Wednesday, July 30, 2008

Η λύση για τα Κολλέγια

Παρακολουθώντας τις αντιδράσεις για το σχέδιο νόμου για τα κολλέγια και πριν σχολιάσω τις επί μέρους διατάξεις του, θέλω να διατυπώσω την άποψή μου για τον τρόπο επίλυσης του ουσιαστικού θέματος, αυτού που απασχολεί και το ευρωπαϊκό δικαστήριο: Την αναγνώριση των πτυχίων που απονέμονται από ξένα πανεπιστήμια που συνεργάζονται με ΚΕΣ. 

Η κυβέρνηση προσπαθεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα στρουθοκαμηλίζοντας. Με το Ν/Σ απαιτεί μέρος των σπουδών να έχει γίνει στο εξωτερικό. Δεν χρειάζεται ιδιαίτερες γνώσεις για να γίνει αντιληπτό ότι η διάταξη αυτή θα καταπέσει στο ΕΔ. (Εκτός και αν πρόκειται πάλι για εφαρμογή της λογικής "ας το λύσουν τότε"). Προωθεί επίσης και άλλα μέτρα διοικητικής φύσης, που και πάλι είναι βέβαιο ότι θα αποτύχουν (καθορισμός προσόντων των διδασκόντων, ύπαρξη βιβλιοθήκης κλπ). 

Η πρότασή μου: Η κυβέρνηση να απαιτήσει (και να αποτελέσει στοιχείο του νόμου), όπως στις αξιολογήσεις των πανεπιστημίων της Αγγλίας (και των άλλων χωρών που τα πανεπιστήμιά τους έχουν παραρτήματα στην Ελλάδα) που γίνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα (research assessment exercises μέχρι φέτος, και teaching assessment exercises), να λαμβάνονται υπ' όψιν στον υπολογισμό των διαφόρων δεικτών που διαμορφώνονται στην αξιολόγηση για κάθε πανεπιστήμιο και όλα τα αντίστοιχα στοιχεία από τα παραρτήματα με τα οποία συνεργάζεται το συγκεκριμένο πανεπιστήμιο. Πρώτο μεταξύ αυτών είναι η απορροφητικότητα των πτυχιούχων του στην αγορά εργασίας (first destination of students).  Αυτό είναι σημαντικό για όλους τους νέους που σπουδάζουν στα κολλέγια.
Οι δείκτες απόδοσης (performance indicators), περιλαμβάνουν και στοιχεία και για όλες τις άλλες πλευρές που αφορούν ένα πανεπιστήμιο (βιβλιοθήκες, εκπαιδευτικό προσωπικό,  υποδομές κλπ). 

Μια τέτοια πολιτική θα έθετε προ των ευθυνών τους και τα "μητρικά" πανεπιστήμια. Αυτή την στιγμή, το μόνο που τα απασχολεί και τα ενδιαφέρει είναι το εύκολο κέρδος. Δεν υπάρχει καμμιά συνέπεια εξ αιτίας της ποιότητας των παραρτημάτων (ή της έλλειψής της). Αυτό επιτρέπει και στα παραρτήματα να διαφημίζουν την συνεργασία τους με το "μητρικό" ίδρυμα με μεγάλο όφελος για τα ίδια. (Αφού χρησιμοποιούν την χορήγηση του πτυχίου από το μητρικό ίδρυμα ως "αποδεικνύουσα" αξιολόγησή τους από αυτό, κάτι που βέβαια δεν συμβαίνει, χωρίς μάλιστα κόστος από άποψη "εικόνας" για τα "μητρικά" πανεπιστήμια αφού οι φοιτητές των κολλεγίων δεν περιλαμβάνονται στους δείκτες ποιότητας).

Πέρα από την ουσία του θέματος, μια τέτοια πολιτική θα έφερνε για πρώτη φορά την χώρα μας σε θέση ισχύος και έναντι του ΕΔ και έναντι των ενδιαφερομένων χωρών στις οποίες εδρεύουν τα "μητρικά" πανεπιστήμια, αφού θα στηριζόταν σε ουσιαστικά επιχειρήματα. (Σε αντίθεση με την μέχρι σήμερα ακολουθούμενη πολιτική που στηρίζεται σε μηχανιστικούς αποκλεισμούς και μας έχει εκθέσει).

Πιστεύω ότι αυτή είναι η μόνη λύση. 

ΥΓ. Το 1995, με είχε επισκεφθεί (ως ΓΓ του ΥΠΕΠΘ) μια επιτροπή αξιολόγησης που είχαν συστήσει τα αγγλικά πανεπιστήμια με παραρτήματα στην Ελλάδα. Η επιτροπή αυτή είχε έλθει για να "αξιολογήσει" τα κολλέγια (με κριτήρια τελείως διαφορετικά από τα ισχύοντα στην Αγγλία). Με ρωτούσαν επίμονα αν προέβλεπα ότι τα ΚΕΣ αυτά θα νομιμοποιούνταν κάποια στιγμή. Τους απάντησα ότι δεν έβλεπα να γίνεται κάτι τέτοιο στο άμεσο μέλλον. Στην ερώτησή τους, για το ποιές θα ήταν οι προϋποθέσεις αναγνώρισης  (όποτε αυτό γινόταν) τους απάντησα ότι προσωπική μου άποψη ως ακαδημαϊκού δασκάλου (και όχι ως κυβερνητική θέση) ήταν ο συνυπολογισμός των στοιχείων των παραρτημάτων στους δείκτες αξιολόγησης των "μητρικών" ιδρυμάτων. Ως απάντηση εισέπραξα σιωπή. Σε δηλώσεις μου αργότερα είχα υποστηρίξει ότι η πρακτική αυτή εκθέτει τα αγγλικά πανεπιστήμια. (Η δήλωσή μου αυτή προκάλεσε το ενδιαφέρον του BBC που μου ζήτησε συνέντευξη για το κεντρικό δελτίο ειδήσεων του BBC2, που μάλιστα αφιέρωσε ειδικό ρεπορτάζ στο θέμα).

Προηγούμενες αναρτήσεις μου για το θέμα:

1234 ,5678,9, 10, 11

3 comments:

  1. Anonymous4:37 am

    Θαυμάσια πρόταση. Ως απόφοιτος κολλεγίου καταλαβαίνω απόλυτα τη σιωπή της επιτροπής. Η ποιότητα σπουδών στο παράρτημα δεν είχε καμία σχέση με αυτή του μητρικού πανεπιστημίου. Μάλιστα, αν δεν μας έδιναν τα θέματα των εξετάσεων οι καθηγητές αμφιβάλλω πόσοι θα παίρναμε τελικά πτυχίο.

    ReplyDelete
  2. Anonymous11:49 am

    και γιατί δεν το λύνατε (ή έστω δρομολογούσατε) τότε κ. Πανάρετε; Ήταν ανάγκη να περιμένουμε την απόφαση του ΕΔ;

    Είσασταν το ανώτατο διοικητικό στέλεχος του ΥΠΕΠΘ και τοποθετείστε στα προβλήματα λες και είστε απλώς ένας ενδιαφερόμενος πολίτης. Δε νομίζετε ότι είναι προκλητικό αυτό;

    ReplyDelete
  3. Anonymous2:22 pm

    Σε σχέση με το υστερόγραφο, έχω κάνει ήδη σχόλια στο greekuniversityreform.wordpress.com.

    Το ερώτημα είναι απλό. Τι εμπόδισε τον τότε ΓΓ, όντας πολιτικό πρόσωπο τότε, να διατυπώσει τη θέση αυτή το 1995 (στην επίσκεψη των Βρετανών της επιτροπής αξιολόγησης) ως επίσημη κυβερνητική θέση και όχι απλά ως 'προσωπική άποψη ακαδημαϊκού δασκάλου'; Τι τον εμπόδισε να προωθήσει την πρόταση αυτή (απολύτως λογική πρόταση άλλωστε) έτσι ώστε — ακόμη και όταν αποχώρησε ο ίδιος — η μετέπειτα ηγεσία του ΥΠΕΠΘ (του ιδίου κόμματος μέχρι το 2004) να μην περιορίζεται σε κραυγές του τύπου 'δεν το επιτρέπει το Σύνταγμα', άρα no problem; Τι;

    ReplyDelete