Συνέντευξη στον Real Fm ( Β. Σκουρή & Μ. Λεονάρδου), 21/8/11

Tweet

ΒΣ: Κύριε Πανάρετε καλημέρα σας. Tι γίνεται; Πώς τα πάει η Παιδεία; Βλέπουμε ότι ανάβει φωτιές η κυρία Διαμαντοπούλου. Μεγάλες αντιδράσεις.

ΙΠ: Πάντα τα προβλήματα της Παιδείας είναι δύσκολα, ιδιαίτερα όταν αποφασίσει κανείς να τα αντιμετωπίσει και όχι να τα αφήσει να διαιωνίζονται. Αυτό ισχύει για όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Και τα προβλήματα που έχουν συσσωρευτεί είναι πολλά. Και οι σωστές λύσεις όμως είναι δύσκολες, γιατί διαταράσσουν παγιωμένες καταστάσεις.

ΒΣ: Εκτός από αλλαγές όμως είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσουν και αντιδράσεις και αναρωτιέμαι αν είστε έτοιμοι να τις αντιμετωπίσετε. Θα επικαλεστώ τη χαρακτηριστική φράση του κ. Παπανδρέου σήμερα στην Real News, που λέει ότι όσοι αντιδρούν σε αλλαγές και μεταρρυθμίσεις είναι αυτοί που πλήττονται τα συμφέροντά τους και μία τάξη από αυτές που πλήττονται σαφέστατα είναι αυτή των καθηγητών, των Πρυτάνεων κυρίως, όχι των καθηγητών, στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Είστε έτοιμοι να συγκρουστείτε μαζί τους; Με όποιο κόστος;

ΜΛ: Ή χρειάζεται όπως λένε πολλοί να γίνει ένας συμβιβασμός σε αυτό το θέμα;

ΙΠ: Κοιτάξτε, οι συμβιβασμοί σε βασικές αρχές κατά τη γνώμη μου καταλήγουν συνήθως σε πενιχρά αποτελέσματα και όχι ουσιαστικά. Συμβιβασμούς χρειάζεται να κάνει κανείς. Όταν όμως έχει γίνει διάλογος, έχουν αναπτυχθεί όλα τα επιχειρήματα, πρέπει να ληφθούν αποφάσεις. Και οι αποφάσεις αυτές πρέπει να είναι για το καλό της κοινωνίας και όχι απλά να ικανοποιούν μια συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα. Στην συγκεκριμένη περίπτωση οι αντιδράσεις οφείλονται στο γεγονός ότι έχει υπάρξει μια εντελώς διαφορετική προσέγγιση από αυτήν που υπήρχε μέχρι σήμερα. Πολλοί στα πανεπιστήμια δυσκολεύονται να μπουν σε μια εντελώς διαφορετική λογική από αυτήν που έχουν συνηθίσει. Και αυτό είναι κατανοητό. Ξέρετε το πανεπιστήμιο είναι κατά πολλούς ο πιο συντηρητικός θεσμός της κοινωνίας. Ακόμα και η Εκκλησία είναι λιγότερο συντηρητική από το πανεπιστήμιο, έστω και αν το πανεπιστήμιο είναι ο χώρος της διακίνησης ιδεών.

ΒΣ: Φαντάζομαι αυτό θα ακούγεται κάπως παράξενα, γιατί σήμερα τουλάχιστον στο χώρο της Αριστεράς και όχι μόνο, το πανεπιστήμιο και οι κουβέντες που γίνονται σε αυτό, οι αντιδράσεις που υπάρχουν, θεωρείται ο πιο προοδευτικός χώρος.

ΙΠ: Κοιτάξτε, οι όροι προοδευτικός και συντηρητικός έχουν πολλές φορές διαφορετικές ερμηνείες ανάλογα με το πως το βλέπει κανείς. Θα έλεγα ότι ακόμη και η Αριστερά σε πολλές από τις επιλογές που έχει και τις θέσεις που έχει, κινείται πολύ πιο συντηρητικά από άλλες δυνάμεις που προσπαθούν να δουν το νέο και να πάρουν από αυτό, να κερδίσουν από αυτό, να αναζωογονήσουν και τις ιδέες τους, αλλά και τις πρακτικές τους.

ΒΣ: Κατά τη γνώμη σας ποια ενέργεια, ποια κίνηση, ποια απόφαση θα ήταν προοδευτική για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στα ελληνικά πανεπιστήμια; Εγώ αμέσως αμέσως έχω να σας πω ας πούμε την κατάργηση των κομμάτων και την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου, τα οποία σε άλλες εποχές θα θεωρούνταν οπισθοδρομικά σήμερα όμως ίσως και να είναι το βήμα εμπρός για να αλλάξει το χάος που επικρατεί εκεί μέσα.

ΙΠ: Αυτά τα δύο προβλήματα που αναφέρατε, κατά τη γνώμη μου, δεν είναι πρωτογενή προβλήματα. Είναι εκφάνσεις ενός προβλήματος που είναι φυσικό να έχει διαμορφωθεί όταν το πανεπιστήμιο λειτουργεί με τον τρόπο που λειτουργεί σήμερα. Εδώ θα επανέλθω λίγο στην αρχική παρατήρηση περί προοδευτικού και συντηρητικού. Είναι εύκολο το να λέει κανείς ότι η Δημοκρατία είναι ότι το καλύτερο για το πανεπιστήμιο. Είναι δύσκολο να διαφωνήσει κανείς σε αυτό το αίτημα. Αν όμως δούμε τις πρακτικές που έχουν ακολουθηθεί διεθνώς, ποια είναι τα πανεπιστήμια που είναι πετυχημένα και πώς λειτουργούν, θα δούμε ότι σπάνια έως ποτέ στήνονται κάλπες μέσα σε ένα πανεπιστήμιο. Τα πανεπιστήμια έχουν συγκεκριμένη αποστολή, συγκεκριμένους στόχους και η επιτυχία τους κρίνεται από την επίτευξη των στόχων αυτών.

ΜΛ: Και από τη σύνδεση των εργασιών που γίνονται εκεί μέσα με την αγορά πολλές φορές πια στα μεγάλα πανεπιστήμια. Όπως επίσης, δεν μπορώ να θυμηθώ κάποιο πανεπιστήμιο στον κόσμο, από όσο ξέρω δηλαδή, που για να πάρεις το σύγγραμμα πρέπει να απευθυνθείς στη νεολαία του κόμματος και όχι εκεί που συνήθως απευθύνεσαι για να πάρεις ένα σύγγραμμα.

ΙΠ: Καταρχήν θα πω κάτι που δεν ακούγεται συχνά. Πιστεύω ότι τα ίδια τα κόμματα λίγη γνώση έχουν πραγματικά για το τι συμβαίνει και πώς οι νεολαίες, οι οποίες πρόσκεινται σε αυτά κινούνται μέσα στο Πανεπιστήμιο. Αλλά πολλές φορές και οι ίδιες οι νεολαίες έρχονται να καλύψουν κενά που δημιουργούνται από την κακή λειτουργία του Πανεπιστημίου. Οποιοσδήποτε έχει έναν μηχανισμό με εκλογική βάση, μπορεί να το αξιοποιεί για να διευρύνει αυτή την εκλογική βάση παρέχοντας «διευκολύνσεις».

ΒΣ: Είναι κάτι κύριε Καθηγητά που θα μπορούσε να κάνει η κυρία Διαμαντοπούλου επιπλέον από αυτά που έχει στο νομοσχέδιο για την τριτοβάθμια εκπαίδευση που θα συζητηθεί την Τρίτη στη Βουλή και θα ψηφιστεί; Κάτι που εσείς θα θέλατε να υπάρχει στο νομοσχέδιο;

ΙΠ: Πριν απαντήσω στην ερώτησή σας, θέλω να επισημάνω κάτι ουσιαστικό. Εδώ και ένα χρόνο αλλάξαμε το πλαίσιο συζήτησης για το πανεπιστήμιο. Ουσιαστικά η συζήτηση τώρα γίνεται για το πώς μπορεί ένα πανεπιστήμιο σήμερα να λειτουργεί καλύτερα στο διεθνές περιβάλλον, σε ένα περιβάλλον που εκτός από τη διεθνή οικονομική κρίση που έχουμε, υπάρχει και κρίση στην εκπαίδευση. Οι προβληματισμοί υπάρχουν σε όλες τις χώρες του κόσμου, ακόμα και σε αυτές που έχουν τα καλύτερα πανεπιστήμια που θα μπορούσε κανείς να συναντήσει σήμερα.

Όμως, για να μην θεωρήσετε ότι αποφεύγω, να απαντήσω στο ερώτημά σας. Θα ήθελα περισσότερη τόλμη, και λιγότερη γραφειοκρατία. Θα ήθελα επίσης να απαλλαγεί το πανεπιστήμιο και οι διαδικασίες του από τις δικαστικές εμπλοκές. Οπως οι κάλπες δεν έχουν θέση στα πανεπιστήμια, δεν πρέπει να έχουν και τα δικαστήρια. Τα πανεπιστήμια πρέπει να έχουν εσωτερικές διαδικασίες που να λύνονται τα προβλήματα και όχι να υποχρεούνται όσοι θεωρούν ότι θίγονται να προσφεύγουν στα δικαστήρια. Όταν οι καθηγητές πανεπιστημίου χρειάζεται να τρέχουν στα δικαστήρια και στο Συμβούλιο της Επικρατείας για να βρουν το δίκιο τους, αυτό δεν είναι προς όφελος του πανεπιστήμιου.

ΒΣ: Οι Πρυτάνεις γιατί αντιδρούν κατά τη γνώμη σας με αυτόν τον τρόπο; Μάλιστα πολλοί, και είναι εντυπωσιακό, προσπαθούν να βάλουν μπροστά τους φοιτητές.

ΙΠ: Είναι φυσικό να αντιδρούν. Οι Πρυτάνεις που διοικούν σήμερα τα πανεπιστήμια έχουν εκλεγεί ακριβώς με το σύστημα που αλλάζει ο νόμος. Είναι λοιπόν φυσικό να το υποστηρίζουν και να θέλουν να συνεχιστεί η παρούσα κατάσταση. Με αυτό δεν κάνω κριτική στους Πρυτάνεις, γιατί, με τον συντηρητισμό που υπάρχει, θεωρώ ότι είναι δύσκολο να αντιληφθούν και ακόμα δυσκολότερο να υιοθετήσουν μία καινούρια προσέγγιση, όταν δεν την έχουν ζήσει.

Όμως για να κάνουμε για λίγο μία ιστορική αναδρομή, μια και σας άκουσα στην αρχή της εκπομπής σας να αναφέρεσθε στον Ανδρέα Παπανδρέου, θέλω να σας πω ότι θα είχε ενδιαφέρον όσοι αντιδρούν σήμερα, μεταξύ αυτών και Πρυτάνεις, να διαβάσουν τα πρακτικά μιας συνάντησης που έγινε στην Πάτρα νομίζω το 1964, όταν είχε επιστρέψει ο Ανδρέας από την Αμερική και επρόκειτο να ιδρυθεί το πανεπιστήμιο της Πάτρας. Στα πρακτικά αυτά μπορούν να δουν ποιες ήταν οι απόψεις του Ανδρέα Παπανδρέου τότε για το πανεπιστήμιο και τις αντιδράσεις που υπήρχαν. Όπως είναι γνωστό, ο Ανδρέας ήταν καθηγητής στο Berkeley πριν έρθει στην Ελλάδα Θα πρόσθετα και μια προσωπική εμπειρία για τον Ανδρέα. Όταν ήμουν στο Berkeley είχα την ευκαιρία να μελετήσω όλο το αρχείο για τον Ανδρέα και τις επιστολές που είχε ανταλλάξει με τους συναδέλφους του στο Berkeley μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα. Είχε τότε στείλει μία επιστολή σε έναν φίλο του καθηγητή στην οποία έλεγε ότι όταν ανέλαβε το ΚΕΠΕ έκανε μία πρόταση για κάποιες αλλαγές στα πανεπιστήμια. Γράφει στην επιστολή του ότι αυτές οι αλλαγές στο Berkeley και σε οποιοδήποτε πανεπιστήμιο από αυτά που ξέρουμε, θα φαίνονταν προφανείς, όμως λέει «όταν τις πρότεινα εδώ στην Ελλάδα άνοιξαν οι ασκοί του Αιόλου» (γράφει στα αγγλικά: “all hell broke loose”). Bλέπετε λοιπόν ότι είναι διαχρονική η αντίδραση των πανεπιστημίων σε οτιδήποτε καινούριο που τους είναι άγνωστο. (Κατά σύμπτωση, αναφερόταν στην πρότασή του για συνένωση των σχολών της Αττικής στο Αττικό Πανεπιστήμιο. Σε μια μορφή Καλλικράτη δηλαδή, όταν τα πανεπιστήμια τότε ήταν μόνο 3. Μετά από μισό αιώνα ίσως αυτό το όνειρό του πραγματοποιηθεί).

ΒΣ: Τώρα υπάρχει η περίπτωση να υπάρχουν αντιδράσεις σοβαρές και στην κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματός σας. Είδατε τον κ. Καρτάλη για παράδειγμα, ο οποίος ουσιαστικά με όλα αυτά που λέει πολύ δύσκολα θα μπορεί να έχει συνέπεια ψηφίζοντας το νομοσχέδιο. Πιστεύετε ότι μπορεί να δημιουργηθούν καταστάσεις που θα αναγκάσουν πιθανόν την κ.Διαμαντοπούλου να μην εφαρμόσει το νόμο;

ΙΠ: Εχω την εντύπωση ότι η κ. Διαμαντοπούλου δεν θα υποχωρήσει στις βασικές επιλογές που έχουν ήδη γίνει. Το λέω αυτό όχι γιατί θεωρώ ότι η κ. Διαμαντοπούλου είναι ένας πείσμων άνθρωπος, αλλά γιατί νομίζω ότι έχει πειστεί ότι οι βασικές κατευθύνσεις του νομοσχεδίου είναι αυτές που αποτελούν το μίνιμουμ των προϋποθέσεων για να βρουν τα πανεπιστήμια την θέση που πρέπει να έχουν στη διεθνή σκηνή, ώστε και η χώρα να μπορέσει να κάνει τα απαραίτητα βήματα στο μέλλον.

ΒΣ: Φαίνεται επίσης κύριε Καθηγητά ότι είναι πολύ πιθανό να ψηφίσει το νομοσχέδιο και η Νέα Δημοκρατία. Νομίζω πρώτη φορά θα συμβεί αυτό μεταπολιτευτικά, αν συμβεί βεβαίως. Πιστεύετε ότι έχει αυτά τα στοιχεία που θα μπορούσε να ψηφίσει πράγματι η κοινοβουλευτική ομάδα της Νέας Δημοκρατίας αυτό το νομοσχέδιο;

ΙΠ: Την περίοδο που ήμουν Υφυπουργός, είχα συζητήσει με αρκετούς βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, οι οποίοι μου είχαν πει «φέρτε κάτι που να είναι ουσιαστικό και να διορθώνει τα πανεπιστήμια και εμείς θα το ψηφίσουμε ανεξάρτητα από κομματική γραμμή». Αυτό δεν είναι κάτι που μου το είπε ένας ή δύο βουλευτές, το έχω ακούσει από περισσότερους. Τώρα όσον αφορά τη Νέα Δημοκρατία στο σύνολό της, είμαι από εκείνους που πιστεύουν ότι ο αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας ο Ανώνης Σαμαράς, έχει μεγαλύτερη ικανότητα να αντιληφθεί τι είναι καλό για τη χώρα και για το μέλλον των πανεπιστημίων από ότι ο προκάτοχός του. Κάνω αυτή τη σύγκριση γιατί θυμάμαι ότι ο ...

ΒΣ: Βαρύ αυτό που λέτε και για τον κ. Καραμανλή, αλλά και πολύ αισιόδοξο για τον κ. Σαμαρά από την άλλη.

ΙΠ: Θα σας πω γιατί. Ξέρετε, κ. Σκουρή ότι πάντα μιλώ ανοιχτά και είμαι ευθύς.

ΒΣ: Ναι ναι απολύτως.

ΙΠ: Ο κ. Καραμανλής, πέραν των άλλων, τα οποία δεν είναι της παρούσης να συζητήσουμε, χρησιμοποίησε την αναθεώρηση του Συντάγματος για να στριμώξει πολιτικά τον Γιώργο Παπανδρέου.

ΒΣ: Και τον στρίμωξε, έκανε πίσω.

ΙΠ: Όλη του η στρατηγική ήταν αυτή. Και αν θέλετε κέρδισε πολιτικά, τον στρίμωξε τον Γιώργο Παπανδρέου.

ΒΣ: Ναι ναι είναι αλήθεια αυτό.

ΙΠ: Πού φτάσαμε όμως; Φτάσαμε στο μοναδικό στα χρονικά της ιστορίας φαινόμενο να γίνει αναθεώρηση του Συντάγματος για ένα μόνο θέμα και αυτό ήταν το ασυμβίβαστο της επαγγελματικής απασχόλησης των βουλευτών.

ΒΣ: Και να μην μπορεί πλέον να γίνει αναθεώρηση συνταγματική για μείζονα προβλήματα που αφορούν την οικονομία, την κοινωνία, το μέλλον της χώρας και τους θεσμούς της. Κύριε Καθηγητά είναι πολύ σωστή η επισήμανση. Δεν ξέρω αν μπορείτε να μας δώσετε δυο λεπτά για διαφημίσεις, δεν μπορούμε να τις αποφύγουμε, γιατί θα θέλαμε και να ολοκληρώσετε την άποψη σας, και να σας κάνουμε μία ερώτηση για το τι πρέπει να γίνει με την παραπαιδεία πια.

…

ΒΣ: Λέγατε λοιπόν για τον κ. Σαμαρά και τον κ. Καραμανλή που στρίμωξε στη συνταγματική αναθεώρηση τον κ. Παπανδρέου, αλλά που έγινε μία αναθεώρηση μόνο και μόνο για το ασυμβίβαστο των βουλευτών.

ΙΠ: Και δεν έκανε μόνο αυτό. Το χειρότερο, είναι ότι εμπόδισε πλέον την οποιαδήποτε συνταγματική αλλαγή για οκτώ χρόνια τουλάχιστον.

ΒΣ: Σωστό, το είπαμε. Η γνώμη σας είναι ότι έπρεπε να υπάρχουν ιδιωτικά πανεπιστήμια;

ΙΠ: Η αλλαγή για το άρθρο 16 μια και μιλάμε γι’ αυτό συγκεκριμένα τώρα, ήταν και είναι περισσότερο απαραίτητη για να λειτουργήσουν καλύτερα τα δημόσια πανεπιστήμια. Αν ρωτήσετε την κ. Διαμαντοπούλου, θα σας πει για πόσα πράγματα όταν ξεκινήσαμε να τα συζητάμε, μας έφερναν αντίρρηση ότι αυτό ή εκείνο δεν μπορεί να γίνει γιατί δεν το επιτρέπει το άρθρο 16. Για παράδειγμα στην προσπάθεια μας να δώσουμε μεγαλύτερη αυτοτέλεια στα πανεπιστήμια θεωρούσαμε ότι δεν θα έπρεπε να υπάρχει έλεγχος νομιμότητας των εκλογών των καθηγητών από το Υπουργείο Παιδείας. Ε αυτό δεν μπορεί να γίνει, διότι το Σύνταγμα δεν το επιτρέπει. Το Σύνταγμα επιβάλει πολλά άλλα πράγματα ακόμα που περιορίζουν τις δυνατότητες και των πανεπιστημίων να λειτουργούν πιο ανεξάρτητα, αλλά και του κράτους να εκχωρεί αρμοδιότητες τις οποίες θεωρεί ότι δεν χρειάζεται να τις έχει εκείνο, αλλά πρέπει να τις έχουν τα πανεπιστήμια. Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των πανεπιστημίων κατά τη γνώμη μου στην Ελλάδα σήμερα είναι η έλλειψη ακαδημαϊκής νοοτροπίας. Δυστυχώς, λόγω του Συντάγματος και λόγω της πολύπλοκης νομοθεσίας, οι καθηγητές έχουν καταντήσει να τριγυρίζουν στις Γενικές Συνελεύσεις και στα γραφεία τους με βιβλία της νομοθεσίας των πανεπιστημίων και να αφιερώνουν λιγότερο χρόνο από αυτόν που θα ήθελαν και από αυτό που θα έπρεπε για την επιστημονική τους δραστηριότητα.

ΒΣ: Κύριε Πανάρετε κάτι άλλο για να επιστρέψουμε λίγο στην εκπαιδευτική μεταρρύθμιση που προωθείτε. Πιστεύετε ότι θα έχει καλύτερη τύχη από εκείνη της κ. Γιαννάκου; Γιατί πέραν της ουσίας, του τι προέβλεπε τότε εκείνη και τι προβλέπει σήμερα η μεταρρύθμιση αυτή, έχει κανείς την αίσθηση ότι τότε ίσως να μην ήταν και ώριμη η κοινωνία, να μην ήταν η πολιτική κατάσταση τέτοια για να υποδεχτεί μία μεταρρύθμιση; Δεν ξέρω, εγώ πάντα θυμάμαι εκείνα τα γεγονότα και αναρωτιέμαι αν θα έχει καλύτερη τύχη αυτή τη φορά, γιατί και τότε θίγονταν συμφέροντα και τώρα θίγονται.

ΜΛ: Και τότε να θυμίσω επίσης ότι ο κ. Καραμανλής «πούλησε» ουσιαστικά την κ. Γιαννάκου για την μεταρρύθμιση και το ερώτημα είναι αν τώρα θα «πουλήσει» και ο κ. Παπανδρέου την κ. Διαμαντοπούλου μπροστά σε τυχόν αντιδράσεις.

ΙΠ: Ο κ. Παπανδρέου δεν «πουλάει» τους συνεργάτες του.

Τώρα όσον αφορά τη μεταρρύθμιση της κ. Γιαννάκου και το τι συνέβη τότε και το τι θα συμβεί τώρα. Δεν θέλω η τοποθέτησή μου να γίνει σε βάση πολιτικής ή κομματικής διαφοράς, αλλά σε βάση μίας νηφάλιας προσέγγισης. Θα σας ρωτήσω. Στην εποχή της κ. Γιαννάκου επί δύο χρόνια περίπου, τα πανεπιστήμια ήταν κλειστά και υπήρχαν αντιδράσεις με διαδηλώσεις με πορείες κτλ. Από αυτά που ήθελε να κάνει η κ. Γιαννάκου ή από αυτά που νομοθέτησε ή από αυτά που είχε την πρόθεσηνα νομοθετήσει, τι έχει αλλάξει σήμερα στο πανεπιστήμιο σε σχέση με το 2007; Παίρνουν καλύτερη εκπαίδευση σήμερα οι φοιτητές από την εκπαίδευση που έπαιρναν το 2007; Οι καθηγητές λειτουργούν σήμερα καλύτερα από ότι λειτουργούσαν το 2007; Το πρόβλημα νομίζω ήταν ότι ηκ. Γιαννάκου επέλεξε να κινηθεί στα δεδομένα του πανεπιστημίου. Δηλαδή, τι θα κάνουμε με τη συμμετοχή των φοιτητών, τι θα γίνει με το άσυλο . Σήμερα έχει αλλάξει το πλαίσιο συζήτησης και έχουν μπει μπροστά τα ουσιαστικά θέματα.

ΒΣ: Και εκείνη τα κόμματα όμως ήθελε να καταργήσει, αν θυμάμαι καλά και ήταν ένα από τα βασικά, να τα θέσει εκτός, δηλαδή η αρχή ήταν η ίδια και μετά έγινε αυτό που έγινε. Δηλαδή μακάρι και εγώ το εύχομαι πραγματικά, γιατί δεν είμαι υπέρ της διατήρησης των κομμάτων μέσα στα πανεπιστήμια, το έχω πει πολλές φορές ανοιχτά, δεν ξέρω φοβάμαι μήπως πάλι βρεθείτε μπροστά σε αυτό το πολύ δύσκολο θέμα και ξεχάσουμε αν θέλετε τα άλλα που προβλέπει αυτή η μεταρρύθμιση, γιατί εκεί κολλάει το ζήτημα πάντα, γι’ αυτό έκανα και τη σύγκριση.

ΙΠ: Εγώ μπορώ να κρίνω για το τι έγινε από το ξεκίνημα της συζήτησης ας το πούμε μέχρι την ψήφιση του νόμου Γιαννάκου και τι έχει γίνει από την αρχή της συζήτησης μέχρι την ψήφιση του νόμου που είναι σήμερα στη Βουλή και θα αρχίσει να συζητείται από την Τρίτη. Για αυτό το κομμάτι έχουμε τα δεδομένα. Για το τι συνέβη μετά την ψήφιση του νόμου Γιαννάκου έχουμε επίσης τα δεδομένα ότι δεν έχει υπάρξει κατά τη γνώμη μου κάποια ουσιαστική αλλαγή. Για το τι θα συμβεί μετά την ψήφιση του νόμου που είναι σήμερα στη Βουλή δεν έχουμε δεδομένα και επομένως αυτό που εγώ μπορώ να πω είναι ότι ελπίζω ότι θα οδηγήσει τα πανεπιστήμια σε μία καλύτερη λειτουργία από αυτή που έχουν μέχρι σήμερα.

ΒΣ: Γιατί αυτό είναι και το ζητούμενο, εγώ το λέω πάντα ότι τα πανεπιστήμια είναι για τους φοιτητές, τα μέσα μεταφοράς είναι για τους επιβάτες, πάντα με καλοπληρωμένους και ουσιαστικούς επαγγελματίες είτε αυτοί είναι καθηγητές, είτε αυτοί είναι οδηγοί, είτε είναι οτιδήποτε, αλλά θα πρέπει να αλλάξει η αντίληψη πως όλα είναι γι’ αυτούς που τα έχουν στα χέρια τους. Να σας ρωτήσω κάτι κύριε Καθηγητά. Υπάρχει ένα πολύ μεγάλο θέμα σήμερα. Πληρώνουμε μία δωρεάν παιδεία από τις ακριβότερες που υπάρχουν και ταυτόχρονα οι περισσότερες ελληνικές οικογένειες πληρώνουμε και φροντιστήρια και πολλοί επίσης πηγαίνουν σε ιδιωτικά σχολεία τα παιδιά τους. Δηλαδή τα έξοδα είναι τεράστια για ένα αποτέλεσμα που δεν είναι πολλές φορές το ιδεατό. Τι πρέπει να γίνει; Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί αυτό το καρκίνωμα της παραπαιδείας που υπάρχει στη χώρα μας και που ουσιαστικά κανέναν δεν τον νοιάζει; Ώρες ώρες δηλαδή που το σκέφτομαι και που δεν μπορώ να βγάλω άκρη λέω ότι μπορεί να χρειαστεί και μία νομοθετική ρύθμιση που να πει ότι τελειώνουμε με αυτό. Δεν ξέρω πώς μπορεί να γίνει.

ΙΠ: Ξέρετε η εποχή που μπορούσε κανείς με νόμους να σταματήσει δραστηριότητες της ιδιωτικής πρωτοβουλίας νομίζω έχει περάσει.

ΒΣ: Ναι σωστά, είναι σαν τότε που θα πυροβολούσαμε τον δορυφόρο για να μην υπάρχουν ιδιωτικά μέσα ενημέρωσης.

ΙΠ: Ακριβώς. Αυτό όμως που μπορεί και έχει υποχρέωση κατά τη γνώμη μου το κράτος να κάνει είναι να διαμορφώσει εκείνες τις συνθήκες στο δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα που θα το κάνουν ελκυστικό για τους πολίτες, θα προσφέρουν στους πολίτες αυτό που επιθυμούν και το εάν θα στείλει κάποιος το παιδί του στο ιδιωτικό σχολείο, αν θα το στείλει στο φροντιστήριο ή αν θα το στείλει στο ιδιωτικό πανεπιστήμιο να είναι θέμα επιλογής και όχι ανάγκης.

ΒΣ: Χάσαμε τη γραμμή με τον κ. Πανάρετο.

ΜΛ: Χάσαμε τη γραμμή στο καλύτερο.

…

ΒΣ: Λοιπόν έχουμε ξανά στη γραμμή τον κ. Γιάννη Πανάρετο, Καθηγητή, πρώην Υφυπουργό στην τηλεφωνική μας γραμμή και μας έλεγε τη διαφορά των ιδιωτικών, πώς μπορούν να αναβαθμιστούν μάλλον τα δημόσια σχολεία. Κύριε Καθηγητά.

ΙΠ: Ναι, έλεγα ότι αυτό που χρειάζεται να κάνει το κράτος δεν είναι να κλείσει ή να εμποδίσει την ιδιωτική δραστηριότητα αλλά να βοηθήσει και να βελτιώσει την δημόσια εκπαίδευση που παρέχεται με τα χρήματα του φορολογούμενου πολίτη. Γιατί, αυτό που λέμε δημόσια και δωρεάν παιδεία δεν είναι τίποτα άλλο παρά τα χρήματα τα δικά σας και τα δικά μου και των ακροατών μας που τα διαχειρίζεται το κράτος.

ΒΣ: Πώς γίνεται αυτή η αναβάθμιση με όλες τις περικοπές που διαβάζουμε ότι γίνονται, ειδικά αυτή την εποχή μόνο αναβάθμιση δεν γίνεται.

ΙΠ: Η αναβάθμιση και η βελτίωση δεν γίνεται μόνο με πρόσθετη χρηματοδότηση. Η πρόσθετη χρηματοδότηση τις περισσότερες φορές είναι χρήσιμη, αλλά μερικές φορές και οι δυσκολίες δημιουργούν τις ευκαιρίες για να δει κανείς τι δεν δουλεύει σωστά στα σχολεία. Έδωσε νομίζω προ ημερών η Υπουργός και η Υφυπουργός παραδείγματα από τα τεχνικά Λύκεια στα οποία υπήρχε ένα μεγάλο ποσοστό καθηγητών, που διδάσκει τρεις ώρες την εβδομάδα. Aν υπήρχε μεγαλύτερη χρηματοδότηση θα μπορούσε να επιτρέπει το κράτος στους διδάσκοντες να διδάσκουν και μία ώρα την εβδομάδα. Αυτό όμως δεν είναι βελτίωση. Βελτίωση είναι να πηγαίνει το παιδί σε σχολείο που έχει τους απαραίτητους καθηγητές από την αρχή της χρονιάς, οι καθηγητές αυτοί να ενδιαφέρονται να διδάξουν στο σχολείο που είναι και όχι να έχουν το μυαλό τους πώς θα πάνε σε κάποιο άλλο σχολείο μέσα σε μερικές ημέρες με κάποια απόσπαση και το υλικό που τους προσφέρεται να είναι ικανοποιητικό και η εκπαίδευση που παίρνουν να η είναι καλύτερη δυνατή.

Δ: Θα σας ξαναδούμε στην πολιτική; Κάποιες πληροφορίες λένε ότι θα σας δούμε σύμβουλο στο Μέγαρο Μαξίμου, αληθεύουν;

ΙΠ: Στην πολιτική οι περισσότεροι Έλληνες είμαστε καθημερινά.

Δ: Σωστό. Εννοώ στη στενή πολιτική σκηνή.

ΙΠ: Όσο αφορά τη συνεργασία μου με τον Πρωθυπουργό αυτή υπήρχε και υπάρχει εδώ και τριάντα πέντε χρόνια αδιαλείπτως. Δεν νομίζω ότι θα δημιουργηθούν ποτέ προϋποθέσεις που αυτή θα διακοπεί. Όσον αφορά τώρα άλλες δραστηριότητες, νομίζω ότι δεν είναι της παρούσης να το κουβεντιάσουμε. Πάντως, δεν επιδιώκω θέσεις ούτε τις έχω ανάγκη.

Δ: Μάλιστα. Θα σας ευχαριστήσουμε πάρα πολύ κύριε Πανάρετε, να είστε καλά.

ΙΠ: Κι εγώ σας ευχαριστώ, να είστε καλά.

Δ: Καλή συνέχεια.

ΙΠ: Καλή σας μέρα.