Thursday, August 02, 2012

Το Πανεπιστήμιο επιστρέφει στην προηγούμενη 10ετία


Την πεποίθηση ότι οι ηγεσίες της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ ενταφίασαν την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 2011 μόνο και μόνο για να αποφύγουν μία ενδεχόμενη σύγκρουση με τις διοικήσεις των πανεπιστημίων εκφράζει στο tvxs.gr ο πρώην υφυπουργός Παιδείας Γιάννης Πανάρετος. Χαρακτηρίζει καθοριστικό το ρόλο της ΔΗΜΑΡ στην τελική έκβαση των πραγμάτων, θεωρεί δικαιολογημένη την ενόχληση Διαμαντοπούλου και εκτιμά ότι η κυβέρνηση Παπαδήμου ικανοποίησε δια χειρός Μπαμπινιώτη τις αξιώσεις των πανεπιστημιακών διοικήσεων. Τασσόμενος υπέρ ριζικών αλλαγών στην ανώτατη εκπαίδευση, αναφέρει χαρακτηριστικά ότι οι 3 κυβερνητικοί εταίροι δεν είχαν παρά να ζητήσουν τη γνώμη ορισμένων Ευρωπαίων ηγετών για να διαπιστώσουν αν πράττουν αυτό που πραγματικά χρειάζεται το ελληνικό πανεπιστήμιο.

Μετά από τις επικείμενες τροποποιήσεις του νόμου 4009/11, παραμένει το αρχικό πνεύμα της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης;

Όχι μόνο δεν παραμένει το πνεύμα των αλλαγών οι οποίες ξεκίνησαν το 2009, αλλά αντίθετα νομίζω ότι γυρίζουμε πίσω. Επιστρέφουμε στους νόμους της προηγούμενης 10ετίας και στις λογικές στις οποίες είχαν στηριχτεί, δηλαδή σε μικρορρυθμίσεις εσωτερικών διαδικασιών που αφορούν πολύ λίγο την κοινωνία.

Σε ποια σημεία εστιάζετε ως προς το νέο νομοσχέδιο;

Δεν βοηθάει πολύ να αναφερθώ σε τεχνικά θέματα, όπως για παράδειγμα αν το τμήμα ενός πανεπιστημίου θα μπορεί ξανά να εκλέγει τους καθηγητές με εσωτερικές διαδικασίες ή αν δεν θα υπάρχει κάποιος ο οποίος θα φέρει την τελική ευθύνη (βλ.κοσμήτορα). Βοηθά ωστόσο η παράθεση των κατευθύνσεων του 2009, οι οποίες σημειωτέον δεν αποτυπώθηκαν πλήρως στο νόμο του 2011, δηλαδή η λειτουργία των ελληνικών πανεπιστημίων στα πρότυπα των διεθνών προδιαγραφών, βάσει των οποίων άλλες χώρες έχουν επιτύχει μεγάλη ανάπτυξη, τόσο στην εκπαίδευση όσο και στην οικονομία, και έχουν ξεφύγει από τα προβλήματα που προκαλούνται από τον αναταγωνισμό ομάδων εξουσίας εντός των ιδρυμάτων.

Για ποιο λόγο θεωρείτε ότι τελικώς έκαναν πίσω ΝΔ και ΠΑΣΟΚ;


Προφανώς, επειδή ήθελαν να βρουν ένα σημείο ισορροπίας με τις ηγεσίες των πανεπιστημίων. Πιστεύω όμως ότι τα πολιτικά κόμματα και οι ηγεσίες τους, πέρα από το να βρίσκουν ισορροπίες με ισχυρούς παράγοντες (είναι και αυτό μέσα στην πολιτική), έχουν μια πολύ μεγαλύτερη υποχρέωση. Οφείλουν να δουν τι είναι καλύτερο για την κοινωνία. Φοβάμαι ότι αυτές οι αλλαγές, οι οποίες αποφασίστηκαν σε ελάχιστο χρονικό διάστημα κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης των 3 πολιτικών αρχηγών των κομμάτων που συναποτελούν την κυβέρνηση, δεν τεκμηριώνονται με στοιχεία. Θεωρώ ότι έγινε απλώς μία συνεννόηση του υπουργείου Παιδείας με τις ηγεσίες των πανεπιστημίων και βρέθηκαν κάποια σημεία ισορροπίας ώστε και οι διοικήσεις των ιδρυμάτων να είναι ικανοποιημένες και η κυβέρνηση να μπορεί να ισχυριστεί ότι τα πανεπιστήμια θα είναι ανοικτά το Σεπτέμβριο.

Με άλλα λόγια, λέτε ότι τα δύο κόμματα φοβήθηκαν τη σύγκρουση.

Με άλλα λόγια, απέφυγαν μία σύγκρουση η οποία δεν είναι καν γνωστό ότι θα συνέβαινε. Παρόμοιοι φόβοι υπήρχαν και κατά την προετοιμασία του νόμου, από το 2009 και έπειτα. Το μόνο που είδαμε τελικώς ήταν η άρνηση των διοικήσεων των πανεπιστημίων να εφαρμόσουν το νόμο.

Το οποίο όμως δεν είναι αμελητέο.

Βεβαίως, δεν είναι αμελητέο. Αλλά από τη στιγμή που η Ελλάδα βρίσκεται στη σημερινή κατάσταση, τίθεται το ερώτημα: οι δύσκολες πολιτικές αποφάσεις οι οποίες χρειάζονται σε κάθε έκφανση της κοινωνικής ζωής οφείλουν να λαμβάνονται με κριτήριο την επίτευξη ισορροπίας απέναντι σε ισχυρές ηγεσίες κοινωνικών ομάδων ή τις πραγματικές ανάγκες της χώρας με στόχο τη βελτίωση και την ανάκαμψη;

Πώς επηρέασε τις εξελίξεις η στάση της ΔΗΜΑΡ;

Πιστεύω ότι ο ρόλος της ΔΗΜΑΡ ήταν καθοριστικός. Πρόκειται άλλωστε για το μοναδικό κόμμα της κυβέρνησης το οποίο παρέμεινε συνεπές στις θέσεις του, το οποίο μπορεί να ισχυριστεί ότι αυτές τις απόψεις είχε και πριν από τη ψήφιση του νόμου. Δεν ξέρω αν η ΔΗΜΑΡ επέβαλε τις θέσεις της, αλλά εν πάση περιπτώσει κατάφερε να κατατεθεί στη Βουλή ένα νομοθέτημα το οποίο συμβαδίζει με αυτές.

Θεωρείτε δικαιολογημένους τους υψηλούς τόνους της ανακοίνωσης Διαμαντοπούλου για το θέμα;

Δεδομένου ότι από τη μία πλευρά τα πανεπιστήμια αποτελούν τους κινητήριους μοχλούς ανάπτυξης μιας χώρας και από την άλλη πλευρά η Ελλάδα βρίσκεται σήμερα στο σημείο το οποίο όλοι γνωρίζουμε, ο ενταφιασμός των όποιων αλλαγών επιχειρήθηκαν εύλογα ενοχλούν το διαμορφωτή ενός νομικού πλασίου το οποίο συμβαδίζει με τις διεθνείς εξελίξεις. Βεβαίως, έχουν διατυπωθεί και απόψεις περί εσωκομματικών προβλημάτων στο ΠΑΣΟΚ. Αυτά όμως είναι δύο διαφορετικά πράγματα.

Ποιος ήταν ο ρόλος της στάσης Μπαμπινιώτη και γενικότερα της κυβέρνησης Παπαδήμου απέναντι στο νόμο - πλαίσιο;

Πιστεύω ότι η πολιτική της κυβέρνησης Παπαδήμου στην εκπαίδευση -μετά την ανάληψη του υπουργείου Παιδείας από τον κ. Μπαμπινιώτη- και στη συνέχεια της υπηρεσιακής κυβέρνησης κινήθηκαν στο πνεύμα και στην κατεύθυνση που επιζητούσαν οι διοικήσεις των πανεπιστημίων. Αυτό δεν είναι παράλογο, διότι ο κ. Μπαμπινιώτης είχε διατελέσει επί χρόνια πρύτανης και είχε κάποιες απόψεις. Δεν επιθυμώ να δαιμονοποιήσω τις απόψεις των πρυτάνεων. Κάποιοι από αυτούς πιστεύω ότι έχουν ειλικρινά την άποψη πως έτσι πρέπει να λειτουργήσουν τα πράγματα. Άλλοι ίσως έχουν και δεύτερες σκέψεις στο μυαλό τους (για την άσκηση εξουσίας κλπ). Όμως, το ερώτημα που τίθεται είναι τι πιστεύουν ότι είναι καλύτερο για την κοινωνία η επίσημη πολιτεία, το κράτος, η κυβέρνηση, τα κόμματα που την αποτελούν. Αρκούσε ο αρχηγός του κάθε κόμματος, πριν προχωρήσει στην υιοθέτηση των νομοθετικών ρυθμίσεων οι οποίες προωθούνται, να είχε σηκώσει το τηλέφωνο και να είχε ζητήσει τη γνώμη 2-3 ηγετών άλλων χωρών της ίδιας πολιτικής άποψης και σκέψης.

Από τη συζήτηση η οποία διεξάγεται το τελευταίο διάστημα απουσιάζει παντελώς η αναφορά στη διεθνή εμπειρία, η οποιαδήποτε επιχειρηματολογία που να στηρίζεται σε στοιχεία. Ακούσατε οποιονδήποτε να αναφέρεται στα θέματα που απασχολούν τις χώρες της Ευρώπης όσον αφορά στα πανεπιστήμια;

Εγινε στις αρχές Ιουνίου μια συνάντηση ειδικών που οργάνωσε η Ενωση Ευρωπαικών πανεπιστημίων. Το θέμα που κυριάρχησε στην συνάντηση ήταν η χρηματοδότηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης εν μέσω μειώσεων στους προϋπολογισμούς των πανεπιστημίων την ώρα που αυξάνονται οι φοιτητές. Σκεφτείτε ότι στην Ισπανία πλέον το 25% του συνολικού προϋπολογισμού των πανεπιστημίων προέρχεται από δίδακτρα. Πέντε πανεπιστήμια της ίδιας χώρας αποφάσισαν να συνεργαστούν για να προσελκύσουν φοιτητές από το εξωτερικό.
Εμείς δεν χρειάζεται –και δεν μπορούμε- να μιλήσουμε για δίδακτρα.
Πόσα όμως ελληνικά πανεπιστήμια συνεργάζονται μεταξύ τους και πόσα προσελκύουν φοιτητές από το εξωτερικό;
Το συμπέρασμα της συνάντησης ήταν ότι τα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια χρειάζονται ριζικές αλλαγές και όχι προσαρμογές. Αν κάποιος από τους αναγνώστες θεωρεί ότι οι σημερινές τροποποιήσεις αποτελούν σοβαρές ριζικές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας των πανεπιστημίων μας, τότε μάλλον θα έχουμε διαφορετική άποψη.

3 comments:

  1. Anonymous9:23 am

    Θα ήθελα να σχολιάσω αυτό που πολλοί αλλά και εσείς κ. Πανάρετε συνεχώς "αναπαράγετε":

    "Ο Νόμος 4009/2011 ψηφίστηκε από 250 βουλευτές και συνεπώς είναι σωστός και δεν πρέπει να αλλάξει"

    Σας ρωτάω: οι υπόλοιποι Νόμοι που ψηφίζονται από λιγότερους βουλευτές (π.χ. της εκάστοτε κυβέρνησης) είναι λιγότερο σωστοί και πρέπει να αλλάζουν? Μα τι επιχείρημα είναι αυτό?

    Να μην ξεχάσω να αναφέρω ότι κατά την συζήτηση στη Βουλή οι περισσότεροι βουλευτές της ΝΔ είχαν εκφράσει την έντονη αντίθεση τους στον Νόμο. Στο τέλος τον υπερψήφισαν! Δηλαδή πήραν γραμμή να το κάνουν! Συνεπώς (εσείς και η κ. Διαμαντοπούλου) σε ποια φοβερή δημοκρατική διαδικασία αναφέρεστε που "αποτέλεσε φαινόμενο μετά την Μεταπολίτευση"?

    Τέλος, εκφράζετε απόψεις που πολλές φορές συμφωνώ. Αρκετές φορές όμως θεωρώ τις απόψεις σας πραγματικά "επικίνδυνες". Πραγματικά νομίζω ότι η συνολική συνεισφορά σας είναι οριακά αρνητική.

    Πάντως πρέπει να σας προβληματίσει ότι ελάχιστοι πλέον συμμετέχουν στο blog σας (τα περισσότερα posts έχουν 0 comments ενώ παλιότερα γινόταν "χαμός"). Μάλλον ο λόγος είναι ότι ο αρχικός ενθουσιασμός/προσδοκίες ότι πρεσβεύετε κάτι πρωτοποριακό και αποτελεσματικό απλώς "ξεφούσκωσε".

    ReplyDelete
    Replies
    1. Anonymous3:02 pm

      1) Οι 250 απλώς ανταποκρίθηκαν, ως όφειλαν, στην πίεση του κόσμου, που έχει προ πολλού καθολικά αηδιάσει (αυτό είναι το "φαινόμενο" στη Μεταπολίτευση!!) από τα καμώματα του σωματείου των μυλόπουλων και των κολλητών τους [συμπεριλαμβανομένων (στους κολλητούς) των περισσότερων ... Υπουργών της Παιδείας (μήπως της παιδιάς; του νυν μη εξαιρουμένου)] σε βάρος της ποιότητας της εκπαίδευσης και υπέρ της κάποιας τσέπης!
      2) Καλά που ζείτε τώρα, από καταψύκτη νεκροζώντανων της Αθηναϊκής Δημοκρατίας βγήκατε; Οι υπόλοιποι νόμοι που λέτε, αφορούν απλές τρέχουσες "ρυθμίσεις" κατά πως βολεύει τρεχόντως το εκάστοτε κατεστημένο περί την εξουσία και γι' αυτό πράγματι αλλάζουν με πολύ μικρή διαφορά φάσης από τα συμφέροντα που τους υπαγορεύουν (π.χ. το όνομα Κοσκωτάς σας λέει κάτι;).
      3) Σημασία έχει να κινούνται και κάποιες μη συμφεροντολογικές ιδέες προς πάσα κατεύθυνση - και η δική σας παρουσία αυτήν την "πάσα" επιβεβαιώνει. Όσον αφορά στα posts, εκείνο που εξέλιψε είναι η ανάγκη έκφρασης. Ο Αρβανιτόπουλος - ο προστατευόμενος του Σαμαρά προστάτης των μυλόπουλων - μας έχει αφήσει αποσβωλομένους, τι να λέμε τώρα!
      4) Το τραγικό λάθος του Πανάρετου - και έχω εμμονή σ' αυτό - ήταν η υποστήριξη της κατάργησης της βάσης του 10 αντί να υποστηρίξει την αναβάθμισή της ελεύθερα άπό κάθε τμήμα προς τα πάνω κατά μάθημα! Έτσι, είτε θα είχαν βάλει λουκέτο αρκετά "μαγαζάκια" με τεράστιο όφελος για την Ελληνική Κοινωνία είτε ο Πανάρετος θα είχε την αρμόζουσα, πιστεύω, ηρωϊκή έξοδο.

      Delete
  2. Anonymous11:48 am

    1) Ναι, σωστά. Οι 250 ανταποκρίθηκαν στην πίεση του κόσμου και προσπάθησαν να μας "σώσουν"... Μα τόσο αφέλεια? Παρακολουθήσατε ή όχι την εν λόγω συνεδρίαση της Βουλής? Διαβάζατε ή όχι σε εφημερίδες δηλώσεις βουλευτών της ΝΔ πριν τη ψηφοφορία? Μάλλον όχι...

    2) Δεν το σχολιάζω γιατί θεωρώ ότι δεν αποτελεί κάποιο σοβαρό επιχείρημα, είναι άσχετα αυτά που αναφέρετε (πάντως μου άρεσε αυτό με τον καταψύκτη).

    3) Φοβερό επιχείρημα και αυτό.... Μετά τον Μυλόπουλο, φταίει και ο Υπουργός. Αν δεν υπήρχαν αυτοί οι δύο, τότε όλα θα ήταν καλύτερα.... Όλα τα άλλα δουλεύουν ρολόι. Κυρίως όλα τα μέλη ΔΕΠ/ΕΠ που με την πρώτη ευκαιρία ρίχνουν το φταίξιμο στους φοιτητές, σε κάποιον Πρύτανη, σε κάποιον Υπουργό, κλπ.
    Είμαι περίεργος να μάθω σε ποια χώρα ζείτε (αποκλείεται να είναι η Ελλάδα) και σε ποιο Πανεπιστήμιο/ΤΕΙ είστε καθηγητής (ελπίζω να μην είστε).

    4) Δηλαδή όλα τα προβλήματα της Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (π.χ. ποιότητα) λύνονται με την επαναφορά της βάσης του 10??? Δηλαδή το βασικό πρόβλημα είναι κάποια ΤΕΙ με χαμηλή βάση? Όλα τα υπόλοιπα είναι τέλεια?
    Αν το πιστεύετε, τότε δεν έχει νόημα να συνεχίσουμε την συζήτηση.


    Τέλος, λέτε "Όσον αφορά στα posts, εκείνο που εξέλιψε είναι η ανάγκη έκφρασης." Δηλαδή τώρα που υπάρχουν τόσα ανοικτά θέματα στην Παιδεία και που γίνονται περικοπές χωρίς καμιά λογική (ενώ δεν γίνονται εκεί που πρέπει). Τώρα όλοι ξαφνικά δεν θέλουν να εκφραστούν! :-)



    ReplyDelete