Τα τοπικά κολλέγια, οι πανελλήνιες εξετάσεις, οι μετεγγραφές και η βάση του 10

Tweet

Επιτέλους, το τριήμερο μου δίνει λίγο χρόνο να αρχίσω να γράφω σκέψεις που συνδέονται με το πρόσφατο ταξίδι μου στην Καλιφόρνια και τις συζητήσεις που είχα εκεί.

Το πρώτο θέμα στο οποίο θα αναφερθώ είναι τα τοπικά κολλέγια (community colleges).

Τα τοπικά κολλέγια ξεκίνησαν το 1908. Συνολικά στις ΗΠΑ υπάρχουν περίπου 800. Η Καλιφόρνια είναι η πολιτεία με τα περισσότερα (110).

Το 2009 σπούδαζαν στα κολλέγια 2.89 εκ. φοιτητές (πλήρους και μερικής φοίτησης και αρκετοί που δεν επιδιώκουν να πάρουν εκπαιδευτικές μονάδες). Παρά τον εντυπωσιακό αυτό αριθμό φοιτητών, η ζήτηση εξακολουθεί να είναι μεγαλύτερη από την προσφορά θέσεων.

Τα τοπικά κολλέγια είναι ουσιαστικά "μεταβατικά" ιδρύματα. Η εισαγωγή σε αυτά γίνεται ελεύθερα. (Δεν υπάρχουν κανενός είδους εξετάσεις. Μπορεί να γραφτεί όποιος έχει τελειώσει την δευτεροβάθμια εκπαίδευση). Οι σπουδές είναι εξαμηνιαίες (π.χ. για οικοδόμους), μονοετείς, διετείς, ή τριετείς και όλα είναι δημόσια (δεν υπάρχουν ιδιωτικά). Στο τέλος, όλοι όσοι ολοκληρώνουν τις σπουδές τους αποκτούν τίτλο σπουδών. Σε αυτά εγγράφονται όχι μόνο νέοι απόφοιτοι Λυκείου αλλά και πολίτες οποιασδήποτε ηλικίας που θέλουν να αποκτήσουν κάποιες γνώσεις για να βελτιώσουν τα προσόντα τους (π.χ. να σπουδάσουν την χρήση υπολογιστών). Οι τελευταίοι επιλέγουν συνήθως βραδυνά μαθήματα.

Οσοι θέλουν να "μεταπηδήσουν" (transfer) σε πανεπιστήμια, πρέπει να συμπληρώσουν τον διετή κύκλο σπουδών. Ο τριετής κύκλος είναι για όσους θέλουν να σπουδάσουν νοσοκόμοι. (Οσοι από αυτούς θέλουν να αποκτήσουν πανεπιστημιακό τίτλο νοσηλευτή εγγράφονται σε πανεπιστήμια μετά το δεύτερο έτος σπουδών).

Το 1/3 περίπου των φοιτητών τα επιλέγουν για επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση.

Το πρώτο έτος σπουδών προσφέρει γενική εκπαίδευση (κάτι όπως το πρώτο έτος του πανεπιστημίου). Στο δεύτερο, όσοι θέλουν να μεταπηδήσουν στο πανεπιστήμιο, εξακολουθούν την γενική εκπαίδευση. Οσοι θέλουν να αποκτήσουν τεχνική εκπαίδευση επιλέγουν το αντικείμενο που επιθυμούν και εξειδικεύονται σε αυτό. Αυτό επιτρέπει στους νέους να αλλάξουν γνώμη χωρίς να χάσουν ένα πολύτιμο χρόνο σε φροντιστήρια.

Τα νέα προγράμματα σπουδών κάθε κολλεγίου εγκρίνονται σε πολιτειακό επίπεδο.Κάθε κολλέγιο ξεκινά ως ένα εκπαιδευτικό κέντρο. Αν η εξέλιξή του είναι καλή, μετατρέπεται σε πλήρες κολλέγιο.

Σε σχέση με την διοίκηση, υπάρχει ένα πολιτειακό board of trustees που επιλέγει τον πρύτανη που διευθύνει όλο το πολιτειακό σύστημα των κολλεγίων. Για κάθε κολλέγιο όμως υπάρχει τοπικό board of trustees που προσλαμβάνει τον πρόεδρο του συγκεκριμένου κολλεγίου. Υπάρχουν και περιφέρειες τοπικών κολλεγίων (Community College Districts) που έχουν περιφερειακό board of trustees.

Τα δίδακτρα είναι πολύ χαμηλά ($26/ανά μάθημα). Ηταν $20 πριν να ξεσπάσει η οικονομική κρίση. Είναι φανερό ότι τα δίδακτρα αυτά καλύπτουν πολύ μικρό μέρος του πραγματικού κόστους σπουδών. Η χρηματοδότηση από την πολιτεία γίνεται από ειδικό ποσοστό της φορολογίας των τοπικών ακινήτων και από πολιτειακούς πόρους.

Οι διδάσκοντες επιλέγονται τοπικά και πρέπει να έχουν τουλάχιστον πτυχίο Μάστερ. (Το Μάστερ δεν απαιτείται για όσους διδάσκουν τα απολύτως τεχνικά θέματα. Οι διδάσκοντες πλήρους απασχόλησης μπορούν να μονιμοποιηθούν μετά από κρίση. Οι διδάσκοντες μερικής απασχόλησης είναι προσωρινοί. Το 65-70% των διδασκόντων είναι πλήρους απασχόλησης. Συνήθως, είναι απόφοιτοι των πολιτειακών πανεπιστημίων (State Universities). Από εκεί συχνά προέρχονταικαι οι δάσκαλοι πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην Καλιφόρνια.

Τα κολλέγια αυτά τα επιλέγουν όσοι θέλουν να πάρουν επαγγελματική τεχνική εκπαίδευση και κατάρτιση, αλλά και όσοι επιθυμούν να συνεχίσουν στο πανεπιστήμιο αλλά δεν πέτυχαν στην πρώτη τους προσπάθεια.

Τα πανεπιστήμια απορροφούν ένα πολύ μεγάλο μέρος των αποφοίτων των κολλεγίων αυτών. Είναι εντυπωσιακό ότι περισσότεροι από το 1/3 των φοιτητών του πανεπιστημίου του Berkeley είναι απόφοιτοι των κολλεγίων! Το ποσοστό αυτών που εγγράφονται στα πολιτειακά πανεπιστήμια (California State Universities) κυμαίνεται από 40-50%! Αυτή την στιγμή το 70% των προπτυχιακών φοιτητών στην Καλιφόρνια φοιτούν σε τοπικά κολλέγια (το αντίστοιχο ποσοστό σε όλη την Αμερική είναι 40%).

Η διαδρομή τοπικό κολλέγιο-πανεπιστήμιο είναι και μια από τις χαρακτηριστικότερες εκφάνσεις της κινητικότητας μεταξύ βαθμίδων της εκπαίδευσης στις ΗΠΑ.

Από τις 120 περίπου εκπαιδευτικές μονάδες που απαιτούνται για την απόκτηση του πτυχίου Bachelor στο πανεπιστήμιο, ένα μεγάλο ποσοστό προέρχεται από μεταφορά των εκπαιδευτικών μονάδων που αποκτήθηκαν στα τοπικά κολλέγια. Ετσι, και τίποτα δεν πηγαίνει χαμένο αλλά και τα πανεπιστήμια απαλλάσσονται από ένα μεγάλο μέρος εισαγωγικών σπουδών που γίνονται στα κολλέγια.

Ενας από τους λόγους που τα τοπικά κολλέγια είναι τόσο σημαντικά είναι ότι στοιχίζει στην πολιτεία πολύ λιγότερο να πειραματιστεί με ένα νέο τοπικό κολλέγιο παρά με ένα πανεπιστήμιο (η διαφορά μεγέθους των απαιτούμενων επενδύσεων είναι τεράστια). Τα τοπικά κολλέγια είναι αποκλειστικά εκπαιδευτικές μονάδες (και όχι ερευνητικές.

Δεν είναι τυχαίο ότι τα τοπικά κολλέγια έχουν τον μεγαλύτερο ρυθμό ανάπτυξης από οποιονδήποτε άλλο εκπαιδευτικό τομέα στην Αμερική. Είναι ο τομέας εκπαίδευσης που προσαρμόζεται ταχύτερα στις ανάγκες της κοινωνίας.

Η κυβέρνηση Ομπάμα δίνει την μεγαλύτερη έμφαση στην εκπαιδευτική της πολιτική σε αυτά και ο ίδιος ο Ομπάμα μιλά πολύ συχνά για αυτά και έχει διαμορφώσει σχέδιο ενίσχυσής τους.

Δεν είναι επίσης τυχαίο ότι ο τομέας των τοπικών κολλεγίων υπέστη τις μικρότερες περικοπές (8%) από οποιονδήποτε άλλο τομέα της εκπαίδευσης.

Είναι πολλές πλέον οι χώρες που μελετούν με ενδιαφέρον το μοντέλο των τοπικών κολλεγίων. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει δείξει η Κίνα. (Λίγες μέρες πριν από μένα είχαν κάνει αντίστοιχη επίσκεψη στην Καλιφόρνια Κινέζοι υπουργοί). Τοπικά κολλέγια υπάρχουν και στον Καναδά και την Αυστραλία.

Με την (μακρά) αυτή ανάρτηση εξήγησα το πρώτο μόνο μέρος του τίτλου της. Θα συνεχίσω για να εξηγήσω γιατί τα τοπικά κολλέγια μπορούν να αποτελέσουν την ουσιαστική λύση για πολλά από τα δευτερογενή, όπως τα έχω χαρακτηρίσει, προβλήματα του εκπαιδευτκού μας συστήματος που αναφέρονται στον τίτλο. Αυτός είναι και ο λόγος που επιμένω ότι προβλήματα που δημιουργήθηκαν με πρόχειρες αποφάσεις που εξυπηρετούσαν επικοινωνιακές πολιτικές ανάγκες δεν πρέπει να "επιλυθούν" με τον ίδιο τρόπο.

ΥΓ. Θα πρέπει ίσως να υπενθυμίσω σε όσους παρακολουθούν τα εκπαιδευτικά πράγματα ότι η δημιουργία τέτοιων εκπαιδευτικών μονάδων είχε προταθεί επί υπουργίας Γ. Παπανδρέου το 1995 στην αναθεώρηση του συντάγματος. (Μια περίληψη βρίσκεται εδώ). Αν αυτό είχε γίνει από τότε πολλά από τα σημερινά προβλήματα πιθανόν δεν θα υπήρχαν.