O Θέμης Λαζαρίδης δημοσίευσε στο greekuniversityreform ένα πολύ ενδιαφέρον κομμάτι για καταξιωμένους Ελληνες επιστήμονες, σύμφωνα με τις αναφορές στις εργασίες τους.
Είναι γνωστό ότι πολλοί ασκούν κριτική στον δείκτη αυτό, και πολλές φορές δικαιολογημένη. Δεν παύει όμως να είναι ένας μετρήσιμος τρόπος αξιολόγισης των επιστημόνων που χρησιμποιείται ευρύτατα διεθνώς.
Είναι καλό να συνεχισθεί αυτή η προσπάθεια. Σε πολλαπλές κατευθύνσεις.
Π.χ. θα είχε ενδιαφέρον να γίνονται συγκρίσεις σε κάθε επιστημονική περιοχή, των επιστημόνων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και αυτών που εργάζονται στο εξωτερικό.
Επίσης, να επισημανθούν τα επιστημονικά πεδία στα οποία η χώρα έχει ένα συγκριτικό πλεονέκτημα. Το Ισραήλ, για παράδειγμα είναι δεύτερο ή τρίτο στον κόσμο στον τομέα των πιθανοτήτων. Και εκεί δίνει ιδιαίτερη έμφαση με μέτρα πολιτικής. (Θυμάμαι ότι προ εικοσαετίας είχα κάνει κάνει μια τέτοια σύγκριση από την οποία προέκυπτε ότι στην Ελλάδα υπερτερούσαν οι πολιτικοί μηχανικοί).
Οσο αφορά τα μέτρα πολιτικής, έχω και στο παρελθόν εκφράσει την άποψη ότι η Ελλάδα δεν έχει την δυνατότητα να επαναπατρίσει τους επιστήμονες που διακρίνονται διεθνώς, για πολλούς λόγους αλλά κυρίως γιατί δεν θα έλθουν οι ίδιοι. Μπορεί όμως να αξιοποιήσει την πρακτική που είναι ευρέως διαδεδομένη στο εξωτερικό των joint appointments (ή half appointments όπως λέγεται αλλού). Να δίνουν δηλαδή την δυνατότητα (αλλά και κίνητρα) στα ελληνικά πανεπιστήμια να εκλέγουν καθηγητές που υπηρετούν σε πανεπιστήμια του εξωτερικού που θα έρχονται στην ελλάδα για ένα εξάμηνο ή ένα τρίμηνο κάθε χρόνο, με ανάλογες αμοιβές. Αυτό, εκτός των άλλων, θα αλλάξει το κλίμα στα ελληνικά πανεπιστήμια και θα δώσει την δυνατότητα στους έλληνες φοιτητές (κυρίως του μεταπτυχιακούς), να αποκτήσουν επαφή με τα πανεπιστήμια του εξωτερικού. Αυτό δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στους καθηγητές πρώτης βαθμίδας. Πρέπει να επεκτείνεται σε όλες τις βαθμίδες και κυρίως στους νέους που με την διεθνή παρουσία τους δείχνουν μια δυναμική εξέλιξης. Ενα πολιτικό κόμμα έχει ήδη υιοθετήσει την πολιτική αυτή. Ελπίζω να ακολουθήσουν και άλλα.
Tuesday, April 10, 2007
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
Posts
Αυτοί που έρχονται μετανοιώνουν, αυτοί που δεν έρχονται, επίσης μετανοιώνουν... Τα έχω ζήσει στον εαυτό μου και σε συναδέλφους... Τελικά, ό,τι κι αν κάνεις μετανοιώσεις :-))
ReplyDeleteποιο ειναι το κομμα που εχει υιοθετησει την πολιτικη? και γιατι θα πρεπει αυτα να εξαρτωνται απο τα κομματα και να μην ειναι στην διακριτικη ευχερεια των ιδιων των πανεπιστημιων?
ReplyDeleteΤο ΠΑΣΟΚ.
ReplyDeleteΣυμφωνώ ότι πρέπει να είναι στην διακριτική ευχέρεια των πανεπιστημίων. Κίνητρα όμως μπορεί να δώσει η πολιτεία. Τέτοια κίνητρα θα μπορούσε π.χ. να είναι η ειδική χρηματοδότηση τέτοιων θέσεων.
Πιστεύω πως το ζητούμενο δεν είναι πλέον η κινητικότητα των ατόμων αλλά η κινητικότητα των ιδεών, το mobility of ideas. Τα joint appointments είναι ένας θεσμός που έχει αρχίσει να γίνεται προβληματικός για πολλούς λόγους.
ReplyDeleteΣτα πολιτειακά πανεπιστήμια που τελούν υπό την εποπτεία των τοπικών κοινοβουλίων, υπάρχει μια αυξανόμενη πίεση για λογοδοσία προς τους φορολογούμενος. Συνεπώς το πανεπιστήμιο καλείται να εξηγήσει γιατί ο Καθηγητής Χ, βρίσκεται εκτός έδρας 6 μήνες το χρόνο ενώ συνεχίζει να λαμβάνει ολόκληρο ή τμηματικό μισθό.
Παρόμοιες πιέσεις λογοδοσίας βρίσκει κανείς και στα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Εδώ η πίεση δεν προέρχεται από τους πολιτικούς αλλά από τους επιτρόπους του πανεπιστημίου. Αυτοί αναρρωτιούνται για πιο λόγο θα κάνουν δωρεά των 5 εκ. δολαρίων και να χορηγήσουν μια επώνυμη έδρα, όταν ο κάτοχός της θα είναι εκτός έδρας 6 μήνες το χρόνο.
Με δυο λόγια: η μόδα των καθηγητών time-share έχει αρχίσει να περνά. Εξαιρέσεις θα υπάρχουν πάντα αλλα αυτές αφορούν superstars μεγάλου μεγέθους.
Αν αυτό το κλίμα συνεχιστεί, θα είναι πολύ δύσκολο για την Ελλάδα να θεσμοθετήσει joint appointments. Αφενός θα είναι ολοένα και πιο δύσκολο για καθηγητές αμερικανικών πανεπιστημίων να δεχτούν τέτοιες προσφορες κι αφ' ετέρου μου φαίνεται απίθανο να πληρώσει κρατικό ΑΕΙ καθαρό μηνιάτικο 10.000 και βάλε ευρά.
Για τους Έλληνες πανεπιστημιακούς εντός της ΕΕ τα πράγματα ίσως να είναι πιο απλά κι εδώ θα μπορούσε να αναδειχθεί η σημασία της Ένωσης. Θα μπορούσε δηλαδή να θεσμοθετηθεί σε κοινοτικό επίπεδο η βαθμίδα του joint professor επιτρέποντας έτσι σ' εναν διακεκριμένο επιστήμονα να περιδιαβαίνει 1-2 σχολεία κάθε χρόνο διατηρώντας μια μόνιμη ή demi-μόνιμη βάση σε κάποιο τρίτο ίδρυμα.
Μια λύση λοιπόν θα ήταν η κινητικότητα ιδεών. Αυτό είχαμε ξεκινησεί να το συζητούμε μια μικρή ομάδα πανεπιστημιακών εδώ στις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένου και του Θέμη. Το εγχείρημα όμως δεν είναι υπόθεση 4-5 ατόμων. Κι όταν το θέσαμε υπόψην των σπουδαίων μας πολιτικών ηγετών επι των οποίων ως πολίτες έχουμε εναποθέσει τη διαχείριση του μέλλοντος της χώρας μας, εισπράξαμε την αδιαφορία που μας άξιζε!
Δεν κατάλαβα το πιο κάτω:
ReplyDelete"Οσο αφορά τα μέτρα πολιτικής, έχω και στο παρελθόν εκφράσει την άποψη ότι η Ελλάδα δεν έχει την δυνατότητα να επαναπατρίσει τους επιστήμονες που διακρίνονται διεθνώς, για πολλούς λόγους αλλά κυρίως γιατί δεν θα έλθουν οι ίδιοι."¨
Γιατί δε θα θέλουν οι ίδιοι, αν οι συνθήκες πάψουν να είναι τριτοκοσμικές και οι μισθοί έρθουν σε ένα λογικό (για το μέγεθος της εξειδίκευσης κλπ) επίπεδο; Εδώ, με τις σημερινές συνθήκες, και δε γυρίζουν και λίγοι.... (για λόγους απροσδιόριστους και πάντως όχι επαγγελματικούς)
@ανώνυμο:
ReplyDeleteΟ καθένας για διαφορετικούς λόγους: άλλος έχει σπίτι, οικογένεια, παιδιά στο σχολείο, φίλους εδώ και δύσκολα τα παρατά. Άλλος έχει στήσει ομάδα που δουλεύει ρολόι και δεν θέλει να χάσει 3-4 χρόνια μέχρι να ξαναδημιουργήσει την ίδια δυναμική. Άλλος έχει απογοητευτεί τόσο από τον τόπο που έχει γίνει ανθέλληνας. Άλλος απολαμβάνει μια ποιότητα ζωής την οποία δεν θα βρει στην Ελλάδα (πχ πεζοδρόμια δίχως καβαλημένα αυτοκίνητα, εξυπηρέτηση στις δημόσιες υπηρεσίες κτλ). Και πάει λέγοντας.
Έχεις δίκιο πως πολλοί γυρίζουν. Πόσοι άραγε το μετανοιώνουν όταν είναι ήδη πολύ αργά; Από τους δικούς μου φίλους/συναδέλφους που επιστρέψαν Ελλάδα, το 100% το έχουν μετανοιώσει. Χαρακτηριστικό είναι το σχόλιο ενός εξ αυτών: "επαγγελματικά και οικονομικά ήταν καταστροφή. Αλλά γυρίσαμε για τα παιδιά πριν ξεκινήσουν σχολείο στις ΗΠΑ και μετά δεν θα ξεκολλούσαμε για 15 χρόνια".
λ:ηρ, με το αινιγματικό νικ,
ReplyDeleteκάτι τέτοιο συνέβη με μένα, επέστρεψα όταν επρόκειτο να πάνε σχολείο τα παιδιά: αν δεν το έκανα, θα έπρεπε να περιμένω άλλα 15 χρόνια. Άλλοι συνάδελφοι που έμειναν έξω τα 15 χρόνια, έμειναν τελικά 30 μέχρι να πάρουν σύνταξη. Αμφότερες οι πλευρές, για διαφορετικούς λόγους, μετανοημένοι για την ενέργειά τους!
έ όχι και αινιγματικό το nickname :). .. ένα κλικ πάνω του λύνει κάθε απορία. Λεωνίδας ΗΡακλειώτης.
ReplyDeleteΚαταχρώμενος τη φιλοξενεία του χώρου, παραθέτω την προσωπική ιστορία μου ως απάντηση στον Στέλιο.
Βρίσκομαι στις ΗΠΑ από το 1990. Έκανα μεταπτυχιακές σπουδές, ξεκίνησα σταδιοδρομία, παντρεύτηκα. Έπειτα από 17, εκ των οποίων τα 11 ως επαγγελματίας ερευνητής, καθηγητής, και στέλεχος πανεπιστημίου, διαπιστώνω το εξής εξωφρενικό:
Ήρθα στην "χώρα της ευκαιρίας" και έγινα υπάλληλος! Καλοπληρωμένος και διακεκριμένος αλλά υπάλληλος. Και ψάχνομαι, τώρα που το κοντέρ ετοιμάζεται να γράψει 40, να δω τι θα κάνω στην επόμενη δεκαετία: να δημιουργήσω τη δική μου εταιρεία; Να συνεχίσω την ακαδημαϊκή σταδιοδρομία; Να περάσω στη βιομηχανία ξανά; Και όλα αυτά που; Εδώ στις ΗΠΑ ή στην Ευρώπη που έχω αρχίσει πια να νοσταλγώ;
Στην Ελλάδα πάντως δε με βλέπω. Αφ' ενος διότι έχω καλομάθει σ' εναν τρόπο ζωής εδώ που δεν θα τον βρώ εκεί. Αφ' ετέρου διότι δεν χωρώ πουθενά στο σύστημα. Κι ας έχω να προσφέρω γνώση κι εμπειρία και τεχνογνωσία για οργάνωση μεταπτυχιακών και επαγγελματικών σπουδών, σύνδεση πανεπιστημίου με βιομηχανία και παραγωγή, καινοτομία, εμπειριακή μάθηση, κτλ κτλ.
Ακούω τέλος ιστορίες απογοήτευσης από γνωστούς και φίλους που επιστρέψαν. Βλέπω την μετριότητα που επικρατεί. Τα λάθη που γίνονται. Τις ευκαιρίες που χάνονται. Το χρόνο που χάνεται.
Σε τελική ανάλυση: δεν έρχομαι γιατί φοβάμαι. Ανθρώπινο είναι. Αλλά μη βιαστείτε να με κρίνετε ως δειλό. Στα 22 μου άφησε πίσω οικογένεια, σπίτι, φίλους, κοπέλα και ήρθα στις ΗΠΑ. Δεν το φοβήθηκα. Σπούδασα, δούλεψα, πήρα ρίσκο. Δεν φοβήθηκα.
Την Ελλάδα τη φοβάμαι. Κάποτε με πλήγωνε. Τώρα με φοβίζει.
To χειροτερο ειναι να αφηνεις πισω αγαπημενα προσωπα.
ReplyDeleteΣυχνα, η Ξενιτεια ειναι σκληρη πολυ σκληρη.
Ξενιτεμενο σκλαβακι σε πολυεθνικη.