Εξετάσεις Über Alles

Tweet

Επί δώδεκα και πλέον εβδομάδες, παρακολουθήσαμε το σήριαλ με τα πανεπιστήμια που παραμένουν κλειστά και την αγωνία της ακαδημαϊκής κοινότητας και των φοιτητών (ίσως και ευρύτερα της κοινωνίας) για το "αν θα χαθεί το εξάμηνο".

Την δεκάτη τρίτη εβδομάδα, ως από μηχανής θεός, ο υπουργός Παιδείας παρενέβη και με μια πρωτοφανή στα παγκόσμια χρονικά της εκπαίδευσης τροπολογία επέτρεψε να γίνουν οι εξετάσεις για ΟΛΑ τα μαθήματα και για ΟΛΟΥΣ τους φοιτητές σε ΟΛΑ τα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ, ανεξαρτήτως του αν έγινε οποιοδήποτε μάθημα. Και, ξαφνικά, επήλθε μία γενική ανακούφιση: "το εξάμηνο σώθηκε"!

"Το εξάμηνο σώθηκε" ή οι "εξετάσεις σώθηκαν";

Ολοι συνειδητοποιήσαμε ότι πάνω από όλα έχει σημασία να δώσουν τα παιδιά τις εξετάσεις τους. Οι εξετάσεις να είναι καλά και όλα τα άλλα τα βρίσκουμε.

Με αφορμή αυτήν την παρατήρηση, κάθησα και ανέλυσα λίγο περισσότερο το τι έχουμε αυτή την στιγμή ως τριτοβάθμια εκπαίδευση, υπό το πρίσμα του τι φαίνεται να θέλουμε.

Μεταξύ σοβαρού και αστείου, διαμόρφωσα μία πρόταση για την τριτοθάθμια εκπαίδευση με  πυλώνα της τις εξετάσεις.  Μια πρόταση που συνάδει με ό,τι συμβαίνει σήμερα και φαίνεται να δίνει λύση δια πάσαν νόσον του υφισταμένου τριτοβάθμιου εκπαιδευτικού μας συστήματος (και όχι μόνο).

Προφανώς, δεν είναι μία πρόταση που μου αρέσει. Για την ακρίβεια, πηγαίνει κόντρα σε κάθε τι που πιστεύω ότι πρέπει να πρεσβεύει ένα πανεπιστήμιο και κόντρα σε όλες τις πρακτικές που ακολουθούν τα καλύτερα τριτοβάθμια εκπαιδευτικά συστήματα. Είναι αντίθετη σε οτιδήποτε προσπάθησα να κάνω ως Υφυπουργός και ως καθηγητής επί 40 χρόνια. Ομως, βλέποντας ότι απέτυχα σε αυτά που πίστευα και προσπάθησα να κάνω, σκέφθηκα ότι ίσως μπορώ να προσφέρω κάτι σε αυτό που η πλειοψηφία φαίνεται να επιθυμεί και το πολιτικό σύστημα να υιοθετεί και να προωθεί.

Όσο παράδοξη και να φαίνεται εκ πρώτης όψεως η πρόταση που ακολουθεί, τρομάζει το πόσο σοβαρή θα μπορούσε να είναι με βάση το τι ήδη βιώνουμε (και δυστυχώς το τι ισχύει και εφαρμόζεται καμουφλαρισμένα).

Αφού, όπως φαίνεται, το μόνο που ενδιαφέρει είναι οι εξετάσεις για την απόκτηση του πτυχίου, ίσως είναι καιρός η διαδικασία αυτή να βελτιωθεί και να απλοποιηθεί. Να καθιερωθούν δηλαδή πανελλήνιες εξετάσεις για την απόκτηση πτυχίου υπό την εποπτεία του ΑΣΕΠ. Οι φοιτητές των πανεπιστημίων να έχουν δικαίωμα να εξετάζονται 2 φορές τον χρόνο (ή και περισσότερες) σε όσα μαθήματα επιθυμούν (κάτι που ουσιαστικά συμβαίνει και σήμερα και μάλιστα 4 φορές τον χρόνο). Στα μαθήματα αυτά, δεν θα υπάρχει καμμία αλληλουχία ή προαπαιτούμενα μαθήματα (επίσης ισχύει σήμερα). Για την προετοιμασία για τις εξετάσεις, θα μπορούν οι φοιτητές είτε να παρακολουθούν μαθήματα στο πανεπιστήμιο που έχουν εισαχθεί αν το επιθυμούν (όπως και σήμερα), όποτε θέλουν (όπως και σήμερα), στο ίδιο ή σε άλλο πανεπιστήμιο, είτε στο ίντερνετ, είτε να διαβάσουν μόνοι τους, είτε με οποιοδήποτε άλλον τρόπο θεωρούν κατάλληλο. Μάλιστα, για να προσαρμόσουμε το σύστημα αυτό στην κρατούσα στην χώρα μας λογική της ομοιομορφίας και της «αξιοκρατίας» του συστήματος ΑΣΕΠ, οι εξετάσεις αυτές θα μπορούν να οργανώνονται πανελλαδικά για κάθε μάθημα, υπό την εποπτεία του ΑΣΕΠ. Έτσι, θα επιτευχθεί και στην πράξη ένας άλλος στόχος της ελληνικής κοινωνίας ότι όλα τα πτυχία όλων των πανεπιστημίων είναι ισότιμα, ανεξάρτητα από τους καθηγητές που διδάσκουν ή από την έδρα του πανεπιστημίου (όπως συμβαίνει και σήμερα).

Η ρεαλιστική αυτή αποδοχή του σημερινού status quo, θα μπορούσε να οδηγήσει και στην de facto επίλυση και άλλων προβλημάτων που ταλανίζουν επί δεκαετίες εκατοντάδες χιλιάδες οικογενειών και αφορούν την εκπαίδευση και την επαγγελματική αποκατάσταση των νέων.

Οι Πανελλήνιες εξετάσεις για την απόκτηση πτυχίου θα μπορούσαν να οδηγήσουν π.χ:

α) Στην κατάργηση των Πανελληνίων εξετάσεων για την εισαγωγή στα Πανεπιστήμια.

Δεν θα είχε πλέον έννοια να υπάρχουν τέτοιες εξετάσεις. Όποιος τελειώνει το Λύκειο θα μπορεί να εγγράφεται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση χωρίς κανένα προαπαιτούμενο, αφού στην συνέχεια, για να αποκτήσει πτυχίο, θα πρέπει να πετύχει στις αντικειμενικές και αξιόπιστες πανελλαδικές εξετάσεις για την απόκτηση του πτυχίου.

β) Στην  χορήγηση επαγγελματικών δικαιωμάτων στους αποφοίτους πανεπιστημίων και ΤΕΙ.

Τα επαγγελματικά δικαιώματα θα χορηγούνται ταυτόχρονα με τις πανελλήνιες εξετάσεις για την απόκτηση πτυχίου.

γ) Στην κατάργηση των εξετάσεων του ΑΣΕΠ για τους διορισμούς στο Δημόσιο, αλλά και στην Εκπαίδευση.

Η ίδια εξέταση θα μπορούσε να χρησιμοποιείται και για τους διορισμούς  στο δημόσιο (όποτε με το καλό ξαναγίνουν), αλλά και στην εκπαίδευση. Αλλωστε, από το ΑΣΕΠ και με πανελλήνιες εξετάσεις γίνονταν και μέχρι τώρα οι διαδικασίες αυτές (και με ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής μάλιστα).

Είναι φανερό ότι το προτεινόμενο σύστημα έχει όλα τα χαρακτηριστικά αυτού που ισχύει σήμερα, είναι όμως απλούστερο, οικονομικό, και –κυρίως-έντιμο. Είναι μία πρόταση που δεν μου αρέσει, αλλά αν θέλουμε εξετάσεις über alles, είναι κομμένη και ραμμένη στα μέτρα μας.

Η πρόταση, και κάποια πλεονεκτήματά της αναλύονται στο εκτενέστερο κείμενο που ακολουθεί.