Monday, March 30, 2009

Η Ημερήσια Διάταξη του Συμβουλίου Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης του ΕΣΥΠ

Παρέλειψα να αναρτήσω την ημερήσια διάταξη της συνεδρίασης του συμβουλίου πανεπιστημιακής εκπαίδευσης του ΕΣΥΠ.
Οπως σημείωσα και στην τοποθέτησή μου στην συνεδρίαση, αναρωτιέμαι ποιό από αυτά τα θέματα απασχολούν σήμερα την κοινωνία.
Αλλη μια ένδειξη της έντονης εσωστρέφειας που χαρακτηρίζει τα πανεπιστήμιά μας, αλλά και την ηγεσία του ΥΠΕΠΘ.


Θέματα πριν την ημερήσια διάταξη

1. Ανακοινώσεις – ενημέρωση

Α) Θέματα από προηγούμενη συνεδρίαση που έχουν αποσταλεί σε επιστημονική επιτροπή και αναμένεται η εισήγηση για να συζητηθούν σε επόμενη συνεδρίαση

α) Πρόταση για την επαγγελματική κατοχύρωση των πτυχιούχων του Τμήματος Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης του ΕΚΠΑ

β) Πρόταση του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων καθώς και του Τμήματος Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστήμιου Θεσσαλίας για τη μετονομασία της κατεύθυνσης Αρχαιολογίας του ενιαίου πτυχίου τους σε κατεύθυνση Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης

γ) Πρόταση για τον καθορισμό κατευθύνσεων του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης

δ) Πρόταση για τον καθορισμό κατευθύνσεων των Τμημάτων α) Φιλολογίας και β) Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης

Β) Νέα θέματα προς το ΣΑΠΕ που έχουν αποσταλεί σε επιστημονική επιτροπή και αναμένεται η εισήγηση για να συζητηθούν σε επόμενη συνεδρίαση

α) Πρόταση για την επαγγελματική κατοχύρωση των πτυχιούχων των Τμημάτων Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης και του Δ.Π.Θράκης

β) Πρόταση για την επαγγελματική κατοχύρωση των πτυχιούχων του Τμήματος Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου του Αιγαίου

γ) Πρόταση για την επαγγελματική κατοχύρωση των πτυχιούχων του Τμήματος Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου

2. ΄Εγκριση ημερήσιας διάταξης

Β. Θέματα ημερήσιας διάταξης

1. Πρόταση για τη μετονομασία του Τμήματος Ηλεκτρονικών Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Πολυτεχνείου Κρήτης σε Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών

(Συνημμένα η πρόταση του Ιδρύματος και η εισήγηση της επιστημονικής επιτροπής)

2. Πρόταση για την επαγγελματική κατοχύρωση των πτυχιούχων του Τμήματος Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων με έδρα το Αγρίνιο

(Συνημμένα η πρόταση του Ιδρύματος και η εισήγηση της επιστημονικής επιτροπής)

3. Πρόταση ίδρυσης Πολυτεχνικής Σχολής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, με υπαγωγή σε αυτήν τριών Τμημάτων

(Συνημμένα η πρόταση του Ιδρύματος)

4. Πρόταση κατάτμησης της Γεωπονικής Σχολής του ΑΠΘ και ίδρυση Γεωπονικής Σχολής, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθ. 6, παρ. 6 του Ν. 1268/82

(Συνημμένα η πρόταση του Ιδρύματος)

5. Πρόταση για την κατάτμηση του Τμήματος Ιταλικής και Ισπανικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΕΚΠΑ

(Συνημμένα η πρόταση του Ιδρύματος)

6. Πρόταση για τη μετονομασία του Τμήματος Αρχειονομίας και Βιβλιοθηκονομίας του Ιονίου Πανεπιστημίου σε Τμήμα Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας και Μουσειολογίας

(Συνημμένα η πρόταση του Ιδρύματος)

7. Πρόταση για τη μετονομασία του Τμήματος Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, Τηλεπικοινωνιών και Δικτύων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας σε Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών

(Συνημμένα η πρόταση του Ιδρύματος και η εισήγηση της επιστημονικής επιτροπής)

8. Πρόταση για τον καθορισμό κατευθύνσεων στο Τμήμα Πλαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

(Συνημμένα η πρόταση του Ιδρύματος)

9. Πρόταση για την κατάργηση κατευθύνσεων στο Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών

(Συνημμένα η πρόταση του Ιδρύματος)

Η τοποθέτησή μου στο Συμβούλιο Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης στο ΕΣΥΠ

Στην σημερινή (30/3) συνεδρίαση του Συμβουλίου αναφέρθηκα σε 7 σημεία που νομίζω ότι αποτελούν κρίσιμες παραμέτρους για μια ουσιαστική πολιτική τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Τα 7 αυτά θέματα είναι:

1. Η πλήρης αυτοτέλεια των πανεπιστημίων

2. Το τρίπτυχο: Αξιοκρατία, Κοινωνική Λογοδοσία και Διαφάνεια

3. Η αξιολόγηση από διεθνή οργανισμό της λειτουργίας του Υπουργείου Παιδείας.

4. Η αποδοχή της Διαφορετικότητας/Ποικιλομορφίας (diversity) και η απόρριψη της πλήρους και ισοπεδωτικής ομοιομορφίας (Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η βάση του 10)

5. Η άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων μέσω της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης.

6. Η υιοθέτηση μετρήσιμων στόχων η υλοποίηση των οποίων θα επιβεβαιώνεται με αξιόπιστα στοιχεία

7. Η χρηματοδότηση του φοιτητή η οποία θα πηγαίνει στο πανεπιστήμιο που επιλέγει (ή θα τον επιλέγει)

το πλήρες κείμενο της τοθέτησής μου που εξηγεί περισσότερο καθένα από αυτά τα σημεία είναι εδώ.

Sunday, March 29, 2009

Η Ζάκυνθος και η Χιλή


Ο Κ. Καραμανλής ισχυρίζεται ότι τα οικονομικά προβλήματα της χώρας οφείλονται στην διεθνή οικονομική κρίση. Ο Γ. Παπανδρέου υποστηρίζει ότι αιτία τους είναι η κυβερνητική πολιτική.

Ας υποθέσουμε ότι ο ισχυρισμός του Κ. Καραμανλή είναι ο σωστός. Τι θα έκανε στην περίπτωση αυτή ένας υπεύθυνος ηγέτης; Θα προσπαθούσε να αντιληφθεί την πολυπλοκότητα αυτής της διεθνούς οικονομικής κρίσης για να να πάρει τα καλύτερα μέτρα.

Και όμως: Ο ΚΚ επιλέγει να συναντά τον ένα μετά τον άλλο διεθυντές εφημερίδων στους οποίους "εμπιστεύεται" ότι κουράστηκε και θα αποχωρήσει. Οταν το επικοινωνιακό τρυκ δεν αποδίδει, επισκέπτεται την Ζάκυνθο για να "εξηγήσει" ότι είναι μάχιμος.

Τις ίδιες μέρες ο Γ. Παπανδρέου πηγαίνει στην άλλη άκρη της γής και συναντάται με μερικές από τις σημαντικότερες ηγετικές φυσιογνωμίες του πλανήτη (Biden, Brown, Lula, Bachelet, Zapatero), για να συζητήσουν την πολιτική αντιμετώπιση της διεθνούς κρίσης. Τρεις από αυτούς θα συμμετέχουν και στην συνάντηση των G20. Η συνάντηση αυτή χαρακτηρίζεται από τα διεθνή πρακτορεία ως προθέρμανση της συνάντησης των G20.
Και δεν αρκείται σ' αυτό. Αμέσως μετά, συναντάται στην ΝΥ με τον J. Stiglitz και την επιτροπή κορυφαίων επιστημόνων από όλο τον κόσμο που ο ίδιος διαμόρφωσε για να ακούσει τις επιστημονικές αναλύσεις για την κρίση αυτή.

Φοβάμαι ότι το πρόβλημα της χώρας δεν είναι ούτε η διεθνής κρίση ούτε η πολιτική της κυβέρνησης. Το πρόβλημα είναι η νοοτροπία του πρωθυπουργού.

Αναρωτιέμαι ποιόν μπορεί να εμπιστεύεται περισσότερο ο Ελληνας πολίτης για να οδηγήσει την χώρα στην νέα και δύσκολη εποχή.

Saturday, March 28, 2009

Ο Συνασπισμός και το ΕΣΥΠ

Στην ιστορική αναδρομή για το ΕΣΥΠ, ανέσυρα και την θέση του ΣΥΝ το 1999.
Παραθέτω στην συνέχεια, το δελτίο τύπου που εξέδωσε ο ΣΥΝ μετά την συνάντησή μου με τον τότε πρόεδρό του Ν. Κωνσταντόπουλο.

Ιανουάριος 1999 Συνάντηση ΣΥΝ μετον Πρόεδρο του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας

Ο Πρόεδρος του Συνασπισμού Ν. Κωνσταντόπουλος και οι Π.Κουναλάκης, βουλευτής και Α.Φλαμπουράρης, μέλος της Π.Γ. συναντήθηκαν σήμερα με τον Πρόεδρο του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας κ. Πανάρετο.

Μετά το τέλος της συνάντησης, ο Πρόεδρος του ΣΥΝ δήλωσε:

"Eίναι σκληρή η αλήθεια ότι η Παιδεία έχει γίνει πειραματόζωο στα χέρια κυβερνήσεων και υπουργών, με αποτέλεσμα ατελείωτες σειρές σπουδαστών και μαθητών να ζουν τραυματικά έναν πολιτικό, θεσμικό και εκπαιδευτικό τραγέλαφο.

Το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας ως θεσμός ανεξάρτητης αρχής, μπορούσε και έπρεπε να έχει ενεργοποιηθεί προκειμένου να εξασφαλίσει τον απαραίτητο κοινωνικό και εκπαιδευτικό διάλογο. Επιβάλλεται, με δεδομένη την αναστάτωση και την κρίση που υπάρχει στην Παιδεία, να συγκληθεί προκειμένου να κάνει όλη αυτή την απαραίτητη κοινωνική, πολιτική και εκπαιδευτική προεργασία, ώστε να υπάρξουν αλλαγές και διορθώσεις με αξιοπιστία και με συναίνεση κοινωνική. Είναι πολιτικά παράλογο η κυβέρνηση να μην αξιοποιεί ανεξάρτητους υφιστάμενους θεσμούς. Είναι πολιτικά προκλητικό να τους εχθρεύεται και να επιδιώκει και τη διάλυσή τους, επικαλούμενη μάλιστα στρεψόδικους νομικισμούς, οι οποίοι δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένας στερεότυπος αναχρονισμός.

Ο ΣΥΝ είχε ζητήσει επιμόνως την σύγκληση του ΕΣΥΠ. Από τα τέλη Νοεμβρίου έχουμε υποβάλει αίτηση στη Βουλή για προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση που θα γίνει τελικά στις 11 Ιανουαρίου. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης του νομοσχεδίου στη Βουλή είχαμε καταθέσει σειρά προτάσεων βελτιωτικών και διορθωτικών οι οποίες δεν εισακούστηκαν. Στη συνέχεια επίσης καταθέσαμε πλήρη πρόταση για αλλαγές και διορθώσεις, η οποία επίσης δεν έγινε αποδεκτή από το Υπουργείο. Εμείς έχουμε ζητήσει την αναστολή της εφαρμογής του νόμου για να υπάρξουν οι αναγκαίες μεταβολές και διορθώσεις, επισημαίνοντας ότι σε καμιά περίπτωση αυτή η αναστολή της εφαρμογής του νόμου δεν πρέπει να μας οδηγήσει στο παρελθόν, στην προηγούμενη κατάσταση. Με αυτή την έννοια, η σύγκληση του ΕΣΥΠ είναι χρήσιμη και αναγκαία. Εμείς θα μετάσχουμε και θα ζητήσουμε για μια ακόμη φορά, να εγκαταλείψει η κυβέρνηση αυτόν τον πολιτικό παραλογισμό. Δεν νομίζω ότι υπάρχει πουθενά αλλού, σε καμιά χώρα του κόσμου τέτοιο φαινόμενο, όπου η κυβέρνηση να επιδιώκει τη διάλυση υφιστάμενων ανεξάρτητων θεσμών".

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ο κ. Αρσένης, πριν από λίγες μέρες στη Βουλή, είχε αρνηθεί την σύγκληση του ΕΣΥΠ και ουσιαστικά είχε αρνηθεί και το ίδιο το Συμβούλιο. Ποια είναι η άποψή σας;

"Το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας είναι ανεξάρτητος θεσμός. Δεν είναι επιτροπή υφισταμένη στα πλαίσια του Υπουργείου Παιδείας. Είναι, λοιπόν, αδιανόητο να επιδιώκεται η διάλυση ενός θεσμού, ο οποίος είναι και ο μόνος ικανός τούτη την ώρα να εξασφαλίσει την κοινωνική, πολιτική και εκπαιδευτική προεργασία, ώστε πραγματικά με δημιουργικό τρόπο να βγούμε από την πόλωση και την αντιπαράθεση, που τελικά βλάπτει πάνω απ� όλα την Παιδεία και τα παιδιά, δηλαδή όλους και τον τόπο".

Το Γραφείο Τύπου του Συνασπισμού


Σήμερα, οι πολιτικές επιδιώξεις του ΣΥΝ υπό την νέα ηγεσία του, το οδηγούν σε πολιτικές ερμηνείες για την συμμετοχή του ΠΑΣΟΚ στον διάλογο του ΕΣΥΠ που είναι αυθαίρετες και επικοινωνιακές. Ξεπερνούν δε με προχειρότητα την πρόταση για μετατροπή του ΕΣΥΠ σε ανεξάρτητη αρχή, στην σημασία της οποίας είχε στηριχθεί όλη η επιχειρηματολογία του Ν. Κωνσταντόπουλου και η συμμετοχή του ΣΥΝ στο ΕΣΥΠ πριν 10 χρόνια.

Ιδού η αποτίμηση της πρώτης συνεδρίασης του ΕΣΥΠ από τον ΣΥΝ.

Προγαμιαίο συμβόλαιο Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ "έγραψε" η πρώτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Ο υπουργός Παιδείας εμφανίστηκε στο Συμβούλιο για να εορτάσει την "πολιτική βάση που υπάρχει" μεταξύ Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ, επισημαίνοντας ότι έχουν διαμορφωθεί "οι αναγκαίες ουσιαστικές συγκλίσεις" και πλέον "αποτελεί ρεαλιστική προοπτική η ευρύτατη πολιτική και κοινωνική συναίνεση". Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ, καθηγητής Γ. Πανάρετος, που είναι ένας εκ των στενότερων συνεργατών του Γ. Παπανδρέου, κάλεσε τον υπουργό Παιδείας να βοηθήσει ώστε να παραμείνει το ΠΑΣΟΚ "μέχρι τέλους", καθώς "η επιθυμία", όπως δήλωσε, "του προέδρου του Κινήματος δεν αρκεί από μόνη της" για να ολοκληρωθεί προφανώς αισίως η πρόβα νυφικού. Παρ' ότι ο κ. Πανάρετος διατύπωσε (και με ιστορική τεκμηρίωση, καθώς διετέλεσε γ.γ. του υπουργείου Παιδείας επί Γ. Παπανδρέου), "έντονες αμφιβολίες για την ειλικρίνεια των κυβερνητικών προθέσεων", εξήγησε την παρουσία του ΠΑΣΟΚ στον διάλογο λέγοντας ότι "δεν έχουμε την πολυτέλεια να αρνηθούμε. Πρέπει να εκμεταλλευτούμε κάθε ευκαιρία διαλόγου, ανεξάρτητα από τις προθέσεις". Οι προϋποθέσεις καλής πίστης που έθεσε στον υπουργό Παιδείας (να γίνει το ΕΣΥΠ Ανεξάρτητη Αρχή και να συμμετάσχει η Ν.Δ. στο διάλογο που θα κάνει το ΠΑΣΟΚ ως κυβέρνηση) ακούστηκαν μάλλον ως "ξεκάρφωμα". Άλλωστε, ο ίδιος ο κ. Πανάρετος παραδέχτηκε ότι η δεύτερη έχει απαντηθεί θετικά από τον υπουργό στη συνεδρίαση της Πολιτικής Επιτροπής.

Η Αλέκα Παπαρήγα και το ΕΣΥΠ

Επειδή η ιστορία είναι χρήσιμη για την κατανόηση των γεγονότων, ανέσυρα από το αρχείο μου την (αρνητική) απαντητική επιστολή της Αλέκας Παπαρήγα στην πρόσκληση που είχα αποστείλει για συνεδρίαση του ΕΣΥΠ (Δεκέμβρης 1998).
Είχα εκτιμήσει τότε την μακρά τεκμηρίωση της άποψης που εξέφραζε. Που έδειχνε σεβασμό στον "συνομιλητή". Την ίδια εντύπωση είχα αποκομίσει στις συναντήσεις που είχα μαζί της για θέματα παιδείας. Ο διάλογος μπορεί να είναι ουσιαστικός ακόμα και όταν η διαφωνία μπορεί να είναι πλήρης.
Δεν είναι νομίζω τυχαίο ότι η Α. Παπαρήγα είναι τόσα χρόνια ΓΓ του ΚΚΕ.

Είναι φανερό ότι οι απόψεις μου για την παιδεία διαφέρουν σημαντικά από αυτές της Α. Παπαρήγα. Αναγνωρίζω όμως ότι οι θέσεις που εκφράζει το ΚΚΕ έχουν συνέχεια και δεν είναι αποτέλεσμα επικοινωνιακών επιλογών.


Προς τον Πρόεδρο

του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας

κ. Ιωάννη Πανάρετο

Κύριε Πρόεδρε,

Οπως γνωρίζετε, το ΚΚΕ είναι ριζικά αντίθετο στις ρυθμίσεις που προωθεί η κυβέρνηση στα ζητήματα της παιδείας. Τόσο μέσα στη Βουλή, καθώς και με άλλες δημόσιες παρεμβάσεις του, επανειλημμένα έχει καταθέσει τις απόψεις και τις προτάσεις του.

Το ΚΚΕ δεν αποκλείει εξ ορισμού το διάλογο. Οταν αυτός γίνεται με πραγματικούς όρους, στην κατάλληλη στιγμή, έγκαιρα το Κόμμα μας παίρνει μέρος και εξαντλεί κάθε δυνατότητα να επιδράσει θετικά σε αποφάσεις. Σήμερα στην πρώτη γραμμή δεν είναι ο διάλογος, αλλά οι συγκεκριμένες, αποφασισμένες επιλογές της κυβέρνησης. Με την έννοια αυτή, έτσι όπως προβάλλεται το θέμα του διαλόγου, αποτελεί αποπροσανατολισμό και παραπλάνηση.

Εκτιμάμε ότι η πολιτική της κυβέρνησης στην παιδεία είναι μια βαθιά ταξική επιλογή.

Το βασικό, το κυρίαρχο πολιτικό στοιχείο είναι ότι με βάση τις υποδείξεις του ΟΟΣΑ, της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της Λευκής Βίβλου για την παιδεία η κυβέρνηση προσαρμόζει και υποτάσσει την εκπαίδευση των νέων, του λαού μας, στις σύγχρονες απαιτήσεις των μονοπωλίων, στην "ευελιξία της αγοράς εργασίας" στις νέες εργασιακές σχέσεις. Στόχος είναι η διαμόρφωση και συμμόρφωση του "απασχολήσιμου" πλέον "ανθρώπινου δυναμικού" στο φαύλο κύκλο, διά βίου, της απόλυσης - κατάρτισης - απόλυσης, χωρίς απαιτήσεις και δικαιώματα.

Ετσι, π.χ., μέσα από το νέο πυκνό πλέγμα εξεταστικών φίλτρων, οδηγεί βίαια ένα ακόμη μεγαλύτερο μέρος μαθητών έξω από το Λύκειο, διευρύνοντας έτσι τη διαρροή από τη βασική μόρφωση, που ήδη σημειώνεται από τις προηγούμενες βαθμίδες. Αυτό αποτελεί ήδη μια βαθιά ταξική πολιτική επιλογή. Η ενίσχυση παραπέρα του ταξικού επιλεκτικού ρόλου του Λυκείου αποσκοπεί στην ανάδειξη της στενής υποβαθμισμένης τεχνικοεπαγγελματικής κατάρτισης, στα ΤΕΕ και στα ιδιωτικά ΙΕΚ, σε αναγκαστική "μορφωτική" διέξοδο για την πλειοψηφία, ιδιαίτερα των αδύνατων οικονομικά και κοινωνικά μαθητών. Στα ΤΕΕ, ιδρύματα που προβάλλονται σαν αναγκαία φυσική διέξοδος σε "όσους δεν παίρνουν τα γράμματα" και μέχρι στιγμής λειτουργούν χωρίς βιβλία, εργαστήρια, καθηγητές και προγράμματα και στη συνέχεια στα ΙΕΚ, θα εξοικειώνονται οι νέοι μέσα από τη μαθητεία στις απαιτήσεις της "αγοράς", στην εκμετάλλευση και στην υποταγή.

Στην ίδια κατεύθυνση κινείται, σ' ένα δεύτερο επίπεδο και η διατυμπανιζόμενη ως "διεύρυνση" της Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης - ουσιαστικά υποβάθμισής της - με σπουδές στενής κατάρτισης (ΠΣΕ, νέα τμήματα, κύκλοι σπουδών, πιστωτικές μονάδες) για σπουδές και πτυχία χωρίς αντίκρισμα για τους περισσότερους.

Η πριμοδότηση των Ιδιωτικών ΙΕΚ, η καθιέρωση διδάκτρων στην Προσχολική Αγωγή και στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, η έμμεση αναγνώριση Ιδιωτικών ΑΕΙ, ανοίγουν νέο δρόμο για τη σταδιακή και τελικά πλήρη κατάργηση της δωρεάν εκπαίδευσης, υλοποιώντας έτσι τις υποδείξεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης για "παροχή υπηρεσιών παιδείας σ' ανταποδοτική βάση"".

Τα νέα μέτρα της κυβέρνησης ήδη οδηγούν στην παραπέρα ανάπτυξη της παραπαιδείας (φροντιστήρια, ξένες γλώσσες, επαγγελματική εκπαίδευση κλπ.) οξύνοντας τα προβλήματα και τα αδιέξοδα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι, η λαϊκή οικογένεια. Γι' αυτό κατανοούν και συμπαραστέκονται στον αγώνα των παιδιών τους, επειδή συνειδητοποιούν ότι "δεν πάει άλλο" μ' αυτή την πολιτική, η οποία υψώνει νέους φραγμούς στη μόρφωση και στη ζωή τους.

Το ΚΚΕ εκτιμά ότι οι σημερινές ανάγκες για περισσότερη, ουσιαστική και ολόπλευρη μόρφωση του νέου ανθρώπου, για την ανάπτυξη της προσωπικότητάς του, ώστε να είναι κυρίαρχος της ζωής του, δεν αντιμετωπίζονται με την ανακύκλωση γνωστών από το παρελθόν αποτυχημένων μέτρων. Πολύ περισσότερο δεν αντιμετωπίζονται με την ένταση των ταξικών φραγμών, αλλά ούτε και με την αναμονή και τη χρηματοδότηση από τις Βρυξέλλες. Η χώρα μας έχει την πολύτιμη εμπειρία της "χρηματοδότησης" της αγροτικής οικονομίας, που οδήγησε στο ξεκλήρισμα των αγροτών. Εχει την πείρα της σταθερής συρρίκνωσης και υποβάθμισης της παραγωγικής της βάσης.

Το ΚΚΕ εκτιμά ότι οι σύγχρονες ανάγκες των εργαζομένων, των νέων, της κοινωνίας απαιτούν άλλα, ριζικά μέτρα. Τη γενναία αύξηση των δαπανών για την παιδεία. Την κατάργηση της ιδιωτικής και της έμμεσης ιδιωτικοποίησης της Δημόσιας Εκπαίδευσης. Απαιτούν την ποσοτική και ποιοτική ενίσχυση της Βασικής - Γενικής Εκπαίδευσης με την καθιέρωση ενιαίου 12χρονου, βασικού, υποχρεωτικού σχολείου, σαν απαραίτητο υπόβαθρο όχι μόνο των πανεπιστημιακών σπουδών, αλλά και της όποιας επαγγελματικής εκπαίδευσης θα χρειαστεί ή θα θελήσει ν' αποκτήσει κανείς στη διάρκεια της ζωής του. Σχολείου για όλους, χωρίς ταξικές, φυλετικές, γεωγραφικές και άλλες διακρίσεις, χωρίς τον ξεπερασμένο ιστορικά διαχωρισμό σε Δημοτικό - Γυμνάσιο - Λύκειο.

Ενα ενιαίο 12χρονο σχολείο με νέα προγράμματα και βιβλία που - μέσα από τη θεωρία, αλλά και με την πράξη - θα συμβάλλουν στην πιο γενική επιστημονική θεώρηση της φυσικής και κοινωνικής πραγματικότητας, μορφώνοντας έτσι ανθρώπους με συνείδηση, όχι ατομιστική, αλλά "κοινωνική", "ανταγωνιστική" στην πνευματική και υλική εκμετάλλευση των λαϊκών στρωμάτων. Ανθρώπους που θα συνειδητοποιούν τη θέση τους στην κοινωνία και θα συντονίζουν το βήμα τους με την πραγματική νομοτέλεια της ιστορίας, για μια καλύτερη, ανώτερη κοινωνία".

Κύριε Πρόεδρε,

Πραγματική ανάγκη σήμερα της νεολαίας, του Λαού μας δεν είναι η κοινωνία του "απασχολήσιμου", υποταγμένου στη μοίρα του, χωρίς δικαιώματα, ανθρώπου. Ούτε οι σύγχρονες μορφωτικές ανάγκες τους σήμερα συμβιβάζονται με την επιχειρούμενη Παιδεία του "καταρτίσιμου - απασχολήσιμου" στο όνομα της ψευδεπίγραφης παγκοσμιοποίησης. Θεωρούμε ότι ο αγώνας για τη μόρφωση είναι αναπόσπαστο κομμάτι του αγώνα για το μεροκάματο, για το δικαίωμα σε εργασία με δικαιώματα, στην υγεία και τόσα άλλα λαϊκά δικαιώματα, που σήμερα θυσιάζονται στο βωμό του ανταγωνισμού των πολυεθνικών, στους δείχτες της ΟΝΕ, στο αντιλαϊκό μονόδρομο της Ευρωπαϊκής Ενωσης που ακολουθεί η κυβέρνηση.

Πεποίθησή μας είναι ότι η κρίση που μαστίζει χρόνια τώρα τα εκπαιδευτικά μας πράγματα, η οποία σήμερα οξύνεται και ουσιαστικά απομακρύνει τους μαθητές από το σχολείο και τη γνώση, που αγχώνει τους γονείς και τα δίνουν όλα, όσοι μπορούν, για ένα αβέβαιο μέλλον, σε μεγάλο βαθμό εδώ έχουν τη ρίζα τους.

Γιατί τα προβλήματα - που και σήμερα προκύπτουν και ζητάνε λύση - δεν εκφράζουν απλά ένα στενό εκπαιδευτικό πρόβλημα, αλλά ένα βαθύ ταξικό - πολιτικό ζήτημα για το οποίο πρέπει να πάρουμε θέση. Ουσιαστικά πρόκειται, για το τι άνθρωπο και τι κοινωνία θέλουμε να φτιάξουμε. Οπως είναι φυσικό και καταλαβαίνουμε, στο θέμα αυτό όχι μόνο δεν υπάρχει κοινή αντίληψη και συναίνεση μέσα στην ταξική εκμεταλλευτική κοινωνία μας, αλλά αποτελεί σοβαρό ζήτημα πολιτικο-ιδεολογικής σύγκρουσης και αντιπαράθεσης, ανάμεσα σε κοινωνικές τάξεις - ομάδες και πολιτικά κόμματα.

Το ζήτημα, όσο μας αφορά, δεν είναι, όπως ισχυρίζεται ο πρωθυπουργός, ότι δεν υπάρχουν άλλες προτάσεις για φιλολαϊκή διέξοδο στα αδιέξοδα της μόρφωσης και της ζωής των νέων κυρίως ανθρώπων. Πολιτικές και προτάσεις υπάρχουν. Οι αγώνες της νεολαίας ήδη προβάλλουν αρκετές. Διέξοδος υπάρχει, μόνο που βρίσκεται σ' άλλη κατεύθυνση από το βασικό προσανατολισμό, το μονόδρομο της κυβέρνησης, που επιδειχτικά τις αγνοεί, σαν να μην υπάρχουν. Συνεπώς η κρίση και τα αδιέξοδα στην παιδεία δε θεωρούμε, όπως αρκετοί προβάλλουν, ότι οφείλονται στην έλλειψη εθνικής συναίνεσης, διακομματικής συνεννόησης, κυρίως στην έλλειψη θεσμών, οργάνων, συμβουλευτικών φορέων και επιτροπών".

Εμείς στη Βουλή εναντιωθήκαμε, όπως γνωρίζετε, όταν προωθήθηκε η σύσταση του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας (ΕΣΥΠ). Γιατί στόχος του ήταν, όπως προκύπτει από το σχετικό νόμο, να διεκπεραιώνει βασικές επιλογές της κυβερνητικής πολιτικής, προσδίδοντας άλλοθι και επίφαση, δήθεν κοινωνικής συναίνεσης και συμμετοχής. Η εκκωφαντική σιωπή του, 3 χρόνια τώρα από τη σύστασή του, μ' ευθύνη της κυβέρνησης, επιβεβαιώνει τη χειραγώγησή του από την κάθε φορά κυβερνητική σκοπιμότητα, τον εξαρτημένο ρόλο του, όπως γινόταν και στο παρελθόν με την τύχη αντίστοιχων οργάνων που προϋπήρχαν και καταργήθηκαν. Μέσα από τη Βουλή και παρά τα ασφυχτικά όρια της υποβαθμισμένης λειτουργίας της, αλλά και έξω απ' αυτήν, υπεύθυνα και κατ' επανάληψη κατατίθενται οι απόψεις μας. Αντικειμενικά γίνεται διάλογος, άσχετα αν η κυβέρνηση δε θέλει να τον αφουγκραστεί ή επιλέγει ό,τι τη βολεύει.

Επειδή δεν πάσχουμε από την κατάθεση προτάσεων, επειδή έχουμε βασικές αντιρρήσεις με την όλη δομή, λειτουργία και αποστολή του ΕΣΥΠ, και επειδή δε συμμεριζόμαστε την άποψη ότι μπορεί να δοθεί διέξοδο από το ΕΣΥΠ, σ' αυτή τη φάση του αγώνα, γι' αυτό δεν παίρνουμε μέρος σ' αυτό, χωρίς να παύουμε να δημοσιοποιούμε υπεύθυνα τις απόψεις μας.

Πιστεύουμε, λοιπόν, ότι το πρόβλημα της Παιδείας, της μόρφωσης είναι κατ' εξοχήν ένα κοινωνικό, πολιτικό ζήτημα. Η αντιμετώπισή του σήμερα δεν μπορεί να καθορίζεται από την "ιδιωτική επιχειρηματική πρωτοβουλία", την "αγορά της", των μονοδρόμων της που προβάλλουν οι φιλολογικοί και πολιτικοί εκπρόσωποί της.

Ούτε μπορεί η λύση του ν' αποτελεί υπόθεση και ευθύνη μόνο κάποιων ειδικών, αλλά χρειάζεται να γίνει υπόθεση της πάλης όλων όσοι θίγονται, κυρίως της εργατικής τάξης, των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, όλου του λαού και της νεολαίας, του συντονισμένου αγώνα τους, ενός ευρύτερου Λαϊκού Μετώπου πάλης και εξουσίας, που θα σφραγίζει σε όφελός τους τις κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις.

Σ' αυτή την προσπάθεια χρειάζεται να συγκεντρώσουμε παραπέρα την προσοχή μας, γιατί αυτός ο δρόμος είναι ο μόνος ρεαλιστικός, είναι ο μόνος δρόμος που μπορεί να φέρει ουσιαστικές καταχτήσεις. Γιατί τα δικαιώματα στη μόρφωση και τη ζωή της νεολαίας και του Λαού μας, γνωρίζουμε όλοι καλά, πως ποτέ δε χαρίστηκαν, αλλά καταχτήθηκαν με αγώνες".

Friday, March 27, 2009

Η σημερινή συνεδρίαση του ΕΣΥΠ

Στην σημερινή συνεδρίαση δεν δόθηκαν απαντήσεις στα θέματα που είχα θέσει στην επιστολή μου.
Εγιναν γενικές τοποθετήσεις, χωρίς να γίνει συζήτηση επί των θεμάτων της ημερήσιας διάταξης.
Γενική όμως ηταν η εκτίμηση ότι η συζήτηση πρέπει να γίνει σε ένα πλαίσιο αναφοράς με καθορισμένους στόχους και τεκμηρίωση.
Αποφασίστηκε να ζητηθούν από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο και το Κέντρο Εκπαιδευτικής Ερευνας και να δοθούν στα μέλη του Συμβουλίου πριν την επόμενη συνεδρίαση, τα διαθέσιμα στοιχεία και οι γνώμες που έχει κατά καιρούς εκφέρει για το Λύκειο.
Οι τοποθετήσεις μου είναι εδώ και εδώ.

Thursday, March 26, 2009

Η Ημερήσια Διάταξη του ΕΣΥΠ (ΣΠΔΕ)

Η συνεδρίαση του Συμβουλίου Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης εχει οριστεί για τις 27/3/09. Η πρόσκληση εστάλη στις 24/3/09.
Δεν έχει σταλεί υποστηρικτικό υλικό για κανένα από τα θέματα.

Οι απόψεις μου για το θέμα έχουν διατυπωθεί στην από 19/3/09 επιστολή μου προς τον πρόεδρο του Συμβουλίου.

Δημοσιοποίησα την επιστολή μου αφού έλαβα την ΗΔ.

Η μελέτη των δύο κειμένων δείχνει την υφιστάμενη διαφορά αντιλήψεων.

Ημερήσια Διάταξη

Θέματα προς συζήτηση :

Α. Αναμόρφωση Λυκείου
1. Αξιολόγηση επίδοσης μαθητών
2. Αξιοποίηση Βιβλιοθηκών και Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας
3. Ανασχεδιασμός Αναλυτικού Προγράμματος
4. Σχολικά βιβλία
5. Σχολικός χρόνος
6.Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών για τις ανάγκες του Λυκείου

Β. Σύστημα Επιλογής των υποψηφίων για τα ΑΕΙ / ΤΕΙ
1. Επιλογή υποψηφίων μετά το Απολυτήριο τού Λυκείου
2. Πιθανά συστήματα

Γ. Χρονικός ορίζοντας εφαρμογής και κόστος των προτεινομένων

Δ. Συζήτηση για αναμόρφωση των Αναλυτικών Προγραμμάτων στην Υποχρεωτική Εκπαίδευση (Δημοτικό- Γυμνάσιο).

Wednesday, March 25, 2009

Τελετή παράδοσης-παραλαβής;

Η εικόνα της αποχώρησης των Γ. Παπανδρέου και Κ. Καραμανλή από την Μητρόπολη σήμερα θύμιζε τη τελετή της ορκωμοσίας του Μ. Ομπάμα και της αποχώρησης Μπους.
Μια πολιτισμένη και σεμνή τελετή παράδοσης-παραλαβής...

Tuesday, March 24, 2009

Επιστολή προς τον Πρόεδρο του ΕΣΥΠ

Καθηγητή Γ. Μπαμπινιώτη,
Πρόεδρο του Συμβουλίου Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας
19 Μαρτίου 2009

Κοιν:
1.Καθηγητή Θ. Βερέμη,
Πρόεδρο Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας
2. Γραφείο Προέδρου του ΠΑΣΟΚ

Αγαπητέ κ. Πρόεδρε,

Σε συνέχεια των απόψεων που διετύπωσα στην πρώτη συνεδρίαση του Συμβουλίου και εν όψει της επόμενης συνεδρίασης του οργάνου και για την αποδοτική λειτουργία του, θα ήθελα να επισημάνω τα εξής:

Θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμο να γνωστοποιηθούν γραπτά και επισήμως στα μέλη του Συμβουλίου πριν από την συνεδρίαση, οι στόχοι τους οποίους η κυβέρνηση θεωρεί ότι θα πρέπεινα επιδιώκουν οι όποιες αλλαγές συζητηθούν. Αυτό θα επιτρέψει στα μέλη του Συμβουλίου να προετοιμασθούν ώστε η συζήτηση στην επόμενη συνεδρίαση να είναι ουσιαστική. Θεωρώ ότι η διαμόρφωση συναίνεσης για τους στόχους θα επιτρέψει στην συνέχεια την ανταλλαγή απόψεων στο Συμβούλιο για τα προβλήματα του σχολείου που θα πρέπει να μας απασχολήσουν.

Θα σας παρακαλούσα επίσης, πριν από την επόμενη συνεδρίαση -αν αυτό είναι εφικτό, να εξασφαλίσετε την απάντηση της κυβέρνησης στο αίτημα του προέδρου του ΠΑΣΟΚ για μετατροπή του ΕΣΥΠ σε ανεξάρτητη αρχή.

Τέλος θα παρακαλούσα όπως, στην ημερήσια διάταξη της επόμενης συνεδρίασης –εφ΄ όσον συμφωνείτε, περιληφθούν τα παρακάτω θέματα που έθεσα και στην πρώτη συνεδρίαση.

-Αξιοκρατικές διαδικασίες επιλογής των στελεχών της εκπαίδευσης
-Επιβράβευση των εκπαιδευτικών που διακρίνονται στην εκτέλεση των καθηκόντων τους.
-Διαμόρφωση των συνθηκών βελτίωσης της ποιότητας και της εικόνας του εκπαιδευτικού μας συστήματος σε σχέση με τις διεθνείς αξιολογήσεις στις οποίες συμμετέχουμε και στις οποίες συνεισφέρουμε οικονομικά ως χώρα (αξιολογήσεις του ΟΟΣΑ, διεθνείς συγκριτικοί δείκτες ποιότητας

Στην περίπτωση που προτίθεσθε να συζητηθεί στο Συμβούλιο το σύστημα πρόσβασης στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση, θα ήταν χρήσιμο να ζητηθεί από το ΥΠΕΠΘ μια αναλυτική παρουσίαση των συστημάτων πρόσβασης που εφαρμόζονται σήμερα στις διάφορες χώρες της ΕΕ και τις ΗΠΑ με τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματά τους αλλά και τους εκπαιδευτικούς στόχους των συστημάτων αυτών. Αυτό θα βοηθήσει, ώστε η σχετική συζήτηση στο Συμβούλιο να είναι ουσιαστική και αποτελεσματική.

Τέλος, θα ήταν χρήσιμο να δοθούν στα μέλη του Συμβουλίου οι προτάσεις των κομμάτων για το σχολείο. (Αντιλαμβάνομαι ότι έχετε ήδη στην διάθεση σας την σχετική πρόταση του ΠΑΣΟΚ). Αυτό θα μας επιτρέψει να εντοπίσουμε ενδεχόμενα σημεία σύγκλισης απόψεων. Με τον τρόπο αυτό θα διαμορφωθούν οι συνθήκες ώστε να οδηγηθούμε σε συμπεράσματα και προτάσεις ευρύτερης αποδοχής που έχουν ελπίδα να εφαρμοστούν ώστε και ο διάλογος στο Συμβούλιο να είναι χρήσιμος και ουσιαστικός.

Είμαι στην διάθεσή σας για τις όποιες αναγκαίες διευκρινήσεις.

Θα σας παρακαλούσα όπως το παρόν κοινοποιηθεί στα μέλη του Συμβουλίου.

Monday, March 23, 2009

Ο Ομπάμα και το Αφγανιστάν

Πολλοί αναλυτές είχαν εκφράσει έντονες επιφυλάξεις για την θέση που είχε εκφράσει προεκλογικά ο Ομπάμα για μεγαλύτερη εμπλοκή στο Αφγανιστάν.

Με ικανοποίηση διαβάζω σήμερα ότι υπάρχει μια αλλαγή τακτικής. Σε συνέντευξή του δήλωσε ότι θα πρέπει να υπάρχει και μια "στρατηγική εξόδου".

Η αλλαγή πολιτικής των ΗΠΑ στην περιοχή όμως είναι ευρύτερη. Ο ειδικός απεσταλμένος στην περιοχή Richard Holbrooke, αποκήρυξε την προηγούμενη τακτική των ΗΠΑ (των δύο πολιτικών απέναντι σε Αφγανιστάν και Πακιστάν) και διατύπωσε την άποψη ότι πρέπει να διαμορφωθεί ενιαία πολιτική για τις δύο χώρες.

Sunday, March 22, 2009

Η ομιλία μου στο ΕΣΥΠ

Μερικά σημεία της ομιλίας μου στο ΕΣΥΠ (Το πλήρες κείμενο της ομιλίας μου βρίσκεται εδώ).
---
(Για την ειλικρίνεια προθέσεων)
Θα ήθελα να παρακαλέσω κ. Υπουργέ, να δείξετε ότι τουλάχιστον σας προβληματίζουν οι προτάσεις που έχει καταθέσει διαχρονικά ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Και δεν αναφέρομαι σε όλες τις προτάσεις, θα αναφερθώ σε δύο που είναι όμως σημαντικές. Η πρώτη πρόταση αφορά αυτό το όργανο και είναι η πρότασή του στη Βουλή για να μετατραπεί το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας σε Ανεξάρτητη Αρχή. Μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει καμία απάντηση ούτε από τον Πρωθυπουργό, ούτε από την Κυβέρνηση, ούτε από εσάς. Αν θα θέλατε, θα μπορούσα να κάνω μια παύση ενός λεπτού για να τοποθετηθείτε ή αν φυσικά δεν θέλετε, μπορείτε αυτό να το κάνετε αργότερα.
(Μικρή παύση)
Θα ήταν όμως μία ένδειξη ότι σας απασχολεί η άποψη του συνομιλητή σας. Μπορεί να την απορρίψετε, αλλά να εξηγήσετε: “την απορρίπτω γι’ αυτόν τον λόγο”.
---
Υπάρχει και ένα άλλο θέμα, το οποίο επίσης αποτελεί ένα στοιχείο προβληματισμού. Όταν συζητείτο πριν από δύο χρόνια ο νόμος της Κυβέρνησης για τα πανεπιστήμια, ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ προέβη σε μία πρωτοφανή για τα πολιτικά δεδομένα ενέργεια: Παρακολούθησε την συζήτηση στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων, κάτι που ποτέ μέχρι τότε δεν είχε κάνει αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Εκεί, κατέθεσε μία συγκεκριμένη πρόταση για τον τρόπο αντιμετώπισης των προβλημάτων των πανεπιστημίων.Η πρόταση αυτή (την έχω εδώ και μπορώ να σας την δώσω, μπορώ να την καταθέσω και στα πρακτικά), ήταν μία πρόταση πέντε άρθρων για νόμο για τα πανεπιστήμια, η οποία είχε ως κύρια αρχή της την ανάγκη της λειτουργίας των πανεπιστημίων με ένα τρόπο αυτοτελές, αυτοδύναμο σε σχέση με την πολιτεία. Και ως δεύτερο πυλώνα του είχε την αξιολόγηση των πανεπιστημίων σε σχέση με τις προτάσεις και με τις συμφωνίες που τα πανεπιστήμια θα είχαν κάνει με την κυβέρνηση. Η Υπουργός Παιδείας τότε δεν διάβασε καν το κείμενο. Το αγνόησε. Είπε ότι πρόκειται για ένα πρόχειρο κείμενο, μία πρόχειρη σκέψη. Αυτό δεν νομίζω ότι είναι ένδειξη ότι οι απόψεις της άλλης πλευράς, όποια και να είναι αυτή η άλλη πλευρά, λαμβάνονται υπόψη σοβαρά. Αγνοήθηκε.
Αγνοήθηκε μάλιστα τότε πλήρως από την Κυβέρνηση ακόμα και όταν, όπως είναι φανερό, απέτυχε πλήρως, ή σχεδόν πλήρως, ο νόμος που η κυβέρνηση τότε ψήφισε.
Θα παρακαλούσα, λοιπόν, τουλάχιστον στο πνεύμα της πολιτικής αβροφροσύνης, να εξετάσετε αυτές τις προτάσεις, ώστε να αισθανθεί κανείς ότι ο διάλογος αφορά τουλάχιστον την μελέτη των απόψεων και των προτάσεων που υποβάλλει μία άλλη πλευρά, δεν θα πω ιδιαίτερα εάν αυτή η πλευρά είναι η αξιωματική αντιπολίτευση.
---
Μια άλλη διάσταση που θα ήθελα να δώσω στον διάλογο που ξεκινά σήμερα στο Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας είναι η ανάγκη συμφωνίας ή τουλάχιστον συναντίληψης για συγκεκριμένες γενικότερες πολιτικές -όχι για επιμέρους θέματα. Δεν είναι το πρόβλημα κατά τη γνώμη μου της εκπαίδευσης το εάν τα εξεταζόμενα μαθήματα για εισαγωγή στο πανεπιστήμιο θα είναι τρία ή πέντε. Το θέμα αυτό απασχολεί την κοινωνία και βέβαια πρέπει να αντιμετωπιστεί, αλλά υπάρχει ένα μεγαλύτερο και ουσιαστικότερο πρόβλημα: τι θέλουμε από τα πανεπιστήμια, τι θέλουμε από τα σχολεία.
---
Αναφέρθηκα ιδιαίτερα στην ανάγκη συναντίληψης των προβλημάτων, γιατί πιστεύω -και η εμπειρία μου έχει δείξει στα όσα χρόνια ασχολούμαι με τα εκπαιδευτικά θέματα- ότι ένα από τα προβλήματα που έχουμε ως χώρα είναι ότι αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα, ή νομίζουμε ότι μπορούμε να τα λύσουμε, με νομικές προσεγγίσεις, ενώ πρόκειται για βαθύτατα προβλήματα της κοινωνίας που δεν λύνονται με νόμους. Τα αποτέλεσμα βέβαια το βλέπουμε στην συνέχεια όταν οι νόμοι αυτοί είτε δεν εφαρμόζονται είτε αποτυγχάνουν στην εφαρμογή τους.
---
Μια άλλη έκφανση του προβλήματος του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος, είναι αυτό της ομοιομορφίας. Δεν είμαστε πχ κ. Υπουργέ όλοι οι καθηγητές ίδιοι. Πολλοί από τους καθηγητές που υποχρεώνομαι να αποδεχθώ στην κλήρωση για την συμπλήρωση εκλεκτορικών σωμάτων στο Τμήμα μου στο πλαίσιο της ομοιομορφίας δεν θα είχαν εκλεγεί ούτε Λέκτορες με τα κριτήρια που έχουμε υιοθετήσει.
---
Αυτό, λοιπόν, είναι μία άλλη διάσταση την οποία θα ήταν χρήσιμο να λάβει υπόψη της η πολιτική ηγεσία στον διάλογο. Η έμφαση στην διαφοροποίηση σε όλη την κλίμακα του εκπαιδευτικού συστήματος με βάση την ποιότητα και την αξιοκρατία είναι ένα σημαντικό στοιχείο που μπορεί να προκύψει απ’ αυτόν τον διάλογο, εάν βέβαια συμφωνούμε σ’ αυτό.
---
Και για να μην μακρηγορήσω θα ήθελα να κάνω μια αναφορά στην ημερήσια διάταξη. Τι εκφράζει αυτή η ημερήσια διάταξη; Εκφράζει το Υπουργείο Παιδείας; Εκφράζει το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας; Εκφράζει το τμήμα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης; Εκφράζει προσωπικά τον κ. Βερέμη; Εκφράζει προσωπικά τον κ. Μπαμπινιώτη;
---
Εύχομαι και ελπίζω να διαμορφωθούν οι προϋποθέσεις εκείνες υπό τις οποίες το ΠΑΣΟΚ τουλάχιστον θα μπορέσει να παραμείνει στον διάλογο αυτό μέχρι το τέλος και με εποικοδομητικό τρόπο. Γιατί θα ήθελα να γίνει αντιληπτό ότι ένα κόμμα -και μάλιστα ένα μεγάλο κόμμα- δεν μπορεί απλώς να εκφράζει την επιθυμία του Προέδρου του για διάλογο. Ένα μεγάλο κόμμα -και οι πολίτες που το ψηφίζουν- θέλει να βλέπει αποτελέσματα. Και θα σας παρακαλούσα να βοηθήσετε, ώστε και το ΠΑΣΟΚ να παραμείνει στον διάλογο και αποτελέσματα να υπάρξουν.

Saturday, March 21, 2009

Το ΣτΕ και το περιβάλλον

Η απόφαση του ΣτΕ για την λεγόμενη "ανάπλαση" του Ελαιώνα και το γήπεδο του Παναθηναικού, δημιουργησε ένα νέο κύκλο συζητήσεων για τα όρια των αποφάσεων του ΣτΕ, όταν αυτές έρχονται σε αντίθεση με την εκπεφρασμένη "λαική βούληση". Η απάντηση του αντιπροέδρου του ΣτΕ σε δημοσιογράφο προ ημερών για το θέμα ήταν ιδαίτερα χρήσιμη.

Το επιχείρημα των "επιχειρηματιών" και των φίλων τους είναι ότι η λαική βούληση στην συγκεκριμένη περίπτωση εκφράστηκε με την ψήφιση του σχετικού "Νόμου Σουφλιά", από την συντριπτική πλειοψηφία της Βουλής (δηλαδή ΠΑΣΟΚ και ΝΔ). Μήπως όμως δεν ήταν παρόμοιες οι πλειοψηφίες που ψήφισαν με προχειρότητα τις συνταγματικές (!) διατάξεις για τον βασικό μέτοχο και το ασυμβίβαστο της βουλευτικής ιδιότητας και σε λίγο χρόνο τις ανακάλεσαν με επίσης μεγάλες πλειοψηφίες; Δεν εξέφραζε την λαική βούληση της πλειοψηφίας και το "δημοψήφισμα" για τις ταυτότητες; (Ηταν και πάλι το ΣτΕ τότε που έσωσε την κατάσταση).

Πολλοί υποστηρίζουν ότι το μόνο αξιόπιστο σύστημα στην χώρα είναι αυτό των πανελληνίων εξετάσεων. Εγώ θεωρώ την λειτουργία του ΣτΕ (και ξέρω καλά το σύστημα των πανελληνίων).

Το ΣτΕ είναι από τους λίγους θεσμούς στην Ελλάδα που λειτουργούν με αξιοκρατία. Ας το αφήσουν στην ησυχία του.

Thursday, March 19, 2009

Οι νόμοι και η συνέπεια του Υπουργού Παιδείας

Σε προχθεσινή του συνέντευξη ο Υπουργός Παιδείας αναφέρθηκε στο πανεπιστημιακό άσυλο λέγοντας ότι υπάρχει νόμος που πρέπει να εφαρμόζεται.

Στην συνέχεια, αναφέρθηκε στους νόμους για την αξιολόγηση και για τα κολλέγια. Για την αξιολόγηση είπε ότι δεν μπορεί να γίνει αξιολόγηση αν δεν υπάρχει επιμόρφωση. Για την εφαρμογή του νόμου για τα κολλέγια είπε ότι δεν είναι στις προτεραιότητές του!

Στην πολιτικά επικοινωνία, άριστα. Στην συνέπεια, μηδέν.

Wednesday, March 18, 2009

Ο Obama, οι ευθύνες και οι Ελληνες Πρωθυπουργοί

Παρακολούθησα χθες αργά το βράδυ (ώρα Ελλάδος) την εντυπωσιακή ομιλία του Obama στην Costa Mesa της Καλιφόρνιας.

Ξεκίνησα να παρακολουθώ χωρίς ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Σταδιακά, μου τράβηξε πλήρως την προσοχή. Την παρακολούθησα ολόκληρη, ακόμα και τις ερωτήσεις και απαντήσεις που ακολούθησαν. Και εκτιμώ ότι αυτό δεν συνέβη μόνο με μένα. Το CNN ξεκίνησε να δώσει μόνο κάποια στιγμιότυπα και κάθε φορά που έδειχνε ότι θα σταματούσε, επανερχόταν σε απ' ευθείας σύνδεση.

Ηταν μια εξαιρετική και -κυρίως πειστική- ομιλία. Που δείχνει πώς ένας ηγέτης επικοινωνεί με τον λαό και την σημασία που έχει να είναι ειλικρινής μαζί του.

Μου έκανε ιδαίτερη εντύπωση η ανάληψη ευθυνών για διάφορα προβλήματα, όπως π.χ. για τις μεγάλες εταιρίες και τράπεζες που έχουν εξαπατήσει τους πολίτες.

Εκανα μια μελαγχολική σύγκριση με την λογική των Ελλήνων πρωθυπουργών τα τελευταία 13 χρόνια (όποιος έχει στοιχεία να τα πάει στην δικαιοσύνη). Λες και οι πολίτες είναι Σέρλοκ Χολμς και εκλέγουν την κυβέρνησή τους για να ασχολείται με τις εκδηλώσεις.

Την συνιστώ ανεπιφύλακτα. Και ως video και ως κείμενο. Υπάρχει σε πολλά sites π.χ. εδώ.

Sunday, March 15, 2009

Echoes of Plato today

Ενα ενδιαφέρον άρθρο στους Financial Times

Echoes of Plato today
By Harry Eyres
Published: March 14 2009 01:10 | Last updated: March 14 2009 01:10

I have just been giving a talk about Plato at the Aldeburgh Literary Festival – or rather engaging in a Platonic dialogue with Irene Noel-Baker, the only translator I know who has ever dared to render the great poet-banisher into verse. This has meant going back to one
of those texts that repay endless rereading; I always expect to be surprised by The Republic (despite, or because of, being the author of a small book on the subject), but this time I am amazed by its relevance to our particular dark and uncertain time, as if it had been
written not in 380BC but the day before yesterday.

The bit that grabs me is the section on democracy in the entertaining description of a downward, vicious spiral of corrupt societies. I suppose everyone knows that Plato had a low opinion of democracy. But usually this is the cue for thoughtful consideration to be replaced by
righteous indignation. How could anyone prefer the cruel, militaristic, apartheid and philistine regime of ancient Sparta to the rich democracy of Athens, celebrated in the noble words of Pericles’ funeral oration and adorned with works of art and architecture (the Parthenon, the statues, the black figure vases) that still draw the crowds?

But if you go back to the words themselves, written with a playfulness and grace that have eluded most readers and nearly all translators, you find much food for thought, or arguments that should not be dismissed out of hand.

First of all, Socrates, the main speaker in The Republic, does not deny the attractions of democracy. If constitutions were goods on sale in a shop, everyone would choose democracy – it is like a coat of many colours compared to a suit of sombre grey. “There is liberty, and lots
of freedom of speech, and the individual is free to do as she or he likes.”

This sounds pretty good. But might excessive liberty end up enslaving us, both our minds and our societies, rather than setting us free?

To explain how this could happen, Socrates starts with finance.
Democracy evolves from oligarchy, the system in which wealth is what counts. “The [oligarchic] Rulers, who are in power because they have amassed so much wealth, do not want to prohibit by law the extravagance of the young, and stop them from wasting their money and ruining themselves. Their intention is to make loans to such imprudent people or by buying up their property to hope to increase their own wealth and influence ... The moneymakers continue to inject the toxic sting of their loans wherever they can, and to ask for high rates of interest, with the result that the city becomes full of lazy drones and paupers.” Has any better diagnosis of the origins of the credit crunch been written recently?

Democracy fosters all sorts of unnecessary desires and appetites. We end up getting addicted to these desires and appetites, and so, as Plato says, “the likely outcome of excessive freedom is only slavery in the individual and in the society”.

Then, even more ominously: “Probably then tyranny develops out of no other constitution than democracy – from the very heights of liberty, I take it, to extreme and savage servitude.” Words that could have been inscribed on the grave of the Weimar Republic. Democracy is “a
wonderfully pleasant way of carrying on in the short term”, as Socrates puts it. But chronic short-termism could be its fatal flaw.
Politicians have to pander to electors; weak government is the result, in which tough decisions are endlessly put off. Plato would have been darkly amused by our attempts to deal with climate change, as short-term decisions to build runways trump long-term attempts to curb emissions, or carbon trading schemes turn into perverse incentives to pollute.

But it is not only as a stern critic of democracy that we want to celebrate Plato. Somehow, The Republic is always turned into a gloomy tract or something like a government white paper. One aspect that gets left out is love. No doubt Plato speaks about love with still greater freedom, playfulness and humour in The Symposium and in Phaedrus. But there is still a lot of love in The Republic.

Socrates famously concluded that there will only be justice in the city when philosophers rule, or “when those now called kings and potentates be imbued with a sufficient measure of hilosophy”. But what does he mean by a philosopher? A philosopher is first of all a kind of lover, someone who loves wisdom, that is to say a joyful, insatiable polymath, not a dry and dusty specialist.

Love is what sets the whole thing going – the passionate and excited love of inquiry that prolongs a short walk down to Piraeus into one of the great thought-adventures in human history. I happen to disagree with Plato on democracy – not that his criticisms are without weight, but that they are outweighed by the criticisms to be levelled against the other systems he apparently preferred.

But returning to this most thought-provoking of all books written in the West is always a tonic and refreshment to the mind – like going back to the music of JS Bach. As Emerson said: “He points and quibbles; and by and by comes a sentence that moves the sea and land.”

harry.eyres@ft.com

Friday, March 13, 2009

Ανεξάρτητη Αρχή για την Παιδεία

Μια ενδιαφέρουσα προσέγγιση για τους λόγους που είναι αναγκαία η μετατροπή του ΕΣΥΠ σε ανεξάρτητη αρχή, από τον Φοίβο Καρζή.

Πέμπτη 12 Μαρτίου – και τώρα που είναι της μόδας η «συναίνεση», ας δούμε μήπως και υπάρχει κάποιο πεδίο όπου η λέξη να μην είναι εντελώς κενή περιεχομένου, να μην είναι μόνο εκλογικό παιχνίδι, να μπορεί να προσφέρει μια κάποια διέξοδο.

Υπάρχει βέβαια στην ημερήσια διάταξη η συναίνεση των αταίριαστων. Οι συναντήσεις αρχίζουν να θυμίζουν τα μήτινγκ των εν διαστάσει συζύγων στα δικηγορικά γραφεία – «να τα βρούμε για τα παιδιά…» Ο Καραμανλής βλέπει κάθε τόσο τη Ντόρα στο Μαξίμου και τα ραντεβού γίνονται σε καλό κλίμα. Άριστο… Ο Γιώργος κάλεσε το Σημίτη στο γραφείο του στη Βουλή να τα πούνε σαν δυο καλοί, παλιοί φίλοι. Η πρόσκληση είναι για είσοδο από την πόρτα, γιατί την τελευταία φορά είχε βγει από το παράθυρο. Αλλά αυτά ήταν πριν από έναν αιώνα, που είναι στην πολιτική οι εννιά μήνες. Και Αλαβάνος-Τσίπρας τα έλεγαν με τον Κουβέλη πριν επιβεβαιωθεί η ιδιαιτερότητα του Συνασπισμού: σε όλα τα άλλα κόμματα η γκρίνια και η φαγωμάρα έρχεται με τη φτώχεια, όταν μειώνεται η εκλογική επιρροή τους. Στο ΣΥΝ είναι αλλεργικοί στις ψήφους. Όταν έρχονται πολλές, κάνουν ό,τι μπορούν για να τις διώξουν. Το εγχείρημα στέφεται ήδη από επιτυχία…

Αλλά αυτές οι συναινέσεις αφήνουν παγερά αδιάφορους τους πολίτες, στο βαθμό που ακόμη δεν έχουν πολιτική ουσία, δεν μεταφράζονται σε πρωτοβουλίες με αντίκρυσμα μέτρα ή προοπτική αντιμετώπισης της κρίσης, εξόδου της χώρας από το βαθύ αδιέξοδο που όλοι διαπιστώνουν.

Η άλλη, η διακομματική συναίνεση, είναι τέτοια ώστε οι προδιαγραφές της να ταιριάζουν μόνον στον κ. Καρατζαφέρη. Η έκθεση ιδεών που παρουσίασε ο κ. Καραμανλής για την οικονομία δεν προσφέρεται βέβαια για κάτι καλύτερο. Ο διάλογος όμως που βρίσκεται σε εξέλιξη για την Παιδεία είναι διαφορετική υπόθεση. Εδώ χωράνε συμφωνίες αρχών και μια κοινή δράση για λίγα, αυτονόητα αλλά πολύ σημαντικά που χρειάζεται να προχωρήσουν αμέσως στην εκπαίδευση, από κορυφής μέχρις ονύχων, από το νηπιαγωγείο έως το πανεπιστήμιο. Και υπάρχει και μια πρόταση στο τραπέζι – προέρχεται από το ΠΑΣΟΚ σε αυτή τη φάση, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα. Υπάρχει μια πρόταση που είναι λυδία λίθος για την ειλικρίνεια των προθέσεων της συναίνεσης, για το κατά πόσον οι θιασώτες και κήρυκές της είναι διατεθειμένοι να ανταλλάξουν λίγη από την εξουσία που κατέχουν και νέμονται, ώστε να προχωρήσουν –χωρίς πολιτικό κόστος μάλιστα- οι προφανώς αναγκαίες μεταρρυθμίσεις.


Ο ιδρυτικός νόμος του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας, που διεξάγει το διάλογο, προβλέπει την μετεξέλιξή του σε ανεξάρτητη αρχή. Αυτό δεν φοβούνται κυβερνήσεις και κόμματα – ορισμένα, όπως το ΠΑΣΟΚ, με πικρή πείρα κόστους – πώς, δηλαδή, θα αντέξουν τις αντιδράσεις; Ιδού λοιπόν. Μια ανεξάρτητη αρχή για την Παιδεία και εφαρμογή της συνταγματικά κατοχυρωμένης αυτοτέλειας των Πανεπιστημίων. Αυτό βέβαια προϋποθέτει ότι ο κ. Σπηλιωτόπουλος και οι διάδοχοί του θα έχουν μικρότερο μερίδιο στην πίττα και οι αποφάσεις δεν θα πρέπει να σαπίζουν στα συρτάρια τους, συχνά δεν θα χρειάζεται καν να συμφωνούν οι ίδιοι. Δεν θα ταλαιπωρούνται από την ευθύνη για την έκδοση ενός σχολικού βιβλίου, αλλά δεν θα μπορούν να κάνουν και ψηφοθηρία αποσύροντάς το.
--

Η αξιολόγηση των Πανεπιστημίων

Στην προχθεσινή συνεδρίαση του ΕΣΥΠ, συνομίλησα με μέλος της επιτροπής που έχει την ευθύνη της αξιολόγησης.

Μου είπε το εξής εντυπωσιακό: Οι διαδικασίες αξιολόγησης έχουν σταματήσει γιατί δεν υπάρχουν χρήματα! (Δεν έχει υπάρξει πρόβλεψη για χρηματοδότηση της εξωτερικής αξιολόγησης -που είναι βέβαια και η σημαντικότερη- στους προυπολογισμούς του ΕΠΕΑΕΚ!).

Αν υπάρχει τέτοια προχειρότητα (δεν φαντάζομαι να υπάρχουν άλλοι λόγοι) σε ένα τόσο σοβαρό θέμα, κεντρικό θέμα της κυβερνητικής πολιτικής στην παιδεία, πώς είναι δυνατόν να εμπιστευθεί κανείς τις όποιες εξαγγελίες της κυβέρνησης;

Thursday, March 12, 2009

Το ΠΑΣΟΚ και η Ολυμπιακή

Παρακολουθώ με ενδιαφέρον τις τοποθετήσεις των στελεχών του ΠΑΣΟΚ για την διαπραγμάτευση πώλησης της Ολυμπιακής. Είναι σαφές ότι υπάρχει αμηχανία.
Μέχρι την Παρασκευή γινόταν αναφορά στις προϋποθέσεις που έθετε το ΠΑΣΟΚ για ιδιωτικοποίηση (με αποκκλίσεις όσο αφορά τον όρο για διασφάλιση των κανόνων υγιούς ανταγωνισμού που όμως διορθώθηκαν).
Μετά την ανακοίνωση της κατ' αρχήν συμφωνίας οι τοποθετήσεις εξακολουθούν να μην είναι σαφείς. Από τα στελέχη που τοποθετούνται, τίθενται ερωτήματα για τους επί μέρους όρους της συμφωνίας. Οι επιφυλάξεις αυτές φαίνονται -κατ' αρχήν- εύλογες. Εκτιμώ όμως ότι αφού η συμφωνία υπόκειται στην έγκριση των οργάνων της ΕΕ, οι επιφυλάξεις αυτές θα διασκεδαστούν.

Πιστεύω ότι ένα κόμμα που βρίσκεται στα πρόθυρα της εξουσίας έχει υποχρέωση απέναντι στους πολίτες να τοποθετείται με σαφήνεια στα μεγάλα θέματα που απασχολούν την χώρα. Και η πώληση της Ολυμπιακής είναι ένα από αυτά.

Η δική μου άποψη είναι ότι η πώληση αυτή είναι συμφέρουσα για την χώρα. Και είναι ό,τι για την Ολυμπιακή και τους πολίτες. Γιατί θα διασφαλίσει την ύπαρξη δύο υγιών ανταγωνιστικών δυναμικών ιδιωτικών αεροπορικών εταιριών προς το συμφέρον των καταναλωτών και της οικονομίας. Κάτι που λείπει από την χώρα μας, από την αρχή της δεκαετίας του 90 όταν υιοθετήθηκε πλήρως η ελεύθερη οικονομία. Με τους εθνικούς προμηθευτές, τους εθνικούς εργολάβους τους εθνικούς εκδότες, τους εθνικούς γαλατάδες και τις απ' ευθείας αναθέσεις έργων.

Η εξασφάλιση των κανόνων αυτών είναι (ένα ακόμα) από τα ζητούμενα της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ.

(το κείμενο αυτό είχε αναρτηθεί στις 8/3/09)

Οι θέσεις μου στο ΕΣΥΠ

Θα προσπαθήσω να αναρτήσω την πλήρη τοποθέτησή μου στην χθεσινή συνεδρίαση του ΕΣΥΠ (όταν μου δοθεί από την γραμματεία).

Μια παράγραφος της σημερινής Kαθημερινής όμως συνοψίζει ικανοποιητικά την ουσία όσων είπα.

...«Εύχομαι να διαμορφωθούν οι συνθήκες ώστε το ΠΑΣΟΚ να παραμείνει» ήταν η φράση με την οποία έκλεισε την ομιλία του ο κ. Γιάννης Πανάρετος, πρώην πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας (ΕΣΥΠ) και συνεργάτης του κ. Γ. Παπανδρέου από την εποχή που ο τελευταίος ήταν υπουργός Παιδείας. Ο κ. Πανάρετος ζήτησε να γίνει διάλογος ουσίας και όχι προσχηματικός. Επίσης, είπε ότι θα έπρεπε να υπάρξει υπερκομματική συμφωνία για αξιοκρατία στα στελέχη της εκπαίδευσης, κάτι στο οποίο υπερθεμάτισε ο πρόεδρος του ΕΣΥΠ, κ. Θάνος Βερέμης.

Και μια σημείωση για την "πρόχειρη" δημοσιογραφία άλλης εφημερίδας.
Αποδίδει σε μένα την παρακάτω φράση που, όπως σημείωσα στην χθεσινή μου ανάρτηση, την χρησημοποίησα μεν αλλά δεν είναι δική μου αλλά του Ι. Βαρβιτσιώτη.

....Και μεταξύ των εκπροσώπων των κομμάτων, όμως, δεν ήταν λίγες οι δηκτικές παρατηρήσεις. Εντονες αμφιβολίες για την ειλικρίνεια των προθέσεων της κυβέρνησης σχετικά με τα αποτελέσματα του διαλόγου εξέφρασε ο εκπρόσωπος του ΠαΣοΚ στον διάλογο κ. Γ. Πανάρετος και δήλωσε ότι «τα κρούσματα του διαλόγου έχουν αυξηθεί τον τελευταίο καιρό, ιδιαίτερα από υπουργούς της κυβέρνησης που δεν θέλουν να πάρουν αποφάσεις σε δύσκολα θέματα».

Wednesday, March 11, 2009

Ο διάλογος για την παιδεία και ο Ιωαν. Βαρβιτσιώτης

Η δυσπιστία για την ειλικρίνεια της κυβέρνησης όσον αφορά τον διάλογο για την παιδεία είναι γενικευμένη. Και δεν περιορίζεται στην αντιπολίτευση. Χαρακτηριστικό είναι το παρακάτω απόσπασμα από άρθρο του πρώην Υπουργού Παιδείας της ΕΡΕ Ιωαν. Βαρβιτσιώτη, επικεφαλής της ομάδας ευρωβουλευτών της ΝΔ, καιΠροέδρου του Ινστιτούτου Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής.
Παρ' όλα αυτά, όπως ανέφερα και στην σημερινή τοποθέτησή μου στην συνεδρίαση του ΕΣΥΠ, δεν έχουμε την πολυτέλεια να αποδεχθούμε ακόμα και το προφανές. Πρέπει να εκμεταλευθούμε κάθε ευκαιρία διαλόγου, ανεξάρτητα από τις προθέσεις της κυβέρνησης.


Σήμερα έχει ξεκινήσει ένας καινούριος κύκλος διαλόγου. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο διάλογος αποτελεί την πεμπτουσία της Δημοκρατίας. Ο διάλογος όμως πρέπει να καταλήγει σε ορισμένα σαφή συμπεράσματα, τα οποία στη συνέχεια να μεταβάλλονται σε πράξη. Τον τελευταίο όμως καιρό παρατηρώ ότι έχουν αυξηθεί τα "κρούσματα" διαλόγου. Διάλογος για την παιδεία, διάλογος για τους λιθάνθρακες, διάλογος για τις ανεμογεννήτριες, διάλογος για κάθε δύσκολο θέμα που ο αρμόδιος υπουργός για να αποφύγει το "πολιτικό κόστος" δεν τολμά να πιάσει στα χέρια του. Διερωτώμαι λοιπόν μήπως και ο συγκεκριμένος διάλογος αποτελεί απλώς το πρόσχημα για να αποφευχθεί οποιαδήποτε ενέργεια.
Ακόμη ιδιαίτερη έκπληξη μου προκάλεσε το γεγονός ότι το κύριο θέμα του διαλόγου που υποτίθεται ότι άρχισε, δεν αγκαλιάζει όλα τα προβλήματα της ανώτατης παιδείας, αλλά ανήγαγε σε θέμα πρώτης προτεραιότητας τον τρόπο εισαγωγής στα Α.Ε.Ι. Προβλήθηκε μάλιστα ο ισχυρισμός -και μάλιστα από αρμόδια χείλη- ότι αν απομακρυνθούν οι εισαγωγικές εξετάσεις από το λύκειο, αυτό θα οδηγήσει σε αναμόρφωση του λυκείου, "δηλαδή την αναβάθμιση της παιδείας". Είναι τουλάχιστον αφελές να υποστηρίζεται ότι το μέτρο αυτό από μόνο του θα έχει αυτά τα αποτελέσματα. Η αναμόρφωση του λυκείου -που ασφαλώς είναι απαραίτητη- προϋποθέτει πολλές άλλες προηγούμενες ενέργειες…

Tuesday, March 10, 2009

Η θέση του Γ. Παπανδρέου για τον διάλογο στην Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας

Πολιτικό Γραφείο Προέδρου

Αθήνα, 10 Μαρτίου 2009

Προς κ. Θάνο Βερέμη
Πρόεδρο ΕΣΥΠ

Κύριε Πρόεδρε,

Σε απάντηση του από 25/2/2009 εγγράφου σας, σας γνωρίζω τα εξής:

Το ΠΑΣΟΚ συμμετείχε εποικοδομητικά σε όλα τα όργανα του ΕΣΥΠ από την έναρξη της λειτουργίας του. Παρέμεινε στον διάλογο ακόμα και όταν τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις των εκπαιδευτικών είχαν αποχωρήσει. Αποχώρησε τελικά και εκείνο όταν έγινε φανερό ότι η κυβέρνηση χρησιμοποιούσε το ΕΣΥΠ ως βιτρίνα διαλόγου και προχωρούσε αιφνιδιαστικά στην ψήφιση νομοσχεδίων χωρίς κανένα προηγούμενο διάλογο.

Παρά το γεγονός ότι οι λόγοι της αποχώρησής του ΠΑΣΟΚ από το ΕΣΥΠ δεν έχουν εκλείψει, ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ στην πρόσφατη ομιλία του στη Βουλή για την παιδεία, δήλωσε ότι θα δώσει μια ακόμα ευκαιρία στο διάλογο, με ορισμένες βασικές προϋποθέσεις. Όσον αφορά στο ΕΣΥΠ, ζήτησε να καταστεί ανεξάρτητη αρχή -όπως άλλωστε προέβλεπε και ο ιδρυτικός του νόμος (Ν2327/95).

Παρ’ότι η κυβέρνηση δεν έχει καν συζητήσει τις προτάσεις αυτές, ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, συνεπής στην πολιτική του για την ανάγκη δημόσιας διαβούλευσης για τα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας με συμμετοχή των κοινωνικών φορέων, αποφάσισε το ΠΑΣΟΚ να λάβει μέρος στο διάλογο που ξεκινά, καταθέτοντας τις προτάσεις του και συζητώντας κάθε άλλη πρόταση που θα διατυπωθεί. Διατηρεί, βεβαίως, τις επιφυλάξεις του για την ειλικρίνεια των προθέσεων της κυβέρνησης και περιμένει ακόμα την απάντησή της στις προτάσεις του.

Στον διάλογο αυτό, στο ΕΣΥΠ και σε αυτή τη φάση και στα Συμβούλιά του, ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ,ορίζει εκπρόσωπό του τον καθηγητή του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Ιωάννη Πανάρετο, σύμβουλό του για θέματα παιδείας και πρώην πρόεδρο του ΕΣΥΠ, με αναπληρωτή τον Βασίλειο Κουλαϊδή, καθηγητή του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.

Η συνάντηση Γ. Παπανδρέου, Κ. Σημίτη

Πολλαπλές οι ερμηνείες που επιχειρούνται για την συνάντηση αυτή.

Υπάρχει και ένα ενδεχόμενο χωρίς πολύπλοκες ερμηνείες και προεκτάσεις. Στην συνάντηση αυτή να ζητήσει ο πρώτος τις απόψεις του δευτέρου για την οικονομική κρίση και τις εξελίξεις στην Ευρώπη (και γενικότερα). Και να ακούσει με ενδιαφέρον τις απόψεις αυτές. Είναι βέβαιο ότι θα κερδίσει περισσότερα από όσα κέρδισε ο πρωθυπουργός όταν συναντήθηκε με τον Κ. Μητσοτάκη.

Thursday, March 05, 2009

Η "Σωκρατική" Μέθοδος και ο Sartre

Ο Sartre είχε κάποτε πεί χαριτολογώντας ότι "τα πάντα στο ποδόσφαιρο περιπλέκονται από την παρουσία της αντίπαλης ομάδας".
Στην Ελλάδα όμως, η "Σωκρατική" μέθοδος κατέρριψε την θεωρία του Sartre. Τα πράγματα απλοποιούνται εξαιρετικά από την παρουσία του διαιτητή.

Tuesday, March 03, 2009

Οι επιστώσεις της οικονομικής κρίσης στις ΗΠΑ στην εκπαίδευση

Η κυβέρνηση Ομπάμα στην Αμερική, έχει περιλάβει στις προβλέψεις της στο οικονομικό πακέτο ενίσχυσης της οικονομίας σημαντικές χρηματοδοτήσεις για την εκπαίδευση.
Μεγάλα ποσά θα δοθούν στις πολιτείες για την ενίσχυση της δημόσιας εκπαίδευσης, αλλά και προγραμμάτων που βρίσκονται σε εξέλιξη.

Παρ' όλα αυτά τα πράγματα είναι δύσκολα. Και οι δυσκολίες αυτές φαίνονται και στα μεγάλα και εύρωστα οικονομικά πανεπιστήμια.

Σε πρόσφατη επίσκεψή μου στις ΗΠΑ είχα την ευκαιρία να μιλήσω με πέντε προέδρους τμημάτων και δύο κοσμήτορες στο Στάνφορντ και στο Μπέρκελευ. Οι επιπτώσεις της κρίσης είναι ήδη ορατές.

Στο Στάνφορντ για παράδειγμα, έχουν παγώσει όλες οι προκηρύξεις για νέες θέσεις διδακτικού προσωπικού. Είχαν παγώσει και οι διαδικασίες για θέσεις που είχαν ήδη προκηρυχθεί. (Τελικά αυτές θα προχωρήσουν αλλά με πολύ βραδύτερους ρυθμούς). Η προσπάθεια της διοίκησης είναι να μπορέσει να διατηρήσει το επίπεδο των μισθών των ήδη υπηρετούντων καθηγητών για να μην τους χάσει. Εχουν επίσης μειωθεί και οι διαθέσιμες υποτροφίες για μεταπτυχιακές σπουδές. Ενα τμήμα για παράδειγμα που περισυ έδωσε 9 υποτροφίες σε νέους υποψήφιους διδάκτορες, φέτον θα δώσει μόνο σε δύο.

Στο Μπέρκελευ, τα πράγματα είναι κάπως καλύτερα. Αυτή την στιγμή είναι σε εξέλιξη η διαδικασία πλήρωσης 10 νέων θέσεων διδακτρικού προσωπικού (πολύ μικρός αριθμός βέβαια, αν ληφθεί υπόψη το μέγεθος του πανεπιστημίου και ο αριθμός των φοιτητών). Αυτή η διαδικασία θα ολοκληρωθεί. Υπάρχει επίσης ελπίδα ότι, με το πακέτο βοήθειας, θα συνεχιστούν και τα κτιριακά προγράμματα που βρίσκονται σε εξέλιξη. (Εκεί βέβαια βοηθά και η πίεση των ισχυρών κατασκευαστών προς την κυβέρνηση).
Το πανεπιστήμιο όμως ζητά επίμονα πρόσθετη χρηματοδότηση της πολιτείας για να καλύψει το κόστος των προπτυχιακών σπουδών. Απειλεί ότι αν δεν δοθεί μια σημαντική πρόσθετη επιχορήγηση θα αναγκαστεί να αυξήσει σημαντικά τα δίδακτρα.

Οσο για το διοικητικό και λοιπό υποστηρικτό προσωπικό τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα. Για αυξήσει μισθών ούτε λόγος. Το μόνο που συζητιέται είναι αν θα αποφευχθούν οι απολύσεις.

Αναρωτιέμαι, αν το Στάνφορντ, με το δεύτερο υψηλότερο αποθεματικό (endowment), πανεπιστημίου στον κόσμο (μετά το Χάρβαρντ) έχει τέτοια προβλήματα, ποιά είναι η κατάσταση στα άλλα πανεπιστήμια;

Αναρωτιέμαι επίσης, τι θα γίνει στην Ευρώπη, όπου το εκπαιδευτικό σύστημα χρηματοδοτείται από το κράτος σε πολύ μεγαλύτερη έκταση από ότι στις ΗΠΑ.

Sunday, March 01, 2009

ΠΑΣΟΚ-Κυβέρνηση και Αξιοκρατία

Τα παρακάτω είναι από σημερινή συνέντευξη του Γ. Παπανδρέου στην "Καθημερινή".
Κατά την γνώμη μου, αποτελούν μια σημαντική δέσμευση για ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της χώρας. Και μάλιστα δέσμευση από αυτές που θα κρίνουν την αξιοπιστία μιας ενδεχόμενης κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ από τα πρώτα της βήματα και όχι σε βάθος τετραετίας.

- Η χώρα βρίσκεται εν μέσω μιας μεγάλης οικονομικής κρίσης και η κοινή γνώμη έχει αβεβαιότητα για το πώς θα βγούμε από αυτή. Πιστεύετε ότι θα βοηθούσε αν γινόσασταν πιο συγκεκριμένος για το ποιους ανθρώπους θα διορίσετε σε θέσεις- κλειδιά;

- Σε κυβερνητικό επίπεδο χρειάζεται σχήμα μάχης έτοιμο να συγκρουστεί με παλιές αντιλήψεις και ικανό να κάνει τις αλλαγές για να βγει η χώρα από την κρίση και να μπει σε μια νέα τροχιά ανάπτυξης. Διαθέτουμε ως κόμμα, αλλά και ως χώρα ικανότατο δυναμικό. Αυτό ποτέ δεν μας έλειπε. Λείπει σήμερα από την κυβέρνηση η βούληση να στελεχώσει τον κρατικό μηχανισμό αξιοκρατικά. Δικός μου στόχος είναι να επιβάλλω κανόνες αξιοκρατικής στελέχωσης σε όλη την ιεραρχία της δημόσιας διοίκησης. Τέλος η λογική των «κουμπάρων και κολλητών».

- Είναι εμφανές ότι υπάρχει σημαντικό ζήτημα δημόσιας διοίκησης στη χώρα. Πώς μπορεί να διορθωθεί, ποια πρακτικά μέτρα βλέπετε εσείς ως χρήσιμα; Π.χ., ρόλος γενικών γραμματέων και γενικών διευθυντών;

- Δεν είναι γραφτό μας να έχουμε μια αναποτελεσματική δημόσια διοίκηση. Είναι αποτέλεσμα μιας πελατειακής λογικής για το κράτος που εμείς είμαστε αποφασισμένοι να ανατρέψουμε. Είναι θέμα διαδικασιών, νοοτροπιών και προσώπων. Εχω ήδη μιλήσει για τις προτάσεις μας για μία νέα δομή του κράτους με έμφαση στην αποκέντρωση, σε διαδικασίες που κατοχυρώνουν τη διαφάνεια και την κοινωνική λογοδοσία, στην εκτεταμένη χρήση εργαλείων ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Ταυτόχρονα όμως χρειάζονται οι κατάλληλοι άνθρωποι για να κάνουν τις μεγάλες τομές. Θα καλέσω τα καλύτερα μυαλά της χώρας και των Ελλήνων του εξωτερικού για να συμμετάσχουν στο μεγάλο πρόγραμμα ανασυγκρότησης του κράτους. Τους πιο αξιόλογους ανθρώπους. Θα τους ζητήσω να συνεισφέρουν το ταλέντο και την εμπειρία τους στην υπηρεσία μιας μεγάλης προσπάθειας για την πατρίδα μας. Στόχος μας είναι σε μερικά χρόνια η διοίκηση στο ανώτατο επίπεδο να είναι στελεχωμένη με ανθρώπους που καμία κυβέρνηση που υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον δεν θα θέλει να χάσει.