Η μεταφορά των μαθητών Γυμνασίου-Λυκείου στα Κύθηρα.

Tweet

Μα αφορμή το παρακάτω κείμενο από το Capital.gr (φαντάζομαι θα υπάρχει και σε άλλα ενημερωτικά μέσα), που αναφέρεται στην διακοπή της μεταφοράς των μαθητών Γυμνασίου και Λυκείου στα Κύθηρα λόγω μη καταβολής από το κράτος τον οφειλών στους 7 λεωφορειούχους, θα ήθελα να καταγράψω μερικές σκέψεις, για μια πιθανόν ριζική λύση ενός προβλήματος που απασχολεί εδώ και χρόνια τα Κύθηρα, όχι μόνο όσον αφορά την μεταφορά των μαθητών, αλλά και την ποιότητα της εκπαίδευσης που λαμβάνουν οι μαθητές σε όλα τα δυσπρόσιτα σχολεία.

Ιστορίες του 50 και του 60
Πρώτα λίγη ιστορία: Ο πατέρας μου, στο τέλος της δεκαετίας του 50, ήταν εκείνος που ξεκίνησε τον αγώνα για την μεταφορά των μαθητών του Ποταμού (βόρειο τμήμα του νησιού) στο τότε Γυμνάσιο της Χώρας (νότιο άκρο). Μέχρι τότε οι μαθητές του Γυμνασίου -όσοι είχαν τις οικονομικές δυνατότητες και δεν έφευγαν για Αυστραλία ή δεν πήγαιναν στα χωράφια- έμεναν σε σπίτια στην Χώρα και πήγαιναν στα σπίτια τους μια φορά τον μήνα, ή όποτε μπορούσαν.
Η πρωτοβουλία του πατέρα μου συνάντησε έντονες αντιδράσεις από τους παράγοντες της Χώρας που ένοιωθαν ότι μια πηγή εισοδήματος (και νεανικής ζωής) θα χανόταν. (Αναλογίες με τα τμήματα Πανεπιστημίων και ΤΕΙ στα σημερινά δεδομένα). Η αντίδραση αυτή πήρε ακόμα και άσχημη τροπή για τους μαθητές του "εξω δήμου" από καθηγητές που ήταν από την Χώρα. Ο πατέρας μου επέμεινε. Βρήκε μερικούς ακόμα γονείς που συνεισέφεραν και νοίκιαζαν ένα (το μοναδικό τότε) ταξί για να μεταφέρει 5-6 μαθητές καθημερινά από τον Ποταμό στην Χώρα. Το κόστος ήταν κατά πολύ μικρότερο από την διαμονή την Χώρα. Και βέβαια από τότε, η ζωή των μαθητών αλλά και η απόδοσή τους, βελτιώθηκε εντυπωσιακά. Αργότερα οι μαθητές αυξήθηκαν. Την μεταφορά ανέλαβε αρχικά ενα στρατιωτικό REO που είχε μετατραπεί σε επιβατικό αυτοκίνητο και λίγο αργότερα το πρώτο λεωφορείο που ήλθε στα Κύθηρα (το λεωφορείο παρεμπιπτόντως στο οποία δούλεψα επί χρόνια ως βοηθός του οδηγού όταν ήμουν μαθητής στο Γυμνάσιο). Και δεν έπαιρνε μόνο τους μαθητές του Ποταμού. Μαθητές από τα άλλα χωριά έβγαιναν το πρωΐ στον κεντρικό δρόμο και έπαιρναν το λεωφορείο. Στα μέσα τις δεκαετίας του 60 τα παιδιά που μετακινούνταν είχαν περάσει τα 50. Και πάντα με ιδιωτική κάλυψη του (ελεγχόμενου) κόστους.

Η κοινωνική κινητικότητα
Η αλλαγή αυτή βοήθησε και στην κοινωνική κινητικότητα. Παιδιά που προηγουμένως θα έκαναν άλλες επιλογές λόγω του κόστους διαμονής στην Χώρα, πήγαν στο Γυμνάσιο. Πολλοί από αυτούς συνέχισαν στο Πανεπιστήμιο (που εν τω μεταξύ είχε αλλάξει ριζικά λόγω της Δωρεάν Παιδείας).

Ο κρατισμός
Τα χρόνια πέρασαν και θεωρήθηκε ότι η μεταφορά των μαθητών, όχι μόνο στα Κύθηρα αλλά και σε όλη την Ελλάδα, θα έπρεπε να περάσει στην ευθύνη του κράτους (δηλαδή του συνόλου των φορολογουμένων). Όπως και σε άλλες αντίστοιχες περιπτώσεις, η διαφθορά άλλαξε τα δεδομένα και το κόστος εκτοξεύθηκε.
Ήταν επομένως αναμενόμενο ότι η κρίση θα αναδείκνυε και αυτό το πρόβλημα.

Πρέπει να σημειώσω ότι οι προσπάθειες που έγιναν για τον εξορθολογισμό της κατάστασης το 1989, το 1996 αλλά και την διετία 2009-2011 απέτυχαν. Τα συμφέροντα ήταν πολύ μεγάλα και η υποστήριξή τους από τους τοπικούς παράγοντες πολύ ισχυρή. (Είχα μάλιστα υπολογίσει ότι ακόμα και αν συνεχιζόταν η δωρεάν μεταφορά, θα στοίχιζε λιγότερο στον φορολογούμενο να δινόταν ενίσχυση στους γονείς και εκείνοι να επιλέγουν την μέθοδο μεταφοράς, από το υπάρχον καθεστώς).

Η λύση
Τι θα γίνει σήμερα;  Νομίζω ότι λόγω της εκλογικής περιφέρειας στην οποία ανήκουν τα Κύθηρα, το πρόβλημα θα αντιμετωπισθεί, προσωρινά πάλι και με μπαλώματα. Πιστεύω όμως ότι αργά ή γρήγορα θα χρειασθεί μια ριζική αντιμετώπιση όχι μόνο του προβλήματος της μεταφοράς των μαθητών, αλλά και του γενικότερου προβλήματος της ποιότητας εκπαίδευσης στα δυσπρόσιτα σχολεία. Και επειδή δεν μου αρέσει μόνο να επισημαίνω προβλήματα, αλλά να προτείνω και λύσεις, θα επανέλθω με πρόταση σε επόμενη ανάρτηση.

Το κείμενο στο Capital.gr:
Εγκλωβισμένοι στα γρανάζια ενός παραλυμένου κράτους βρίσκονται οι μαθητές του Γυμνασίου-Λυκείου Κυθήρων, καθώς αδυνατούν να μεταφερθούν στο σχολείο λίγους μήνες πριν τις πανελλαδικές εξετάσεις, λόγω ακινητοποίησης των λεωφορείων που τους μεταφέρουν.
Οι μαθητές από τις 25 Φεβρουαρίου δεν μεταφέρονται στο σχολείο καθώς οι ιδιοκτήτες των 7 λεωφορείων που μισθώνονται για τη μεταφορά τους (σ.σ δεν υπάρχει συγκοινωνία στο νησί) σταμάτησαν τα δρομολόγια, αφού σύμφωνα με τον τοπικό Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων, δεν έχουν πληρωθεί από τις αρχές του 2012.
Το Γυμνάσιο Λύκειο-Κυθήρων βρίσκεται στη Χώρα Κυθήρων, στο νότιο άκρο του νησιού δηλαδή και οι μαθητές εδώ και δεκαετίες μεταφέρονται με λεωφορεία που κάνουν περνούν από τον κεντρικό δρόμο του νησιού. Η ακινητοποίηση των λεωφορείων λόγω μη καταβολής των δεδουλευμένων ουσιαστικά καταργεί τη δυνατότητα στα παιδιά να παρακολουθήσουν τα μαθήματά τους και δημιουργεί μια εικόνα εγκατάλειψης για τους κατοίκους του όμορφου νησιού.

Η επιστολή
Ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων με επιστολή του προς τον υπουργό Παιδείας Κ. Αρβανιτόπουλο, το Περιφερειάρχη Γ. Σγουρό και άλλους αρμοδίους αναφέρει:
«Σας ενημερώνουμε ότι από σήμερα 25/2/13 οι λεωφορειούχοι μεταφορείς των μαθητών Γυμνασίου και Λυκείου Κυθήρων διέκοψαν τη μεταφορά των μαθητών λόγω μη πληρωμής των δεδουλευμένων τους από τις αρχές του 2012. Από τα επτά λεωφορεία που κάνουν τις μεταφορές, εκτελεί το δρομολόγιο μόνο ένα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη μη προσέλευση του μεγαλύτερου αριθμού των μαθητών στο σχολείο και συνεπώς τη σοβαρή δυσλειτουργία του σχολείου.
Σαν Σύλλογοι ζητάμε την άμεση λύση του προβλήματος, δηλαδή την άμεση αποκατάσταση των δρομολογίων διότι τυχόν παράτασή της θα δημιουργήσει ανυπολόγιστη αναστάτωση στην τοπική κοινωνία και σοβαρή εκπαιδευτική ζημία στους μαθητές. …Επειδή όπως γνωρίζετε ζούμε σε δυσπρόσιτο και απομακρυσμένο νησί και τα παιδιά μας στερούνται βασικών αγαθών, απαιτούμε να αποκατασταθεί άμεσα η μεταφορά των παιδιών μας στα σχολεία διότι η όλη κατάσταση έχει αρνητικές επιπτώσεις στην εκπαίδευση των παιδιών μας».

Διαδικασίες Προαγωγής καθηγητών στα Πανεπιστήμια

Tweet

Η νέα νομοθεσία που διέπει τις εκλογές και προαγωγές των διδασκόντων στα Πανεπιστήμια έχει γίνει αντικείμενο προβληματισμού. Μέρος του προβληματισμού αυτού οφείλεται στον τρόπο διαμόρφωσης των μητρώων των εκλεκτόρων.  Παραθέτω στην συνέχεια κείμενο που εστάλη στους διδάσκοντες πανεπιστημιακού τμήματος που αναδεικνύει μέρος του προβλήματος.

Σύμφωνα με τον νέο νόμο, οι πιθανοί εκλέκτορες ανά γνωστικό αντικείμενο, προτείνονται από τις Γενικές Συνελεύσεις, εγκρίνονται από την Σύγκλητο και προωθούνται στην ΑΔΙΠ.

Στην προετοιμασία του νέου νόμου είχα διαφωνήσει με την διαδιασία αυτή γιατί την θεωρούσα γραφειοκρατική και αναποτελεσματική. Αναγνωρίζω ότι οι προθέσεις ήταν καλές. (Να αποφευχθούν φαινόμενα διαμόρφωσης εκλεκτορικών σωμάτων αλα-καρτ μέσω εσωτερικών ισορροπιών στα τμήματα). Δεν νομίζω όμως ότι ο τρόπος που επελέγη τελικά είναι ο καλύτερος. Οχι μόνο γιατι εισάγει πολύπλοκες διαδικασίες αλλά και γιατί δημιουργεί νέα πεδία νομικών αμφισβητήσεων και αντεγκλήσεων. Επιπροσθέτως, για μια σειρά από λόγους που σχετίζονται με την υπάρχουσα δομή, είναι πολύ πιθανό, διδάσκοντες που είχαν φτιάξει φωτογραφικές προκηρύξεις με άκρως εξειδικευμένα αντικείμενα να μπορέσουν να διαμορφώσουν μόνοι τους το εκλεκτορικό σώμα που θα τους αξιολογήσει για προαγωγή. Φοβάμαι επίσης ότι τόσο οι Γενικές συνελεύσεις όσο και οι Σύγκλητοι των πανεπιστημίων δεν πρόκειται να ασχοληθούν με την ουσιαστική αξιολόγηση των προτεινομένων αλλά θα προωθούν τις προτάσεις των ενδιαφερομένων. (Παρόμοιες διαδικασίες υπήρχαν νομίζω στην Γαλλία, ίσως και στην Ιταλία, αλλά δεν ξέρω σε ποιό βαθμό βοήθησαν στην βελτίωση της αξιοπιστίας των εκλογών και την ποιότητα των πανεπιστημίων).

Σε επόμενη ανάρτηση θα περιγράψω την διαδικασία που θεωρώ ως την καλύτερη επειδή διασφαλίζει την αξιοκρατία αλλά και διαμορφώνει ισχυρούς μηχανισμούς ελέγχου των διαδικασιών χωρίς πολύπλοκα νομικά κατασκευάσματα.  Περιήλθε στην αντίληψή μου κατά την διάρκεια της μελέτης των διαφόρων συστημάτων σε χώρες του εξωτερικού.

Το μήνυμα στο οποίο αναφέρθηκα παραπάνω:

Σήμερα σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε η ... με τον κ. ... στο Υπουργείο Παιδείας, σχετικά με το θέμα της συμμετοχής ή όχι των αναπληρωτών καθηγητών στα εξωτερικά μέλη των επιτροπών από την ημεδαπή ο κ....  την ενημέρωσε ότι γνωρίζει για το θέμα και για τη διχογνωμία που υπάρχει στα διάφορα πανεπιστήμια και προτείνει να απευθυνθούμε στη Νομική Υπηρεσία του πανεπιστημίου ... και στη διοίκηση μας για να αποφασίσουν τι θα εφαρμόσουμε, γιατί κάθε πανεπιστήμιο εφαρμόζει τα δικά του, με την επιφύλαξη πάντα το Υπουργείο να γνωμοδοτήσει αργότερα διαφορετικά στο μέλλον και να ανατραπούν όλα.

Σχετικά με τα μητρώα των εξωτερικών της ημεδαπής ο κ. ... της Νομικής Υπηρεσίας του ... σε προφορική γνωμοδότηση απέκλεισε τη συμμετοχή των αναπληρωτών καθηγητών, και θεωρεί πιο ασφαλές τη συμμετοχή μόνο καθηγητών, αλλά επειδή διαπιστώνει ότι στην πράξη πολλά πανεπιστήμια ορίζουν και αναπληρωτές, πρέπει να τοποθετηθεί και η διοίκηση του πανεπιστημίου στο θέμα και να απευθυνθούμε στην κα ...

Στο μεταξύ τα δύο Τμήματα του συζήτησαν το θέμα και δεν ορίζουν Αναπληρωτές στους εξωτερικούς στις επιτροπές που συγκροτούν. Στο τμήμα ... στις αρχές της εφαρμογής του νόμου σε μια μονιμοποίηση όρισαν αναπληρωτή καθηγητή ως αναπληρωματικό μέλος που τελικά δεν χρειάστηκε να συμμετάσχει και πιστεύουν ότι δεν θα υπάρξει πρόβλημα στο μέλλον.

Ο πρόεδρος του Τμήματος, λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαδικασία των προτάσεων για εξωτερικά μέλη των επιτροπών δεν περνάει από τη Γ.Σ.Ε.Σ. ή από τη Σύγκλητο προτείνει τα μέλη ΔΕΠ του τμήματος να προτείνουν και αναπληρωτές καθηγητές της ημεδαπής και όταν στο μέλλον γίνει η συγκρότηση των επιτροπών και ξεκαθαρίσει το θέμα τότε αναλόγως θα τους αποκλείσουμε ή θα τους συμπεριλάβουμε.

H οικογενειοκρατία στην Ιταλία και η Κοινωνική Θεολογία

Tweet

Το BBC έχει σήμερα ένα ενδιαφέρον άρθρο που αναφέρεται στην οικογενειοκρατία στην Ιταλία. Τα στοιχεία που παραθέτει είναι εντυπωσιακά, ιδαίτερα όσον αφορά τα Ιταλικά Πανεπιστήμια.

Επειδή το φαινόμενο αυτό είναι έντονο και στην χώρα μας και στην Ισπανία (δεν γνωρίζω για την Πορτογαλία), θα είχε ενδιαφέρον να μελετήσει κανείς τις συνέπειές του στην οικονομική κρίση που μαστίζει τις χώρες αυτές. (Το BBC κάνει μόνο έμμεση αναφορά στην κρίση και στην διεύρυνση του φαινομένου την περίοδο της κρίσης).

Δυστυχώς, η προσπάθεια που έγινε στην χώρα μας για την αντιμετώπιση του φαινομένου την περίοδο 2009-2011, όχι μόνο εγκαταλείφθηκε αλλά ανετράπη και κάθε μέχρι τότε αποτέλεσμά της.

ΥΓ. Ενδιαφέρον έχει η ομοιότητα της οικογένειας του πρύτανη του Πανεπιστημίου της Ρώμης με αυτήν του τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Αντιγράφω:

Luigi Frati, the Rector of La Sapienza University in Rome, has become one of the most notorious figures in the scandal, which local media have dubbed "Parentopoli" - or "Relative-gate".

A doctor by training, Professor Frati has, both as rector and formerly as head of the university's medical faculty, overseen the promotion of his wife from being a local high school history teacher, to becoming Professor of Medical History.

His daughter also gained a post as Professor of Legal Medicine - without any specific medical education. And his son was made an associate professor in cardiology aged just 31, one of the youngest Italians to gain such an appointment.
He has denied claims of nepotism, insisting that all his loved-ones just happen to be the best qualified. Responding to the allegations, he told Italian television, "In Italy we are not used to being meritocratic through strictly objective criteria. We are used to doing it our own way."

Προαγωγές Διδασκόντων στα Πανεπιστήμια

Tweet

Ακυρώθηκε σήμερα μια Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης (ΓΣΕΣ) Τμήματος, που είχε ως αποκλειστικό θέμα την συγκρότηση μητρώου πιθανών εκλεκτόρων για προαγωγές διδασκόντων. Η ακύρωση οφείλεται στο ότι στον νέο νόμο δεν προβλέπεται ΓΣΕΣ. Φαντάζομαι ότι θα προκύψουν πολλά παρόμοια προβλήματα στο μέλλον με διευκρινιστικές εγκυκλίους, γνωμοδοτήσεις νομικών συμβούλων, ενστάσεις, αναπομπές και ακυρώσεις εκλογών.

Είναι λυπηρό ότι ο νόμος, όσον αφορά τις εξελίξεις αλλά και τις εκλογές καθηγητών, κατέληξε τελικά στην μορφή που έχει σήμερα, μορφή που διαιωνίζει ουσιαστικά όλες τις παθογένειες του παρελθόντος.

Όταν είχα την αρμοδιότητα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και διαμόρφωνα το σχέδιο νόμου για τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ, είχα θέσει τρεις βασικές αρχές:

1. Να υπάρχουν εσωτερικά όργανα στα πανεπιστήμια που θα κρίνουν και θα ελέγχουν την ουσία των εκλογικών διαδικασιών και όχι απλά την παραβίαση ή μη τυπικών στοιχείων των διαδικασιών.
2. Ο νόμος να έχει τέτοια μορφή ώστε να γίνονται αξιοκρατικές κρίσεις, να ισχυροποιηθούν οι ουσιαστικοί εσωτερικοί ελεγκτικοί μηχανισμοί και να ελαχιστοποιηθούν οι δυνατότητες αδικιών που οδηγούν επιστήμονες να γίνονται νομικοί και να χρειάζεται να προσφεύγουν στο ΣτΕ ή σε άλλα όργανα για να δικαιωθούν όσοι πιστεύουν ότι αδικήθηκαν.
3. Το Υπουργείο Παιδείας να μην έχει καμιά εμπλοκή (ή ελάχιστη λόγω Συντάγματος) στις διαδικασίες αυτές.

Φοβάμαι ότι, με την μορφή που έχει πάρει σήμερα ο νόμος, καμιά από αυτές τις επιδιώξεις δεν έχει επιτευχθεί.

Είχα καταλήξει στις αρχές αυτές μετά από πολλές συναντήσεις και ανταλλαγές απόψεων που είχα με υπουργούς παιδείας άλλων χωρών και τουλάχιστον 20 πρυτάνεις και προέδρους συμβουλίων μεγάλων πανεπιστημίων του εξωτερικού στην Ευρώπη, την Αμερική και την Ασία.

Σε επόμενη ανάρτηση, θα καταγράψω την διαδικασία εκείνη που πιστεύω ότι είναι η καλύτερη, δικαιότερη και διασφαλίζει αξιολογικές και αντικειμενικές κρίσεις με checks and balances που να επηρεάζονται στο ελάχιστο από προσωπικές (φιλικές ή εχθρικές) σχέσεις. Ο λόγος που δεν ήθελα να μπει στον νόμο ήταν γιατί πίστευα -και εξακολουθώ να πιστεύω- ότι αυτά δεν πρέπει να αναφέρονται στον νόμο (γιατί τον κάνουν ευάλωτο σε νομικές αμφισβητήσεις), αλλά να είναι μέρος του κανονισμού των ιδίων των πανεπιστημίων.

ΥΓ. Η σημαντικότερη βέβαια αλλαγή για την οποία είμαι περήφανος, είναι αυτή που αφορά τα συμβούλια διοίκησης. Οσο και αν «νερώθηκε» το σχέδιο που είχα ετοιμάσει, τελικά εφαρμόστηκε σε όλα τα ιδρύματα. Η (καθολική) αντίδραση που είχα συναντήσει σε όλα τα επίπεδα ήταν με πρόσχημα ότι η ρύθμιση αυτή θα ήταν αντισυνταγματική. Φαίνεται ότι πλέον η σχετική επιχειρηματολογία εγκαταλείφθηκε.