Sunday, May 16, 2010

Η ομιλία μου στην 63η σύνοδο πρυτάνεων (Κως, 1/5/2010)

Κύριοι πρυτάνεις και αντιπρυτάνεις,

Σας ευχαριστώ για την πρόσκληση.

Σας μεταφέρω και τον χαιρετισμό της Υπουργού, η οποία, λόγω των υποχρεώσεων στην Βουλή για το νομοσχέδιο, δεν μπόρεσε να έλθει.

Είναι μια ενδιαφέρουσα συγκυρία το ότι έχετε σήμερα την 63η σύνοδο. Συμβαίνει να θυμάμαι την 1η σύνοδο στα τέλη της δεκαετίας του ’80 και τις διαβουλεύσεις που προηγήθηκαν. Θα ήταν χρήσιμη μια ιστορική αναδρομή στην περίοδο που πέρασε. Θα επανέλθω σύντομα με ένα σχόλιο.

Ζούμε την μεγαλύτερη μεταπολεμική κρίση που πέρασε η χώρα μας. Η κρίση αυτή αποτελεί, όμως, και ευκαιρία για τα πανεπιστήμια.
Αν κανείς δει ιστορικά την εξέλιξη των πανεπιστημίων διεθνώς, θα παρατηρήσει ότι όλες οι μεγάλες αλλαγές ήταν αποτέλεσμα μεγάλων κρίσεων. Και όχι μόνο αυτό. Σε μεγάλες κρίσεις, τα πανεπιστήμια αποτέλεσαν κινητήριο μοχλό υπέρβασης των κρίσεων. Σε άλλες περιόδους, η απαξίωση των πανεπιστημίων συνέβαλε στην δημιουργία κρίσεων.

Η ευρύτερη διεθνής οικονομική κρίση που εκδηλώθηκε το 2008 συνετάραξε την λειτουργία των πανεπιστήμιων. Όσοι παρακολουθούν τις εξελίξεις γνωρίζουν τι έχει συμβεί. Η κρίση αυτή επηρέασε το ίδιο τα μεγάλα ιδιωτικά πανεπιστήμια όπως το Harvard, το Stanford και το Yale, αλλά και τα σημαντικότερα δημόσια όπως του Berkeley και του Sydney.

Πέρυσι, έγιναν διεθνείς συναντήσεις, όπου συζητήθηκε το μέλλον των πανεπιστημίων σε συνέχεια της κρίσης. Ήδη, πολλά πανεπιστήμια αλλάζουν φυσιογνωμία ώς αποτέλεσμα αυτής.

Ας έλθουμε στα δικά μας.

Μίλησα για ιστορική αναδρομή. Στο τέλος της δεκαετίας του ’80, όταν έγινε η πρώτη σύνοδος, μιλούσαμε για την σύνθεση των εκλεκτορικών σωμάτων και τις επιτροπές ερευνών. Σήμερα, συμβαίνει το ίδιο. Μιλάμε για τα ίδια πράγματα. Υπάρχουν, μάλιστα, τροπολογίες στην Βουλή για τα θέματα αυτά που εσείς ζητήσατε.

Στην 20ετία που μεσολάβησε, έγιναν προσπάθειες μεταρρυθμίσεων και απέτυχαν.

Τέτοιες αλλαγές επεδίωξαν χωρίς επιτυχία υπουργοί που παρέμειναν για μεγάλο χρονικό διάστημα (Γιώργος Σουφλιάς, Γεράσιμος Αρσένης, Μαριέττα Γιαννάκου). Αιτία της αποτυχίας ήταν, κατά την γνώμη μου, η εσωστρέφεια των προσπαθειών αυτών. Γιατί η εσωστρέφεια μας εξωθεί να καταπιανόμαστε με τα τεχνικά προβλήματα του μικρόκοσμου που δημιουργήσαμε και να χάνουμε την ευρύτερη εικόνα, κάνοντας μικρορυθμίσεις/μερεμέτια αντί για τις δομικές αλλαγές που χρειάζονται.

Όπως είχε πει ο πρωθυπουργός σε ομιλία του στην Βουλή ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το ελληνικό πανεπιστήμιο όπως το ξέραμε έχει κλείσει τον κύκλο του.

Γιατί όμως αντίστοιχες προσπάθειες σε άλλες χώρες ήταν επιτυχείς;

Γιατί προσπάθησαν να δουν μακριά και να ακολουθήσουν πετυχημένες πρακτικές και όχι να πρωτοτυπήσουν. Και είτε θέλουμε να το παραδεχθούμε είτε όχι, οι πρακτικές αυτές έχουν σημειωθεί κυρίως στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Αυτές τις προσεγγίσεις χρησιμοποίησαν χώρες όπως η Δανία, η Φινλανδία, η Γαλλία, το Λουξεμβούργο, και η Νορβηγία, για να αναφέρω μερικές.

Τα μικρά Γαλατικά χωριά που έχουν τον μαγικό ζωμό και μπορούν και αντιστέκονται και λειτουργούν με τους δικούς τους όρους, ανεξάρτητα από τον υπόλοιπο κόσμο, υπάρχουν μόνο στα κόμικς.

Ήρθε η ώρα για μια άλλη λειτουργία του πανεπιστημίου, για μία δομική αλλαγή, που θα βασίζεται στην αυτοτέλεια σε συνδυασμό με την κοινωνική λογοδοσία. Πριν αναφερθώ πιο εκτενώς σ’ αυτήν, θα θίξω μερικά επιμέρους θέματα και πολιτικές.

Έρευνα
Η ενσωμάτωση ΓΓΕΤ στο Παιδείας αποτελεί μια σημαντική πολιτική επιλογή της κυβέρνησης. Στόχος είναι να οδηγηθούμε σε μια ουσιαστική πολιτική έρευνας που θα αλλάξει πλήρως την μέχρι σήμερα ακολουθούμενη πρακτική της απλής κατανομής χρημάτων. Διατυπώσεις όπως «χρειάζεται ζεστό χρήμα», «τα πανεπιστήμια έχουν στεγνώσει», σε σχέση με τα κονδύλια του ΕΠΕΑΕΚ δεν συνάδουν με πολιτική έρευνας. Έρευνα με όρους αγοράς δεν γίνεται. Δεν θα μοιράζουμε τριχίλιαρα, όπως έγινε με τις φωτιές.

Επίσης, η χρήση εξωτερικών αξιολογητών αποτελεί κυβερνητική επιλογή.
Στον Ηράκλειτο έγινε ήδη. Στον Θαλή θα πάμε ένα βήμα παραπέρα. Θα ζητηθεί περίληψη των προτάσεων που έχουν υποβληθεί στα αγγλικά σε ηλεκτρονική μορφή για να χρησιμοποιηθούν και ξένοι αξιολογητές. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν κατάλληλοι και αξιόλογοι επιστήμονες στην Ελλάδα για να αξιολογήσουν ερευνητικές προτάσεις. Πρέπει, όμως, να ξεφύγουμε από την εσωστρέφεια και τα κριτήριά μας να ανταποκρίνονται στις διεθνείς πρακτικές. Φαντάζομαι ότι και σε άλλες χώρες –περιλαμβανομένων των περισσότερο «προηγμένων» ερευνητικά– υπάρχουν κατάλληλοι επιστήμονες για να αξιολογήσουν ερευνητικές προτάσεις. Παρ’ όλα αυτά ,όμως, ακολουθούν αυτήν την πρακτική. Πρέπει, επομένως, να ξεπεράσουμε εσωστρεφή συμπλέγματα.

Μου έκανε εντύπωση ότι, πριν από μερικούς μήνες, μου ζητήθηκε να αξιολογήσω ερευνητική πρόταση που είχε υποβληθεί στην Πορτογαλία. Πρόταση που είχε υποβληθεί στα αγγλικά και που όλα τα στοιχεία τόσο της πρότασης όσο και της αξιολόγησης γίνονται μέσω ιστοσελίδας. Δεν βλέπω γιατί η Ελλάδα πρέπει να υστερεί σε αυτό το σημείο.

Η ενσωμάτωση της έρευνας στο Υπουργείο Παιδείας επιτρέπει και άλλους προβληματισμούς πολιτικής. Ποιες πρέπει να είναι οι σχέσεις των ερευνητικών κέντρων με τα πανεπιστήμια; Πώς πρέπει να συνεργάζονται; Άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν προχωρήσει σε συγχωνεύσεις ερευνητικών κέντρων και πανεπιστημίων. Ποιοι λόγοι που τους οδήγησαν σε αυτή την απόφαση; Ποια ήταν τα αποτελέσματα;

Ο διαχωρισμός της έρευνας σε βασική και εφαρμοσμένη αποκτά όλο και λιγότερη σημασία – ιδιαίτερα, με την όλο και περισσότερο αυξανόμενη βαρύτητα που αποδίδεται στην διεπιστημονική έρευνα (interdisciplinarity). Άλλωστε, η βασική έρευνα έχει πολλές φορές οδηγήσει σε διαφορετικές χρονικές στιγμές σε εξαιρετικά σημαντικά πρακτικά αποτελέσματα.

Αυτό στο οποίο πρέπει να επικεντρώνεται κανείς είναι η ποιότητα.

Πρέπει να μελετήσουμε με προσοχή και την σχέση έρευνας και βιομηχανίας/επιχειρήσεων. Να δούμε πώς μπορούμε να επιδιώξουμε την μεταφορά τεχνογνωσίας (technology transfer) με ταυτόχρονη προάσπιση της θεμελιώδους αποστολής του πανεπιστημίου να παράγει έρευνα χωρίς εξωτερικές δεσμεύσεις. Στο εξωτερικό, ολο και περισσότερο επιχειρήσεις/βιομηχανίες (πχ. Bell Labs, Microsoft Research) συνεργάζονται ή αναθέτουν ερευνητικά προγράμματα. Πώς μπορούμε να επιδιώξουμε το πανεπιστήμιο να προσφέρει το μέγιστο που μπορεί στην κοινωνία, πέραν του εκπαιδευτικού του έργου;

Αποκλειστικό κριτήριο για την χρηματοδότηση της έρευνας πρέπει να είναι η αριστεία. Χρειάζεται να χρηματοδοτούνται τολμηρές και φιλόδοξες προτάσεις, έστω και αν τα αναμενόμενα αποτελέσματα δεν είναι «σίγουρα».

Τέλος, πρέπει να μειωθεί η γραφειοκρατία όπως προσπαθούν να κάνουν ξένοι εθνικοί ή και διεθνείς ερευνητικοί οργανισμοί όπως το NSF των ΗΠΑ και το ERC της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Επί μέρους θέματα:

Συγγράμματα: Όπως γνωρίζετε, αποτελεί κυβερνητική πολιτική η αντικατάσταση του συστήματος συγγραμμάτων με το ψηφιακό βιβλίο.
Θα παρακαλούσα όπως η σύνοδος ορίσει μια επιτροπή για να συζητήσουμε τα θέματα που αφορούν τους συγγραφείς και την αποζημίωσή τους για τα συγγραφικά δικαιώματα.

Η ομοιομορφία στην εκπαίδευση: Πρέπει πλέον να ξεφύγουμε από την πρακτική αυτή. Διαχρονικά στην Ελλάδα εθεωρείτο ότι η ομοιομορφία εξασφαλίζει ισότητα ευκαιριών. Είναι βέβαιο ότι, ακόμα και αν αυτό ήταν αλήθεια μέχρι κάποια στιγμή, δεν συμβαίνει πλέον. Οι μελέτες δείχνουν όλο και περισσότερο ότι στις σχολές υψηλής ζήτησης γίνονται δεκτοί νέοι από οικογένειες που έχουν κοινωνικά και οικονομικά πλεονεκτήματα. Πρέπει να δείξουμε την ευελιξία να προσαρμόσουμε το δόγμα των ίσων ευκαιριών –διότι πρέπει να είναι δόγμα – στις παρούσες συνθήκες. Μία πολιτική που ήταν προοδευτική πριν από 20 χρόνια δεν παραμένει απαραίτητα προοδευτική σήμερα. Δεν είναι τυχαίο που στην Γαλλία, όπου η ομοιομορφία αποτελούσε οδηγό στο όνομα της δημοκρατικής ισότητας, επικρατεί σήμερα έντονος προβληματισμός για τις στρεβλώσεις που αυτή πλέον δημιουργεί σήμερα.

Προχωρώντας και σε άλλα ζητήματα, νομίζω ότι αυτά μπορούν να ομαδοποιηθούν σε τρεις κατηγορίες.

Η πρώτη κατηγορία αφορά προβλήματα, η επίλυση των οποίων εξαρτάται από την πολιτεία. Μεταξύ αυτών είναι θέματα που θέσατε εδώ, όπως π.χ. οι τετραετείς προγραμματισμοί, τα μεταπτυχιακά προγράμματα, οι νέες θέσεις διδασκόντων, ο χωροταξικός σχεδιασμός των ιδρυμάτων, τα επαγγελματικά δικαιώματα, η διάρκεια σπουδών, οι απονεμόμενοι τίτλοι κλπ. Όσα από αυτά έχουν οικονομική διάσταση θα εξετασθούν όταν σταθεροποιηθεί η οικονομική κατάσταση και έχουμε σαφή εικόνα των οικονομικών δυνατοτήτων του κράτους. Το θεσμικό τους μέρος θα αντιμετωπιστεί στο πλαίσιο των αλλαγών που θα δρονολογηθούν.

Η δεύτερη κατηγορία αφορά προβλήματα, για την δημιουργία των οποίων την ευθύνη έχει η πολιτεία, αλλά καθοριστική συμβολή στην διόγκωσή τους είχαν και τα ίδια τα πανεπιστήμια. Για να αναφέρω μερικά παραδείγματα, μιλώ για την προσπάθεια αύξησης των μελών ΔΕΠ χωρίς να υφίστανται πραγματικές ανάγκες, την αλόγιστη συγκρότηση προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών (ο αριθμός των οποίων έχει φθάσει ήδη στα 511), και την αλόγιστη δημιουργία τμημάτων. Όλα τα πανεπιστήμια έκαναν προτάσεις για την δημιουργία νέων τμημάτων και κανένα -μα κανένα- δεν προχώρησε στην δημιουργία νέων προγραμμάτων σπουδών που να είναι περισσότερο ευέλικτα και να έχουν μικρότερο κόστος. Και αυτό γιατί, ίσως, δεν υπήρχε το κίνητρο.

Η τρίτη κατηγορία αναφέρεται σε θέματα που δεν γνωρίζω αν τέθηκαν στην σύνοδό σας και αφορούν την ακαδημαϊκή δεοντολογία και κουλτούρα, αλλά και την διαφάνεια, και τα οποία αποτελούν αποκλειστικά εσωτερική υπόθεση των πανεπιστημίων, για τα οποία η κατάσταση δεν φαίνεται να είναι ικανοποιητική. Αναφέρομαι, για παράδειγμα, στον έλεγχο των εκλογών μελών ΔΕΠ (όχι μόνο στον έλεγχο νομιμότητας αλλά και στον έλεγχο της ουσίας και της ποιότητας των εκλογών), στην διαφάνεια της διαχείρισης των επιτροπών ερευνών, στην λογοκλοπή κλπ.

Θα κάνω, τέλος, μια αναφορά στις θητείες των πρυτανικών αρχών μια και τέθηκε αυτό το θέμα. Η ηγεσία του υπουργείου πήρε, από την αρχή, σαφή θέση για να μην δημιουργηθεί η καχυποψία ότι η θέση αυτή αφορά πρόσωπα. Πιστεύουμε ότι οι νομοθετικές ρυθμίσεις πρέπει να γίνονται όταν κανείς έχει να φέρει κάτι το νέο και το καλύτερο από αυτό που ισχύει και όχι απλά για να ακυρώσει μια ενέργεια των προκατόχων του. Και εμείς πιστεύουμε ότι αλλαγή στο θέμα αυτό πρέπει να γίνει όταν αποφασίσουμε ακριβώς τι περιμένουμε από την διοίκηση των πανεπιστημίων. Προς το παρόν, αυτό που αποφασίσαμε είναι η ηγεσία του υπουργείου να μην έχει την παραμικρή εμπλοκή στις εκλογές πρυτάνεων. Και αυτό το εφαρμόζουμε με συνέπεια. Ο ίδιος, αν και πανεπιστημιακός, δεν γνωρίζω καν ποιοι είναι υποψήφιοι στα διάφορα πανεπιστήμια. Για λόγους τάξεως, δεν έχω συναντήσει –και αποφεύγω να συναντήσω- οποιονδήποτε είναι ή έχει πρόθεση να είναι υποψήφιος.

Το παρόν και το μέλλον

Πολλοί έχουν διατυπώσει την άποψη ότι, για να είναι αποτελεσματική η οποιαδήποτε αλλαγή στην εκπαίδευση, πρέπει να είναι αποτέλεσμα ευρύτερης συναίνεσης.

Το 2007, υπήρξε μια τέτοια ευκαιρία που, δυστυχώς, χάθηκε. Όταν εσυζητείτο το νομοσχέδιο της τότε κυβέρνησης στην επιτροπή μορφωτικών υποθέσεων, ο σημερινός πρωθυπουργός παρέστη στην επιτροπή μορφωτικών υποθέσεων (ήταν η πρώτη φορά που συνέβαινε κάτι τέτοιο) και πρότεινε ένα λιτό σχέδιο νόμου που θα έδινε πλήρη αυτοτέλεια στα πανεπιστήμια με ταυτόχρονη κοινωνική λογοδοσία. Η τότε υπουργός και η κυβέρνηση απέρριψαν αυτή την πρόταση χωρίς καν να την συζητήσουν. Δυστυχώς, οδηγηθήκαμε και πάλι σε μια ακόμα αποτυχημένη μεταρρύθμιση, παρά τις μεγάλες κοινωνικές συγκρούσεις που προηγήθηκαν. Όπως και σε παλαιότερες περιπτώσεις, σπαταλήθηκε ένα τεράστιο κοινωνικό κεφάλιο «ανοχής» και δημιουργήθηκε μία σύγκρουση επι τη βάσει ζητημάτων που ήταν δευτερεούσης σημασίας – πράγμα που το απέδειξε και η συνέχεια.

Ας έλθουμε τώρα στο μέλλον. Έφτασε πια ο χρόνος να αφήσουμε οριστικά πίσω την εσωστρέφεια και την ανακύκλωση των προβλημάτων του παρελθόντος με επί μέρους ρυθμίσεις και αλλαγές διατάξεων.

Όπως έχει πει και η Υπουργός, μέχρι το τέλος Ιουνίου, θα ανακοινώσουμε τις κατευθύνσεις των δομικών αλλαγών που θα επιδιώξουμε για τα πανεπιστήμια.

Βάση των αλλαγών αυτών θα είναι η πρόταση Γ. Παπανδρέου του 2007, που περιλαμβάνεται και στο προεκλογικό πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ για πλήρη αυτοτέλεια των πανεπιστημίων σε συνδυασμό με αξιολόγηση και κοινωνική λογοδοσία – πρόγραμμα, του οποίου την ευθύνη είχε η σημερινή υπουργός παιδείας.

Οι αλλαγές αυτές θα στηρίζονται στις εξής αρχές:

• Διαμόρφωση πλαισίου για μια νέα σχέση μεταξύ της πολιτείας και του πανεπιστημίου
• Προσδιορισμός των όρων και προϋποθέσεων που είναι απαραίτητοι για να απομακρυνθεί το πανεπιστήμιο από τον άμεσο έλεγχο της πολιτείας προς ένα σύστημα, όπου τα πανεπιστήμια θα απολαμβάνουν πλήρη αυτονομία με υποχρέωση απολογισμού των πεπραγμένων τους.
• Καθορισμός μιας δέσμης προτάσεων οι οποίες θα επιτρέπουν την δημιουργία αυτών των προϋποθέσεων μέσα στο πλαίσιο των υπαρχόντων περιορισμών του Συντάγματος για την επίτευξη του στόχου αυτού.

Οι προτάσεις αυτές θα αναφέρονται:
• Σε ένα νέο μοντέλο διοίκησης, όπου η κοινωνία θα έχει μεγαλύτερη συμμετοχή στην στρατηγική ανάπτυξης των πανεπιστημίων.
• Σε νέα μορφή λειτουργίας, όπου τα ελληνικά πανεπιστήμια θα γίνουν αυτόνομα ιδρύματα και θα είναι υπεύθυνα απέναντι στην κοινωνία.
• Στην μεταφορά της πλήρους ευθύνης διαχείρισης των οικονομικών, συμπεριλαμβανομένης και της μισθοδοσίας ολοκλήρου του προσωπικού, στα ίδια τα πανεπιστήμια.
• Στον προσδιορισμό της σχέσης διδασκαλίας και έρευνας με κατεύθυνση την σύζευξη έρευνας και εκπαίδευσης.
• Στον καθορισμό της σχέσης μεταξύ πανεπιστημίων και βιομηχανίας με στόχο την διασφάλιση του βασικού σκοπού του πανεπιστημίου για παραγωγή βασικής έρευνας, με ταυτόχρονη προαγωγή της μεταφοράς γνώσης/τεχνολογίας προς όφελος της κοινωνίας

Οι παραπάνω προϋποθέσεις πρέπει μεταξύ άλλων να συνεπάγονται:

• Την διαμόρφωση από κοινού προσυμφωνούμενων σκοπών (τόσο σε επίπεδο ιδρύματος όσο και σε επίπεδο τμημάτων) και τον καθορισμό συγκεκριμένων, επιτεύξιμων, μετρήσιμων επί μέρους στόχων, σε συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα για την πραγματοποίηση των σκοπών αυτών. Τέτοιοι μετρήσιμοι στόχοι μπορεί να περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τον αριθμό των εισακτέων αλλά και των πτυχιούχων εντός της χρονικής περιόδου της διάρκειας των σπουδών, την απορροφητικότητα των πτυχιούχων στην αγορά εργασίας μέσα σε συγκεκριμένο χρόνο από την απόκτηση του πτυχίου, τον αριθμό των αποτελεσματικών συνεργασιών και διασυνδέσεων στο πλαίσιο της ευρύτερης ακαδημαϊκής κοινότητας ή / και της κοινωνίας.
• Την αξιολόγηση από την πολιτεία ή από ανεξάρτητη αρχή της απόδοσης κάθε πανεπιστημίου με βάση συγκεκριμένες προγραμματικές συμφωνίες μεταξύ του πανεπιστημίου και της πολιτείας.
• Την δυνατότητα των πανεπιστημίων να αποφασίζουν σχετικά με την οργανωτική δομή και την διοίκηση του ιδρύματος, θέματα χρηματοδότησης, προσλήψεις προσωπικού και ακαδημαϊκά θέματα, εντελώς ανεξάρτητα από το κράτος- υπό ορισμένους ευρείς κανόνες και αρχές, η διερεύνηση των οποίων θα αποτελέσει μέρος του προβληματισμού.

Αυτά μπορούν να γίνουν μόνο σε συνεργασία με τα πανεπιστήμια. Και αυτό θα κάνουμε, επιδιώκοντας μία γόνιμη ζύμωση με την ακαδημαϊκή κοινότητα και φυσικά την κοινωνία. Στο πλαίσιο, όμως, της ανωτέρω πολιτικής στρατηγικής. Διότι η κυβέρνηση δεν είναι τροχονόμος απόψεων, και στην πολιτική δεν νοείται να μιλάμε για tabula rasa. Υπάρχει πολιτική, την οποία ανέθεσαν οι πολίτες στην κυβέρνηση να υλοποιήσει στις περασμένες εκλογές.

Σας ευχαριστώ.

17 comments:

  1. Είναι επιτακτική ανάγκη η άμεση αναθεώρησης της εκπαιδευτικής μας πραγματικότητας. Αναμένουμε τις σχετικές πρωτοβουλίες ΑΜΕΣΑ. Οι διαρροές δεν ωφελούν και δίνουν τη δυνατότητα στο να δημιουργούνται αντίρροπες δυνάμεις στην κάθε προσπάθεια αλλά και ταυτόχρονα να αναπτύσσετε σύγχυση γύρω από τους στόχους.Εκτιμώ ότι οι παρεμβάσεις πρέπει να στοχεύουν στη ΑΛΛΑΓΗ φιλοσοφίας των ΑΕΙ σε όλα τα επίπεδα. Επιτρέψτε μου κάποιες επιγραμματικές σκέψεις.
    1.Χωροταξική αναδιάρθρωση και συγχώνευση ΑΕΙ-ΤΕΙ με τη δημιουργία ΕΝΟΣ πολυθεματικού ΑΕΙ ανά περιφέρεια.Τεράστια οικονομία από έκτακτο προσωπικό[ ειδικά από τα ΤΕΙ που καταργουνται
    2.Δημιουργία στα νέα ΑΕΙ αριστείας αφού θα έχει προκύψει κρίσιμη μάζα Δομές με ανταγωνιστικότητα σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.
    3.Συγχωνεύσεις με γνώμονα τη δημιουργία αριστείας και συνάφειας γνωστικού αντικειμένου. Προσοχή στη ΣΩΣΤΗ απεικόνιση των υποδομών. Εάν μέλος ΔΕΠ διαφωνεί με το ίδρυμα υποδοχής έχει το δικαίωμα εντός πχ 3μηνου με σύμφωνη γνώμη του ΔΣ του νέου ιδρύματος υποδοχής να ενταχθεί σε αυτό. Οι ερευνητικές υποδομές ακολουθούν τους επιστημονικά υπεύθυνους έτσι ώστε να ενισχυθούν οι δομές αριστείας.
    4.Δημιουργία Τμημάτων με γλώσσα διδασκαλίας την αγγλική και δυνατότητα εγγραφής εκτός ΕΕ φοιτητών με καταβολή διδάκτρων [ γίνετε στην Κύπρο] Οι πόροι αποκλειστικά χρησιμοποιούνται για την ανάπτυξη εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων
    5.Ενίσχυση της κινητικότητας καθηγητών-φοιτητών στην ΕΕ.
    6.Αλλαγή στην οικονομική διαχείριση στα ΑΕΙ με αλλαγή της νομικής τους μορφής σε Ακαδημαϊκά Πρόσωπα Δημοσίου συμφέροντος εξασφαλίζοντας το κατά το σύνταγμα Δημόσιο χαρακτήρα με ευελιξία Ν.Π.Ι.Δ. Μεταφορά της διαχείρισης στη ΣΧΟΛΗ που θα αποτελεί τον εκπαιδευτικό και ερευνητικό πυρήνα [τα πρυτανικά συμβούλια είναι πηγή οικονομικών κακών]
    7.Συνεχείς λογοδοσία για το αν οι πόροι αφορούν εκπαίδευση –έρευνα- λειτουργία της σχολής και του ΑΕΙ
    8.Εκλεκτορικά με διαφάνεια και αξιοκρατία. 15 μέλη ανεξάρτητα μεγέθους σχολής με 5 μέλη εσωτερικά , 10 εξωτερικά . Εισηγητική 2/3 εξωτερικοί και εκτός Ελλάδος.Στο μεταβατικό στάδιο της συγχώνευσης ειδικά εκλεκτορικά ανά θεματική ενότητα . Συμμετοχή εκλεκτόρων μόνο μια φορά ανά ένα ή δύο ακαδημαϊκά έτη σε εκλεκτορικό ενός ΑΕΙ. Να μην έχουμε μόνιμους εκλέκτορες
    9.Διάρκεια προπτυχιακών σπουδών, σε όλα εκτός ιατρικής 4χρόνια. Επισημαίνω ότι και το πολυτεχνείο στην Κύπρο είναι 4ετες. ΜΑΣ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ 4 ΧΡΟΝΑ ΚΑΛΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ. Έτσι αναδιοργανώνονται όλα τα Προπτυχιακά προγράμματα .
    10.Εισαγωγή Σε σχολή που προσφέρει πολλά προγράμματα σπουδών εσωτερικά τα οποία έχουν δυναμική και δυνατότητα αναπροσαρμογών εσωτερικά αλλά με έγκριση Εξωτερικής με 5ετη θητεία επιτροπής σπουδών.Για να μη γίνονται παράγκες αλλά και να μην χρειάζεται Προεδρικό Διάταγμα για να αλλάξει ένα μάθημα. Τα προγράμματα λειτουργούν τουλάχιστον για μια 3ετια και συνεχίζουν εφόσον εξασφαλίζουν την προτίμηση ενός ελάχιστου αριθμού φοιτητών. Οριζόντια κινητικότητα
    11.Μεταπτυχιακά Ένα ανά Σχολή [ Graduate School].Διετής διάρκεια. Ελάχιστος αριθμός φοιτητών για τη λειτουργία . Οικονομική συμμετοχή ή αντισταθμιστική εκπαιδευτική παρουσία .
    12.Διδακτορικές Σπουδές. ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ από το ΙΚΥ ως εθνικού φορέα. Οι μη υπότροφοι συμμετέχουν οικονομικά ή συμμετέχουν στην προπτυχιακή εκπαιδευτική διαδικασία. Ελάχιστη αλλά και ΜΕΓΙΣΤΗ διάρκεια διδακτορικών σπουδών. Σε περίπτωση υπέρβασης του μέγιστου καλούνται από ειδική επιτροπή δεοντολογίας και ο υποψήφιος αλλά και ο επιβλέπων να καταθέσουν τους λόγους. Εάν μετά την παράταση –υπό προϋποθέσεις -κατά ένα χρόνο της μέγιστης διάρκειας δεν κατατεθεί διδακτορικό ο φοιτητής διαγράφεται. Το ΙΚΥ για το εξωτερικό ζητά και τα δίδακτρα πίσω από το φοιτητή ή το πανεπιστήμιο αν υπάρχει ελλιπής επίβλεψη!!! Μέγιστος αριθμός υποψ. Διδακτόρων. Στο ΕΜΠ υπάρχουν 20/ΔΕΠ. Το πανεπιστήμιο θα πρέπει να προσφέρει τουλάχιστον το 30% των αποθεματικών του ΕΛΚΕ για ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ σε διδακτορικούς φοιτητές.
    13.Μετά από όλα αυτά δεν χρειάζεται βάση του 10. Πανελλαδικές εξετάσεις για σχολές με κλειστό αριθμό ή για υποτροφία σε οποιαδήποτε άλλη σχολή.
    Άρα θέλει πολύ δουλειά ….και μην αργείτε.

    ReplyDelete
  2. Anonymous8:56 pm

    Κύριε Υφυπουργέ, Κύριε Ιωάννη Πανάρετε,

    Μπορεί και ίσως, να έφθασε ο καιρός για άμεση αναθεώρηση της εκπαιδευτικής πραγματικότητας σε όλα τα επίπεδα. Επειδή οι αντίστοιχες διεργασίες στην Α’ βάθμια και Β’ βάθμια ξεκίνησαν. Προσωπικά, δεν είμαι σίγουρος ότι θα εφαρμοστούν και δεν θα παραμείνουν για άλλη μια φορά στα χαρτιά, αλλά με την δική σας αποφασιστικότητα όλα γίνονται.
    Αναμένουμε τις σχετικές πρωτοβουλίες και ενέργειες άμεσα και γρήγορα αν είναι να γίνει κάτι. Οι διαρροές, δεν ωφελούν και δίνουν τη δυνατότητα στο να δημιουργούνται αντίρροπες δυνάμεις στην κάθε προσπάθεια (οι καιροί δεν είναι οι καλύτεροι για εργασιακή ανασφάλεια), αλλά ταυτόχρονα αναπτύσσετε και η σύγχυση γύρω από τους στόχους.
    Εκτιμώ ότι, οι παρεμβάσεις πρέπει να στοχεύουν στη φιλοσοφία των Ανώτατων σπουδών σε όλα τα επίπεδα, όπως ισχύει και σήμερα δηλαδή, (προπτυχιακές-μεταπτυχιακές-διδακτορικές).
    Επιτρέψτε μου αν θέλετε, κάποιες επιγραμματικές σκέψεις για βελτίωση.
    1. Χωροταξική αναδιάρθρωση και συγχώνευση Α.Ε.Ι. ISCED 5A, (Τ.Ε.Ι. – Πανεπιστήμια/Πολυτεχνεία, βλέπε Νόμους: 1404/1983, 2916/2001, 3549/2007) με τη δημιουργία ενός ή δύο πολυθεματικών Α.Ε.Ι. ανά περιφέρεια (στο περίπου). Θα πρέπει ακόμη να γίνει τεράστια οικονομία από το έκτακτο προσωπικό (ειδικά από τα Πανεπιστήμια/Πολυτεχνεία).
    2. Την δημιουργία στα νέα Α.Ε.Ι. νησίδων αριστείας και παιδείας, αφού θα έχει προκύψει κρίσιμη μάζα. Επισημαίνω ότι, έτσι μπορεί να δημιουργηθούν καλύτερες δομές και υποδομές με καλύτερη ανταγωνιστικότητα σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.
    3. Συγχωνεύσεις με γνώμονα τη δημιουργία πόλων αριστείας, παιδείας, και συνάφειας γνωστικού αντικειμένου ώστε να δημιουργηθούν ανταγωνιστικοί πόλοι. Προσοχή στην σωστή απεικόνιση των υποδομών . Εάν κάποιο μέλος του ΔΕΠ διαφωνεί με το ίδρυμα υποδοχής, να έχει το δικαίωμα εντός λόγου χάριν ενός 6μήνου με σύμφωνη γνώμη του Δ.Σ. του νέου ιδρύματος υποδοχής να ενταχθεί σε αυτό. Οι ερευνητικές υποδομές να ακολουθούν τους επιστημονικά υπεύθυνους, έτσι ώστε να ενισχυθούν οι δομές αριστείας και παιδείας. Στην περίπτωση των παραρτημάτων, η συγχώνευση μπορεί να γίνει με το Ίδρυμα της έδρας.
    4. Την δημιουργία τμημάτων με γλώσσα διδασκαλίας την αγγλική ή και άλλες γλώσσες ακόμη, με την δυνατότητα εγγραφής εκτός Ε.Ε. φοιτητών με καταβολή διδάκτρων (εφαρμόζεται σε πολλές χώρες, όπως π.χ. στην Κύπρο). Οι πόροι αυτοί, χρησιμοποιούνται και για την ανάπτυξη των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων.
    5. Την ενίσχυση της κινητικότητας των καθηγητών και των φοιτητών, στον χώρο της ευρωπαϊκής Ανώτατης Εκπαίδευσης.
    6. Την αλλαγή στον τρόπο οικονομικής διαχείρισης των Α.Ε.Ι., με αλλαγή της νομικής τους μορφής σε ακαδημαϊκά πρόσωπα δημοσίου και γενικού συμφέροντος, εξασφαλίζοντας το κατά το σύνταγμα Δημόσιο χαρακτήρα με ευελιξία Ν.Π.Ι.Δ.. Ακόμη, μεταφορά της διαχείρισης στη σχολή που θα αποτελεί τον εκπαιδευτικό και ερευνητικό πυρήνα (τα πρυτανικά συμβούλια είναι πηγή οικονομικών κακών).
    7. Οι συνεχείς έλεγχοι από ΣΔΟΕ, των νέων φορέων, για το αν οι πόροι αφορούν την αποτελεσματική και καλή λειτουργία, της εκπαίδευσης, της έρευνας, της λειτουργίας της σχολής, της παιδείας, και του Α.Ε.Ι. γενικότερα.
    8. Τα εκλεκτορικά να λειτουργούν, με πλήρη διαφάνεια, αδιαβλητότητα, και αξιοκρατία. Να υπάρχουν 15 μέλη ανεξάρτητου μεγέθους σχολής, 5 μέλη εσωτερικά και 10 εξωτερικά. Εισηγητική 2/3 εξωτερικοί, και εκτός Ελλάδος. Στο μεταβατικό στάδιο της συγχώνευσης, ειδικά εκλεκτορικά, ανά θεματική ενότητα. Συμμετοχή των εκλεκτόρων, μόνο μια φορά ανά ένα ή δύο ακαδημαϊκά έτη σε εκλεκτορικό ενός Α.Ε.Ι.. Επίσης, να μην έχουμε μόνιμους εκλέκτορες.

    ReplyDelete
  3. Anonymous8:56 pm

    9. Η διάρκεια των προπτυχιακών σπουδών σε όλα, εκτός ιατρικής, να είναι στα 4χρόνια. Επισημαίνω ότι, η πολυτεχνική σχολή του πανεπιστημίου στην Κύπρο είναι 4 χρόνια και αν θέλεις προχωράς και σε πέμπτο έτος, για να πάρεις και πτυχίο σε δεύτερη ειδικότητα, ακόμη, οι σχολές της Μηχανικής και Τεχνολογίας του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου είναι 4 χρόνια. Μας χρειάζονται 4 Χρόνια καλές σπουδές με καλούς καθηγητές. Έτσι, αναδιοργανώνονται όλα τα Προπτυχιακά προγράμματα προς την κατεύθυνση αυτήν που έχουν σήμερα τα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Ε.Ι.).
    10. Η εισαγωγή στην σχολή που να προσφέρει λίγα και καλά προγράμματα σπουδών εσωτερικά, τα οποία να έχουν την δυναμική και την δυνατότητα αναπροσαρμογών εσωτερικά, αλλά με έγκριση εξωτερικής κριτικής επιτροπής σπουδών 4 ετούς θητείας. Για να μη γίνονται παράγκες, αλλά και να μην χρειάζεται Προεδρικό Διάταγμα για να αλλάξει ένα μάθημα. Τα προγράμματα θα πρέπει να λειτουργούν τουλάχιστον για μια 4ετία, και να συνεχίζουν εφόσον εξασφαλίζουν την προτίμηση ενός ελάχιστου αριθμού φοιτητών και να υπάρχει οριζόντια κινητικότητα μεταξύ των προγραμμάτων.
    11. Όσον αφορά τα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών, πρέπει να υπάρχουν δύο ανά κάθε Σχολή (Graduate School / School of Advanced Studies), η διάρκεια των προγραμμάτων αυτών να είναι 1,5 - 2 έτη. Επίσης, να υπάρχει ένας ελάχιστος αριθμός φοιτητών για την λειτουργία και αυτών των προγραμμάτων και οικονομική συμμετοχή, όπως και σήμερα δηλαδή ή αντισταθμιστική εκπαιδευτική παρουσία.
    12. Οι Διδακτορικές Σπουδές να γίνονται με υποτροφίες από το Ι.Κ.Υ. ως εθνικού φορέα, ακόμη και από άλλους φορείς. Οι μη υπότροφοι να συμμετέχουν οικονομικά με δικά τους χρήματα, αλλά ίσως είναι καλό το 33% των εξόδων να πληρώνεται από άλλους φορείς αν έχει καλές επιδόσεις ή να συμμετέχουν στην προπτυχιακή εκπαιδευτική διαδικασία. Θα πρέπει να υπάρχει ελάχιστη αλλά και μέγιστη διάρκεια διδακτορικών σπουδών, παραδείγματος χάριν 3 - 8 έτη. Σε περίπτωση υπέρβασης του μέγιστου ορίου, να καλούνται από ειδική επιτροπή κρίσεως και δεοντολογίας, ο υποψήφιος αλλά και ο επιβλέπων καθηγητής/καθηγητές να καταθέτουν τους λόγους τους οποίους δεν τελείωσε ακόμη. Εάν μετά την όποια παράταση, -υπό προϋποθέσεις- σύμφωνα πάντα με την μέγιστη διάρκεια, δεν κατατεθεί η διδακτορική διατριβή, ο φοιτητής και ερευνητής να διαγράφεται, όμως, να αναγνωρίζεται το μέχρι εκεί επιστημονικό του έργο. Το Ι.Κ.Υ. για αυτούς του εξωτερικού, να ζητά και τα δίδακτρα πίσω από τον φοιτητή ή το Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα, αν υπάρχει ελλιπής επίβλεψη!. Όσον αφορά, τον μέγιστο αριθμό των υποψηφίων Διδακτόρων, στο Ε.Μ.Π. και σε οποιοδήποτε άλλο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα να υπάρχουν 20, αν είναι μέλη Δ.Ε.Π.. Το Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα θα πρέπει να προσφέρει τουλάχιστον το 25% των αποθεματικών του ΕΛΚΕ, για υποτροφίες σε διδακτορικούς φοιτητές και ερευνητές.
    13. Μετά από όλα αυτά, δεν χρειάζεται η «βάση του 10». Οι Πανελλαδικές εξετάσεις θα πρέπει να χρειάζονται μόνο για τις υποτροφίες για τις διάφορες σχολές, διότι ο χαρακτήρας του δημόσιου Ανωτάτου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος αυτός πρέπει να είναι, για να έχουν όλοι το δικαίωμα να σπουδάσουν αυτό που επιθυμούν και αγαπούν.

    Άρα χρειάζεται σωστή δουλεία και σκέψη. Επίσης, αν είναι να γίνει κάτι πρέπει να γίνει το αμεσότερο και γρηγορότερο δυνατόν, χωρίς αποσπασματικές, άδικες, και απότομες κινήσεις.

    Με τιμή και εκτίμηση,
    Θεοδώρου Θεόδωρος
    Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, Ανωτάτης Εκπαίδευσης του Τεχνολογικού Τομέα.

    ReplyDelete
  4. Anonymous12:36 am

    Χρήσιμο ανάγνωσμα για πολλούς στην κυβέρνηση...

    http://www.protothema.gr/politics/article/?aid=68723

    ReplyDelete
  5. Anonymous5:17 am

    Γιατί προσπάθησαν να δουν μακριά και να ακολουθήσουν πετυχημένες πρακτικές και όχι να πρωτοτυπήσουν. Και είτε θέλουμε να το παραδεχθούμε είτε όχι, οι πρακτικές αυτές έχουν σημειωθεί κυρίως στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Αυτές τις προσεγγίσεις χρησιμοποίησαν χώρες όπως η Δανία, η Φινλανδία, η Γαλλία, το Λουξεμβούργο, και η Νορβηγία, για να αναφέρω μερικές.

    Μπορείτε να το διευκρινίσετε αυτό; Διότι ούτε οι "πρακτικές" στις οποίες αναφέρεστε είναι ξεκάθαρες, ούτε μπορώ να αντιληφθώ με τι κριτήρια το Λουξεμβούργο έχει κάτι σημαντικό στα πανεπιστημιακά πράγματα να μας πει. Ακόμη και η Γαλλία στην οποία αναφέρεστε πάσχει από χρόνια προβλήματα στα πανεπιστήμια ενώ το σύστημά της απέχει παρασάγγες από το αμερικάνικο.

    (ας μην σχολιάσω το γεγονός πως δημιουργεί πολλά ερωτηματικά το να κοιτάμε πέραν του Ατλαντικού πρώτα και όχι στον κατ'εξοχήν φυσικό μας χώρο τον Ευρωπαϊκό)

    ReplyDelete
  6. Σε γενικές γραμμές, καλή τοποθέτηση. Δυό παρατηρήσεις μόνο:

    «Θα ζητηθεί περίληψη των προτάσεων που έχουν υποβληθεί στα αγγλικά σε ηλεκτρονική μορφή για να χρησιμοποιηθούν και ξένοι αξιολογητές.»

    Δεν αρκεί να είναι η περίληψη μόνο στα αγγλικά. Δεν μπορεί κάποιος να κρίνει μια πρόταση μόνο από την περίληψη.

    «Το 2007, υπήρξε μια τέτοια ευκαιρία που, δυστυχώς, χάθηκε. Όταν εσυζητείτο το νομοσχέδιο της τότε κυβέρνησης στην επιτροπή μορφωτικών υποθέσεων, ο σημερινός πρωθυπουργός παρέστη στην επιτροπή μορφωτικών υποθέσεων (ήταν η πρώτη φορά που συνέβαινε κάτι τέτοιο) και πρότεινε ένα λιτό σχέδιο νόμου που θα έδινε πλήρη αυτοτέλεια στα πανεπιστήμια με ταυτόχρονη κοινωνική λογοδοσία.»

    Εκείνη η πρόταση ήταν εντελώς εκτός τόπου και χρόνου. Όταν η άλλη πλευρά μιλά για συγκεκριμένες παρεμβάσεις, δεν μπορείς εσύ να καταθέτεις κάτι εντελώς γενικό και αόριστο. Και επιπλέον, κατά τη γνώμη μου, η πρόταση στερούνταν σοβαρότητας. Από ό,τι θυμάμαι προτείνατε ένα νόμο-πλαίσιο 5 γραμμών που δεν έλεγε τίποτα άλλο από το ότι τα πανεπιστήμια αποφασίζουν μόνα τους όλα τα θέματα, ή κάτι τέτοιο.

    ReplyDelete
  7. Anonymous11:58 am

    Προωθημένη και εμπνευσμένη τοποθέτηση, δείχνει να εκφράζει την προηγούμενη και πρόσφατη ακαδημαϊκή εμπειρία του κ. Υπουργού στις ΗΠΑ. Συμφωνώ επίσης και με τις περισσότερες προτάσεις των δύο πρώτων σχολιαστών.

    Τέσσερες σύντομες επισημάνσεις:

    1) Η λέξη κλειδί στην όλη συζήτηση είναι η εκπαιδευτική και ερευνητική αριστεία που θα λειτουργήσει ως αναθεωρητική και προωθητική δύναμη για όλους μας στο παν/μιο.

    2) Η ενσωμάτωση των ερευνητών των ΕΚ στα παν/μια μας είναι αυτονόητη και επιβεβλημένη, όπως άλλωστε ισχύει σε πολλές χώρες με επιστημονική παράδοση και αριστεία (CNRS, INSERM unites στα γαλλικά παν/μια, MRC units στα βρετανικά παν/μια, RESEARCH PROFESSORS στα αμερικανικά παν/μια κλπ). Τολμήστε, ενάντια στο ακαδημαϊκό κατεστημένο, ιδιαίτερα των κεντρικών παν/μιων και σχολών όπως η Ιατρική Αθηνών.

    3) Η μεγάλη εφεδρεία αυτού του τόπου είναι το απανταχού επιστημονικό δυναμικό του. Μόνο στις ΗΠΑ εργάζονται ως πανεπιστημιακοί καθηγητές ή έμπειροι ερευνητές πάνω από 2500 έλληνες. Άλλοι τόσοι δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη. Τα επόμενα 5 χρόνια αφυπηρετεί περίπου το 25% των ελλαδιτών πανεπιστημιακών. Δίνεται μία εξαιρετική ευκαιρία για αξιοκρατική και ποιοτική ανανέωση των ελληνικών ΑΕΙ. Τολμήστε την ηλεκτρονική ενσωμάτωση στα εκλεκτορικά σώματα κορυφαίων ελλήνων επιστημόνων του εξωτερικού, για αξιοκρατικότερες εκλογές ΔΕΠ.

    4) Η αναδιάρθρωση του χάρτη των ΑΕΙ πρέπει να γίνει με ακαδημαϊκά και ΟΧΙ με πολιτικά, οικονομικά, τοπικά κριτήρια!! Οι εξωτερικές αξιολογήσεις των Τμημάτων ΑΕΙ θα συμβάλουν σημαντικά στην εμπεριστατωμένη και παραγωγικότερη χωροταξική αναδιάρθρωση των ΑΕΙ.

    ΚΑΘ ΠΑΝ/ΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

    ReplyDelete
  8. Anonymous4:04 am

    Αγαπητέ κε Υφυπουργέ,

    καλό θα ήταν στις μελλοντικές ερευνητικές προτάσεις το κείμενο να είναι εξολοκλήρου στα Αγγλικά ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν και αλλοδαποί κριτές (όχι μόνο Έλληνες του εξωτερικού), όχι γιατί οι Έλληνες δεν είναι καλοί αλλά γιατί η αγορά μας είναι μικρή και κακά τα ψέματα όλοι γνωρίζουμε όλους, οπότε de facto μπορεί να μεροληπτούμε.
    Επίσης καλό θα ήταν όλη η διαδικασία να γίνεται ηλεκτρονικά και όχι σε hardcopy, όπως συμβαίνει στα FP7, EPSRC, κλπ. Αυτό θα μας σώσει χρόνο, κόπο και χρήμα.

    Επίσης θα ήθελα να θίξω το θέμα των εταιριών spin off. Δεδομένης της επιτακτικής ανάγκης αναπτυξιακών μέτρων ίσως θα έπρεπε να σκεφτείτε μέτρα για την ενίσχυση της δημιουργίας εταιριών spin off από τα πανεπιστήμια που θα προσφέρουν τόσο στην εξωστρέφια των ιδρυμάτων όσο και στην ανάπτυξη του τόπου. Σήμερα αυτό δεν είναι δυνατό όχι κυρίως για νομικούς λόγους, αλλά λόγω της υπερβολικής γραφειοκρατίας και των υπερβολικών απαιτήσεων των επιτροπών ερευνών όσο και της νοοτροπίας στα ΑΕΙ, καθώς ο ΔΕΠ που θα κάνει μια τέτοια κίνηση εντάσσεται στην κατηγορία του 'κεφαλαιοκράτη' ή του 'εμπόρου' και βάλλεται πανταχόθεν μέσα στο ΑΕΙ (στα ΕΚ η κατάσταση είναι μάλλον καλύτερη).

    Με εκτίμηση,
    Παναγιώτης Πατσαλάς
    Αναπλ. Καθηγητής

    ReplyDelete
  9. Anonymous7:24 am

    Έχει και σχέση … είναι και επίκαιρο….

    Α΄ΜΕΡΟΣ
    Ο «πόλεμος» των γενικών εξετάσεων και η «σφαγή» των υποψηφίων.
    του Γιώργου Π. Μπουρίτσα

    ΔΙΑΒΑΖΟΥΜΕ στους τίτλους των σημερινών εφημερίδων για τα θέματα των Γενικών Εξετάσεων:
    20άρια για λίγους
    Δύσκολα θέματα έπεσαν στις Πανελλαδικές
    «Βουνά» τα θέματα σε Φυσική και Μαθηματικά
    Ψυχρολουσία για τους υποψηφίους

    ΣΗΜΕΙΩΝΕΤΑΙ για όσους θέλουν να το ξεχνούν ότι οι εξετάσεις γίνονται επειδή η ζήτηση για σπουδές στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση είναι μεγαλύτερη από την προσφορά θέσεων τόσο στο σύνολο των προσφερόμενων θέσεων όσο και σε κάθε σχολή ή τμήμα ξεχωριστά.

    ΣΗΜΕΙΩΝΕΤΑΙ ΕΠΙΣΗΣ ότι μετά την κατάργηση της βάσης του 10 [πραγματικά επιλογή με κοινωνικές προεκτάσεις] δεν έχει καμιά σημασία η ευκολία ή δυσκολία των θεμάτων, αφού οι εξετάσεις έχουν κατά βάση χαρακτήρα κατάταξης των υποψηφίων με μοναδικό σκοπό την όσο δικαιότερη και αξιοκρατική κατάρτιση της σειράς κατάταξής των.

    ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΕΠΙΣΗΣ να υπενθυμίσουμε στους κατά καιρούς σχολιαστές και υπέρμαχους της διατήρησης της βάσης του 10, ότι όσο πιο δύσκολα και με απαιτήσεις κριτικής αντιμετώπισής τους είναι τα θέματα τόσο η διαδικασία της επιλογής θα τείνει να κατατάξει ως επιτυχόντες, τους καλύτερα προετοιμασμένους, όσο και τους πλέον εύστροφους αναφορικά με τη δυνατότητα να αντιμετωπίζουν κριτικά τα προς διαπραγμάτευση θέματα. ΜΕ ΕΝΑ ΟΜΩΣ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ οι απαιτήσεις των θεμάτων να είναι του αυτού βαθμού απαιτήσεων για όλα τα πανελλαδικά εξεταζόμενα μαθήματα .

    ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΕΠΙΣΗΣ να υπενθυμίσουμε ότι όσο πιο υψηλών απαιτήσεων είναι τα θέματα τόσο οι βαθμολογίες των γραπτών θα εκτείνονται σε μεγαλύτερου εύρους διάστημα μεταξύ της μεγαλύτερης και μικρότερης βαθμολογίας. Επομένως ΔΕΝ θα παρατηρείται «συνωστισμός» βαθμών σε μικρό διάστημα βαθμών γεγονός που κάνει αδύνατή την αντικειμενική βαθμολόγηση με διακριτό τρόπο. Για σκεφτείτε τι συμβαίνει στις σχολές και τα τμήματα υψηλής ζήτησης, όπου η βαθμολογία μεταξύ πρώτου και τελευταίου είναι μια μονάδα. Είναι δυνατόν να κατατάξει κανείς χιλιάδες γραπτά μεταξύ του 18 και 19 για παράδειγμα. Ας αναλογιστεί κανείς αυτό που στη φυσική και όχι μόνο αναφέρεται ως «διακριτική ικανότητα»

    Απλές σκέψεις, απλή λογική για να καταλήξει κανείς στο συμπέρασμα ότι όταν κάνουμε την όποια κριτική θα πρέπει να είμαστε ειλικρινείς αναφορικά με τις προθέσεις που διατυπώνονται

    Δεν θα τοποθετηθώ στο πλαίσιο ενός τέτοιου σχολιασμού για τη διαδικασία που θα πρέπει να ακολουθείται για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

    Θα διατυπώσω όμως την άποψη ότι η κατάργηση του 10 ήταν μια επιλογή με κοινωνικές προεκτάσεις και το επίπεδο των θεμάτων των εξετάσεων δίνει πλέον τη δυνατότητα, στο πλαίσιο του υφιστάμενου συστήματος, να επιλεγούν «οι καλύτεροι» και να ικανοποιήσει και την επιχειρηματολογία εκείνων που ισχυριζόντουσαν «μα είναι δυνατόν να γίνει κάποιος φυσικός αν δεν γράψει τουλάχιστον για 10 στη φυσική και όχι μόνο»
    ΜΟΝΟ που τώρα ο ισχυρισμός είναι «επιλέγονται εκείνοι που σε αριθμό ίσο με τις προσφερόμενες θέσεις αντιμετώπισαν με τον πιο αξιόπιστο τρόπο θέματα υψηλών απαιτήσεων»

    Αυτά τα απλά και με στοιχεία έχουν καταγραφεί σε επιστημονικά συνέδρια, στις συνεδριάσεις των οργάνων συμμετοχής και κοινωνικού ελέγχου της παιδείας [ΕΣΑΠ, ΣΑΠ και ΣΤΕ] όταν το θέμα των εξετάσεων και του αριθμού των εισακτέων μονοπωλούσε τις συζητήσεις ΧΩΡΙΣ ΠΟΤΕ ΝΑ ΥΠΑΡΞΕΙ ΠΕΙΣΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΜΕΝΟΣ ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ

    Γιώργος Π. Μπουρίτσας [συνεχίζεται στο Β΄ΜΕΡΟΣ]

    ReplyDelete
  10. Anonymous7:25 am

    Έχει και σχέση … είναι και επίκαιρο….
    Β΄ΜΕΡΟΣ
    Ο «πόλεμος» των γενικών εξετάσεων και η «σφαγή» των υποψηφίων
    Του Γιώργου Π. Μπουρίτσα



    Και μερικές παρατηρήσεις:

    1.Τα Μέσα Ενημέρωσης [κάθε μορφής] θα πρέπει κάποτε να αντιληφτούν ότι έχουν υποχρέωση να ενημερώνουν, να προβάλουν την αντικειμενική πραγματικότητα και να μην λαϊκίζουν με το να αναπαραγάγουν κάθε χρόνο τέτοια εποχή «πολεμικά ανακοινωθέντα» περί «σφαγιασμών» των υποψηφίων

    2.Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου θα πρέπει να τοποθετηθεί με ευθύτητα στις ανεύθυνες «κριτικές» αντιμετωπίσεις

    3.Η διανόηση θα πρέπει να τοποθετηθεί και να περιβάλει με το κύρος της τις «απλές διαπιστώσεις» για να μη διατυπωθούν ερωτήσεις απλών πτυχιούχων με μεταπτυχιακές σπουδές και ερευνητική δραστηριότητα σε επιστημονικά συνέδρια του τύπου «κύριε καθηγητά αν μια τέτοια επιχειρηματολογία (σαν αυτή που έχει διατυπωθεί σε εισηγήσεις «σοφών» μέχρι τώρα) παρουσιαζόταν ως τμήμα διδακτορικής διατριβής, θα την κάνατε αποδεκτή?» και η απάντηση που έχει δοθεί είναι ένα προφανές και αβίαστο ΟΧΙ που και πολλά λέει και δικαιολογεί την αδιέξοδη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί και για την οποία ΟΛΟΙ δεν είμαστε ΣΥΝΥΠΕΥΘΥΝΟΙ.

    4.Οι καθηγητές στα σχολεία οφείλουν να μάθουν τα παιδιά να προσεγγίζουν την πραγματικότητα με λογικό, απλό και τεκμηριωμένο τρόπο.

    5.Οι υπεύθυνοι Επαγγελματικού Προσανατολισμού(ΕΠ) [στα ΓΡΑΣΕΠ και ΚΕΣΥΠ] θα πρέπει να παρεμβαίνουν συμβουλευτικά σε μια τέτοια κατεύθυνση… αλλά δυστυχώς η λογική του ΕΠ δεν σχετίζεται με τις απαιτήσεις που η ΚτΠ απαιτεί και που πρέπει να στηρίζεται στη διαχείριση- αξιοποίηση της χρήσιμης πληροφορίας προκειμένου να αποφασίσει κάποιος σωστά προσεγγίζοντας την αντικειμενική πραγματικότητα στην κοινωνία της σύγχυσης που βιώνουμε…. Αλλά όποιος υποστηρίζει μια τέτοια προσέγγιση «είναι γραφικός» επειδή δεν ανήκει στην διαμορφωμένη πλειοψηφία «των μη κατά τεκμήριο ειδικών» που θεωρεί ότι ΔΕΝ είναι δυνατόν η υπόθεση της λήψης απόφασης- της συμβουλευτικής παρέμβασης μονοσήμαντα να απαιτεί προσεγγίσεις που προσδιορίζονται από τις αρχές της «θεωρίας της πληροφορίας».

    6. Θέλω να ελπίζω ότι ο όποιος σχολιασμός θα τεκμηριώνει απόψεις που θα λαμβάνουν υπόψη τους περιορισμούς που τέθηκαν γιατί και τα επιστημονικά τεκμήρια υπάρχουν και οι μέχρι τώρα απόψεις έχουν καταγραφεί για τις οποίες πολλοί έχουν εκτεθεί. Και το σύστημα έχει μνήμη για όσους είναι λάτρεις της φυσικής και βέβαια η αντικειμενική πραγματικότητα υπάρχει ανεξάρτητα από το πνεύμα που την αντιλαμβάνεται, όπως σημειώνει … ακόμη και ο ποιητής:
    είτε βραδιάζει
    είτε φέγγει
    μένει λευκό το γιασεμί

    Γιώργος Π. Μπουρίτσας

    ReplyDelete
  11. Κύριε υφυπουργέ, επανέρχομαι στο θέμα του Θαλή. Η επίσημη ενημέρωση που έλαβαν συνάδελφοι από την Ειδική Γραμματεία είναι ότι οι συμμετέχοντες σε προτάσεις ΜΠΟΡΟΥΝ να είναι αξιολογητές. Αυτό είναι ανήκουστο! Πώς μπορεί κάποιος να είναι αξιολογητής του ανταγωνιστή του;

    Από την άλλη, και από όσο γνωρίζω, δεν υπάρχει ενεργός ερευνητής στην Ελλάδα που να μην κατέθεσε πρόταση Θαλή. Αν όλοι αυτοί αποκλειστούν ποιος θα αξιολογήσει; Ξένοι δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν αυτή τη στιγμή διότι οι προτάσεις είναι γραμμένες στα ελληνικά (μια περίληψη στα Αγγλικά δεν είναι αρκετή). Η μόνη διαφαινόμενη λύση είναι και πάλι Έλληνες του εξωτερικού.

    Προσωπικά θα ήμουν πρόθυμος να συμμετάσχω ως αξιολογητής. Πήγα λοιπόν στη σχετική ιστοσελίδα να καταθέσω τα στοιχεία μου (http://axiologites.thales.gr/) αλλά η ιστοσελίδα μου έβγαλε σφάλμα. Μοιάζει εντελώς ερασιτεχνική. Ελπίζω να μην κόστισε και αυτή κανα εκατομμύριο ευρώ όπως αυτή της Βουλής ή του Δήμου Αθηναίων.

    Μια γενικότερη ερώτηση: η ΓΓΕΤ έχει περισσότερη τεχνογνωσία όσον αφορά τις ερευνητικές προτάσεις (χωρίς να είναι ιδανική). Γιατί δεν ανατέθηκαν σε αυτήν η διαχείριση προγράμματων όπως ο Ηράκλειτος και ο Θαλής; Το ιδανικότερο βέβαια θα ήταν η δημιουργία Εθνικού Οργανισμού, που υπήρχε στον προηγούμενο νόμο για την έρευνα αλλά δεν υλοποιήθηκε.

    ReplyDelete
  12. -Δεν έχω δει την ιστοσελίδα. Αν υπάρχει πρόβλημα όμως θα ζητήσω να διορθωθεί.

    -Θα αποφευχθεί με κάθε τρόπο το conflict of interest. Μην ξεχνάτε όμως ότι και αρκετοί Ελληνες του εξωτερικού συμμετέχουν στις προτάσεις.

    -Περισσότερη τεχνογωσία δεν σημαίνει και ικανοποιητική, ιδιαίτερα για προσκλήσεις τόσο φιλόδοξες όπως ο Θαλής.

    ReplyDelete
  13. Αξιότιμοι,

    Η προτάσεις ΘΑΛΗΣ αλλά και οι αξιολόγηση τους γίνεται ανά ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ γιατί και ο αντίστοιχος προϋπολογισμός του ΕΣΠΑ είναι μοιρασμένος ανά περιφέρεια.[βλέπε πρόσκληση]

    Άρα ένας καθηγητής από Ίδρυμα της Κρήτης [πχ] μπορεί να αξιολογήσει προτάσεις από ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΑΛΛΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ αρκεί φυσικά να μην συμμετέχει ως συνεργαζόμενος σε προταση της άλλης περιφέρειας. ΠΧ αν είναι σε Ίδρυμα ΑΘΗΝΑΣ είναι εκτός - φυσικά- από ΑΘΗΝΑ. Αν συμμετέχει και σε πρόταση συνεργαζόμενος σε Ιδρυμα της ΘΡΑΚΗΣ , τότε δεν μπορεί να είναι κριτης στις προτάσεις της ΘΡΑΚΗΣ. ΟΜΩΣ δεν υπάρχει πρόβλημα για να είσαι κριτής στην ΚΡΗΤΗ, Την ΗΠΕΙΡΟ κλπ.αφου αυτές δεν ανταγωνίζονται με αλλες ΠΑΡΑ ΜΟΝΟ ΣΕ ΟΣΕΣ ΕΙΝΑΙ ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ !!!

    ΚΑΛΟ ΛΟΙΠΟΝ ΕΙΝΑΙ ΠΡΙΝ βγάλουμε τα ξίφη για τα ...Ελληνικά διαπλεκόμενα και να ζητάμε ...αδιαφθορους απο τον Ελληνισμό της αλλόδαπής [!!!] να διαβάζουμε το CALL

    ReplyDelete
  14. Αξιότιμοι,

    Οι προτάσεις ΘΑΛΗΣ αλλά και οι αξιολόγηση τους γίνεται ανά ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ γιατί και ο αντίστοιχος προϋπολογισμός του ΕΣΠΑ είναι μοιρασμένος ανά περιφέρεια.[βλέπε πρόσκληση

    Άρα ένας καθηγητής από Ίδρυμα της Κρήτης [πχ] μπορεί να αξιολογήσει προτάσεις από ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΑΛΛΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ αρκεί φυσικά να μην συμμετέχει ως συνεργαζόμενος σε προταση της άλλης περιφέρειας. ΠΧ αν είναι σε Ίδρυμα ΑΘΗΝΑΣ είναι εκτός - φυσικά- από ΑΘΗΝΑ. Αν συμμετέχει και σε πρόταση συνεργαζόμενος σε Ιδρυμα της ΘΡΑΚΗΣ , τότε δεν μπορεί να είναι κριτης στις προτάσεις της ΘΡΑΚΗΣ. ΟΜΩΣ δεν υπάρχει πρόβλημα για να είσαι κριτής στην ΚΡΗΤΗ, Την ΗΠΕΙΡΟ κλπ.

    ΚΑΛΟ ΛΟΙΠΟΝ ΕΙΝΑΙ ΠΡΙΝ βγάλουμε τα ξίφη για τα ...Ελληνικά διαπλεκόμενα και να ζητάμε ...αδιαφθορους απο τον Ελληνισμό της αλλόδαπής [ !!!] να διαβάζουμε το CALL

    ReplyDelete
  15. Anonymous3:23 am

    @HB

    Συγγνώμη, αλλά το call δεν λέει πουθενά για αξιολογήσεις ανά περιφέρεια. Πού τα είδατε αυτά;

    ReplyDelete
  16. Anonymous7:34 am

    Κύριε υφυπουργέ,

    Εφόσον θίξατε το θέμα του ελέγχου των εκλογών μελών ΔΕΠ: Σχετικά με το διορισμό του Βιτωράτου Ανδρέα του Γεωργίου σε κενή οργανική θέση του αναπληρωτή καθηγητή με γνωστικό αντικείμενο «Περιβαλλοντική Προστασία και Αγροχημικά» του Τμήματος Τεχνολογίας Βιολογικής Γεωργίας και Τροφίμων του Τ.Ε.Ι. Ιονίων Νήσων, έχω να παρατηρήσω τα εξής:

    1. Η κ. Βιτωράτος ως πρώην μέλος της Διοικούσας Επιτροπής (ΔΕ) του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων ουσιαστικά προκήρυξε θέση για τον εαυτό του. Η υποψηφιότητα του κ. Α. Βιτωράτου δεν συνάδει με την ιδιότητά του ως μέλος της ΔΕ. Συγκεκριμένα, η επιλογή και ο διορισμός του παραπάνω δεν ήταν σύννομη, αφού από το σώμα του πρακτικού της ΔΕ με τον κ. Βιτωράτο Α. ως μέλος της ΔΕ (Υ.Α. με αριθ. 83366/Ε5/24-8-2005, ΦΕΚ 1302/τ. Β'/15-9-2005) προκύπτει ότι συμμετείχε στο συλλογικό όργανο το οποίο ενέκρινε την προκήρυξη θέσης αναπληρωτή καθηγητή με γνωστικό αντικείμενο «Περιβαλλοντική Προστασία και Αγροχημικά», την οποία και ακολούθως κατέλαβε, ενώ κατά νόμον και σύμφωνα με τις αρχές του διοικητικού δικαίου που διέπουν τη σύνθεση και λειτουργία των συλλογικών οργάνων της διοίκησης, όφειλε να απέχει από κάθε ενέργεια ή διαδικασία που συνιστά συμμετοχή σε λήψη απόφασης ή διατύπωση γνώμης, αφού κατά τεκμήριο η ικανοποίηση προσωπικού του συμφέροντος συνδεόταν με την έκβαση της διαδικασίας προκήρυξης θέσης ΕΠ στο συγκεκριμένο γνωστικό αντικείμενο, και προσκρούει η παραπάνω συμμετοχή στην αρχή της αμεροληψίας (Ν. 2690/1999 άρθρο 7, ΦΕΚ 45 Α').

    2. Υπάρχει ιδιάζουσα σχέση του υποψηφίου κ. Βιτωράτου με τον πρόεδρο της εισηγητικής επιτροπής κ. Β. Ζιώγα. Από το σώμα του πρακτικού της 21-3-2008 του εκλεκτορικού σώματος, προκύπτει ότι σε αυτό συμμετείχε ο κ. Ζιώγας, καθηγητής του ΓΠΑ και συγγραφέας σε τρείς (3) δημοσιεύσεις του υποψηφίου Βιτωράτου Α., ενώ κατά τεκμήριο υφίσταται ιδιάζουσα σχέση λόγω μακρόχρονης επιστημονικής συνεργασίας, όπως αποδεικνύεται από σειρά δημοσιεύσεων που καλύπτουν την περίοδο 1990 έως 2006 και από τον πρόλογο της διδακτορικής διατριβής του κ. Βιτωράτου Α. (Εθνικό Αρχείο Διδακτορικών Διατριβών του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης με ταυτότητα εγγραφής 003145 και ηλεκτρονική τοποθεσία και πρόσβαση http://thesis.ekt.gr/3245), και προσκρούει η παραπάνω σύνθεση στην παραπάνω αρχή της αμεροληψίας.

    3. Απουσιάζει ουσιαστική κρίση για το βαθμό ανταπόκρισης των υποψηφίων στα απαιτούμενα νόμιμα προσόντα. Συγκεκριμένα, έχει γίνει πλημμελής αξιολόγηση των επιστημονικών εργασιών των υποψηφίων από την Εισηγητική Επιτροπή, καθότι δεν αιτιολογείται η ουσιαστική επιστημονική αξία των εργασιών με συγκεκριμένα αντικειμενικά στοιχεία που συνάπτονται άμεσα προς αυτές, όπως π.χ. οι διεθνείς αναφορές άλλων ερευνητών, οι ευρεσιτεχνίες, οι δημοσιευμένες κριτικές, η αποδοχή συγγράμματος ως διδακτικού βοηθήματος εκ μέρους άλλων Ιδρυμάτων κλπ. (Εγκύκλιος ΥΠ.Ε.Π.Θ. με αριθ. πρωτ. Φ.13/10518/Ε5/30-1-2004 «Πλήρωση θέσεων εκπαιδευτικού προσωπικού (ΕΠ) ΤΕΙ» μέρος Δ').

    4. Πώς μπορεί ένας υποψήφιος να καταλάβει θέση Αναπληρωτή Καθηγητή με βάση μόνο μία (1) αυτοδύναμη δημοσίευση σε έγκυρο διεθνές επιστημονικό περιοδικό, δύο (2) ετεροαναφορές από τη διεθνή βιβλιογραφία και καμία (0) συμμετοχή σε διεθνές επιστημονικό συνέδριο;

    5. Πώς μπορεί ένας υποψήφιος να καταλάβει θέση Αναπληρωτή Καθηγητή χωρίς αυτοδύναμη διδακτική εμπειρία στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση, δεδομένου ότι η βαθμίδα του Αναπληρωτή Καθηγητή είναι προχωρημένου επιπέδου και απαιτεί αυτοδύναμο διδακτικό και ερευνητικό έργο στην τριτοβάθμια εκπαίδευση;

    6. Πώς είναι δυνατόν να ολοκληρώθηκε ο έλεγχος νομιμότητας από τον Πρόεδρο της ΔΕ του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων, εφόσον από το πρακτικό της εκλογής απουσιάζουν οι υπογραφές δύο μελών του εκλεκτορικού σώματος;

    Ο διορισμός του κ. Βιτωράτου υπογράφηκε από τον νύν πρόεδρο της ΔΕ κ. Ν. Μαραβέγια (ΦΕΚ 413 Γ’/19-5-2010). Ο νέος πρόεδρος έχει δεσμευθεί δημόσια για διαφάνεια στις διαδικασίες διοίκησης του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων. Παρά ταύτα, παρατηρώ ότι ο έλεγχος νομιμότητας για την εν λόγω εκλογή υπήρξε πλημμελής.

    ReplyDelete
  17. Anonymous10:13 am

    Κύριε Πανάρετε.
    Μήπως έχετε υπ'όψην σας σε ποιό έτος θα μας κάνουν δεκτούς τα κολλέγια εμάς τους απόφοιτους ΤΕΙ;
    Είδα πλέον οτι βγήκαν τα π.δ. με τα ε.δ. τους και δεν λένε πουθενά τίποτα για "φορέα απόδωσης ε.δ.".
    Ώς απόφοιτος ΤΕΙ που δεν έχω το δικαίωμα στην εργασία λέω να πάω να σπουδάσω σε κολλέγιο πλέον...

    ReplyDelete