Friday, December 20, 2013

Οι προσλήψεις στην Βουλή και το OpenGov

Είναι γνωστές οι κριτικές που έχουν διατυπωθεί για τους τρόπους που γίνονταν οι προσλήψεις στην Βουλή. Με αφορμή την πρωτοβουλία του νυν προέδρου της Βουλής, ώστε όλοι οι υπάλληλοι να επιλέγονται από το ΑΣΕΠ, θα ήθελα να καταγράψω μία προσωπική εμπειρία προ πενταετίας που δείχνει ότι όλα μπορούν να γίνουν στην Ελλάδα, αν υπάρχει η πολιτική βούληση.

Την άνοιξη του 2008, το ΠΑΣΟΚ είχε διαθέσιμες οκτώ θέσεις επιστημονικών συνεργατών στην Βουλή. Όπως είναι γνωστό, θέσεις τέτοιου είδους θεωρούνται άκρως ελκυστικές. Γνωστός είναι επίσης ο τρόπος που γίνονται οι επιλογές για τέτοιες θέσεις και οι πιέσεις που ασκούνται για την κάλυψή τους. Η πρακτική είναι να επιλέγει ο αρχηγός του κόμματος τα πρόσωπα που εξυπηρετούν τους γενικότερους συσχετισμούς στο κόμμα.

Για την συγκεκριμένη περίπτωση, μου ζητήθηκε από τον τότε πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, Γ.Α. Παπανδρέου, η άποψή μου για τον καλύτερο τρόπο επιλογής για τις θέσεις αυτές. Η άποψή μου ήταν να γίνει ανοικτή προκήρυξη. Ο Γ.Α. Παπανδρέου αποδέχθηκε την πρόταση αυτή και ανέθεσε στον τότε γραμματέα της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΠΑΣΟΚ Δημήτρη Ρέππα και την διευθύντρια της ΚΟ Ρεγγίνα Βάρτζελη να κινήσουν τις διαδικασίες.

Μου ζητήθηκε να αναλάβω την ευθύνη υλοποίησης του όλου εγχειρήματος. Απάντησα ότι θα δεχόμουν με τις εξής προϋποθέσεις (που έγιναν αμέσως αποδεκτές):

1.     Η διαδικασία θα διεξαγόταν από μία ολιγομελή (και όχι πολυμελή) επιτροπή.

2.     Τα μέλη της επιτροπής θα ήταν της δικής μου επιλογής χωρίς καμία παρέμβαση.

3.     Δεν θα υπήρχαν παρεμβάσεις στο έργο της επιτροπής.

Θεωρούσα τις προϋποθέσεις αυτές απαραίτητες, έστω και αν ενείχαν κίνδυνο στοχοποίησής μου σε περίπτωση αποτυχίας του εχγειρήματος. Θεώρησα ότι ήταν πρωταρχικής σημασίας να αποφευχθεί οποιοδήποτε ενδεχόμενο η διαδικασία αυτή απο αυστηρά αξιοκρατική να μετατραπεί σε γραφειοκρατική με πολυμελή επιτροπή για τήρηση κομματικών ισορροπιών και διάχυση ευθυνών. Επιθυμούσα επίσης τα μέλη της επιτροπής να έχουν αποκλειστικό στόχο την αξιοκρατική ιεράρχηση των υποψηφίων και να μην έχουν άλλες επιδιώξεις και αναφορές ή να είναι επιρρεπή σε πιέσεις.

 Ακολούθησε η προκήρυξη στην οποία δόθηκε η μεγαλύτερη δυνατή δημοσιότητα. Σύμφωνα με την προκήρυξη, οι αιτήσεις θα έπρεπε να υποβληθούν μόνο ηλεκτρονικά σε συγκεκριμένη φόρμα.

Σε ανταπόκριση της προκήρυξης, υπεβλήθησαν περισσότερες από 150 αιτήσεις.

Στην συνέχεια, μετά την αξιολόγηση των βιογραφικών, επελέγησαν 36  υποψήφιοι, για συνέντευξη. Η συνέντευξη ήταν ουσιαστική και κάλυπτε όλες τις πτυχές που θα έπρεπε να καλυφθούν για να διαπιστωθεί η καταλληλότητα των υποψηφίων για τις συγκεκριμένες θέσεις.  Η διάρκεια της συνέντευξης ήταν περίπου μισή ώρα και περιελάμβανε προφορικό και γραπτό μέρος.

Είναι αυτονόητο ότι η επιτροπή ασχολήθηκε με το θέμα αυτό χωρίς καμμία άμεση ή έμμεση αποζημίωση.

Μετά την ολοκλήρωση των συνεντεύξεων, η επιτροπή επέλεξε τους οκτώ υποψηφίους που θεωρούσε καταλληλότερους για τις θέσεις αυτές. Τα ονόματα αυτά υπεβλήθησαν στον Δ. Ρέππα και στην συνέχεια στον Γ.Α. Παπανδρέου. Και οι οκτώ που επελέγησαν τελικά ήταν οι προταθέντες από την επιτροπή, χωρίς καμμία αλλαγή. Για την ικανότητα των επιλεγέντων μπορούν να μιλήσουν όλα τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, αλλά και της Βουλής, που έχουν συνεργασθεί έως σήμερα μαζί τους.

Τα διαδικαστικά θέματα (συγκέντρωση αιτήσεων, καθορισμός συνεντεύξεων κλπ) διεκπεραιώθηκαν με εξαιρετική αποτελεσματικότητα αλλά και διακριτικότητα, ώστε να μην υπάρξει ούτε καν υποψία κομματικής παρέμβασης στο έργο της επιτροπής, από το γραφείο της διευθύντριας της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΠΑΣΟΚ Ρεγγίνας Βάρτζελη.

Δεν θυμάμαι κάποιο μέσο ενημέρωσης να έχει ασχοληθεί με αυτήν την  πρωτόγνωρη για τα Ελληνικά δεδομένα διαδικασία, ή να μίλησε με κάποιον από τους επιλεγέντες.

Σημείωση: Καταγράφω και μερικά ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά από την διαδικασία.

1.     Στην φάση της συγκρότησης της τριμελούς επιτροπής, είχα ζητήσει από πρόσωπο με μεγάλη εμπειρία από την δημόσια διοίκηση και την πολιτική και με ακεραιότητα αναγνωρισμένη από όλους όσους τον γνώριζαν να συμμετέχει στην επιτροπή. Είχε πολλές επιφυλάξεις, αλλά τελικά δέχθηκε ως προσωπική χάρη. Μετά από δύο εβδομάδες, μου ζήτησε να απαλλαγεί από την ευθύνη αυτή, γιατί οι πιέσεις που του ασκούνταν ήταν υπερβολικές. Έτσι κι έγινε.

2.     Όταν ανακοινώθηκαν τα ονόματα αυτών που είχαν επιλεγεί, συνάντησα τυχαία στην Βουλή τον τότε πρόεδρό της Δ. Σιούφα. Ακόμα θυμάμαι την έκπληξη στο πρόσωπό του και την ερώτηση που μου έκανε: «Πώς το κατάφερες αυτό το πράγμα»;

3.     Ισως είναι ενδιαφέρον να σημειώσω ότι, ως πρόεδρος της επιτροπής, δεν δέχθηκα καμία παρέμβαση  και κανείς δεν προσπάθησε με άμεσο ή έμμεσο τρόπο να με επηρεάσει. Δέχθηκα τηλεφωνήματα από δύο μόνο κορυφαία στελέχη του ΠΑΣΟΚ, τα οποία ήθελαν να εκφράσουν την άποψή τους για υποψηφίους. Οταν εξήγησα ότι δεν θέλω να γνωρίζω το όνομα του προσώπου για το οποίο ενδιαφέρονται, σεβάσθηκαν την επιθυμία μου και δεν επέμειναν.

4.     Υπήρχαν βουλευτές του ΠΑΣΟΚ των οποίων παιδιά ήταν υποψήφιοι. Αν και είχαν σημαντικά προσόντα, υπολείποντο –κατά την κρίση της επιτροπής- αυτών που επελέγησαν. Σε κανένα στάδιο της διαδικασίας οι βουλευτές αυτοί δεν προσπάθησαν να επηρεάσουν το αποτέλεσμα.

5.     Μεταξύ των υποψηφίων υπήρχε και πρόσωπο που εργαζόταν ήδη στο ιδιαίτερο γραφείο του Γ.Α. Παπανδρέου. Παρ’ ότι επρόκειτο για ισχυρή υποψηφιότητα, δεν συμπεριελήφθη στους οκτώ που προτάθηκαν. Ο ίδιος ο Γ.Α. Παπανδρέου ούτε μου μίλησε, αλλά ούτε και άλλαξε την κατάταξη των υποψηφίων  που του είχε υποβληθεί.

6.     Στην όλη διαδικασία, υπήρξαν μόνο δύο ενστάσεις. Αυτές προήλθαν από στελέχη νομαρχιακών επιτροπών του ΠΑΣΟΚ που θεωρούσαν ότι θα έπρεπε να δοθεί προτεραιότητα σε στελέχη, όπως οι ίδιοι. Αντελήφθησαν όμως την λογική με την οποία λειτούργησε η επιτροπή και αποδέχθηκαν και αυτοί το αποτέλεσμα.

Η ανάρτηση αυτή απευθύνεται και σε όσους ισχυρίζονται ότι "αυτά δεν γίνονται στην Ελλάδα". Προφανώς όλα γίνονται, αρκεί να υπάρχει ειλικρινής βούληση.

Επίλογος:  Η διαδικασία αυτή αποτέλεσε τον προπομπό της διαδικασίας του opengov.

ΥΓ. Η περίπτωση της Βουλής, δεν ήταν η πρώτη φορά κατά την οποία ο Γ.Α. Παπανδρέου υιοθέτησε την λογική της ανοικτής διαδικασίας και των βιογραφικών για την επιλογή προσώπων. Σε επόμενη ανάρτηση, θα αναφερθώ σε δύο πολύ παλαιότερες εμπειρίες που αφορούν την πρώτη υπουργική του θητεία ως υφυπουργού Πολιτισμού του 1985.

5 comments:

  1. Anonymous2:06 am

    επειδή όπως φαίνεται τα 8 αυτά άτομα είναι ήδη υπάλληλοι της βουλής, άρα πληρώνονται από το δημόσιο ταμείο θα είχε ενδιαφέρον να δημοσιεύατε τον κατάλογο όχι τόσο με τα ονόματα τους όσο με τις σπουδές τους, τα προσόντα (σπουδές, προυπηρεσία, εμπειρία κλπ) που εσείς και η επιτροπή κρίνατε ότι υπερτερούν των υπολοίπων και τους κατέστησαν αξιότερους για τις θέσεις αυτές, ώστε για να κρίνουμε και εμείς όχι μόνο ΑΝ επελέγησαν οι καλύτεροι για αυτές τις θέσεις. Και για να προλάβω το επιχείρημα ότι "Για την ικανότητα των επιλεγέντων μπορούν να μιλήσουν όλα τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, αλλά και της Βουλής, που έχουν συνεργασθεί έως σήμερα μαζί τους" που θεωρώ αβάσιμο εν μέρει καθώς από τότε ως σήμερα έχουμε μεσολαβήσει πάνω από 5 χρόνια, καιρός αρκετός για να μάθει κάποιος τη δουλειά.
    ευχαριστώ.

    ReplyDelete
  2. Ειχα ζητήσει από το ΠΑΣΟΚ να το κάνει τότε. Δεν έγινε. Σήμερα δεν έχω πρόσβαση στα βιογραφικά. Ομως δεν ήταν μονο τα βιογραφικά. Ηταν και η προσωπικότητα. Γιαυτό πάντα πίστευα ότι τέτοιες προσλήψεις (όπως και με το opengov) δεν μπαίνουν σε καλούπια. Αρκεί βέβαια να γίνονται με αξιοκρατικά κριτήρια.

    ReplyDelete
  3. Anonymous7:10 am

    Θα ήθελα να επισημάνω πως η πολιτική βούληση σε σχέση με το "όλα μπορούν να γίνουν στην ελλάδα" είναι απο μόνο του λειψό !

    Μπορεί η "πολιτική βούληση" να είναι μία αναγκαία συνθήκη, αλλά δεν είναι ικανή απο μόνη της για να "γίνουν όλα (τα καλά) στην Ελλάδα"

    Το έτερο ήμισυ της πολιτικής βούλησης θα πρέπει να είναι η συγκρότηση θεσμών που θα θωρακίσουν στο μέλλον το κράτος απο τις παιδικές ασθένειες της χώρας. Και οι θεσμοί θα πρέπει να συγκροτηθούν ανα ζεύγη και με ανταγωνιστικές σχέσεις. Για παράδειγμα υπήρχε θεσμισμένη δικαιοσύνη με τέτοιο τρόπο που να μπορεί να χώσει οποιονδήποτε υπουργό ή βουλευτή (π.χ. είχε υπο τις άμεσες διαταγές της την Αστυνομία) φυλακή γιατί παρενέβει σε διαδικασίες διορισμού στο κράτος, και αυτό ήταν κακούργημα γραμμένο στο σύνταγμα μας, τότε η αξιοκρατία, με λιγότερη ή περισσότερη πολιτική βούληση, θα ήταν κάπως πραγματικότητα.


    Επίσης να επισημάνω ένα ακόμα τρωτό σημείο αυτού που εσείς ονομάζεται "πολιτική βούληση",τουλάχιστον για την ελληνική πραγματικότητα. Όπως θα γνωρίζετε, καθώς έχετε κινηθεί και στον χώρο του Πανεπιστημίου και της πολιτικής, την τελευταία 30ετία, η κύρια δεξαμενή στελέχωσης των καίριων κρατικών θέσεων είναι οι κομματικές νεολαίες -κυρίως των δύο πρώην μεγάλων κομμάτων. Αυτός είναι ο κανόνας της "πολιτικής βούλησης" στην Ελλάδα και ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη.

    Ακόμα χειρότερα, κατα κανόνα, σε αυτές τις νεολαίες συνήθως συναντάς αφισοκολλητές (άβουλους δηλαδή), τραμπούκους και χουλιγκάνους, αγράμματους κλπ κλπ που στην καλύτερη περίπτωση μπορούν να οργανώσουνμία τέλεια εκδρομή στην Μύκονο.

    Οπότε καταλαβαίνουμε το γιατί το κράτος πάει εκεί που πάει ...

    ReplyDelete
    Replies
    1. Συμφωνώ και με το πρώτο και με το δεύτερο σκέλος του σχολίου.
      Η πολιτική βούληση είναι αναγκαία αλλά όχι ικανή συνθήκη.
      Η (εξαιρετική) διατύπωση "οι θεσμοί θα πρέπει να συγκροτηθούν ανα ζεύγη και με ανταγωνιστικές σχέσεις", αναδεικνύει μια άλλη ανάγκη της χώρας, δυσκολότερη ίσως από την πολιτική βούληση. Για να είμαστε δίκαιοι όμως θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι αυτό είναι πρόβλημα της ευρώπης γενικότερα (σε διαφορετικούς ίσως βαθμούς στις χώρες).
      Εύστοχη -κατά την γνώμη μου- και η παρατήρηση για την βασική δεξαμενή προέλευσης του πολιτικού προσωπικού.
      ΥΓ. Μου άρεσε το blog. Ομολογώ ότι δεν το είχα υπόψη μου. Θα το μελετήσω.

      Delete
    2. Anonymous3:39 pm

      Καλησπέρα.

      Μία που η συζήτηση είναι περί πολιτικής βούλησης - θεσμών και κράτους, δείτε κι αυτό: http://aytepaggeltos.wordpress.com/

      Το ρεζουμέ είναι πως: "Εδώ και 10 χρόνια υπάρχει νόμος που υποχρεώνει τις δημόσιες υπηρεσίες, τους Δήμους και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου να ψάχνουν αυτεπάγγελτα (μόνοι τους δηλαδή) ένα κάρο δικαιολογητικά, αλλά σε όποια υπηρεσία και να πάω, συνεχίζουν να μου ζητάνε τα δικαιολογητικά αυτά."


      Συμπέρασμα 1: Δυστυχώς η περίπτωση με την αυτεπάγγελτη αναζήτηση δικαιολογητικών είναι ο κανόνας !!!

      Συμπέρασμα 2: Όταν σε έναν ζωντανό οργανισμό (όπως είναι το κράτος) άλλα λέει το κεφάλι (π.χ. τα υπουργεία και η βουλή που νομοθετεί) και άλλα κάνει το σώμα (η διοίκηση) ... υπάρχει πρόβλημα

      Συμπέρασμα 3: Όταν το κεφάλι δεν καταλαβαίνει (ή ακόμα χειρότερα, κάνει ότι δεν καταλαβαίνει) ότι το σώμα κάνει τα δικά του ... υπάρχει ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα !

      Σε έναν οργανισμό, του οποίου οι συμμετέχοντες ενδιαφέρονταν να λειτουργεί, περιστατικά αποτυχίας όπως το παραπάνω θα γινόνταν αφορμή να αναζητηθούν οι γενικές αιτίες που οδηγούν σε αυτή την συμπεριφορά και να ληφθούν γενικά αντίμετρα.


      υγ. τουλάχιστον σε κάποιο πανεπιστήμιο με αντικείμενο την δημόσια διοίκηση (ή στην εθνική σχολή δημόσιας διοίκησης) θα μπορούσε να δωθεί σαν διπλωματική εργασία ο εντοπισμός του τί πήγε στραβα στην εφαρμογή αυτού του νόμου ... απο το κεφάλι μέχρι τα πόδια. Και είμαι σίγουρος ότι τα αποτελέσματα θα είχαν καθολική ισχύ στο γιατί το κράτος συμπεριφέρεται σαν να είναι ένας νεκρός οργανισμός.

      Delete