ άλλου, υποθέτω μπορεί να συνεχιστεί με την απαιτούμενη πολιτική βούληση.

Σε πολιτικό επίπεδο, καμιά κυβέρνηση δεν κρίθηκε από την συμμετοχή ή όχι κάποιου υφυπουργού. Θα έλεγα ούτε καν υπουργού. Ειδικά σήμερα που τα προβλήματα είναι τόσο μεγάλα, η προσοχή πρέπει να εστιασθεί σε αυτούς που είναι στην κυβέρνηση. Γιατί έχουν μεγάλο βάρος στους ώμους τους.

Σε προσωπικό επίπεδο, δεν αισθάνομαι καμιά πικρία ή ενόχληση για την μη συμμετοχή μου στην κυβέρνηση. Aνα πάσα στιγμή κατά την διάρκεια της θητείας μου ήμουν απόλυτα χαρούμενος να επιστρέψω στην ζωή μου ως απλός πολίτης, μία ζωή που με γέμιζε. Αλλωστε, δεν επεδίωξα την συμμετοχή μου αρχικά, και δεν επεδίωξα να παραμείνω ούτε στον πρώτο ανασχηματισμό ούτε και τώρα. Ο λόγος είναι ότι το ισοζύγιο προσπάθειας και αποτελέσματος ήταν υπερβολικά ετεροβαρές. Σε όλη την διάρκεια της θητείας μου, έκανα ότι και στην υπόλοιπη ζωή μου. Εδωσα όλο μου τον εαυτό χωρίς να λογαριάζω προσωπικό κόστος ή αντοχές και δεν αδίκησα ούτε ευνόησα από πρόθεση κανένα.

Μία μικρή σημειολογική ικανοποίηση κατά την αποχώρησή μου είναι ότι κατάφερα να ολοκληρώσω την θητεία μου χωρίς να χρησιμοποιήσω αστυνομικούς ασφαλείας. Επίσης, το ότι επιβάρυνα τον κρατικό προυπολογισμό μόνο με δύο μετακλητούς υπαλλήλους που επέλεξα με ανοικτή διαδικασία.

ΥΓ. Δεν μπορώ να κλείσω αυτή την ανάρτηση χωρίς μια αναφορά στην διατήρηση αυτού εδώ το blog που αποτέλεσε την αρχή μιας διαφορετικής προσέγγισης της πολιτικής. Δεν έσβησα καμιά από τις παλαιότερες αναρτήσεις μου όταν μπήκα στην κυβέρνηση και δεν θα σβήσω καμιά τώρα που φεύγω.
Ευχαριστώ όλους όσους συμμετείχαν σε αυτό, είτε συνεισφέροντας με εποικοδομητικά σχόλια (θετικά ή αρνητικά), είτε και απλά με την ανάγνωσή του.
Θέλω να διαβεβαιώσω για μια ακόμα φορά ότι διάβαζα όλα τα σχόλια, θετικά και αρνητικά. ΟΛΑ τα έπαιρνα υπόψη μου, όσο σκληρά και αν ήταν. Πολλές από τις επιλογές μου και τις αποφάσεις μου επηρεάστηκαν από τα σχόλια αυτά. Λυπάμαι που δεν προλάβαινα να απαντώ και έτσι δεν ήταν φανερή η σημασία που τους έδινα.
Δέχτηκα πολλές επιθέσεις και κριτική για το μπλογκ αυτό. Δεν άλλαξα στάση -ακόμα και όταν η διατήρησή του αποτέλεσε θέμα παραμονής μου στην κυβέρνηση. Και δεν το μετανοιώνω. Γιατί μπορώ να αποκαλύψω σήμερα ότι ξεκινούσα και τελείωνα την μέρα μου με το πώς θα επέτρεπα με τον καλύτερο τρόπο στους πολίτες να γνωρίζουν τι σκέπτομαι και τι κάνω χωρίς διαμεσολαβητές και να έχω την αντίδρασή τους, στον βαθμό που αυτή εκφραζόταν με σχόλια ή με προσωπικά μηνύματα.

Ηλεκτρονική Υποβολή Μηχανογραφικού

Tweet

Ανακοινώθηκαν σήμερα όλες οι λεπτομέρειες για την ηλεκτρονική υποβολή του μηχανογραφικού.
Τα σχετικά δελτία τύπου μπορεί να τα βρεί κανείς εδώ και εδώ.

Ανανέωση (18.30): Από όταν δημοσιοποιήθηκε το δελτίο τύπου, ή σελίδα του υπουργείου με το μηχανογραφικό δεχόταν, κατά μέσο όρο, 750 επισκέψεις/λεπτό. Από τις 6 και μετά, ο αριθμός επισκέψεων ξεπερνά τις 900/λεπτό.

Επίκαιρη ερώτηση για την απαίτηση Διδακτορικού (10/6/2011)

Tweet

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γρηγόριος Νιώτης): Θα συζητηθεί τώρα η με αριθμό 970/7-6-2011 επίκαιρη ερώτηση του Ζ΄ Αντιπροέδρου της Βουλής και Βουλευτή του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς κ. Αναστάσιου Κουράκη προς την Υπουργό Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, σχετικά με την ανανέωση της ισχύος του ΠΔ 123/84 περί του διδακτικού και ερευνητικού προσωπικού στα ΑΕΙ.

Στον ερωτώντα Βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, τον κ. Αναστάσιο Κουράκη, θα απαντήσει ο Υφυπουργός Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων κ. Ιωάννης Πανάρετος.

Παρακαλώ, κύριε Κουράκη, έχετε δύο λεπτά για να παρουσιάσετε την ερώτησή σας.

ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΚΟΥΡΑΚΗΣ (Ζ΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής): Κύριε Υφυπουργέ, γνωρίζετε πάρα πολύ καλά ότι από την 1^η Σεπτεμβρίου 2010, δηλαδή πάνω από εννιά μήνες, εκκρεμεί η υπογραφή ενός Προεδρικού Διατάγματος, το 123/84 συγκεκριμένα, το οποίο ορίζει τα προσόντα και τις προϋποθέσεις για την κατάληψη θέσης διδακτικού και ερευνητικού προσωπικού σε ορισμένες περιπτώσεις. Είναι οι περιπτώσεις όπου εφαρμόζεται διεθνώς μία πρακτική σε πάρα πολλές σχολές. Στη δική μας τη χώρα είναι στη Σχολή Αρχιτεκτόνων, Μηχανικών του ΕΜΠ, στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, στα Τμήματα Αρχιτεκτόνων, Μηχανικών του ΑΠΘ, του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, του Δημοκριτείου, του Πολυτεχνείου Κρήτης, του Τμήματος Θεάτρου και Κινηματογράφου κλπ.

Αυτό είναι κάτι που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί, τη στιγμή που προβλέπεται στο ν. 1268, ο οποίος λέει ότι σε ορισμένες ειδικές περιπτώσεις, όπως αυτή εδώ, δικαιολογείται η μη κατοχή διδακτορικού διπλώματος και μάλιστα λέει ότι τα προσόντα και οι προϋποθέσεις εκλογής, αλλά και ένταξης θα καθορίζονται από προεδρικό διάταγμα.

Το γεγονός ότι ο νομοθέτης επέλεξε όχι μία πάγια ρύθμιση καθορισμού των προσόντων σε εκείνα τα τμήματα που τυχαίνουν αυτής της ιδιαιτερότητας δείχνει ότι άφησε σε εκκρεμότητα μία διαδικασία, σύμφωνα με την οποία κάθε φορά, ανάλογα με την εξέλιξη των επιστημών, μπορεί να καθορίζεται ποιο τμήμα μπορεί να ενταχθεί σε αυτήν τη ρύθμιση ή όχι.

Ο νόμος, όμως, ισχύει. Ο ν. 1268 ισχύει. Και εδώ έχουμε τη συγκεκριμένη περίπτωση, ενώ έχουμε μια ανανέωση από καιρού εις καιρόν, που το Υπουργείο δεν υπέγραψε εδώ και πάνω από εννέα μήνες, με αποτέλεσμα να υπάρχουν τρομακτικά προβλήματα σε ένα ήδη συρρικνωμένο αριθμό διδακτικού προσωπικού του Μετσοβείου Πολυτεχνείου.

Το Τμήμα Αρχιτεκτόνων πριν από λίγο καιρό είχε εκατόν είκοσι ένα μέλη, τώρα έχει εβδομήντα πέντε. Τα 2/3 υπάγονται σε αυτήν τη ρύθμιση.

Διερωτώμαι πώς είναι δυνατόν να γίνεται αυτό, όταν το ίδιο το Τμήμα, η Σχολή, η Σύγκλητος, η Πρυτανεία ζητά το αυτονόητο –ποιο είναι το αυτονόητο;- να μην παρανομείτε. Πού είναι η παρανομία; Ο ν. 1268 το προβλέπει, το Προεδρικό Διάταγμα πρέπει να εκδοθεί. Κωλυσιεργούν τα πάντα. Φεύγουν συνάδελφοι με συνταξιοδοτήσεις. Βάζετε αυτό το αισχρό δημοσιονομικό κριτήριο εξοικονόμησης χρημάτων, περί αυτού πρόκειται.

Είναι αισχρό αυτή τη στιγμή να καταδικάζετε μία ολόκληρη σχολή και πολλές άλλες σε μία συρρίκνωση, σε μία απαξίωση, σε μία φυγή επιστημόνων, να προβάλλετε το όποιο αίτημα, ευφυολόγημα.

Θέλω σας παρακαλώ να μην ακούσω –γιατί το έχω ακούσει άλλες φορές, όχι από εσάς προσωπικά- ότι στο νέο νόμο θα προβλεφθεί. Είναι άλλο πράγμα αν θα προβλεφθεί στο νόμο κι άλλο αν τηρούμε τον ισχύοντα νόμο εδώ και εννέα μήνες. Ισχύει ένας νόμος, ο 1268, πρέπει να εκδοθεί το προεδρικό διάταγμα. Και θα ήθελα πάρα πολύ κύριε Υφυπουργέ, βγαίνοντας από αυτήν την Αίθουσα, να έχουμε ακούσει όλοι μας μία ημερομηνία.

Σας ευχαριστώ και θα τοποθετηθώ αμέσως μετά.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γρηγόριος Νιώτης): Ευχαριστώ, κύριε Αντιπρόεδρε.

Ο Υφυπουργός Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, κ. Ιωάννης Πανάρετος έχει το λόγο.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ (Υφυπουργός Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων): Κύριε Κουράκη, ξέρετε ότι σε όσες ερωτήσεις έχετε κάνει, έχω πάντα προσπαθήσει να απαντήσω επί της ουσίας και ξέρετε ότι προσέχω και τις ερωτήσεις σας και τις τοποθετήσεις σας.

Θα διαπιστώσατε ότι μία πρόταση-υπόδειξή σας- να δημοσιοποιηθούν τα ονόματα όσων εκκρεμούν οι διορισμοί, υλοποιήθηκε. Δεν είχε ξαναγίνει στο παρελθόν αυτό ποτέ. Θέλω να σας διαβεβαιώσω για μία ακόμα φορά, όσον αφορά αυτό το θέμα, ότι θα κρατηθεί η σειρά, με εξαιρέσεις όπως σας είπα, όπου μπορεί να χρειαστεί.

Γι’ αυτό είμαι βέβαιος ότι ο όρος «ευφυολόγημα» που χρησιμοποιήσατε ήταν μάλλον άδικος. Γιατί δεν έχω προσπαθήσει ποτέ να σας απαντήσω με ευφυολογήματα. Προσπαθώ να σας απαντώ επί της ουσίας. Αυτό θα προσπαθήσω να κάνω και τώρα, γιατί θέτετε και αναδεικνύετε ένα πολύ σημαντικό θέμα που δεν είναι απλώς θέμα υπογραφής ενός Προεδρικού Διατάγματος αλλά αναδεικνύει ένα ευρύτερο εσωτερικό θέμα των Πανεπιστημίων και της λειτουργίας τους.

Ο νομοθέτης, όπως είπατε σωστά, στο ν.1268/82 είπε ότι χρειάζεται διδακτορικό για να καταλάβει κάποιος θέση στο Πανεπιστήμιο. Εξαίρεσε προσωρινά κάποιες περιπτώσεις, όπου θεωρήθηκε ότι είναι δύσκολο να υπάρχουν επιστήμονες με διδακτορικό για να καταλάβουν αυτές τις θέσεις. Αυτό το «προσωρινά» το προσδιόρισε σε μία συγκεκριμένη ημερομηνία -το 2010 αν θυμάμαι καλά- και είχε προβλέψει ο νόμος ότι με Προεδρικό Διάταγμα θα καταγραφούν οι επιστήμες εκείνες όπου δεν θα χρειάζεται διδακτορικό.

Ερχόμαστε τώρα στο χρονικό σημείο που βρισκόμαστε και το ερώτημα είναι: Εξακολουθούν και δεν υπάρχουν διδάκτορες σ’ αυτά τα αντικείμενα; Εσείς βλέπετε τη μία πλευρά -την οποία βλέπω κι εγώ και την αντιλαμβάνομαι- των ανθρώπων εκείνων που υπηρετούν ήδη, δεν έχουν διδακτορικό, αλλά σύμφωνα με τη νομοθεσία για να εξελιχθούν θα πρέπει να γίνει ανοιχτή προκήρυξη. Και ενδεχόμενη ανοιχτή προκήρυξη που θα επιβάλει το διδακτορικό, θα αποκλείσει τους εσωτερικούς υποψηφίους.

Από την άλλη μεριά, έχουμε υποψηφίους, έχουμε επιστήμονες ενδιαφερόμενους οι οποίοι λένε ότι σ’ αυτό το αντικείμενο υπάρχουν πια επιστήμονες με διδακτορικό. Μας ρωτούν: Γιατί εξακολουθείτε και αποκλείετε με Προεδρικό Διάταγμα αυτούς που έχουν διδακτορικό, λέγοντας ότι δεν χρειάζεται διδακτορικό;

Αυτή είναι η δυσκολία. Δεν έχει τίποτα να κάνει ούτε με το μνημόνιο, ούτε με το δημοσιονομικό που είπατε. Κι αυτή τη δυσκολία προσπαθούμε να την αντιμετωπίσουμε στο νέο νόμο που επεξεργαζόμαστε. Δεν είναι δηλαδή μία υπεκφυγή, όπως πιθανόν θεωρείτε, που λέμε για το νόμο. Προσπαθούμε να την αντιμετωπίσουμε μέσα στο πλαίσιο μίας μεγαλύτερης αυτοτέλειας των Ιδρυμάτων, για την οποία θα επανέλθω ώστε να σας εξηγήσω ποιος είναι ο τρόπος σκέψης. Πάντως με κανένα τρόπο δεν έχει να κάνει με τους δημοσιονομικούς προβληματισμούς.

Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γρηγόριος Νιώτης): Ευχαριστώ, κύριε Υφυπουργέ.

Ο Αντιπρόεδρος της Βουλής και Βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Αναστάσιος Κουράκης έχει το λόγο να αναπτύξει την ερώτησή του.

ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΚΟΥΡΑΚΗΣ (Ζ’ Αντιπρόεδρος της Βουλής): Κύριε Υπουργέ ομολογουμένως με εκπλήξατε με αυτά που άκουσα. Δεν είχα εφοδιαστεί για αυτού του είδους την επιχειρηματολογία.

Δηλαδή, δεν περίμενα με τίποτα να ακούσω ότι αυτό το οποίο είναι μια καθιερωμένη και διεθνής πρακτική σε ορισμένα καλλιτεχνικά ή συνθετικά μαθήματα, το διδακτορικό, αν υπάρχει –καλό είναι να υπάρχει, αλλά δεν μπορεί να αποτελεί την απαραίτητη προϋπόθεση- ότι θα είναι προϋπόθεση. Διότι δεν πρόκειται περί μαθημάτων θεωρητικών σπουδών. Πρόκειται για συνθετικά και καλλιτεχνικά μαθήματα, όπου το διδακτορικό, δηλαδή η αναζήτηση νέας γνώσης, δεν έχει νόημα. Καλό είναι να υπάρχει, αλλά δεν μπορεί να υπάρχει ως προϋπόθεση. Και αυτό είναι μια διεθνής πρακτική.

Βέβαια, πρέπει να πούμε ότι αντ’ αυτού ο νομοθέτης βάζει πολύ ισχυρά κριτήρια στη διαδικασία της εξέλιξης, όπως αναγνωρισμένο καλλιτεχνικό ή αρχιτεκτονικό έργο υψηλής στάθμης, πραγματοποιημένο ή μελετημένο ή βραβευμένο σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς, μεταπτυχιακές σπουδές πανεπιστημιακού επιπέδου σε σχετική γνωστική περιοχή με αντίστοιχο τίτλο, δημοσιευμένο ερευνητικό έργο σε έγκυρα περιοδικά, τουλάχιστον διετής πείρα. Δηλαδή, ένα σύνολο πραγμάτων που συνάδει με την επιστήμη που υπηρετεί. Και αυτό το λέει η ίδια η Σχολή. Το λένε οι ίδιες οι Σχολές, το λέει η Πρυτανεία, το λέει η Σύγκλητος.

Και έρχεται τώρα το Υπουργείο και λέει «α, αυτά που ξέρατε, να τα ξεχάσετε». «Εγώ εκτιμώ…» -λέει το Υπουργείο- «…ότι όταν υπάρχουν διδάκτορες, όπως είπατε προηγουμένως, που διεκδικούν τη θέση, αυτοί λογικό είναι –λογικό κατά την αντίληψή σας- να έχουν μια προτεραιότητα».

Καθόλου απαντάει η Σχολή. Καλό είναι να έχει και διδακτορικό -όπου μπορεί να το έχει, εν πάση περιπτώσει, γιατί δεν μπορεί παντού- αλλά το κύριο –που το έχει πει καθόλου προσωρινά, όμως, ο ν. 1268- είναι μία διεθνής πρακτική, η οποία λέει ότι σε καλλιτεχνικά μαθήματα συνθετικών εργασιών και αντικειμένων, δεν μπορεί να υφίσταται διδακτορικό. Δεν είναι θεωρία από αμφιθεάτρου. Είναι σχεδιαστήριο, είναι μια άλλη πρακτική.

Και έρχεστε τώρα –και συγγνώμη που σας το λέω, αλλά ειλικρινά δεν το περίμενα- με την επιχειρηματολογία που είπατε να ανατρέψετε όλο αυτό το οικοδόμημα επιστημολογίας, το οποίο ισχύει σε όλες τις χώρες του κόσμου και το οποίο το λένε και οι ίδιοι.

Και το τελευταίο και ουσιαστικότερο είναι ότι δια αυτού του τρόπου επεμβαίνετε και καταργείτε την αυτοτέλεια των πανεπιστημίων. Τα ίδια τα πανεπιστήμια ορίζουν τα προσόντα που θέλουν να έχει το διδακτικό προσωπικό που θα διδάξει. Πραγματικά αυτό δεν το περίμενα.

Και σε κάθε περίπτωση, είπατε ότι έχετε ορισμένες σκέψεις κλπ. Θα υπογραφεί κάποτε αυτό το Διάταγμα με την άλφα, βήτα ή οποιαδήποτε άλλη μορφή και με βάση, επαναλαμβάνω, το ν. 1268; Διότι θα πρέπει να λειτουργήσουν επιτέλους τα τμήματα, γιατί η σχέση διδάσκοντα προς διδασκόμενους είναι ένας προς δεκαπέντε.

Με τη μείωση του προσωπικού κάτω από το 40% του αριθμού των ΔΕΠ, αυτή η αναλογία έχει γίνει τριάντα έως πενήντα –γεγονός που σημαίνει ότι πρακτικά δεν μπορείς να κάνεις μάθημα, δηλαδή υπάρχει υποβάθμιση- και σήμερα έχουμε –φαντάζομαι ότι το γνωρίζετε- χίλιους επτακόσιους πενήντα φοιτητές στην Αρχιτεκτονική με εβδομήντα πέντε μέλη ΔΕΠ, εκ των οποίων –προσέξτε- τα 2/3, δηλαδή οι πενήντα, εμπίπτουν στην κατηγορία του μη έχοντος διδακτορικό. Δηλαδή, τι θα κάνουμε; Θα καταργήσουμε την Αρχιτεκτονική Σχολή; Και ποιος θα το κάνει αυτό; Ποιος θα πάρει την ευθύνη αν όχι οι ίδιοι, η ίδια η Σχολή;

Πρέπει να πάρετε θέση στο θέμα της αυτοτέλειας. Δηλαδή, ποιος θα το κάνει αυτό; Θα το κάνει το Υπουργείο; Πραγματικά, δηλαδή, νομιμοποιείται να το κάνει το Υπουργείο; Και αν επέμβει εκεί, θα επεμβαίνει και σε άλλα θέματα που έχουν σχέση με την ιατρική, με τις ανθρωπιστικές σπουδές κλπ;

Ποιο είναι αυτό το Υπουργείο που μπορεί να έχει άποψη επ’ αυτών των θεμάτων -δηλαδή, στο ποια θα πρέπει να είναι τα προσόντα του διδακτικού προσωπικού- αν όχι οι ίδιοι, το ίδιο το Πανεπιστήμιο, το Universität, που το ξέραμε τόσα χρόνια, τόσους αιώνες;

Εδώ μπαίνουν πολύ σοβαρά ζητήματα, πέρα από το επίσης πολύ ουσιαστικό ζήτημα που έγκειται στο ότι υπάρχει κίνδυνος απώλειας θέσης των μη μόνιμων λεκτόρων και επίκουρων καθηγητών, βάσει του νόμου, αν δεν προχωρήσει η διαδικασία της εξέλιξής τους με την προϋπόθεση ανανέωσης του Προεδρικού Διατάγματος 123. Αυτοί οι άνθρωποι θα χάσουν τη δουλειά τους. Έχουν μπει με διαφορετικές συνθήκες και έχουν ορίσει διαφορετικά τη ζωή τους.

Και τώρα έρχεστε εσείς ως Υπουργείο, ως πολιτική ηγεσία και λέτε «α, ξεχάστε τα αυτά, μπήκατε όπως μπήκατε, από εδώ και πέρα εμείς εκτιμούμε ότι… κλπ.». Άρα, θα χάσουν τη δουλειά τους οι λέκτορες, με προφανές αποτέλεσμα τις δυσμενείς επιπτώσεις στη ζωή τους.

Πραγματικά, δηλαδή, εγώ σήμερα περίμενα ημερομηνία. Περίμενα ότι θα μου λέγατε «συγγνώμη, αλλά είχαμε κάποιες άλφα, βήτα δυσκολίες και σε δύο μήνες, σε έξι κλπ …», γιατί έχουν ήδη περάσει εννέα μήνες. Πόσο θα τραβήξει αυτό;

Και έτσι και μπούμε και στη διαδικασία –κάτι που απεύχομαι- μιας περίεργης πολιτικής κατάστασης, καταλαβαίνετε ότι ένας ολόκληρος κόσμος θα είναι στον αέρα. Μια ιστορική Σχολή, που έχει δώσει εξετάσεις, με διακεκριμένους επιστήμονες στο εξωτερικό, με επιστήμονες με ήθος, που έχουν προβάλει τη χώρα ως αρχιτεκτονική επιστήμη και αντίληψη θα είναι στον αέρα. Και δεν θα είναι μόνο για τρεις μήνες η αναστολή της λειτουργίας της. Πολύ φοβάμαι ότι το Σεπτέμβρη θα έχουμε πολύ χειρότερα. Υπάρχει πελώρια ευθύνη επ’ αυτού.

Ξέρω ότι την άλλη φορά –το είπατε και το επικροτώ απολύτως- είχατε δώσει μια πολύ θετική λύση στο αίτημα της δημοσιοποίησης του καταλόγου για διαφάνεια. Θα περίμενα κάτι αντίστοιχο και σήμερα, δηλαδή να μου πείτε «Κύριε Κουράκη, είναι έτσι, αλλιώς κ.λπ., αλλά την άλλη Δευτέρα υπογράφεται το διάταγμα». Κάτι τέτοιο είναι το μόνο που θα μπορούσε να μας καλύψει.

Σας ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γρηγόριος Νιώτης): Το λόγο έχει ο Υφυπουργός Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων κ. Ιωάννης Πανάρετος για τη δευτερολογία του.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ (Υφυπουργός Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων): Κύριε Πρόεδρε, αυτό που ζητά ο κ. Κουράκης είναι αυτό ακριβώς που θέλουμε να κάνουμε. Θέλουμε δηλαδή οι αποφάσεις γι’ αυτά τα θέματα να είναι αποφάσεις των Πανεπιστημίων, όμως, μέσα σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο: Να αποφασίζουν τα Πανεπιστήμια αν χρειάζονται διδακτορικό ή αν δεν χρειάζονται διδακτορικό και όχι το Υπουργείο και το κράτος με Προεδρικά Διατάγματα. Είναι το τελευταίο πράγμα που μπορεί να πει οποιοσδήποτε βρίσκεται στην πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας -είτε είναι είτε δεν είναι ακαδημαϊκός- αν δηλαδή χρειάζεται διδακτορικό στο «άλφα» ή στο «βήτα» αντικείμενο, όπως επίσης, και τα προσόντα που μπορεί να χρειάζονται.

Θέλω, όμως, να σας παρακαλέσω να δείτε ότι αυτό που υποστηρίζετε είναι ακριβώς το αντίθετο. Ήρθε δηλαδή ο νομοθέτης και εξαίρεσε προσωρινά κάποια γνωστικά αντικείμενα προσωρινά. Επιμένω στο «προσωρινά». Αν διαβάσετε το ν. 1268/1982 και την εισηγητική του έκθεση, θα δείτε για ποιο λόγο τα εξαίρεσε. Είπε ότι υπάρχουν αντικείμενα, στα οποία δεν υπήρχαν τότε διδάκτορες. Γι’ αυτό το λόγο έκανε κάποιες εξαιρέσεις για συγκεκριμένο διάστημα.

Μιλάω τώρα για το νομοθέτη. Διαφωνώ -αν θέλετε- με αυτό. Μπαίνω, όμως, στη δική σας λογική και σας λέω τι γράφει ο νόμος. Ο νομοθέτης είπε «Βάζω ένα χρονικό όριο μέχρι το 2010». Γιατί μέχρι τότε, φαντάζομαι, ότι υπολόγιζε –δεν μπορώ να ξέρω πώς έγινε- ότι θα υπάρχουν διδάκτορες.

Αν ίσχυε η δική σας λογική -την οποία ασπάζομαι- θα έπρεπε ο νομοθέτης τότε να πει χωρίς να θέσει χρονικούς περιορισμούς: «Εξαιρούνται αυτά τα αντικείμενα και αποφασίζει το Τμήμα τι προσόντα θα πρέπει να έχει ο διδάσκων».

Εγώ συμφωνώ σε αυτήν την άποψη. Αυτό είναι που θέλουμε να κατοχυρώσουμε με το νόμο που θέλουμε να εισηγηθούμε: Να είναι θέμα των Πανεπιστημίων. Δεν έχει καμία δουλειά το Υπουργείο Παιδείας να εμπλέκεται με Διατάγματα που καθορίζουν ποια είναι τα αντικείμενα στα οποία απαιτείται διδακτορικό και ποια είναι τα αντικείμενα στα οποία δεν απαιτείται διδακτορικό. Το είπε όμως -και κακώς κατά την γνώμη μου μπήκε σε τέτοιες λεπτομέρειες αλλά και σε άλλες παρόμοιες. Δεν έχει π.χ. κανένα λόγο το Υπουργείο Παιδείας να λέει ότι απαιτούνται δύο δημοσιεύσεις, για να γίνει κανείς λέκτορας, όταν ξέρετε πολύ καλά ότι τέτοιες διατάξεις και τέτοια κανονιστική προσέγγιση έχει αποτύχει.

Έχω πει και άλλη φορά στη Βουλή ότι για διάφορους λόγους έχω κοιτάξει τα δύο-τρία τελευταία χρόνια νέους assistant professors που εκλέγονται στα μεγάλα Πανεπιστήμια, όπως στο Yale, στο Stanford, στο Berkeley και στο Harvard. Οι περισσότεροι απ’ αυτούς δεν έχουν καμία δημοσίευση κατά την εκλογή τους. Αυτοί οι άνθρωποι δεν θα εκλέγονταν στο ελληνικό Πανεπιστήμιο, γιατί δεν έχουν το τυπικό προσόν των δύο δημοσιεύσεων.

Εμείς, λοιπόν, βάζαμε τυπικά προσόντα στους νόμους. Στη συνέχεια βρίσκαμε τρόπους και τα καλύπταμε. Είναι περίφημες οι περιπτώσεις εκείνες –τις γνωρίζετε, βεβαίως- που εκδίδονταν επιστημονικά περιοδικά, ώστε να δημοσιευθούν οι εργασίες και να υπάρχουν τα τυπικά προσόντα. Είναι γνωστές περιπτώσεις από παλιά με τον Οικονομικό Ταχυδρόμο και τα Χρονικά της Ρούμελης- όπου γινόταν συζήτηση σε γενικές συνελεύσεις για το κατά πόσον η δημοσίευση σε αυτά καλύπτει τα τυπικά προσόντα του νόμου.

Είναι απαραίτητο, λοιπόν, να φύγουμε και απ’ αυτούς τους περιορισμούς και απ’ όλο το πλαίσιο στο οποίο έχει εμπλακεί το Υπουργείο Παιδείας. Αυτό πρέπει να γίνει και για την απαίτηση διδακτορικού για τα αντικείμενα που συζητάμε σήμερα. Κυρίως γι’ αυτά τα αντικείμενα. Θεωρώ εκτός λογικής να αποφασίζει το Υπουργείο Παιδείας, αν για παράδειγμα για να γίνει κανείς καθηγητής στο πιάνο χρειάζεται να έχει διδακτορικό ή όχι. Δεν μπορεί να το ξέρει. Δεν το αφορά το Υπουργείο Παιδείας. Αυτό θέλουμε να αλλάξουμε.

ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΚΟΥΡΑΚΗΣ (Ζ΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής): Πού το λέει;

ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ (Υφυπουργός Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων): Δεν θέλουμε να ξαναπάμε σε ένα Διάταγμα που θα λέει ότι παρατείνεται η ισχύς του διατάγματος για τόσο διάστημα, διότι μπορεί να υπάρχουν κάποια αντικείμενα που δεν έχουν κατόχους διδακτορικού.

Κύριε Κουράκη, προτιθέμεθα -και το ξέρετε- μέσα στον επόμενο μήνα να φέρουμε νόμο για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Με αυτόν τον νόμο θέλουμε να λύσουμε μια και καλή και αυτό και πολλά άλλα παρόμοια προβλήματα. Αυτή είναι η πρόθεσή μας.

Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γρηγόριος Νιώτης): Ευχαριστώ, κύριε Υφυπουργέ.

Επίκαιρη Ερώτηση για ΤΕΙ Ηπείρου (10/6/2011)

Tweet

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γρηγόριος Νιώτης): Επόμενη είναι η με αριθμό 968/7-6-2011 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας κ. Νικόλαου Καραθανασόπουλου προς την Υπουργό Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, σχετικά με την αντιμετώπιση των προβλημάτων του έκτακτου προσωπικού του ΤΕΙ Ηπείρου.

Και στην ερώτηση αυτή θα απαντήσει ο Υφυπουργός Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, κ. Ιωάννης Πανάρετος.

Παρακαλείται τώρα ο ερωτών Βουλευτής κ. Νικόλαος Καραθανασόπουλος επί δίλεπτο να διατυπώσει την ερώτησή του.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ: Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.

Κύριε Υφυπουργέ, η κατάσταση που περιγράφεται στην επίκαιρη ερώτηση για το ΤΕΙ Ηπείρου αποτελεί ένα παράδειγμα, όπως πολύ καλά καταλαβαίνετε, του τι ισχύει στις εξελίξεις στα ΤΕΙ της χώρας μας, αλλά και γενικότερα στην ανώτατη εκπαίδευση. Άλλωστε, πριν από λίγο απαντήσατε και σε μία αντίστοιχη επίκαιρη ερώτηση για το ΤΕΙ Σερρών.

Έτσι, λοιπόν, η περικοπή της χρηματοδότησης περίπου κατά 50% σε σχέση με το 2009-2010, η μείωση των ωρών διδασκαλίας κατά 30% περίπου, η καθυστέρηση στην καταβολή των δεδουλευμένων, διαμορφώνουν μία ιδιαίτερα εκρηκτική κατάσταση στο σύνολο των ΤΕΙ της χώρας. Για παράδειγμα, μέσα από τη μη ανανέωση του προσωπικού δρομολογούνται απολύσεις. Ήδη το Υπουργείο Παιδείας ενέκρινε μόνο εκατόν εβδομήντα έξι θέσεις-πιστώσεις για τα δεκατρία Τμήματα του ΤΕΙ Ηπείρου, τη στιγμή που μέχρι τώρα υπήρχαν διακόσιοι εξήντα επτά επιστημονικοί και εργαστηριακοί συνεργάτες.

Αυτή η κατάσταση δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στην ομαλή ολοκλήρωση του ακαδημαϊκού έτους και διαμορφώνει ένα ακόμη πιο ασφυκτικό περιβάλλον για τη νέα χρονιά, διαμορφώνοντας πολύ σοβαρά λειτουργικά προβλήματα. Για παράδειγμα, σε αυτή την κατεύθυνση θα προσθέσει νέα προβλήματα η πρόσφατη εγκύκλιός σας, της 1ης Ιουνίου, για τις θέσεις του έκτακτου και ωρομίσθιου προσωπικού στα ΑΕΙ και στα ΤΕΙ κατά το ακαδημαϊκό έτος 2011-2012, όπου τα Τμήματα, όπως λέτε, που έχουν έως δεκαπέντε μέλη επιστημονικό προσωπικό στα ΤΕΙ και είκοσι πέντε μέλη διδακτικό προσωπικό στα ΑΕΙ δεν έχουν ανάγκη -θεωρείτε- έκτακτου προσωπικού και δεν θα λάβουν πιστώσεις, παρά μόνο κατ’ εξαίρεση. Έτσι, θα έχουμε ουσιαστικά τη δρομολόγηση συγχωνεύσεων Τμημάτων και Σχολών, την κατάργηση και την υποβάθμιση της παρεχόμενης εκπαίδευσης, για να μετατραπούν ουσιαστικά τα ΤΕΙ είτε σε κολέγια είτε σε ΙΕΚ.

Κατά τη γνώμη μας, αποτελεί πρόσχημα ο εξορθολογισμός και αφορμή η κρίση για να δρομολογήσετε αυτές τις συνολικά αντιδραστικές αναδιαρθρώσεις, οι οποίες πατάνε στις ευρωενωσιακές κατευθύνσεις για ολοκληρωτική υποταγή του περιεχόμενου, της δομής και της διοίκησης των Ανώτατων Ιδρυμάτων στις στρατηγικές στοχεύσεις για την ανταγωνιστικότητα και την κερδοφορία των μονοπωλιακών ομίλων και όχι της ικανοποίησης των λαϊκών αναγκών.

Ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γρηγόριος Νιώτης): Ευχαριστούμε, κύριε συνάδελφε.

Το λόγο έχει ο Υφυπουργός Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων κ. Ιωάννης Πανάρετος.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ (Υφυπουργός Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Κύριε Πρόεδρε, όπως είπα και προηγουμένως, αντιλαμβάνομαι την ανησυχία και την αγωνία που εκφράζεται από Βουλευτές για το μέλλον των Πανεπιστημίων και ΤΕΙ –στη συγκεκριμένη περίπτωση ΤΕΙ- στα οποία υπάρχουν προβλήματα.

Σε σχέση με το έκτακτο προσωπικό του ΤΕΙ Ηπείρου θα πρέπει να κάνω γνωστό ότι υπάρχει προϋπολογισμός 3 εκατομμυρίων ευρώ για ωρομίσθιους, έχει εκταμιευθεί ποσό 840 εκατομμυρίων ευρώ για την κάλυψη της περιόδου Ιανουαρίου-Απριλίου και βρίσκεται προς υπογραφή απόφαση για την εκταμίευση άλλου ενός ποσοστού 14% για το Μάιο και Ιούνιο, δηλαδή 420.000 ευρώ.

Είμαι βέβαιος ότι, αν μου ανταπαντούσατε αυτή τη στιγμή, θα μου λέγατε ότι δεν είναι αρκετά και θα μου λέγατε ότι χρειάζονται περισσότεροι διδάσκοντες ωρομίσθιοι. Δεν είναι βέβαιο. Δεν ξέρει κανείς πόσες είναι οι ανάγκες και σε τι έκταση οι ανάγκες αυτές μπορούν να τεκμηριωθούν σε σχέση με τη συνολική εικόνα.

Τι έχουμε αυτή τη στιγμή; Αυτή τη στιγμή έχουμε έναν συγκεκριμένο προϋπολογισμό, έχουμε μία συγκεκριμένη κατεύθυνση για το πόσες θέσεις εκτάκτων μπορούμε να διαθέσουμε. Αυτό δεν το αποφασίζουμε θεωρώντας ότι θα πάρουμε κάποια χρήματα από δω και θα τα πάμε εκεί κι έτσι θα δώσουμε περισσότερα χρήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου ή στο ΤΕΙ Σερρών. Έχουμε συγκεκριμένες θέσεις. Θα έχουμε ένα συγκεκριμένο αριθμό θέσεων διαθέσιμο. Έχουμε λοιπόν την υποχρέωση να δούμε πώς αυτές τις θέσεις θα τις κατανείμουμε με τρόπο που θα καλύψουν με την πιο λογική προσέγγιση τις ανάγκες των Ιδρυμάτων ώστε όχι να ικανοποιήσουμε κάποιο Ίδρυμα περισσότερο ή κάποιο Ίδρυμα λιγότερο, αλλά να αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο αυτές τις θέσεις.

Ειδικά από το Κομμουνιστικό Κόμμα για ένα πράγμα ελπίζω ότι δεν θα μας κάνετε κριτική. Για το ότι υπάρχει ειδική μεταχείριση οποιουδήποτε, είτε είναι ΤΕΙ, είτε είναι Πανεπιστήμιο, είτε είναι τμήμα Πανεπιστημίου, είτε είναι τμήμα ΤΕΙ, λόγω της διοίκησης που έχει ή λόγω της περιοχής όπου βρίσκεται. Βάζουμε κανόνες και προσπαθούμε αυτούς τους κανόνες να τους τηρούμε έτσι ώστε να κάνουμε την καλύτερη δυνατή κατανομή των διαθέσιμων πόρων.

Σας ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γρηγόριος Νιώτης): Ευχαριστούμε τον κύριο Υφυπουργό.

Ο κ. Νικόλαος Καραθανασόπουλος, Βουλευτής του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, έχει το λόγο.

Ορίστε, κύριε συνάδελφε.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ: Κύριε Υφυπουργέ, σ’ ένα σημείο έχετε δίκιο, στο ότι δεν το βάζουμε αντιπαραθετικά. Άλλωστε ούτε κι εγώ έχω καμία σχέση με την Ήπειρο ως εκλογική περιφέρεια. Βλέπουμε συνολικά τα ζητήματα και επικεντρώνουμε σε κάποια συγκεκριμένα παραδείγματα για να αποκαλύψουμε τη συνολική πολιτική.

Δεύτερον, ως Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας δεν μας αφορά το να κάνουμε κριτική από μικροπολιτική σκοπιά. Έτσι κι αλλιώς γνωρίζετε πάρα πολύ καλά τη σφοδρότατη αντίθεση του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας στη λογική που πρυτάνευσε και που κι εσείς ως κυβέρνηση είχατε παλιότερα -αλλά και η Νέα Δημοκρατία- κάθε πόλη και πανεπιστημιακή σχολή, κάθε χωριό και τμήμα ΤΕΙ. Αυτή ακριβώς τη λογική σήμερα ερχόμαστε και επικρίνουμε γιατί ήταν μία συνειδητή επιλογή να οδηγηθεί σε υποβάθμιση η ανώτατη εκπαίδευση, να υπάρχουν πτυχία χωρίς επιστημονικό αντικείμενο, χωρίς επαγγελματικό αντικείμενο, άρα λοιπόν πτυχία χωρίς αντίκρισμα.

Αυτή ήταν η φιλοσοφία, αυτή ήταν η λογική και σήμερα ακριβώς μέσα σ’ αυτά τα πλαίσια προχωράτε γρήγορα και δρομολογείτε τις αντιδραστικές αναδιαρθρώσεις όπου ουσιαστικά το σύνολο της παιδείας και ιδιαίτερα η ανώτατη εκπαίδευση θα είναι πλήρως υποταγμένη όχι στην ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών, αλλά στις επιταγές και στις απαιτήσεις των επιχειρήσεων. Αυτό φαίνεται από τη δομή της διοίκησης, από το πώς θα λειτουργούν μέχρι και το τι θα διδάσκονται, δηλαδή το περιεχόμενο των σπουδών, ανατρέποντας άρδην το όποιο επιστημονικό αντικείμενο υπάρχει, αποσυνδέοντας πλήρως τα πτυχία από τα επαγγελματικά δικαιώματα στο πλαίσιο της απελευθέρωσης της αγοράς και του ανοίγματος των λεγόμενων «κλειστών» επαγγελμάτων.

Δεύτερο σημείο: Κύριε Υφυπουργέ, εμείς δεν είμαστε της λογικής τού πόσοι ωρομίσθιοι χρειάζονται. Γνωρίζετε πάρα πολύ καλά ότι εμείς λέμε ότι αυτές οι θέσεις που καλύπτονται σήμερα από ωρομίσθιους πρέπει να καλυφθούν από μόνιμο προσωπικό, γιατί γνωρίζετε σήμερα ότι στα ΤΕΙ η αναλογία μόνιμου προσωπικού με έκτακτο προσωπικό έχει πλησιάσει περίπου το 70%, αν δεν έχει αγγίξει το 80%. Τουλάχιστον 70% υπάρχει σίγουρα, πολύ περισσότερο μέσα από τις συνταξιοδοτήσεις που θα δρομολογηθούν το επόμενο χρονικό διάστημα.

Γιατί το κάνετε αυτό; Διότι η φιλοσοφία σας και η λογική σας είναι ακριβώς να συνενώσετε, να συγχωνεύσετε, οδηγώντας στην κατάργηση τμημάτων και σχολών και βεβαίως οι σχολές που θα συγχωνευθούν και θα συνενωθούν να έχουν μία υποβαθμισμένη παροχή εκπαίδευσης.

Αλήθεια, υπάρχει μία τεράστια αντίφαση στα λεγόμενά σας.

Λέτε «δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τις ανάγκες των ωρομισθίων για κάθε τμήμα και σχολή» και ταυτόχρονα βγάλατε μια υπουργική απόφαση, μια εγκύκλιο, που λέτε ότι αν έχουν 15 άτομα μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό δεν χρειάζονται έκτακτους. Εσείς πώς το βγάλατε αυτό; Με ποια λογική το βγάλατε αυτό; Άρα, λοιπόν, είναι μια αντιεπιστημονική λογική. Μια λογική που θέλει να επιταχύνει τη διαδικασία συρρίκνωσης, τη γιγάντωση των απολύσεων και στο χώρο του εκπαιδευτικού προσωπικού, την υποβάθμιση των πτυχίων. Ένα μεγάλο τμήμα των σπουδαστών δεν θα μπορεί να ολοκληρώσει τις σπουδές του. Αυτές τις σπουδές, τις υποβαθμισμένες, που τις πληρώνουν μάλιστα και πανάκριβα.

Εμείς, λοιπόν, λέμε πολύ καθαρά, κύριε Υφυπουργέ, ότι υπάρχει διέξοδος. Δεν μπορεί στις σημερινές συνθήκες που όλες οι προϋποθέσεις είναι υπαρκτές ώστε η γνώση που παράγει η ανθρωπότητα να γίνει κτήμα του λαού και της νεολαίας συνολικότερα, η παραγόμενη αυτή μόρφωση να αποτελεί εμπόδιο. Δεν μπορεί με τη συγκεκριμένη εξουσία και τις επιλογές που κάνετε προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση, να δρομολογείτε το λειτουργικό αναλφαβητισμό.

Λέμε καθαρά, λοιπόν, ότι διέξοδος μπορεί να υπάρξει αρκεί να υπάρχει άλλος δρόμος ανάπτυξης. Όχι μια ανάπτυξη που να ικανοποιεί τα κέρδη αλλά τις λαϊκές ανάγκες. Και σ’ αυτή την κατεύθυνση οι στόχοι πάλης που βάζουμε είναι πολύ συγκεκριμένοι και πολύ καθαροί.

Επιτρέψτε μου να ολοκληρώσω με τους συγκεκριμένους στόχους πάλης που αφορούν στα τεχνολογικά ιδρύματα. Συγκεκριμένα η λογική σας είναι ουσιαστικά αντί για ΑΤΕΙ να γίνουν ΙΕΚ και κολλέγια. Λέμε, λοιπόν, καμία απόλυση και μη ανανέωση συμβάσεων του διδακτικού και λοιπού προσωπικού, μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους, διορισμός όλων των εκλεγμένων μελών, απρόσκοπτη εξέλιξη του επιστημονικού διδακτικού προσωπικού με βάση το έργο τους, γενναία χρηματοδότηση τώρα. Γιατί χρήματα υπάρχουν. Δεν μπορείτε να δίνετε 30 εκατομμύρια για πίστα φόρμουλα 1 στην Αχαΐα και να μην δίνετε για τα ΤΕΙ και τα ΑΕΙ. Γιατί εδώ μπαίνουν οι ιεραρχίες με βάση ποιες ανάγκες θέλετε να καλύψετε. Λέμε, επίσης, κατάληξη του θεσμού των συμβασιούχων, εκτάκτων και ωρομισθίων, κατοχύρωση της πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης του ερευνητικού και διδακτικού προσωπικού σε ΤΕΙ και Πανεπιστήμια.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γρηγόριος Νιώτης): Ο Υφυπουργός Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, κ. Ιωάννης Πανάρετος έχει το λόγο επί τρίλεπτον για τη δευτερολογία του.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ (Υφυπουργός Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων): Κύριε Πρόεδρε, να ξεκινήσω με κάτι θετικό και μετά θα προχωρήσω σε μια διαφορά που έχουμε με το Κομμουνιστικό Κόμμα.

Το θετικό είναι ότι εγώ αναγνωρίζω, τουλάχιστον στις ερωτήσεις που έχουν γίνει στο Υπουργείο Παιδείας, ότι οι ερωτήσεις που προέρχονται από το Κομμουνιστικό Κόμμα είναι ερωτήσεις πολιτικές και διατυπώνονται πολιτικά. Ο τρόπος διατύπωσής τους γίνεται με πολιτικά επιχειρήματα και επομένως αντιλαμβάνομαι αυτό που είπατε.

Εκεί που θα διαφωνήσω είναι στην πολιτική. Δηλαδή, τα επιχειρήματα που χρησιμοποιείτε, ότι δηλαδή το κάνουμε γιατί θέλουμε να ενισχύσουμε τα μονοπώλια, γιατί θέλουμε να φτιάξουμε μια παιδεία για τα μονοπώλια και για τις επιχειρήσεις, πώς προκύπτουν;

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ: Από τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ (Υφυπουργός Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων): Από τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εμείς…

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ: Από τη συνθήκη της Μπολόνια μέχρι σήμερα. Δεν μιλάει η συνθήκη…

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γρηγόριος Νιώτης): Μην αγορεύετε τώρα, κύριε Καραθανασόπουλε. Μια μικρή διακοπή ναι, αλλά όχι αγόρευση. Παρακαλώ, σας άκουσε ο κ. Υφυπουργός.

Παρακαλώ, κύριε Υφυπουργέ.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ (Υφυπουργός Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων): Δεν θα διαφωνήσω στο ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθεί να διαμορφώσει κάποιες πολιτικές αλλά δεν μπορούμε να αγνοήσουμε το γεγονός ότι τα νέα παιδιά που σπουδάζουν, χρειάζονται στη συνέχεια να βρουν δουλειά. Παλιά ξέρετε, υπήρχαν οικογένειες -και όχι από την κοινωνική πλευρά στην οποία αναφέρεστε- που είχαν την ευχέρεια τα παιδιά τους να τα στείλουν στο Πανεπιστήμιο να σπουδάσουν για να έχουν ένα πτυχίο για καταξίωση στον κοινωνικό τους κύκλο, χωρίς να έχουν ανάγκη να εργασθούν. Απλά γιατί «έτσι ήταν το κοινωνικά ορθό» στον κύκλο τους. Δεν υπάρχουν τέτοιες περιπτώσεις σήμερα. Ή και αν υπάρχουν πηγαίνουν κάπου αλλού να σπουδάσουν. Σήμερα τα παιδιά που σπουδάζουν θέλουν να βρουν δουλειά. Και εμείς πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να διαμορφώσουμε τις προϋποθέσεις εκείνες που τα παιδιά θα έχουν καλύτερη ανταπόκριση στην αγορά εργασίας. Η αγορά εργασίας ένα απαραίτητο στοιχείο που πρέπει να λάβουμε υπόψη μας στην εκπαίδευση. Δεν μπορούμε να το αγνοήσουμε.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ: Αποσυνδέοντας το πτυχίο από τα επαγγελματικά δικαιώματα;

ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ (Υφυπουργός Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων): Γνωρίζετε -και ελπίζω να το αναγνωρίσετε- ότι φέτος προχωράμε επαγγελματικά δικαιώματα που εδώ και 30 χρόνια δεν είχαν προχωρήσει. Τα προχωράμε. Και ιδιαίτερα για τους αποφοίτους των ΤΕΙ που συμφωνώ -έστω και αν δεν το είπατε, καταλαβαίνω ότι το πιστεύετε- ότι ήταν αδικημένοι. Και υπάρχει μια αδικία. Το κάνουμε. Προσπαθούμε.

Θα σας πω και το τελευταίο. Έχει σημασία, γιατί αναφερθήκατε στην εγκύκλιο και στην πρωτολογία μου δεν έκανα αναφορά σ’ αυτή.

Δεν έχουμε πει ότι όσα Τμήματα έχουν πάνω από δεκαπέντε μέλη ΕΠ δεν θα πάρουν προσωπικό ή πάνω από είκοσι πέντε μέλη ΔΕΠ. Αυτό που δεν θέλουμε –και είμαι βέβαιος ότι θα συμφωνήσετε μαζί μας- είναι να ξαναγίνει αυτό που έγινε πέρυσι, όπου ειδικά τα ΤΕΙ προσέλαβαν ένα πολύ μεγάλο αριθμό εκτάκτου προσωπικού. Ήρθε, λοιπόν, ο Σεπτέμβρης και δεν υπήρχαν χρήματα. Οι άνθρωποι αυτοί είχαν υπογράψει συμβάσεις. Και δικαιολογημένα διαμαρτύρονταν κι έλεγαν, «εμείς έχουμε προσφέρει έργο και πρέπει να πληρωθούμε». Κι εμείς βρισκόμασταν σε αδυναμία να εκπληρώσουμε τις υποχρεώσεις του κράτους.

Τι λέμε, λοιπόν, τώρα; Να καταγραφούν οι ανάγκες. Να εξηγήσει κανείς γιατί χρειάζεται να έχει δύο ή τρία εργαστήρια σε κάποιο συγκεκριμένο πρόγραμμα σπουδών, γιατί χρειάζεται να έχει τόσα προαιρετικά μαθήματα και αυτές οι θέσεις που είναι διαθέσιμες, σε συνεργασία με τα ΤΕΙ, να δούμε πώς θα κατανεμηθούν καλύτερα. Αυτή είναι η πρόθεσή μας.

Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γρηγόριος Νιώτης): Ευχαριστώ πολύ, κύριε Υφυπουργέ.

Επίκαιρη ερώτηση για το ΤΕΙ Σερρών (10/6/2011)

Tweet

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γρηγόριος Νιώτης): Θα συζητηθεί τώρα η με αριθμό 964/7-6-2011 επίκαιρη ερώτηση της Βουλευτού της Νέας Δημοκρατίας κυρίας Μαρίας Κόλλια - Τσαρουχά προς την Υπουργό Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, σχετικά με τον κίνδυνο αναστολής της λειτουργίας του ΤΕΙ Σερρών.

Στην επίκαιρη ερώτηση της κυρίας Κόλλια-Τσαρουχά θα απαντήσει ο Υφυπουργός Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων κ. Ιωάννης Πανάρετος.

Το λόγο έχει η ερωτώσα Βουλευτής κυρία Μαρία Κόλλια -Τσαρουχά για δύο λεπτά, προκειμένου να διατυπώσει την ερώτησή της.

ΜΑΡΙΑ ΚΟΛΛΙΑ-ΤΣΑΡΟΥΧΑ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Κύριε Πρόεδρε, κύριε Υφυπουργέ, με αυτή την επίκαιρη ερώτηση θέλω να εκφράσω την αγωνία μου ως Βουλευτής του Νομού Σερρών και παράλληλα να δηλώσω τη συμπαράστασή μου στην εκπαιδευτική κοινότητα του Τ.Ε.Ι. και τους σπουδαστές που αγωνιούν αν την επόμενη ακαδημαϊκή χρονιά το Ίδρυμα θα είναι σε θέση να συνεχίσει επιτυχώς να προσφέρει την υψηλή και ποιοτική παιδεία και εκπαίδευση.

Αναγνωρίζω, κύριε Υφυπουργέ, τα προβλήματα που προκύπτουν από τη δύσκολη οικονομική συγκυρία που περνά η χώρα μας και πιστεύω ότι πάντοτε σε τέτοια θέματα θα πρέπει να ζητείται και να επιτυγχάνεται η μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση, γιατί ο χώρος της ανώτατης εκπαίδευσης δεν αποτελεί σημείο αντιπαράθεσης.

Αναγνωρίζω, επίσης, ότι υπάρχουν δυσκολίες να υλοποιηθεί ο τετραετής ακαδημαϊκός αναπτυξιακός προγραμματισμός για την περίοδο 2009-2012 που είχε υπογραφεί από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας.

Όμως, θα επιμείνω ότι η ενίσχυση των Ιδρυμάτων της χώρας με το αναγκαίο εκπαιδευτικό και ειδικό τεχνικό προσωπικό θα πρέπει να είναι η πρώτη και αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητά μας. Δεν μπορεί κανείς αυθαίρετα να ανατρέπει προγραμματισμούς εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων καταργώντας κυριολεκτικά τη νομικά κατοχυρωμένη αυτοτέλειά τους, χωρίς να λαμβάνει σοβαρά υπ’ όψιν ως κριτήριο τις πραγματικές ανάγκες των Τμημάτων.

Αλήθεια, ποιος γνωρίζει καλύτερα τις ανάγκες τους από τις διοικήσεις των Ιδρυμάτων; Θεωρεί το Υπουργείο ότι μπορεί να αναλάβει αυτό το βάρος; Είναι σε θέση να αντιληφθεί τα σοβαρά προβλήματα που θα προκύψουν, καθώς τα Τ.Ε.Ι. θα αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στο ρόλο και στο έργο τους και θα υποχρεωθούν να καταργήσουν μαθήματα σε Τμήματά τους, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ποιότητα της παρεχόμενης ποιότητας εκπαίδευσης στους φοιτητές που είναι και το μέγα ζητούμενο;

Το Τ.Ε.Ι. Σερρών, κύριε Υφυπουργέ, κύριοι συνάδελφοι, έχει κάνει σοβαρό έργο –θα το αναλύσω και στη συνέχεια- και η επίκαιρη ερώτησή μου έχει να κάνει με τον κίνδυνο αναστολής της λειτουργίας του Τ.Ε.Ι. Σερρών γιατί έχετε μειώσει αισθητά το έκτακτο προσωπικό, αλλά έχετε μειώσει και τα χρήματα, τα οποία έχετε προγραμματίσει για τη λειτουργία του.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Ροδούλα Ζήση): Ευχαριστούμε την ερωτώσα Βουλευτή κυρία Μαρία Κόλλια-Τσαρουχά.

Παρακαλώ τον Υφυπουργό Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων κ. Ιωάννη Πανάρετο να λάβει το λόγο.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ (Υφυπουργός Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων): Κυρία Πρόεδρε, απαντώντας στα ερωτήματα που έθεσε η κ. Κόλλια θέλω να δώσω συγκεκριμένες απαντήσεις.

Αναφέρεται στην ερώτησή της ο τρόπος που έγινε η κατανομή των προσωρινών διδασκόντων και θέλω να σας κάνω γνωστό ότι αυτή η διαδικασία έγινε με έναν αλγόριθμο που λαμβάνει υπ’ όψιν μια σειρά στοιχείων των Τ.Ε.Ι., δηλαδή αριθμό φοιτητών, αριθμό διδασκόντων που υπηρετούν, όπως επίσης και τα προγράμματα σπουδών. Αυτή η διαδικασία είναι γνωστή σε όλα τα Τ.Ε.Ι..

Το βέβαιο είναι ότι δεν ήταν δυνατόν φέτος -και δεν θα είναι δυνατόν και του χρόνου- να ικανοποιήσουμε όλες τις ανάγκες των Πανεπιστημίων και των Τ.Ε.Ι.. Δεν είναι δυνατόν να ικανοποιήσουμε τις πραγματικές ανάγκες και βέβαια ακόμα περισσότερο δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιήσουμε κάποιες πλασματικές ανάγκες, οι οποίες έχουν διαμορφωθεί και διαιωνίζονται από κεκτημένη ταχύτητα.

Αυτό συμβαίνει γιατί, με τα δεδομένα του παρελθόντος, σε πολλά Τμήματα και Τ.Ε.Ι. και Πανεπιστημίων είχαν διαμορφωθεί προγράμματα σπουδών, τα οποία επέτρεπαν ένα μεγάλο αριθμό μαθημάτων επιλογής ή είχαν δημιουργηθεί πολλαπλά εργαστήρια σε περιπτώσεις που ούτε ο νόμος προέβλεπε τη δημιουργία εργαστηρίων ούτε υπήρχε και πραγματική ανάγκη για τη δημιουργία τέτοιων εργαστηρίων.

Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε είναι να δούμε πώς τις διαθέσιμες πιστώσεις –οι οποίες δεν είναι πιστώσεις που υπάρχουν από κάποια πηγή ανεξάντλητη, είναι οι πιστώσεις που διαθέτει στο Υπουργείο Παιδείας από τον ελληνικό λαό μέσω της φορολογίας του- θα μπορέσουμε να τις αξιοποιήσουμε καλύτερα και πώς θα μπορέσουμε να κάνουμε μια καλύτερη κατανομή στα Ιδρύματα που λειτουργούν σήμερα.

Τα Ιδρύματα που υπάρχουν σήμερα είναι, δυστυχώς, πολύ περισσότερα απ’ αυτά που μία χώρα του μεγέθους της Ελλάδας δικαιολογεί και πολύ περισσότερο αντέχει να χρηματοδοτεί. Αυτό είναι ένα πρόβλημα.

Αυτό το πρόβλημα είμαστε υποχρεωμένοι να το αντιμετωπίσουμε, είμαστε υποχρεωμένοι να το δούμε, εάν θέλουμε να είμαστε εντάξει απέναντι στο φορολογούμενο πολίτη, απέναντι στα ίδια τα Ιδρύματα και απέναντι στους φοιτητές οι οποίοι σπουδάζουν σε αυτά τα Ιδρύματα.

Θέλω, επίσης, να σας πω και για το Τμήμα Γραφιστικής στο οποίο αναφερθήκατε στην ερώτησή σας. Σκεφτείτε να προσθέταμε και νέα τμήματα. Ήταν η πρώτη φορά που η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας δεν δημιούργησε νέα τμήματα. Τι θα ήταν πιο εύκολο για εμάς; Το πιο εύκολο για εμάς θα ήταν να πούμε «ναι», να λειτουργήσουν αυτά τα δέκα τμήματα που είχαν ιδρυθεί και να δημιουργήσουμε και μερικά ακόμα.

Ξέρετε πόσα αιτήματα υπάρχουν για νέα τμήματα; Θα ήταν αυτό έντιμο απέναντι στους φοιτητές; Θα ήταν έντιμο απέναντι στο λαό των Σερρών; Θα ήταν έντιμο απέναντι στον φορολογούμενο πολίτη;

Είναι πολύ πιο δύσκολη η απόφαση να μη λειτουργήσεις ένα νέο τμήμα, να μην χρηματοδοτήσεις στην έκταση που θα ήθελες από το να δημιουργήσεις ένα νέο τμήμα.

Έχουμε, όμως, φθάσει σε εκείνο το σημείο που πρέπει να αναθεωρήσουμε την όλη προσέγγισή μας για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Ελπίζω ότι και εσείς θα βοηθήσετε στο να δούμε πώς αυτό το πράγμα θα γίνει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Ροδούλα Ζήση): Ευχαριστούμε και εμείς, κύριε Υπουργέ.

Το λόγο έχει η ερωτώσα Βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας κυρία Μαρία Κόλλια-Τσαρουχά για τρία λεπτά.

ΜΑΡΙΑ ΚΟΛΛΙΑ-ΤΣΑΡΟΥΧΑ: Σας ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.

Κύριε Υφυπουργέ, βάλατε ηθικά διλήμματα σε μία Βουλευτή, η οποία θέλει να πιστεύει ότι είναι πάρα πολύ προσεκτική και σε αυτά που λέει και σε αυτά που κάνει. Μου κάνει εντύπωση και θα σας απαντήσω, γιατί στο δικό μας ΤΕΙ των Σερρών ένας αλγόριθμος μπορεί να απαντήσει στις πραγματικές του ανάγκες και γιατί σε άλλα ΤΕΙ στείλατε περισσότερους έκτακτους.

Κατά το παρελθόν πραγματικά θεωρήθηκε ότι η λειτουργία ενός εκπαιδευτικού ιδρύματος στην περιφέρεια, θα μπορούσε να αντιστρέψει την πτωτική πορεία ενός τόπου και να αποτελέσει ένα σημαντικό μοχλό ανάπτυξης για την περιοχή. Βέβαια, πολλά ιδρύματα δημιουργήθηκαν λανθασμένα στην επικράτεια, χωρίς κανένα σχεδιασμό. Μάλιστα, θα θυμάστε με το δεύτερο πακέτο στήριξης, ότι σε μία μόνο νύχτα είχαν δημιουργηθεί άπειρα τμήματα στην περιφέρεια. Επομένως, ο μαρασμός αυτών ήταν αυτονόητος, αφού δεν πληρούσαν τα αυτονόητα.

Παρακολουθώντας, λοιπόν, τα τελευταία έντεκα χρόνια ως Βουλευτής του Νομού Σερρών και ΤΕΙ Σερρών και όταν αναφερόμαστε σ' αυτό, αναφερόμαστε σε ένα ίδρυμα που η πολιτεία επένδυσε δεκάδες εκατομμύρια σε υποδομές, ενίσχυσε με πάμπολλους τρόπους τη λειτουργία του και η ακαδημαϊκή κοινότητα ανταπέδωσε πολλαπλά στην τοπική κοινωνία, στην οικονομική ζωή του τόπου, αξιοποιώντας στο έπακρο τα χρήματα του Έλληνα φορολογούμενου.

Κύριε Υφυπουργέ, είναι ένα ίδρυμα με περισσότερους από οκτώ χιλιάδες ενεργούς φοιτητές, με εβδομήντα οκτώ άτομα μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό, καταφέρνει και ανταποκρίνεται πλήρως στις σύγχρονες απαιτήσεις, παρέχοντας υψηλής ποιότητας εκπαίδευση, ενθαρρύνει επιτυχώς την εφαρμοσμένη τεχνολογική έρευνα, αναπτύσσει συνεργασίες με εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας και του εξωτερικού, υλοποιεί αυτοδύναμα μεταπτυχιακά προγράμματα με ιδιαίτερα μεγάλη συμμετοχή ενδιαφερομένων, υπάρχει πρόταση για αγγλόφωνο, για μεταπτυχιακά, υπάρχει συνεργασία με χώρες της Ανατολικής Ευρώπης,

Προχώρησε -από τα πρώτα ιδρύματα- στη διαδικασία αξιολόγησης και πιστοποίησης, προσελκύει προγράμματα σπουδών, νέους της πατρίδας μας, υπογράφει πρωτόκολλα συνεργασίας με διασυνοριακές δράσεις, τη ζώνη καινοτομίας. Μελετήστε στοιχεία στο σύστημα «ΕΥΔΟΞΟΣ». Άρα αντιλαμβανόμαστε, αντιλαμβάνεστε γιατί ίδρυμα μιλάμε.

Με τη σημερινή μου επίκαιρη μεταφέρω και την αγωνία, ανεξαρτήτως κομματικής προέλευσης, όλων των συναδέλφων Βουλευτών του Νομού, του επιχειρηματικού κόσμου των Σερρών, των θεσμικών παραγόντων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και ζητώ να στηρίξετε το ΤΕΙ μας, γιατί μ’ αυτό τον τρόπο βοηθάτε μια ακριτική περιοχή να βγει από το περιθώριο, να βγει μέσα από αυτό το ρόλο της και τελικά να ορθοποδήσει.

Θα ήθελα να τονίσω ότι στον επικείμενο εξορθολογισμό του δικτύου των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ της χώρας, η πολιτεία, εσείς, κύριε Υπουργέ, θα πρέπει να λάβετε σοβαρά υπ’ όψιν ότι το ΤΕΙ Σερρών ανταποκρίνεται πλήρως στις σύγχρονες απαιτήσεις, παρέχοντας, όπως ήδη ανέλυσα, υψηλής ποιότητας εκπαίδευση στους φοιτητές και έχοντας περίοπτη θέση στα ιδρύματα της ανώτατης εκπαίδευσης της πατρίδας μας.

Κύριε Πρόεδρε, ορισμένοι εκτίθεται ιδιαίτερα. Συνάδελφος κυβερνητικός των Σερρών δημόσια ανέφερε πέρυσι ότι το νέο Τμήμα Γραφιστικής των ΤΕΙ, μετά από διαβεβαιώσεις και του Ειδικού Γραμματέα Ανώτατης Εκπαίδευσης, του κ. Παπάζογλου, θα λειτουργούσε στο τρέχον ακαδημαϊκό έτος. Εμείς -και εγώ- στα πλαίσια του Κοινοβουλευτικού Ελέγχου, διερευνούμε τις προθέσεις σας για το εάν τελικά θα λειτουργήσει.

Σήμερα μας διαβεβαιώσατε ότι δεν θα λειτουργήσει. Πρέπει να μας το πείτε. Έπρεπε να το είχατε πει, να το δηλώσετε με θάρρος και να αναλάβετε και εσείς τις ευθύνες σας και βέβαια, ο σερραϊκός λαός να μάθει αυτή σας τη θέση.

Έχετε αντιληφθεί τα αδιέξοδα που δημιουργούνται, όμως, ειδικά τώρα, κύριε Υφυπουργέ, που οι έκτακτοι ανά τη χώρα προσανατολίζονται σε αποχή διαρκείας ή και τα ίδια τα ιδρύματα διαμαρτυρόμενα για τις περικοπές σε έκτακτο προσωπικό, αλλά κα τη μείωση της χρηματοδότησης, θα αναστείλουν τη λειτουργία τους από τον Σεπτέμβριο; Επανεξετάζετε αυτή τη στάση σας; Η ενδεχόμενη κατάργηση των εκτάκτων θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στην εκπαιδευτική διαδικασία, εκτός και αν έχετε επιλέξει με την έναρξη του νέου εκπαιδευτικού ακαδημαϊκού έτους να έχετε απέναντί σας και όλο το φοιτητικό κόσμο.

Τελειώνω, κυρία Πρόεδρε.

Πιστεύω ότι πρέπει να αυτονομήσουμε, κύριε Υφυπουργέ, πλήρως τα πανεπιστήμια, να κάνουν αυτά τις δικές τους επιλογές, τα τμήματα που θέλουν, να δίνουν τα πτυχία που θέλουν και βέβαια, το κράτος να κρατήσει τον επιτελικό του ρόλο, να ελέγχει τη χρηματοδότηση, αξιολόγηση και πιστοποίηση.

Αν αυτό το έλεγε ο κύριος Πρωθυπουργός πριν, παλιότερα συμβαδίζει με τον καθορισμό ακόμη και του αριθμού των εκτάκτων καθηγητών με αυτά που συμβαίνουν, δηλαδή, σήμερα και αν αυτό αποτελεί μια καλή δικαιολογία, που είναι το Μνημόνιο, αυτό είναι στην κρίση του ελληνικού λαού. Προβλήματα υπάρχουν και θα υπάρχουν. Το ζήτημα είναι αν ιεραρχούνται σωστά.

Και να μην ξεχνάμε τι θα είχε συμβεί, κύριε Υφυπουργέ, εάν στη συζήτηση της επίκαιρης ερώτησης που κάνουμε σήμερα, η Νέα Δημοκρατία ήταν κυβέρνηση και αντιπολίτευση το ΠΑΣΟΚ.

Ευχαριστώ για την ανοχή σας, κυρία Πρόεδρε.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Ροδούλα Ζήση): Ευχαριστούμε την κυρία Μαρία Κόλλια-Τσαρουχά για την ερώτησή της.

Παρακαλούμε τον Υπουργό κ. Πανάρετο να λάβει το λόγο.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ (Υφυπουργός Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων): Είμαι βέβαιος, κυρία Πρόεδρε, ότι πράγματι η κ. Κόλλια δεν εκφράζει μόνο τη δική της αγωνία με την επίκαιρη ερώτηση που κατέθεσε, αλλά εκφράζει τις ανησυχίες και τις αγωνίες όλων των Βουλευτών του Νομού. Είμαι βέβαιος ότι εκφράζει και τις ανησυχίες της τοπικής κοινωνίας και των τοπικών παραγόντων.

Είπα και προηγουμένως ότι, αυτές οι αποφάσεις δεν είναι ούτε εύκολες ούτε ευχάριστες. Θα ευχόμουν να μην είχαν προηγηθεί οι αποφάσεις δημιουργίας πολλών Πανεπιστημίων ΤΕΙ και Τμημάτων, ώστε να μην έλθουμε σήμερα σε αυτή τη δύσκολη κατάσταση και σε αυτή τη δύσκολη θέση -τυχαίνει να βρισκόμαστε εμείς, διότι θα μπορούσατε να ήσασταν εσείς σε αυτή τη δύσκολη θέση- να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί.

Επειδή δεν θέλω και δεν μου αρέσει να αποδίδω ευθύνες εύκολα και να πω «ναι, έγινε αυτό, έγινε εκείνο, έγινε το άλλο που δεν έπρεπε να έχει γίνει», πρέπει να πω ότι οι προηγούμενες ηγεσίες διαχρονικά ακολούθησαν μια παρόμοια πολιτική, με μία στρατηγική. Η πολιτική ποια ήταν; Να βοηθήσουμε την ανάπτυξη της περιφέρειας με ίδρυση Πανεπιστημίων, ΤΕΙ και Τμημάτων. Μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις αυτό ενισχύθηκε από χρήματα που ήταν διαθέσιμα από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η διεύρυνση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης ήταν μια πολιτική ευρωπαϊκή, ήταν μια πολιτική διεθνής για την ανάπτυξη της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης.

Όμως, στη χώρα μας ειδικά αυτή η πολιτική δεν έλαβε υπ’ όψιν της μία σειρά από παραμέτρους. Θα έλεγα και διεθνώς, αν θέλετε την άποψή μου. Αυτή η πολιτική δεν ξέρω αν έχει τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα. Βλέπει κανείς χώρες οι οποίες έχουν ιδιαίτερη οικονομική ανάπτυξη και ιδιαίτερη επιτυχία στις σπουδές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης να έχουν επιτύχει με άλλη λογική, όχι μαζικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Αν πάρει κανείς παράδειγμα την Ελβετία, θα δει ότι μόνο ένα 24% με 30% των νέων ανθρώπων πηγαίνει στα Πανεπιστήμια και στα ΤΕΙ. Πηγαίνουν στην τεχνική εκπαίδευση, όχι όμως γιατί τους υποχρεώνει το κράτος, αλλά γιατί αυτή η τεχνική εκπαίδευση έχει αντίκρισμα.

Σε εμάς υπάρχει ένα έλλειμμα ενδιάμεσης βαθμίδας από τη δευτεροβάθμια στην τριτοβάθμια. Έχουμε στην τριτοβάθμια το μεγαλύτερο ποσοστό νέων αυτής της ηλικίας να σπουδάζουν ή να έχουν πρόσβαση στα Πανεπιστήμια και στα ΤΕΙ, χωρίς να έχουμε καν τη βάση του δέκα. Έχουμε Τμήματα που δεν γεμίζουν. Άρα, έχουμε πιο πολλές διαθέσιμες θέσεις από όσες ζητούνται. Στα παιδιά αυτά δεν προσφέρουμε κάτι αξιόπιστο ενδιάμεσα.

Θα σας πω –και θα κλείσω με αυτό, κυρία Πρόεδρε- μία εμπειρία που είχα, μιλώντας με τον Υπουργό Τριτοβάθμιας Εκπάιδευσης και Έρευνας της Ελβετίας. Μου είπε «έχω έξι παιδιά. Από τα έξι παιδιά μου το ένα μόνο πήγε στο Πανεπιστήμιο. Τα άλλα πέντε πήγαν στην τεχνική εκπαίδευση». Σκεφθείτε οποιονδήποτε από εμάς να είναι περήφανος και ευχαριστημένος με κάτι αντίστοιχο και να μην προσπαθεί όλα τα παιδιά του να πάνε στα Πανεπιστήμια.

Χρειαζόμαστε, λοιπόν να δούμε ξανά, να επανασχεδιάσουμε την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Με όλες τις δυσκολίες που αυτό συνεπάγεται, με διάλογο, με προσπάθεια κατανόησης και αντίληψης των προβλημάτων, αλλά με τελικό στόχο την καλύτερη δυνατή εκπαίδευση για τα Ελληνόπουλα που θα σπουδάσουν στα Πανεπιστήμια.

Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Ροδούλα Ζήση): Ευχαριστούμε, κύριε Υπουργέ.