Thursday, December 10, 2015

OpenGov, ΤΡΑΙΝΟΣΕ, και "επιστροφή στην κανονικότητα"


Ανακοινώθηκε χθές και πήρε ευρεία δημοσιότητα στα ΜΜΕ, η παραίτηση του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου της ΤΡΑΙΝΟΣΕ Θανάση Ζηλιασκόπουλου. Όλα τα ΜΜΕ που αναφέρθηκαν στην παραίτηση αυτή έκαναν εκτενή αναφορά στην επιτυχή θητεία του ΘΖ στο πόστο που κατείχε. Η μεγαλύτερη επιτυχία του, όπως γράφουν, είναι ότι παρέλαβε τον οργανισμό με ζημιές 230 εκ. ευρώ και τον παραδίδει κερδοφόρο. Τα αποτελέσματα και οι δραστηριότητες κατά την διάρκεια της θητείας του αναφέρονται αναλυτικά σε πολλά δημοσιεύματα, (π.χ. εδώ). Αναφέρεται επίσης, ότι ο νυν Υπουργός Υποδομών είχε αφήσει από καιρό να εννοηθεί ότι θα τον αντικαθιστούσε με πρόσωπο δικής του εμπιστοσύνης. (Προφανώς, κριτήριο είναι η «προσωπική εμπιστοσύνη» και όχι η ικανότητα και η απόδοση).
Σε μερικά μόνο από τα δημοσιεύματα, γίνεται αναφορά στο γεγονός ότι ο ΘΖ ανέλαβε το 2010. Κανένα όμως από τα δημοσιεύματα, ακόμα και αυτά των μεγάλων εφημερίδων, δεν κάνει αναφορά στο γεγονός ότι ο ΘΖ επελέγη με την διαδικασία του OpenGov. Δεν προβληματίζονται καν για το κατά πόσον η επιτυχής επιλογή οφείλεται –ενδεχομένως- και στην διαδικασία με την οποία έγινε. Ως και αν ο ΘΖ βρέθηκε στην θέση αυτή με κάποιο μαγικό τρόπο.

Αυτό δεν το βρίσκω παράξενο, γιατί η οποιαδήποτε καινοτόμος πρωτοβουλία της κυβέρνησης Παπανδρέου δεν έχει πλέον καμμία τύχη αναγνώρισης στα ΜΜΕ. Μου προκαλεί, όμως, εντύπωση ότι για την «παραίτηση» του ΘΖ εξέδωσαν ανακοινώσεις και η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ χωρίς όμως (ιδιαίτερα το ΠΑΣΟΚ) να κάνει αναφορά στην κυβέρνηση που τον επέλεξε και στην διαδικασία με την οποία αυτός επελέγη. Μια διαδικασία που για πρώτη φορά ήταν ανοικτή και χρησιμοποίησε τα βιογραφικά των ενδιαφερομένων ως βασικό κριτήριο επιλογής.
Θα ήταν ίσως χρήσιμο να κάνω μια μικρή ιστορική αναδρομή στην επιλογή αυτή. Για την συγκεκριμένη θέση, υπεβλήθησαν συνολικά 81 υποψηφιότητες. Η διαδικασία αξιολόγησης ολοκληρώθηκε στις 4/1/2010. Μεταξύ των 81 υποψηφίων υπήρχαν 3 που ξεχώριζαν. Ο Ζηλιασκόπουλος είχε την καλύτερη αντικειμενική αξιολόγηση σε σχέση με σπουδές, επαγγελματική εμπειρία, προηγούμενη δραστηριότητα, κ.λ.π. Στις 11/1/2010, ο τότε Υπουργός, Δημήτρης Ρέππας, υπέβαλε στον Πρωθυπουργό την πρότασή του για την συγκρότηση του ΔΣ της ΤΡΑΙΝΟΣΕ Α.Ε. Για Πρόεδρο πρότεινε τον Ζηλιασκόπουλο, που ήταν πρώτος και στην αξιολόγηση του OpenGov. Στην πρότασή του αυτή πήρε υπ’ όψη του όχι μόνο την αντικειμενική αξιολόγηση που του είχα αποστείλει, αλλά και μια σειρά από άλλες παραμέτρους που αφορούσαν την καταλληλότητα των υποψηφίων.
Αυτό που έχει ενδιαφέρον επίσης, είναι ότι στην πρότασή του όχι μόνο υπέδειξε τα πρόσωπα που θα έπρεπε να καταλάβουν τις θέσεις του Προέδρου και των μελών του ΔΣ, αλλά συνέστησε και την μείωση των αποδοχών του Προέδρου κατά 50% περίπου. (Θα είχε ενδιαφέρον να δημοσιοποιηθούν οι αποδοχές των προκατόχων του ΘΖ και κάποια αξιολόγηση της θητείας τους. Ίσως αυτό θα βοηθήσει τους ειδικούς να δούν μια ακόμα διάσταση της κατάστασης που παρέλαβε η κυβέρνηση Παπανδρέου τον Οκτώβριο του 2009).
Μετά την «παραίτηση» Ζηλιασκόπουλου, αναρωτιέμαι με ποια κριτήρια θα επιλέξει ο Υπουργός Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων Χρ. Σπίρτζης τον διάδοχό του. Θα είναι χρήσιμο και εδώ να γίνει μία σύγκριση των διαδικασιών για να δούμε αν το 2015 διαφέρει σε τίποτα από το 2007 και αν η παρένθεση της περιόδου 2009-2011 με διαδικασίες όπως το OpenGov έχει κλείσει οριστικά.
ΥΓ. Μου δίνεται για ακόμη μια φορά η ευκαιρία να τονίσω την εξαιρετική συνεργασία με τον Δ. Ρέππα στο θέμα του OpenGov. Ήταν ο Υπουργός, ο οποίος σεβάσθηκε από την αρχή μέχρι το τέλος όλα τα στάδια της διαδικασίας και με τον οποίο είχα την καλύτερη συνεργασία. Δεν ήταν νομίζω τυχαίο ότι οι οργανισμοί που είχε στην εποπτεία του είχαν ίσως την καλύτερη απόδοση από όλους τους οργανισμούς που εποπτεύονταν από οποιοδήποτε άλλο Υπουργείο.
ΥΓ2. Δεν είχα την ευκαιρία να γνωρίσω προσωπικά τον κ. Ζηλιασκόπουλο. Ήταν μια από τις αδυναμίες του OpenGov (δεν υπήρχε χρόνος για συνεντεύξεις με όλους τους επικρατέστερους υποψηφίους για κάθε μια από τις πάνω από 3000 θέσεις που προκηρύχθησαν. Έγινε μόνο για κάποιες από αυτές). Η αδυναμία αυτή όμως –όπως και αρκετές άλλες- ωχριούν μπροστά στην κατάσταση που προηγήθηκε του  OpenGov και σ’ αυτήν που ακολούθησε το OpenGov.
ΥΓ3. Μια και όπως φαίνεται η εποχή του OpenGov έχει κλείσει οριστικά, ίσως είναι καιρός να οργανώσουμε ένα συνέδριο στο οποίο όσα στελέχη της διοίκησης επελέγησαν με την διαδικασία αυτή να αποτυπώσουν τις εμπειρίες τους. Για την Ιστορία.

Saturday, December 05, 2015

Οι εθνικοί διάλογοι για την Παιδεία και οι Πανελλήνιες Εξετάσεις. Μελαγχολικές σκέψεις.

Ο Πρωθυπουργός και ο υπουργός Παιδείας, ανακοίνωσαν ένα νέο εθνικό διάλογο για την Παιδεία.

Στο παρελθόν, έχουν γίνει ανάλογες διακηρύξεις χωρίς το τελικό αποτέλεσμα να δικαιολογεί τις αρχικές ελπίδες.

Δεν γνωρίζω τις προθέσεις της κυβέρνησης για να κρίνω την αξιοπιστία της πρωτοβουλίας αυτής.

Βάση του διαλόγου που αναγγέλθηκε θα είναι η αλλαγή του συστήματος των πανελληνίων εξετάσεων.

Πιστεύω όμως  ότι αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα που έχουν ως κεντρικό άξονα τις εξετάσεις είναι καταδικασμένες σε αποτυχία. Αυτός είναι και ο λόγος που ως υφυπουργός παιδείας υπεύθυνος για την τριτοβάθμια εκπαίδευση και τις πανελλήνιες εξετάσεις είχα δηλώσει από την αρχή ότι δεν θα αλλάξουμε το σύστημα των εξετάσεων. (Ηταν ίσως η πρώτη φορά που υπουργός δεν έθετε ως πρώτη προτεραιότητα την αλλαγή του συστήματος των εξετάσεων εισαγωγής στα πανεπιστήμια και ΤΕΙ).

Μια ανάλογη περίπτωση με την σημερινή, ήταν ο εθνικός διάλογος που είχε ανακοινώσει το 2009 ο τότε υπουργός Αρης Σπηλιωτόπουλος. Μέρος του διαλόγου εκείνου ήταν η συζήτηση στο Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας. Συζήτηση που έγινε χωρίς προτάσεις από την κυβέρνηση, μια και ο διάλογος ήταν "απο μηδενική βάση" σύμφωνα με τον τότε υπουργό.

Παραθέτω παρακάτω την εισαγωγική μου τοποθέτηση στην πρώτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (Τετάρτη 11 Μαρτίου 2009). (Συμμετείχα στο ΕΣΥΠ τότε ως εκρόσωπος του ΠΑΣΟΚ).  Ισως την βρουν χρήσιμη όσοι λάβουν μέρος στον νέο εθνικό διάλογο.

Παρότι έχουν περάσει σχεδόν 7 χρόνια από τότε πιστεύω ότι, αν επρόκειτο να κάνω μια αντίστοιχη τοποθέτηση σήμερα, θα έλεγα τα ίδια ακριβώς πράγματα.


-->
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Καλημέρα κ. Υπουργέ, κ. Υφυπουργοί, ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας και των Συμβουλίων, κύριοι εκπρόσωποι των φορέων στο Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας.

H παρουσία μου σήμερα στο Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας και στη συνεδρίαση αυτή είναι μια ιδιαίτερα δύσκολη παρουσία -και είναι δύσκολη για μία σειρά από λόγους που θα σας τους αναπτύξω αν μου επιτρέψετε, με σύντομο τρόπο.
                        Για να ξεκινήσω και να ελαφρύνω λίγο την ατμόσφαιρα είναι ιδιαίτερα ευχάριστος ο χαρακτηρισμός «νεοφώτιστος» από τον κ. Βερέμη, αλλά πιστεύω ότι η συμμετοχή μου στα κοινά της Παιδείας επί 30 σχεδόν χρόνια και το ότι υπήρξα ο πρώτος πρόεδρος του ΕΣΥΠ κάτω από αντίξοες συνθήκες, μάλλον κάτι αντίθετο θα έδειχνε, αν και δεν θα προτιμούσα να ήμουν πραγματικά νεοφώτιστος.
                        Θα ήθελα κατ’ αρχήν να εξηγήσω και να οριοθετήσω την συμμετοχή του ΠΑΣΟΚ στο διάλογο αυτό. Είναι φανερό νομίζω και από τις δημόσιες τοποθετήσεις του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ, ότι ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και το ΠΑΣΟΚ δίνουν πάντοτε ιδιαίτερη σημασία στο διάλογο, στην ανάγκη διαλόγου για την παιδεία και την κοινωνική συμμετοχή στα θέματα της παιδείας.
                        Η προσέγγιση αυτή του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ στα 25 τελευταία χρόνια που ο ίδιος είχα συμμετοχή στα κοινά για την παιδεία και που ήμουν άμεσος συνεργάτης του, δεν μπορώ να πω ότι έχει εκτιμηθεί στο βαθμό που θα έπρεπε και ότι έχει βρει ανάλογη ανταπόκριση.

                        Για να οριοθετήσω τη συμμετοχή μου εδώ θα ήθελα απλώς αν μου επιτρέπετε να σας διαβάσω το έγγραφο που εστάλη στο Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας από τον Γενικό Διευθυντή του Πολιτικού Γραφείου του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ.
         «Κύριε Πρόεδρε, σε απάντηση του από 25/2/09 εγγράφου σας, σας γνωρίζω τα εξής:
            Το ΠΑΣΟΚ συμμετείχε εποικοδομητικά σε όλα τα όργανα του ΕΣΥΠ από την έναρξη της λειτουργίας του. Παρέμεινε στο διάλογο ακόμα και όταν τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις των εκπαιδευτικών είχαν αποχωρήσει. Αποχώρησε τελικά και εκείνο, όταν έγινε φανερό ότι η Κυβέρνηση χρησιμοποιούσε το ΕΣΥΠ ως βιτρίνα διαλόγου και προχωρούσε αιφνιδιαστικά στην ψήφιση νομοσχεδίων χωρίς κανένα προηγούμενο διάλογο.
            Παρά το γεγονός, ότι οι λόγοι της αποχώρησης του ΠΑΣΟΚ από το ΕΣΥΠ δεν έχουν εκλείψει, ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ στην πρόσφατη ομιλία του στη Βουλή για την παιδεία δήλωσε, ότι θα δώσει μια ακόμα ευκαιρία στο διάλογο με ορισμένες βασικές προϋποθέσεις.
            Όσον αφορά το ΕΣΥΠ ζήτησε να καταστεί Ανεξάρτητη Αρχή, όπως άλλωστε προέβλεπε και ο Ιδρυτικός του νόμος 2327/95. Παρ’ ότι η Κυβέρνηση δεν έχει καν συζητήσει τις προτάσεις αυτές, ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ συνεπής στην πολιτική του για την ανάγκη δημόσιας διαβούλευσης για τα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας με συμμετοχή των κοινωνικών φορέων αποφάσισε το ΠΑΣΟΚ να λάβει μέρος στο διάλογο που ξεκινά καταθέτοντας τις προτάσεις του και συζητώντας κάθε άλλη πρόταση που θα διατυπωθεί.
            Διατηρεί βεβαίως τις επιφυλάξεις του για την ειλικρίνεια των προθέσεων της Κυβέρνησης και περιμένει ακόμα την απάντησή της στις προτάσεις του. Στο διάλογο αυτό, στο ΕΣΥΠ, και σ’ αυτή τη φάση και στο Συμβούλιά του ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ορίζει εκπρόσωπό του, τον καθηγητή του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Πανάρετο, Σύμβουλό του για θέματα παιδείας και πρώην Πρόεδρο του ΕΣΥΠ με αναπληρωτή τον κ. Βασίλειο Κουλαϊδή».

                        Η συνέχεια και η προσέγγιση στα θέματα του διαλόγου, ιδιαίτερα σε μια στιγμή που όπως αντιλαμβάνεστε και όπως είναι φανερό το βάρος που πέφτει στο ΠΑΣΟΚ ή που μπορεί να επωμιστεί το ΠΑΣΟΚ σύντομα είναι μεγάλο, δείχνει την σημασία που αποδίδει ο ίδιος ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ στο διάλογο αυτό.
                        Χωρίς να θέλω να κάνω παρελθοντολογία, αλλά για να τονίσω ακριβώς την προσήλωση του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ στο διάλογο, θα αναφέρω δύο περιστατικά.
Το 1989, ως Υπουργός Παιδείας, ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ πρότεινε στη Βουλή τη δημιουργία Διακομματικής Επιτροπής. Ο τότε αρχηγός της τότε αξιωματικής αντιπολίτευσης κ. Μητσοτάκης αρνήθηκε συμμετοχή σε οποιοδήποτε διάλογο με το επιχείρημα ότι πλησιάζουν εκλογές και επομένως ο διάλογος δεν είχε έννοια.
                        Το 1996 ο σημερινός Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και τότε Υπουργός Παιδείας προχώρησε ένα βήμα παραπέρα και κατέθεσε πρόταση νόμου, η οποία τελικά κατέστη νόμος για τη θεσμοθέτηση Διακομματικής Επιτροπής για την παιδεία. Η Διακομματική Επιτροπή αυτή κ. Υπουργέ συνεδρίασε, αλλά η θέση του εκπροσώπου της Νέας Δημοκρατίας ήταν κενή.
                        Γνωρίζετε και εσείς και νομίζω, ότι είναι γνωστό σε όλους ότι υπάρχουν έντονες αμφιβολίες για την ειλικρίνεια των προθέσεων της Κυβέρνησης για το διάλογο. Αν μου επιτρέπετε για ένα λεπτό, θα σας διαβάσω το εξής:
            «Σήμερα έχει ξεκινήσει ένας καινούργιος κύκλος διαλόγου. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο διάλογος αποτελεί την πεμπτουσία της δημοκρατίας. Ο διάλογος όμως πρέπει να καταλήγει σε ορισμένα σαφή συμπεράσματα, τα οποία στη συνέχεια να μεταβάλλονται σε πράξη.
            Τον τελευταίο όμως καιρό παρατηρώ ότι έχουν αυξηθεί τα κρούσματα διαλόγου. Διάλογος για την παιδεία, διάλογος για τους λιθάνθρακες, διάλογος για τις ανεμογεννήτριες, διάλογος για κάθε δύσκολο θέμα που ο αρμόδιος Υπουργός για να αποφύγει το πολιτικό κόστος δεν τολμά να πιάσει στα χέρια του. Διερωτώμαι, λοιπόν, μήπως και ο συγκεκριμένος διάλογος αποτελεί απλώς το πρόσχημα για να αποφευχθεί οποιαδήποτε ενέργεια.
            Ακόμη ιδιαίτερη έκπληξη μου προκάλεσε το γεγονός ότι το κύριο θέμα του διαλόγου που υποτίθεται ότι άρχισε δεν αγκαλιάζει όλα τα προβλήματα της ανώτατης παιδείας, αλλά ανήγαγε σε θέμα πρώτης προτεραιότητας τον τρόπο εισαγωγής στα ΑΕΙ.
            Προβλήθηκε μάλιστα ο ισχυρός και μάλιστα από αρμόδια χείλη, ότι αν απομακρυνθούν οι εισαγωγικές εξετάσεις από το Λύκειο, αυτό θα οδηγήσει σε αναμόρφωση του Λυκείου, δηλαδή την αναβάθμιση της Παιδεία.
            Είναι τουλάχιστον αφελές να υποστηρίζεται ότι το μέτρο αυτό από μόνο του θα έχει αυτά τα αποτελέσματα. Η αναμόρφωση του Λυκείου που ασφαλώς είναι απαραίτητη προϋποθέτει πολλές άλλες προηγούμενες ενέργειες».
                        Θα μπορούσε κανείς να θεωρήσει, ότι την διατύπωση αυτή την έκανε κάποιο στέλεχος του ΠΑΣΟΚ ή κάποιου άλλου κόμματος της αντιπολίτευσης ή κάποιος ο οποίος διαφωνεί γενικότερα με την πολιτική της Κυβέρνησης.
                        Και όμως: Το κείμενο αυτό είναι πρόσφατο (22/2/09), και έχει γραφεί από τον κ. Γιάννη Βαρβιτσιώτη, το Νέστορα του Κόμματος που βρίσκεται στην εξουσία, πρώην Υπουργό Παιδείας και αν δεν κάνω λάθος, Πρόεδρο του Ιδρύματος «ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ».
                        Το κείμενο αυτό δεν το διάβασα για να υπερτονίσω την αμφιβολία για την ειλικρίνεια των προθέσεων, αλλά για ένα άλλο απλό λόγο τον οποίο θα παρακαλούσα να προσέξετε και ο οποίος εκφράζει τον Πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να αποδεχτούμε έστω και το προφανές. Πρέπει να εκμεταλλευτούμε κάθε ευκαιρία διαλόγου για την παιδεία, ανεξάρτητα από τις προθέσεις.
                        Επομένως η παρουσία μου εδώ δεν αναφέρεται στις προθέσεις, αλλά αναφέρεται στην ουσία του διαλόγου τον οποίον το ΠΑΣΟΚ και ο Πρόεδρος του ελπίζει να είναι εποικοδομητικός.
                        Θα ήθελα όμως να παρακαλέσω κ. Υπουργέ, να δείξετε ότι τουλάχιστον σας προβληματίζουν οι προτάσεις που έχει καταθέσει διαχρονικά ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Και δεν αναφέρομαι σε όλες τις προτάσεις, θα αναφερθώ σε δύο που είναι όμως σημαντικές.
                        Η πρώτη πρόταση αφορά αυτό το όργανο και είναι η πρότασή του στη Βουλή για να μετατραπεί το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας σε Ανεξάρτητη Αρχή. Μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει καμία απάντηση ούτε από τον Πρωθυπουργό, ούτε από την Κυβέρνηση, ούτε από εσάς.
                        Αν θα θέλατε θα μπορούσα να κάνω μια παύση ενός λεπτού για να τοποθετηθείτε ή αν φυσικά δεν θέλετε, μπορείτε αυτό να το κάνετε αργότερα. (Μικρή παύση). Θα ήταν όμως μία ένδειξη ότι σας απασχολεί η άποψη του συνομιλητή σας. Μπορεί να την απορρίψετε, αλλά να εξηγήσετε, την απορρίπτω γι’ αυτό το λόγο.
                        Χαίρομαι που μία άλλη από τις προϋποθέσεις που έθεσε ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, αντιλαμβάνομαι ότι την ικανοποιήσατε στην πρόσφατη συνεργασία που είχατε στην Διακομματική Επιτροπή, ότι δηλαδή η Νέα Δημοκρατία δεσμεύεται να συμμετάσχει στο διάλογο εφ’ όσον το ΠΑΣΟΚ γίνει Κυβέρνηση.
                        Υπάρχει και ένα άλλο θέμα το οποίο επίσης αποτελεί ένα στοιχείο προβληματισμού. Όταν συζητείτο πριν από δύο χρόνια ο νόμος της Κυβέρνησης (δεν τον αναφέρω με το όνομα της προκατόχου σας, διότι δεν είναι σωστό) για τα πανεπιστήμια, ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ προέβη σε μία πρωτοφανή για τα πολιτικά δεδομένα ενέργεια.
                        Παρακολούθησε την συζήτηση στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων, κάτι που ποτέ μέχρι τότε δεν είχε κάνει αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης.  Εκεί κατέθεσε μία συγκεκριμένη πρόταση για τον τρόπο αντιμετώπισης των προβλημάτων των πανεπιστημίων.
                        Η πρόταση αυτή (την έχω εδώ και μπορώ να σας την δώσω, μπορώ να την καταθέσω και στα πρακτικά), ήταν μία πρόταση πέντε άρθρων για νόμο για τα πανεπιστήμια, η οποία είχε ως κύρια αρχή της την ανάγκη της λειτουργίας των πανεπιστημίων με ένα τρόπο αυτοτελές, αυτοδύναμο σε σχέση με την πολιτεία. Και ως δεύτερο πυλώνα του είχε την αξιολόγηση των πανεπιστημίων σε σχέση με τις προτάσεις και με τις συμφωνίες που τα πανεπιστήμια θα είχαν κάνει με την κυβέρνηση.
                        Η Υπουργός Παιδείας τότε δεν διάβασε καν το κείμενο, το αγνόησε. Είπε ότι πρόκειται για ένα πρόχειρο κείμενο, μία πρόχειρη σκέψη. Αυτό δεν νομίζω ότι είναι ένδειξη ότι οι απόψεις της άλλης πλευράς, όποια και να είναι αυτή η άλλη πλευρά, λαμβάνονται υπόψη σοβαρά. Αγνοήθηκε.
                        Αγνοήθηκε μάλιστα από τότε πλήρως από την Κυβέρνηση ακόμα και όταν όπως είναι φανερό, απέτυχε πλήρως, ή σχεδόν πλήρως, ο νόμος που η κυβέρνηση τότε ψήφισε.
                        Θα παρακαλούσα, λοιπόν, τουλάχιστον στο πνεύμα της πολιτικής αβροφροσύνης, να εξετάσετε αυτές τις προτάσεις, ώστε να αισθανθεί κανείς ότι ο διάλογος αφορά τουλάχιστον την μελέτη των απόψεων και των προτάσεων που υποβάλλει μία άλλη πλευρά, δεν θα πω ιδιαίτερα εάν αυτή η πλευρά είναι η αξιωματική αντιπολίτευση.
                        Μια άλλη διάσταση που θα ήθελα να δώσω στο διάλογο που ξεκινά σήμερα στο Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας είναι η ανάγκη συμφωνίας ή τουλάχιστον συναντίληψης για συγκεκριμένες γενικότερες πολιτικές -όχι για επιμέρους θέματα.
                        Δεν είναι το πρόβλημα κατά τη γνώμη μου της εκπαίδευσης το εάν τα εξεταζόμενα μαθήματα για εισαγωγή στο πανεπιστήμιο θα είναι τρία ή πέντε. Το θέμα αυτό απασχολεί την κοινωνία και βέβαια πρέπει να αντιμετωπιστεί, αλλά υπάρχει ένα μεγαλύτερο και ουσιαστικότερο πρόβλημα: τι θέλουμε από τα πανεπιστήμια, τι θέλουμε από τα σχολεία. Με χαρά μου άκουσα σήμερα να θέτετε ορισμένους στόχους για το διάλογο αυτό.
                        Το ΠΑΣΟΚ, όπως γνωρίζετε, έχει απόψεις για την παιδεία. Νομίζω, ότι σας τις κατέθεσε στη Διακομματική Επιτροπή η εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ  κυρία Διαμαντοπούλου και σας εξήγησε επίσης τις προτάσεις και τις κατευθύνσεις στις οποίες κινείται ή θα κινηθεί η πολιτική του ΠΑΣΟΚ.
                        Αναφέρθηκα ιδιαίτερα στην ανάγκη συναντίληψης των προβλημάτων, γιατί πιστεύω -και η εμπειρία μου έχει δείξει στα όσα χρόνια ασχολούμαι με τα εκπαιδευτικά θέματα- ότι ένα από τα προβλήματα που έχουμε ως χώρα είναι ότι αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα, ή νομίζουμε ότι μπορούμε να τα λύσουμε, με νομικές προσεγγίσεις, ενώ πρόκειται για βαθύτατα προβλήματα της κοινωνίας που δεν λύνονται με νόμους. Τα αποτέλεσμα βέβαια το βλέπουμε στη συνέχεια, όταν οι νόμοι αυτοί είτε δεν εφαρμόζονται, είτε αποτυγχάνουν στην εφαρμογή τους.
                        Δεν είναι τυχαίο ότι ενώ η δηλωθείσα πρόθεση -και πιστεύω ότι ήταν ειλικρινής- της Υπουργού που κατέθεσε το νόμο το 2007, ήταν να δοθεί μεγαλύτερη αυτοτέλεια στα πανεπιστήμια όταν εκχώρησε τον έλεγχο νομιμότητας των εκλογών των καθηγητών στα πανεπιστήμια, σήμερα η γραφειοκρατία στο πανεπιστήμιο είναι μεγαλύτερη από την εποχή που ο έλεγχος νομιμότητος  γινόταν στο Υπουργείο Παιδείας.
                        Και όχι μόνο αυτό, αλλά τα πράγματα χειροτέρεψαν και σε καθαρά ακαδημαϊκό επίπεδο. Φτάσαμε στο σημείο, όταν συγκροτούνται Εκλεκτορικά Σώματα, να γίνεται κλήρωση μεταξύ 100 Καθηγητών (ή, εν πάση περιπτώσει μελών ΔΕΠ αντιστοίχων βαθμίδων), με μόνο κριτήριο την συνάφεια του γνωστικού αντικειμένου και χωρίς να λαμβάνεται υπ’όψιν η ακαδημαϊκή επάρκεια και αναγνώριση των κατεχόντων τις θέσεις.  Είναι και αυτό μια έκφανση ενός άλλου μεγάλου προβλήματος  του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος, της ομοιομορφίας. Δεν είμαστε κ. Υπουργέ όλοι οι Καθηγητές ίδιοι. Πολλοί από τους καθηγητές που υποχρεώνομαι να αποδεχθώ στην κλήρωση για την συμπλήρωση εκλεκτορικών σωμάτων στο Τμήμα μου, στο πλαίσιο της ομοιομορφίας, δεν θα είχαν εκλεγεί ούτε Λέκτορες με τα κριτήρια που έχουμε υιοθετήσει.
                        Αυτό, λοιπόν, είναι μία άλλη διάσταση την οποία θα ήταν χρήσιμο να λάβει υπόψη της η πολιτική ηγεσία στο διάλογο. Η έμφαση στην διαφοροποίηση σε όλη την κλίμακα του εκπαιδευτικού συστήματος με βάση την ποιότητα και την αξιοκρατία είναι ένα σημαντικό στοιχείο που μπορεί να προκύψει απ’ αυτό το διάλογο, εάν βέβαια συμφωνούμε σ’ αυτό.
                        Και για να κάνω μία ακόμα πρόταση διαλόγου μια και αναφέρθηκε προηγουμένως ο κ. Μπαμπινιώτης στις προτάσεις και στις προσεγγίσεις. Γιατί δεν ξεκινάμε το διάλογο κ. Πρόεδρε με μία απλή διαπίστωση για αξιοκρατία στην επιλογή των στελεχών της εκπαίδευσης. Να συμφωνήσουμε σ’ αυτό το πράγμα. Αυτό αν θέλετε περιορίζει τις δυνατότητες μιας μελλοντικής κυβέρνησης, αλλά με δεδομένο ότι αυτό είναι μία δέσμευση του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ, θα ήταν χρήσιμο να αποτελέσει ένα θέμα διαλόγου και συζήτησης στο οποίο να συμφωνήσουμε.
                        Και για να μην μακρηγορήσω θα ήθελα να κάνω μια αναφορά στην ημερήσια διάταξη. Τι εκφράζει αυτή η ημερήσια διάταξη; Εκφράζει το Υπουργείο Παιδείας; Εκφράζει το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας; Εκφράζει το τμήμα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης; Εκφράζει προσωπικά τον κ. Βερέμη;  Εκφράζει προσωπικά τον κ. Μπαμπινιώτη;
                        Θα έλεγα δηλαδή ότι η ιεράρχηση των προβλημάτων και η συζήτηση, θα έπρεπε ίσως να έχει τεθεί στην Διακομματική Επιτροπή γιατί αυτός θα ήταν κατά τη γνώμη μου ο ρόλος της Διακομματικής Επιτροπής και να ακολουθήσει η συζήτηση στο Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας.
                        Με δεδομένο ότι το ΠΑΣΟΚ έχει καταθέσει προτάσεις για όλο το εκπαιδευτικό φάσμα, θα παρακαλούσα να εξεταστεί το ενδεχόμενο να συζητηθούν οι προτάσεις του ΠΑΣΟΚ. Είχα ακούσει την εκπρόσωπο της Νέας Δημοκρατίας στην Διακομματική Επιτροπή να δηλώνει ότι η Κυβέρνηση δεν έχει ακόμα προτάσεις. Αυτό άκουσα σε μια δήλωσή της, δεν είναι εδώ για να το επιβεβαιώσει, μου φαίνεται έφυγε. Και φυσικά όταν καταθέσει η Κυβέρνηση τις προτάσεις αυτές, να συζητηθούν, για να οδηγηθούμε σε κάποια σύγκλιση.
                        Και για να κλείσω αυτή την τοποθέτηση που ξεκίνησε σε πολιτικό επίπεδο και κλίνει σε επίπεδο επιστημονικό, θα ήθελα να πω το εξής. Είναι καλό να υπάρχει μία συνέχεια στην πολιτική της παιδείας. Και αυτή η συνέχεια να ξεπερνά και μικρά θέματα, όπως αυτό της προχειρότητας.
                        Έχω στα χέρια μου μία έκθεση μιας επιτροπής που έγινε νομίζω από το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας το 2007 για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Ήταν μία πολυσέλιδη έκθεση. Δεν έχω αντιληφθεί αν αυτή η έκθεση συζητήθηκε ποτέ. Εγώ έγραψα 17 σελίδες σχολιασμό και τον έδωσα στην τότε Υπουργό Παιδείας. Δεν έχω δει καμιά ενέργεια του Υπουργείου ή του ΕΣΥΠ σε συνέχεια της έκθεσης αυτής.
                        Αυτό το θεωρώ ένδειξη προχειρότητας, θα μου επιτρέψετε να πω, δεν θέλω να πω κακής πρόθεσης. Όταν υπάρχει ένα υλικό και όταν συγκροτείται μία Επιτροπή για να κάνει μια πρόταση, είναι καλό αυτή η πρόταση να αποτελεί ένα στοιχείο προβληματισμού για την Κυβέρνηση και να μην την σχολιάζει μόνος κάποιος μεμονωμένα.                 
Κλείνοντας θα ήθελα να αναφερθώ σε μια σειρά από παλαιότερες ενέργειες και κείμενα που θεωρώ ότι θα ήταν χρήσιμο να ληφθούν υπόψη από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας.
                        Αναφέρομαι στην έκθεση του ΟΟΣΑ του ’96 για το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, στην πιλοτική αξιολόγηση πανεπιστημίων και ΤΕΙ που έγιναν πάλι επί Υπουργίας Γεωργίου Παπανδρέου το ΄95, μέχρι το διάλογο που έγινε για τα προβλήματα μεταξύ πανεπιστημίων και ΤΕΙ. Όλα τα σχετικά κείμενα είναι στην διάθεσή σας. Ίσως μια τέτοια ιστορική αναδρομή βοηθήσει σε μια καλύτερη αντιμετώπιση των δύσκολων προβλημάτων που αντιμετωπίζει κανείς όντας επικεφαλής του Υπουργείου Παιδείας.
                        Εύχομαι και ελπίζω να διαμορφωθούν οι προϋποθέσεις εκείνες υπό τις οποίες το ΠΑΣΟΚ τουλάχιστον θα μπορέσει να παραμείνει στο διάλογο αυτό μέχρι το τέλος και με εποικοδομητικό τρόπο. Γιατί θα ήθελα να γίνει αντιληπτό ότι ένα κόμμα -και μάλιστα ένα μεγάλο κόμμα- δεν μπορεί απλώς να εκφράζει την επιθυμία του Προέδρου του για διάλογο. Ένα μεγάλο κόμμα -και οι πολίτες που το ψηφίζουν- θέλει να βλέπει αποτελέσματα. Και θα σας παρακαλούσα να βοηθήσετε, ώστε και το ΠΑΣΟΚ να παραμείνει στο διάλογο και αποτελέσματα να υπάρξουν. Σας ευχαριστώ.

Thursday, October 08, 2015

Προχειρότητες στην Εκπαίδευση: ΦΠΑ και Πρυτάνεις με ΠΝΠ

Ενώ, όπως είναι φυσικό, η κοινή γνώμη παρακολουθεί με αγωνία τις εξελίξεις και τα νέα φορολογικά μέτρα που επιβάλλονται, η κυβέρνηση εξακολουθεί να λειτουργεί με απίστευτη προχειρότητα στον τομέα της Εκπαίδευσης, καλλιεργώντας συστηματικά πελατειακές σχέσεις, που πολύ απέχουν από τις αρχές αξιοκρατίας και διαφάνειας που πρέπει να χαρακτηρίζουν την δημόσια διοίκηση.
1.     ΦΠΑ στην ιδιωτική εκπαίδευση: Ενώ αρχικά η κυβέρνηση παρουσίασε την αύξηση του ΦΠΑ στην ιδιωτική εκπαίδευση ως δείγμα της κοινωνικής της ευαισθησίας μετακυλίοντας εκεί την αρχική αύξηση του ΦΠΑ στο μοσχαρίσιο κρέας, αντελήφθη τελικά το μέγεθος του λάθους που έχει διαπράξει. Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε πρόχειρα στις προγραμματικές δηλώσεις το πάγωμα της αύξησης για ένα μικρό χρονικό διάστημα. Και αυτό έγινε μετά την καθολική αντίδραση τόσο των ενδιαφερομένων γονέων και μαθητών, αλλά και της κοινής γνώμης. Ποιος όμως εγγυάται ότι η κυβέρνηση θα βρει ισοδύναμα μέτρα για να μετακυλήσει τον συγκεκριμένο φόρο; Άλλωστε έχει υποσχεθεί απλόχερα την εύρεση ισοδυνάμων σε πολλές περιπτώσεις που προσπαθεί να αποφύγει τα προβλήματα που η ίδια έχει δημιουργήσει.
2.     Θητείες πρυτάνεων: Η κυβέρνηση διέρρευσε την πληροφορία ότι με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου θα αλλάξει ο τρόπος εκλογής πρυτάνεων για πέντε (!) πανεπιστήμια, όπου η θητεία των πρυτάνεων έχει ήδη λήξει από τις 31 Αυγούστου. Η ίδια κυβέρνηση είχε προηγουμένως δώσει παράταση ενός μηνός στις θητείες αυτές. (Εν τω μεταξύ ο Υπουργός επιβεβαίωσε τις πληροφορίες αυτές).
Πράξη Νομοθετικού Περιεχόμενου για θητείες πρυτάνεων είναι μια πρωτοφανής ενέργεια στα εκπαιδευτικά χρονικά, που ως μόνη εξήγηση μπορεί να έχει την εξυπηρέτηση πελατειακών σχέσεων. Μια τέτοια ενέργεια θίγει και το κύρος της νομοθετικής διαδικασίας, αλλά και των πρυτάνεων που θα εκλεγούν με την διαδικασία αυτή. Ας αξιολογήσει η κυβέρνηση την λειτουργία των Συμβουλίων των πανεπιστήμιων, όπως άλλωστε προέβλεπε και ο σχετικός νόμος του 2011 και ας εφαρμόσει τις όποιες αλλαγές προτίθεται να θεσμοθετήσει από το επόμενο καλοκαίρι, όπως αρμόζει σε κάθε ευνομούμενο κράτος και σε κάθε σοβαρή κυβέρνηση.
Θα ήταν καλύτερα για την εκπαίδευση αλλά και για την κυβέρνηση να επαναλειτουργήσει το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας και η διακομματική επιτροπή για την Παιδεία για να συζητηθούν εκεί όλα τα κρίσιμα θέματα.

Friday, September 11, 2015

Τα κενά στα σχολεία: Το πρόβλημα και η λύση του

 
Αρχίζει σήμερα η νέα σχολική χρονιά. Τα παιδιά όλων των ηλικιών σε δημοτικό, γυμνάσιο και λύκειο πήγαν σήμερα στα σχολειά χωρίς να είναι σίγουρα ότι θα υπάρχει δάσκαλος σε κάθε τάξη και για κάθε μάθημα. Την ίδια αγωνία, ίσως και μεγαλύτερη, έχουν οι γονείς τους που καταλαβαίνουν την σημασία της σωστής εκπαίδευσης, ιδιαίτερα σε μια εποχή που οι δυσκολίες για την νέα γενιά, σε όλα τα άλλα επίπεδα, μοιάζουν βουνό.

Πολλοί γονείς, αλλά και τα ΜΜΕ θέτουν κάθε χρόνο το ερώτημα «Είναι τόσο πολύ δύσκολο να βρεθεί μία λύση στο εδώ και σαράντα χρόνια πρόβλημα με τα κενά στα σχολεία»; Η δημόσια συζήτηση για το θέμα αυτό περιστρέφεται γύρω από τις ευθύνες του Υπουργείου για το αν φρόντισε έγκαιρα και για το αν εξασφάλισε πιστώσεις για διορισμούς δασκάλων και καθηγητών. Κάθε χρόνο γίνεται η ίδια συζήτηση με τα ίδια προβλήματα μεγαλύτερα ή μικρότερα.

Εδώ και δύο τουλάχιστον δεκαετίες είχα υποστηρίξει ότι η μόνη λύση στο πρόβλημα αυτό είναι ο κάθε διορισμός εκπαιδευτικού να γίνεται υποχρεωτικά σε συγκεκριμένο σχολείο που υπάρχει συγκεκριμένη ανάγκη και όχι κεντρικά όπως γίνεται σήμερα (βλέπε π.χ. συνέντευξη στην Καθημερινή, 31/8/1997. Την ίδια άποψη διατύπωσα και ως Υφυπουργός το 2010, αλλά και πάλι δεν υιοθετήθηκε (βλέπε π.χ. http://panaretos.blogspot.gr/2010/01/blog-post_13.html).

Αν ο διορισμός του εκπαιδευτικού γίνεται σε συγκεκριμένο σχολείο μετά από προκήρυξη για το συγκεκριμένο σχολείο, η όποια μετακίνησή του θα πρέπει να γίνει πάλι με την ίδια διαδικασία, δηλαδή θα πρέπει να υποβάλει αίτηση σε κενή θέση σχολείου που θα προκηρυχθεί για τον συγκεκριμένο σκοπό. Έτσι όλα τα σχολεία θα καλύπτουν τις πραγματικές ανάγκες τους και η ποιότητα των εκπαιδευτικών σε κάθε σχολείο θα είναι η καλύτερη δυνατή.

Αυτό δεν ήταν μια δική μου ιδέα. Σε όλο τον κόσμο αυτός είναι ο τρόπος που γίνονται οι διορισμοί των εκπαιδευτικών.

Για παράδειγμα, μου έλεγε εχθές μία μητέρα που είχε την ίδια αγωνία για το αν τα παιδιά της θα βρουν σήμερα στα σχολεία δασκάλους ή όχι για μία φίλη της που έχει μεταναστεύσει στην Σουηδία και ενδιαφέρεται να εργαστεί ως εκπαιδευτικός. Σύμφωνα με τα λεγόμενα της, στην αναζήτηση δουλειάς σε δημόσιο σχολείο θα χρειαστεί να στείλει το βιογραφικό της ξεχωριστά στο κάθε σχολείο, στο οποίο ενδιαφέρεται να δουλέψει. Τα σχολεία θα αξιολογήσουν το βιογραφικό και αν κάποιος ενδιαφέρεται, θα την καλέσει σε συνέντευξη. Αν προσληφθεί, θα είναι στην αρχή δοκιμαστικά για έξι μήνες (όπως γίνεται σε όλες τις εργασιακές θέσεις) και κατόπιν θα την αξιολογήσουν για να δουν αν θα κάνουν νέα σύμβαση μεγαλύτερης διάρκειας. Αν λοιπόν στο μεταξύ διαπιστωθεί ότι είναι «αλλόφρων», άσχετη ή για οποιοδήποτε λόγο ακατάλληλη, θα απολυθεί. Και συνεχίζοντας, πρόσθεσε η μητέρα «στο μεταξύ εμείς "κάνουμε τον σταυρό μας" να πέσουμε σε καλό δάσκαλο μια και ότι και να είναι ο εκπαιδευτικός δεν τον κουνάει κανείς».

Στη χώρα μας εδώ και δεκαετίες έχει επικρατήσει η λογική ότι το επίκεντρο του εκπαιδευτικού συστήματος είναι ο εκπαιδευτικός και όχι ο μαθητής. Έτσι, προηγούνται οι οικογενειακές και επαγγελματικές ανάγκες των εκπαιδευτικών με αποσπάσεις, μετατάξεις κτλ. και θεωρείται ότι η ύπαρξη απλώς ενός εκπαιδευτικού στην τάξη είναι αρκετή για να ικανοποιήσει τις εκπαιδευτικές ανάγκες.

Θα λυθεί κάποτε το πρόβλημα; Μακάρι. Γιατί αλλιώς, δύσκολα θα υπάρξει σωστή εκπαίδευση.


Wednesday, July 15, 2015

Σχολιασμός της συνέντευξης του Α. Τσίπρα στην ΕΡΤ (14/7/15) σε 31 tweets

Ένα από τα πλεονεκτήματα του twitter είναι ότι επιτρέπει να σχολιάσει κανείς άμεσα κάτι που υποπίπτει στην αντίληψή του, ή να καταγράψει κάτι που αισθάνεται, χωρίς να το υποβάλει στην βάσανο της επανεξέτασης.

Αυτό έκανα και εγώ χθες βράδυ, παρακολουθώντας την συνέντευξη του Α. Τσίπρα. Καθώς άκουγα, σχολίαζα στο twitter.

Παραθέτω στην συνέχεια το timeline των tweets. (Σε εισαγωγικά, οι φράσεις του ΠΘ).

1. Το πρόβλημα με τον συλλογισμό Τσίπρα (για το αδιέξοδο στο οποίο βρέθηκε στην σύνοδο κορυφής) βρίσκεται στο ότι έχει αφετηρία το τέλος Ιουνίου. Αγνοεί τους 5 μήνες που προηγήθηκαν και τι έκανε τότε.

2. "Ήπια η δημοσιονομική προσαρμογή" Are you kidding?

3. Γιατί "επιβλήθηκαν" τα μέτρα σε αυτή την κυβέρνηση ενώ οι προηγούμενες ήταν "πουλημένες";

4. "Η χώρα παίρνει 82 δις". Όχι ακριβώς η χώρα...

5. "Αναλαμβάνω πλήρως τις ευθύνες μου". Πως;

6. "Δεν δίνει κανείς χρήματα χωρίς προαπαιτούμενα". Αυτό ξεκίνησε από τον 6ο του 15;

7. "Είχα την πεποίθηση πριν το δημοψήφισμα ότι θα μας δοθεί παράταση". Με ποια δεδομένα;

8. "Επιβλήθηκε με σκληρό τρόπο η λιτότητα". Και αυτό από τον 6/15;

9. "Να παραμείνουμε (στην κυβέρνηση) ως τότε" (τις εκλογές στην Ισπανία). Και μετά;

10. "Ποιο πολιτικό σχέδιο υπηρετεί ο καθένας"! (Για την αριστερή πλατφόρμα!!!).

11."Πήγα παντού, Ρωσία, Αμερική και κανείς δεν μου είπε ότι θα βοηθήσει". Όταν το έλεγε ο ΓΑΠ ήταν προδότης και πουλημένος στους ξένους...

12. "Όταν συνειδητοποίησα το σχέδιο Σόιμπλε... (πριν 2 μήνες)". Μα το είχε πει στον Βενιζέλο από το 12!

13. 2015: "Δεν ήταν στόχος μου να φύγω από το ευρώ". 2012(;): "Το ευρώ δεν είναι φετίχ"

14. "Δεν θα επιτρέψω σε κανένα..."

15. "Θα πω, στα εύκολα ήμουν εδώ, στα δύσκολα βγάλε τα πέρα μόνος σου; (στον λαό)". Εύκολα μέχρι τώρα; Ποιος τα έκανε δύσκολα;

16. "Τα παίρνω εγώ τα λάθη". Σωστός.

17. "Το ότι κάποιος είναι καλός οικονομολόγος δεν σημαίνει ότι είναι καλός πολιτικός". Μα εσύ τον ανέδειξες στην πολιτική!

18. "Εξαιρετικός οικονομολόγος". Με ποια διεθνή ακαδημαϊκά στάνταρντς;

19. "Όταν πλέον κατάλαβα τις συνέπειες..." Οι άλλοι που κατάλαβαν πολύ νωρίτερα ήταν Πινοσετ...

20. "Δεν επιτρέπω σε κανένα να αμφισβητήσει ότι όσα έκανα, τα έκανα για το συλλογικό καλό". Ενώ ο ΓΑΠ τα έκανε για τα CDS του Αντρίκου...

21. "Στο τέλος πέρασε η πρόταση που κάναμε εμείς"! Σκέψου να πέρναγε η πρόταση των άλλων...

22. "Όταν υπάρχει ένα σοκ εμπιστοσύνης"... Ποιος το προκάλεσε;

23. "Σέβομαι την στάση που θα πάρει ο κάθε βουλευτής". Σωστό, αλλά σε αντίφαση με τα προηγούμενα.

24. Ποιος αξιολογεί αν κάποιος δεν παίρνει τις ευθύνες του;

25. "Οι 9 χιλ προσλήψεις δεν έχουν δημοσιονομική επίπτωση". "Γιατί μπορούμε να κάνουμε 15 χιλ". Πρόκειται για συγκρίσιμες περιπτώσεις;

26. Περιμένω την ερώτηση: "Με την εξεταστική για το μνημόνιο τι θα γίνει κύριε ΠΘ; Θα κληθείτε κι εσείς;" Δεν έχει δημοσιογραφικό ενδιαφέρον;

27. "Παντός καιρού δεν είναι κανένας". Θα ήταν ο πρώτος;

28. "Εξαιρετική σχέση με Πάνο Καμμένο". Αυτή είναι η πραγματική ιδεολογική συνθηκολόγηση, όχι το μνημόνιο.

29. "Ένας ΠΘ πρέπει να λέει την αλήθεια". Γιατί μέχρι να γίνει, προφανώς έλεγε ψεύδη.

30. Συμπέρασμα από την συνέντευξη: ο Τσίπρας πέρασε από την αθώα και άνευ ευθυνών παιδική ηλικία, σε μια πιο ώριμη εφηβεία. Ενηλικίωση ακόμα όχι.

31. Ο Τσίπρας απόψε μας είπε (στην δική του γλώσσα): Πήγα και έφαγα τα μούτρα μου (και της χώρας) και τελικά είχε δίκιο ο ΓΑΠ.



Tuesday, June 30, 2015

Γιατί δυσκολεύομαι να ψηφίσω ΟΧΙ στο δημοψήφισμα της Κυριακής


Οι παράμετροι που παίρνει υπ’ όψη του κάθε πολίτης πριν αποφασίσει τι θα ψηφίσει σε εκλογές ή σε δημοψηφίσματα είναι πολλές. Οι περισσότερες σχετίζονται με προσωπικά θέματα (θέματα που απασχολούν τον ίδιο τον πολίτη, τα οικονομικά του, την οικογένειά του κ.λ.π.). Υπάρχουν όμως και τα γενικώτερα «μακροσκοπικά ζητήματα» που ο πολίτης έχει υποχρέωση να λάβει υπ’ όψη του, ανεξάρτητα από την έμφαση με την οποία αυτό θα γίνει.
Το δημοψήφισμα, έχει μία ιδιαιτερότητα σε σχέση με τις εκλογές. Στο δημοψήφισμα, ο πολίτης υποχρεώνεται να απαντήσει με τα δεδομένα της στιγμής για θέματα που μπορεί να επηρεάσουν την ζωή του, αλλά και την ζωή των μελλοντικών γενεών καθοριστικά.
Το συγκεκριμένο δημοψήφισμα που έχει αναγγείλει η κυβέρνηση έχει αυτά τα στοιχεία στην ακραία τους μορφή.
Στην χώρα μας, για ακόμα μία φορά θα συγκρουσθούν δύο προσεγγίσεις που μας ταλανίζουν ιστορικά ως έθνος. Αυτή του συναισθήματος και του ψυχισμού με αυτήν της νηφάλιας λογικής.
Ως Έλληνες, είμαστε μαθημένοι στο ΟΧΙ και είμαστε υπερήφανοι όταν μας δίνεται η ευκαιρία να το διατυπώσουμε. Έχουμε παράδοση να επαναστατούμε και όχι να υποτασσόμεθα. Στην συγκεκριμένη περίπτωση και με όσα έχουν συμβεί τα τελευταία χρόνια, ο καθένας από εμάς θέλει να πει ένα «ΟΧΙ, παρατάτε μας πια», παρά ένα ΝΑΙ που όπως όλα δείχνουν θα επιβαρύνει μία ήδη κακή κατάσταση.
Ας ξεκινήσουμε από τα αντικειμενικά δεδομένα: Εκτιμώ ότι είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν πως η πρόταση των δανειστών θα βελτιώσει τα πράγματα για την Ελλάδα ή για την Ευρώπη. Το πιθανότερο είναι ότι τα πράγματα θα χειροτερέψουν σταδιακά και για τις δύο πλευρές.
 (Φοβάμαι ότι η παρούσα λογική στην ΕΕ είναι ας βρούμε τώρα μία λύση και άστο γι’αργότερα – επίσης η ακραία πόλωση που έχει δημιουργηθεί δεν επιτρέπει  στην κάθε πλευρά να δει τα πράγματα νηφάλια, να μάθει από τα λάθη της, και να προχωρήσει διαφορετικά, και σ’αυτό έχουν ευθύνη και οι δύο πλευρές.)
Προς αυτή την κατεύθυνση συνηγορούν και οι απόψεις κορυφαίων προοδευτικών οικονομολόγων (π.χ. Στίγκλιτς, Κρούγκμαν). Οι οικονομικές τους αναλύσεις για τα μνημόνια και για το οικονομικό μέλλον σε σχέση με την πρόταση των δανειστών είναι πολύ πειστικές και τεκμηριωμένες. Εξ άλλου δεν χρειάζεται κανείς να δει και να μελετήσει πολλά πράγματα για να οδηγηθεί στο συμπέρασμα ότι οι μέχρι τώρα πρακτικές που εφαρμόσθηκαν με βάση τις απόψεις των δανειστών απέτυχαν.
Επίσης, εδώ που έχουν φθάσει τα πράγματα θα μπορούσε να πει κανείς ότι χρειάζεται ενα restart, τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Ευρώπη. Και αυτό θα μπορούσε να προκληθεί με ένα δυνατό ΟΧΙ στο δημοψήφισμα.
Εδώ όμως αρχίζουν οι δυσκολίες: Όταν κανείς βρίσκεται μακριά από το πρόβλημα είναι εύκολο, αλλά επικίνδυνο να προχωρήσει πέρα από την ανάλυση (η οποία είναι λογική) σε συστάσεις. Π.χ., ο Κρούγκμαν και ο Στίγκλιτς προτείνουν στους Έλληνες να ψηφίσουν ΟΧΙ. Ο τελευταίος, μάλιστα, προχωρά παραπέρα και λέει ότι θα ψήφιζε ο ίδιος OXI. Πώς μπορεί να το πεί αυτό όμως όταν η άποψή του εκ των πραγμάτων στηρίζεται σε μακροσκοπικά μεγέθη, χωρίς να έχει ο ίδιος προσωπικό διακύβευμα;  Ο Στάλιν είχε πεί ότι ένας θάνατος είναι μια τραγωδία, αλλά ένα εκατομμύριο θάνατοι είναι μία στατιστική. Θέλω να πώ ότι για τους ίδιους αυτούς αναλυτές, όπως και για άλλους στο εσωτερικό (στους οποίους αναφέρομαι παρακάτω), το αποτέλεσμα αυτής της ψήφου δεν θα έχει καμιά επίδραση σε προσωπικό επίπεδο, όποιο και να είναι.  Το ίδιο ίσως συμβαίνει και με όσους από εμάς είμαστε κάποιας ηλικίας και ανοιχτόμυαλα είμαστε διατεθειμένοι να εξετάσουμε το ενδεχόμενο ότι ένα ΟΧΙ θα ήταν ίσως βραχυπρόθεσμα άσχημο για εμάς τους ίδιους, αλλά καλύτερο για τις επόμενες γενεές.
Ας σκεφθούμε όμως τι σημαίνει αυτή η σύσταση σε κάποιον τριαντάρη που είναι άνεργος ή ενδεχομένως έχει μία προσωρινή απασχόληση με πολύ χαμηλό εισόδημα που του επιτρέπει να περνά καθημερινά με την βοήθεια, όμως, από τους γονείς του. Κάποιον, ο οποίος δεν έχει φταίξει σε τίποτα για να φτάσει η χώρα εδώ που βρίσκεται. Πώς μπορεί κανείς να ζητήσει από αυτόν να κάνει μία θυσία για τα παιδιά του όταν κανείς δεν του εξηγεί ποια θα είναι η εξέλιξη των πραγμάτων εάν η γνώμη του είναι ΟΧΙ; Ιδιαίτερα μάλιστα όταν ο ίδιος δεν ξέρει καν αν και πότε θα αποκτήσει παιδιά γιατί τα δεδομένα του δεν του επιτρέπουν να ξεκινήσει μια οικογένεια.
Οι ιδιοι προβληματισμοί ισχύουν και για συνταξιούχους μεγάλης ηλικίας με μικρή σύνταξη. Ποιά είναι γι’ αυτούς η μακροπρόθεσμη ωφέλεια ενός ΟΧΙ; Βραχυπρόθεσμα, μοιάζει όμως να είναι σαν θανατική καταδίκη.
Μια και έχει γίνει πολύ της μόδας στην παρούσα κρίση το game theory, εγώ θα αναφερθώ σε μια συγγενή επιστημονική περιοχή, αυτή της θεωρίας αποφάσεων (decision theory). Εκεί οι αποφάσεις και οι στρατηγικές στηρίζονται στο ρίσκο που αντιστοιχεί στην κάθε μία. Διαφορετικό το ρίσκο μακροσκοπικά για μία κυβέρνηση. Διαφορετικό το ρίσκο για κάθε συγκεκριμένο πολίτη. Και σίγουρα διαφορετικό για τους ασφαλείς αναλυτές. Για τους τελευταίους, το ρίσκο είναι ακριβώς μηδέν, και σε αυτή την ακραία περίπτωση οποιαδήποτε απόφαση είναι βέλτιστη (decision theory is easy under zero risk!).
Σχεδόν μηδενικό ρίσκο έχουν και πολύ υποστηρικτές του ΟΧΙ στην Ελλάδα που λόγω της οικονομικής τους κατάστασης και του διεθνούς χαρτοφυλακίου τους δεν θα υποστούν σε μεγάλο βαθμό προσωπικές συνέπειες αν επικρατήσει το ΟΧΙ στο δημοψήφισμα της Κυριακής.
Εν κατακλείδει, η επιλογή του ΟΧΙ στηρίζεται σε κάποια σοβαρά επιχειρήματα από μακροσκοπικής απόψεως, πρώτιστα δεδομένου ότι η παρούσα συνταγή δεν έχει πετύχει. Αλλά είναι εξαιρετικά δύσκολη απόφαση σε προσωπικό επίπεδο. 
Πέραν τούτου, υπάρχουν και άλλα ζητήματα, τα οποία δυσκολεύουν κάθε καλοπροαίρετο πολίτη στην απόφασή του: ας υποθέσουμε ότι ψηφίζουμε ΟΧΙ, απορρίπτοντας την συνταγή που απέτυχε. Ποια συνταγή εν τέλει υιοθετούμε; Είναι καλύτερη;
Δεν είναι καν σαφές σε σχέση με τι θα ψηφίσουμε. Ο καθένας δίνει μία ερμηνεία. Άλλη ερμηνεία δίνει η κυβέρνηση, άλλη οι δανειστές, άλλη τα κόμματα. Το χειρότερο είναι ότι κανείς δεν έχει τον απόλυτο έλεγχο της πραγματικής ερμηνείας και της εφαρμογής του αποτελέσματος. Ειδικά για το ΟΧΙ που υποστηρίζει η κυβέρνηση. Γνωρίζει κανείς, ή έστω και η ίδια, πώς θα το διαχειρισθεί; Στην συγκεκριμένη περίπτωση, το ΟΧΙ δεν είναι εύκολα διαχειρίσιμο όπως σε άλλες περιόδους της ιστορίας. Και φυσικά η διαχείρισή του δεν εξαρτάται αποκλειστικά από την ίδια την κυβέρνηση. Για παράδειγμα, στο δημοψήφισμα για την βασιλεία, το ΟΧΙ σήμαινε απομάκρυνση του βασιλιά. Αν ο ίδιος δεν το έκανε, το κράτος και η κυβέρνηση είχαν τον τρόπο να εφαρμόσουν την απόφαση της πλειοψηφίας.
Είναι λοιπόν δύσκολο να ψηφίσει κανείς για κάτι, για το οποίο υπάρχουν διαφορετικές εκτιμήσεις. Ο πολίτης σχεδόν καλείται να ερμηνεύσει ο ίδιος το ερώτημα, να κάνει τις προβλέψεις και εικασίες του για το τι σημαίνει, και ύστερα να απαντήσει. Φαντασθείτε σε ένα θέμα εξετάσεων ο εξεταζόμενος να μην ξέρει ποιά είναι τα δεδομένα, αλλά να καλείται να εικάσει ποια είναι και να απαντήσει αναλόγως.
Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να επισημάνω την διαφορά του δημοψηφίσματος αυτού από το προταθέν από τον Γ. Παπανδρέου το 2011. Τότε, το ερώτημα ήταν σαφές, είχε ήδη γίνει μία αναλυτική συμφωνία και ήταν το αποτέλεσμα της συμφωνίας που θα ετίθετο σε δημοψήφισμα. Επίσης, η τότε κυβέρνηση υποστήριζε την αποδοχή της συμφωνίας αυτής και επομένως θα ήταν η ίδια που θα διαχειριζόταν το αποτέλεσμα. Θα επρόκειτο για μια δημοκρατική νομιμοποίηση στο ΝΑΙ και όχι στο ΟΧΙ. Πολλοί που επικαλούνται την δημοκρατική ευαισθησία τους, δυστυχώς την είχαν χάσει κάπου στα βάθη της ψυχής τους το 2011, και την επικαλούνται τώρα à la carte. (Αυτό δεν ισχύει μόνο για το δημοψήφισμα, αλλά και για τις πράξεις νομοθετικού περιεχομένου).
Αυτό που με προβληματίζει σφόδρα επίσης είναι η ακραία επίκληση στο συναίσθημα, την οποία ανέφερα και νωρίτερα. Η κυβέρνηση ζητά από τους πολίτες να είναι νηφάλιοι, η ρητορική της όμως αναμοχλεύει πάθη και δημιουργεί θυμό και αγανάκτηση (ήδη από το 2010). Ο ίδιος ο ΠΘ ανέφερε ότι «δεν θέλω να είμαι ένας ταπεινωμένος πρωθυπουργός». Μπορεί όμως ο προσωπικός εγωϊσμός του αρχηγού να είναι πάνω από το συμφέρον του έθνους; Μπορεί ο θυμός να προηγείται της λογικής;
Παραπάνω, αναφέρθηκαν βάσιμοι λόγοι που αποτελούν μέρος μόνο μιας επιχειρηματολογίας που με συναισθηματικά κριτήρια κανείς θα ψήφιζε ΟΧΙ. Με λογικά κριτήρια και μακροοικονομικούς όρους, επίσης, κάποιος που το αποτέλεσμα δεν θα τον έθιγε προσωπικά, θα είχε σοβαρά επιχειρήματα υπέρ του ΟΧΙ.
Όταν όμως νηφάλια σκεφθεί κανείς εκείνους που θα θιγούν πραγματικά και άμεσα από το αποτέλεσμα ενός ΟΧΙ, όπως επίσης και το «μετέωρο βήμα του πελαργού» που προκύπτει μετά από το ΟΧΙ, είναι δύσκολο να υποστηρίξει την υπερψήφισή του, και μάλιστα δημόσια. Πολλώ δεν μάλλον να συστήσει σε άλλους να το κάνουν.
Ελπίζω ότι τελικά θα βρεθει μια κοινά αποδεκτή λύση μέχρι την Κυριακή με τους δανειστές ώστε τα διλήμματα να εκλείψουν.

Saturday, June 27, 2015

Μεταρρυθμίσεις της Κυβέρνησης Γ. Α. Παπανδρέου 2009 – 2011

Η ανάγκη μεταρρυθμίσεων είναι από τα θέματα που έχουν συζητηθεί πολύ τα τελευταία χρόνια, κυρίως λόγω της οικονομικής κρίσης και των πιέσεων των δανειστών. Δυστυχώς, οι συζητήσεις αυτές έχουν περιορισθεί σε «μεταρρυθμίσεις» που βραχυπρόθεσμα θα έχουν κυρίως οικονομικά αποτελέσματα. Πολλές από αυτές συνδέονται με εργασιακά θέματα (μισθούς συντάξεις, απολύσεις) που υποτίθεται ότι θα καταστήσουν την οικονομία περισσότερο ανταγωνιστική.

Υπάρχει όμως και μια άλλη κατηγορία μεταρρυθμίσεων. Αυτές που βελτιώνουν την λειτουργία του κράτους πρός όφελος του πολίτη  (παιδεία, υγεία, δημόσια διοίκηση, διαφάνεια, καταπολέμηση της διαφθοράς, κοινωνικά δικαιώματα) που συνήθως αγνούνται. Αυτές κατά την γνώμη μου είναι και οι ουσιαστικότερες.

Η κυβέρνηση Παπανδρέου έδωσε έμφαση σε αυτές τις μεταρρυθμίσεις. Γιατί ο ίδιος ο Γ. Παπανδρέου πίστευε ότι  είναι απαραίτητες για να αλλάξει το κράτος. Επιπλέον, έχουν και οικονομικά αποτελέσματα, μακροπρόθεσμα. Αν είχαν προηγηθεί οι αλλαγές αυτές, οι άλλες που απαιτούσαν οι δανειστές θα ήταν λιγότερες και λιγότερο επώδυνες. Αυτό εξηγεί και την όποια καθυστέρηση στην λήψη σκληρών οικονομικών μέτρων στην αρχή της διακυβέρνησης το 2009. Αν οι δανειστές είχαν επιτρέψει στην κυβέρνηση να προχωρήσει στην υλοποίηση αυτών των μεταρρυθμίσεων και δεν πίεζαν για την λήψη άμεσων και σκληρών εισπρακτικών μέτρων, η κατάσταση σήμερα ίσως να ήταν διαφορετική.

Επειδή στην χώρα μας όλοι μιλούν για μεταρρυθμίσεις, αλλά λίγοι έχουν την πολιτική βούληση να τις υιοθετήσουν, είναι χρήσιμο να υπάρχουν καταγεγραμμένες οι μεταρρυθμίσεις που έκανε κάθε κυβέρνηση για να μπορούν οι πολίτες να συγκρίνουν και να αξιολογούν τους κυβερνώντες με βάση στοιχεία και όχι κενές διακηρύξεις. Αυτό βοηθά και στην προώθηση της πολιτικής που βασίζεται σε στοιχεία (evidence based policies)  που τόσο λείπει από την χώρα μας, και όχι σε κορώνες και εντυπωσιασμούς

Για τον σκοπό αυτό, κάνω εδώ μια προσπάθεια καταγραφής των μεταρρυθμίσεων της κυβέρνησης Γ. Α. Παπανδρέου. Δεν ισχυρίζομαι ότι η λίστα που ακολουθεί είναι πλήρης. Ίσως έχουν παραληφθεί πολλές άλλες αλλαγές, σημαντικές ή λιγότερο σημαντικές. Είναι όμως μια αρχή. Και αν υπάρχει αυτή η αρχή είναι ευκολότερο να συμπληρωθεί η λίστα. Ελπίζω τόσο τα στελέχη της τότε κυβέρνησης όσο και οι πολίτες, που ενδιαφέρονται, να συμβάλουν με σχόλιά τους και προσθήκες για να καταγραφεί δίκαια η κυβερνητική δραστηριότητα της τόσο κρίσιμης αυτής περιόδου.
26/6/2015

ΥΓ. Το κείμενο αυτό  είχε γραφεί πειν την ανακοίνωση για την διενέργεια δημοψηφίσματος. Ισως τώρα, η λίστα που ακολουθεί είναι περισσότερο χρήσιμη.

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

-       Αξιοκρατικές διαδικασίες επιλογής σε θέσεις ευθύνης στο Δημόσιο (OpenGov)
-       Διαδικασία ηλεκτρονικής διαβούλευσης για κάθε νομοθετική πρωτοβουλία, εύλογης διάρκειας που να επιτρέπει την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συμμετοχή πολιτών
-       Πρόγραμμα «Δι@ύγεια»
-       Όλες οι προσλήψεις στο Δημόσιο μέσω ΑΣΕΠ

ΚΡΑΤΟΣ – ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ – ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

-       Καλλικράτης στην αυτοδιοίκηση
-       Νόμος για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση
-       Απογραφή όλων των δημοσίων υπαλλήλων
-       Ενιαία αρχή πληρωμών δημοσίων υπαλλήλων
-       Ενιαίο μητρώο δημοσίων υπαλλήλων
-       Αναμόρφωση πειθαρχικού δικαίου και μισθολογίου-βαθμολογίου των δημοσίων υπαλλήλων
-       Μείωση εκλογικών δαπανών
-       Νόμος για την διενέργεια δημοψηφισμάτων
-       Μετανάστευση: Νόμος με σύγχρονες διατάξεις στον Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας και την συμμετοχή στην πολιτική ομογενών και νομίμως διαμενόντων μεταναστών

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

-       Δημιουργία μηχανισμού στήριξης
-       Μείωση ελλειμάτων
-       Ανεξάρτητη αρχή η ΕΛΣΤΑΤ
-       Μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα δημοσιονομικής στρατηγικής
-       Νέο δημοσιονομικό πλαίσιο για μητρώο δεσμεύσεων και παρακολούθηση δαπανών
-       Νομοθετικό πλαίσιο για τον έλεγχο και την διαφάνεια στις οικονομικές συναλλαγές
-       Ενιαία αρχή πληρωμών
-       Ασφαλιστικό δημοσίου
-       Αναδιάρθρωση φορέων του Δημοσίου
-       Δημιουργία ταμείου χρηματοπιστωτικής σταθερότητας
-       Ανακεφαλαίωση τραπεζών - κοινές μετοχές
-       Άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων
-       Πρόγραμμα αξιοποίησης δημόσιας περιουσίας - ταμείο αξιοποίησης δημόσιας περιουσίας

ΕΘΝΙΚΗ ΑΜΥΝΑ

-       Τα στρατιωτικά νοσοκομεία ανοιχτά στην κοινωνία
-       Μέτρα διαφάνειας για τους εξοπλισμούς
-       Νέα διαδικασία κατάρτισης εξοπλιστικών προγραμμάτων υπό τον έλεγχο της Βουλής
-       Αξιοποίηση ακίνητης περιουσίας

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ-ΕΝΕΡΓΕΙΑ

-       Κύρωση δασικών χαρτών
-       Θέσπιση κοινωνικού οικιακού τιμολογίου της ΔΕΗ
-       Νόμος για την εναρμόνιση του εθνικού δικαίου με τις οδηγίες της ΕΕ («3η Ενεργειακή Δέσμη») με σκοπό την απελευθέρωση των αγορών του ηλεκτρισμού και του φυσικού αερίου

ΠΑΙΔΕΙΑ

-       Συγκρότηση διεθνούς συμβουλευτικής επιτροπής για τις αλλαγές στα Πανεπιστήμια
-       Νέος νόμος για τα πανεπιστήμια-ΤΕΙ
-       Διαμόρφωση και υποβολή ΠΔ στο ΣτΕ για τα επαγγελματικά δικαιώματα όλων των αποφοίτων πανεπιστημίων και ΤΕΙ
-       Καθιέρωση ηλεκτρονικού μηχανογραφικού για τις πανελλήνιες εξετάσεις
-       Κατάργηση μετεγγραφών στα ΑΕΙ και αντικατάστασή τους με αδιάβλητο σύστημα θετικής διάκρισης υποψηφίων από ευπαθείς οικογένειες
-       Καταπολέμηση της οικογενειοκρατίας στα πανεπιστήμια
-       Υπηρεσία ΕΥΔΟΞΟΣ για την ηλεκτρονική παραγγελία ακαδημαϊκών συγγραμμάτων με μεγάλο περιορισμό δαπανών και καλύτερη εξυπηρέτηση των φοιτητών

ΕΡΕΥΝΑ

-       Συγκρότηση του εθνικού συμβουλίου ερευνας και τεχνολογίας με διεθνώς καταξιωμένους επιστήμονες
-       Διαμόρφωση ηλεκτρονικής πλατφόρμας υποβολής ερευνητικών προτάσεων
-       Καθιέρωση αδιάβλητου συστήματος αξιολόγησης ερευνητικών προτάσεων
-       Ουσιαστική ενίσχυση νέων ερευνητών
-       Εκπόνηση σχεδίου για την νέα πολιτική για την έρευνα και την τεχνολογία

ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ - ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ

-       Αναδιάρθρωση ΟΣΕ, ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ΟΑΣΑ
-       Δημιουργία συστήματος επιτελικής παρακολούθησης έργων και μελετών
-       Νέο θεσμικό πλαίσιο για τα δημόσια έργα και για την δημιουργία ανεξάρτητης αρχής

ΕΡΓΑΣΙΑ - ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ

-       Νόμος για την μεταρρύθμιση στο ασφαλιστικό
-       Λειτουργία ΕΟΠΥΥ
-       Απογραφή συνταξιούχων
-       Προγράμματα ΟΑΕΔ για νέους άνεργους, άνεργους κοντά στην συνταξιοδότηση, γυναίκες, ευπαθείς κοινωνικές ομάδες κ.α.
-       Πρόγραμμα κοινωφελούς εργασίας 
-       Πρόγραμμα βοήθειας στο σπίτι
-       Τοπικά ολοκληρωμένα προγράμματα στήριξης της απασχόλησης
-       Vouchers κατάρτισης
-       Πρόγραμμα ΟΤΑ για ανέργους
-       Ανασυγκρότηση ΣΕΠΕ
-       Καθιέρωση Κάρτας Εργασίας

ΥΓΕΙΑ

-       Ηλεκτρονική συνταγογράφηση
-       Καθιέρωση πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας για όλους
-       Συγχωνεύσεις νοσοκομείων
-       Αναμόρφωση συστήματος προμηθειών με διεθνείς ηλεκτρονικούς διαγωνισμούς
-       Μείωση φαρμακευτικής δαπάνης με γενική ανακοστολόγηση όλων των φαρμάκων, έκδοση θετικού καταλόγου, ηλεκτρονική δημοπρασία, γενόσημα κ.λ.π.
-       Απελευθέρωση επαγγέλματος φαρμακοποιών
-       Εξάλειψη της λίστας αναμονής για χορήγηση μεθαδόνης

ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

-       Μητρώο Αγροτών
-       Αναδιοργάνωση ΕΛΓΑ, Συνεταιρισμών
-       Ενιαίο Μητρώο Εμπόρων
-       Προώθηση Ελληνικής μεσογειακής διατροφής
-       Χρηματοδότηση της αλυσίδας από την παραγωγή έως την προώθηση των προϊόντων μέσα από το πρόγραμμα «Αλέξανδρος Μπαλτατζής» και το Ταμείο Αγροτικής Επιχειρηματικότητας
-       Μέτρα και προγράμματα για την ενεργειακή επάρκεια της αγροτικής εκμετάλλευσης
-       Αναδιοργάνωση ΟΠΕΚΕΠΕ

ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ

-       Δημιουργία της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες και της Χρηματοδότησης Της Τρομοκρατίας κ.λ.π.
-       Θέσπιση Οικονομικού Εισαγγελέα

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ

-       Ίδρυση υπηρεσίας Οικονομικής Αστυνομίας και Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος
-       Σύσταση Εθνικού Συντονιστικού Κέντρου στο Πλαίσιο του Σχεδίου Δράσης “Ελλάδα – Schengen
-       Δημιουργία Ομάδας ΔΙΑΣ
-       Δημιουργία Υπηρεσίας Πρώτης Υποδοχής Παρανόμων Μεταναστών
-       Σύσταση Υπηρεσίας Ασύλου και Αρχής Προσφύγων

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

-       Εξορθολογισμός, συρρίκνωση και κατάργηση εποπτευομένων φορέων
-       Απλούστευση αδειοδότησης τουριστικών επιχειρήσεων
-       Διαμόρφωση μακροπρόθεσμης στρατηγικής για την ταυτότητα της Ελλάδας
-       Άρση καμποτάζ, μείωση ΦΠΑ για τουριστικά καταλύματα, απελευθέρωση της αγοράς επίγειας εξυπηρέτησης όλων των αεροδρομίων και απαλλαγή από καταβολή τελών προσγείωσης και παραμονής στα αεροδρόμια της Χώρας – πλην Ελ. Βενιζέλου – για την περίοδο Απριλίου - Δεκεμβρίου
-       Επιτάχυνση και απλούστευση διαδικασίας για έκδοση βίζας για τουρίστες από νέες και δυναμικές αγορές

Άλλες νομοθετικές ρυθμίσεις και ενέργειες

-       Μέτρα για τους στρατευμένους – καταγραφή κατατασσομένων στον ΟΑΕΔ, βεβαίωση εργασιακής εμπειρίας
-       Νόμος για την υπηρεσιακή κατάσταση και εξέλιξη των στελεχών των ενόπλων δυνάμεων με αξιοκρατία και επαγγελματισμό
-       Μείωση δαπανών για εξοπλισμούς
-       Βελτίωση επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Αύξηση εξαγωγών, μείωση ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, πτωτική τάση πληθωρισμού
-       Απλοποίηση διαχειριστικού πλαισίου κοινοτικών προγραμμάτων με 10 βήματα
-       Υπηρεσία μιας στάσης για την ίδρυση επιχειρήσεων
-       Απλοποίηση διαδικασίας αδειοδότησης τεχνικών και μεταποιητικών επιχειρήσεων και βιομηχανικών πάρκων
-       Νέο πλαίσιο λειτουργίας της επιτροπής ανταγωνισμού
-       Πολυνομοσχέδιο για μια Ελλάδα φιλική στην Επιχειρηματικότητα
-       Προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης επιχειρήσεων
-       Ρύθμιση οφειλών επιχειρήσεων
-       Δεύτερη ευκαιρία σε υπερχρεωμένα νοικοκυριά
-       Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων
-       Νέο θεσμικό πλαίσιο για τις ιδιωτικές επενδύσεις
-       Σχεδιασμός του Single Window για τους εξαγωγείς στο πλαίσιο της εθνικής στρατηγικής για τις εξαγωγές
-       Σύσταση ΕΤΕΑΝ για την ενίσχυση της ρευστότητας προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις
-       Στήριξη νεανικής επιχειρηματικότητας
-       Πρόγραμμα για «νέα καινοτομική επιχειρηματικότητα»
-       Πρόγραμμμα αναπτυξιακών παρεμβάσεων με άξονα την πράσινη ανάπτυξη
-       πράσινο ταμείο
-       Νόμος για την προστασία της βιοποικιλότητας
-       Νόμος για την ανακύκλωση
-       Νόμος για την απλοποίηση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης
-       Νομοσχέδιο για έκδοση οικοδομικών αδειών
-       Νομοθετική ρύθμιση για την τακτοποίηση του θέματος της αυθαίρετης δόμησης
-       Αποκατάσταση και αναδάσωση καμένων δασών μέσω προγράμματος «Α. Μπαλτατζή»
-       Ανάρτηση πρώτων δασικών χαρτών
-       Ρυθμιστικό σχέδιο Αθήνας
-       Νόμος για την επιτάχυνση της ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας
-       Νόμος για την ερευνα, παραγωγή, και δίκτυα μεταφοράς υδρογονανθράκων
-       Θέσπιση κανονισμού ενεργειακής απόδοσης κτιρίων
-       Νόμος για ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων
-       Νόμος για πράσινες συμβάσεις 
-       Νέο ολοήμερο σχολείο
-       Νέο λύκειο
-       Νέο τεχνολογικό λύκειο
-       Νόμος για την «αναβάθμιση και αξιολόγηση του εκπαιδευτικού»
-       Νόμος για την δια βίου μάθηση
-       Κέντρα μεταλυκειακής εκπαίδευσης
-       Συγχώνευση εκκλησιαστικών σχολείων
-       Νέα πολιτική βιβλιοθηκών και αρχείων
-       Νόμος για πειραματικά σχολεία
-       Θεσμοθέτηση κέντρου πιστοποίησης αναπήρων
-       Καταβολής προσωρινής σύνταξης μέσα σε 2,5 μήνες
-       Εφαρμογή μέτρου αναγκαστικής είσπραξης οφειλών και επιβολή προστίμων για παράβαση ασφαλιστικής νομοθεσίας
-       Θέσπιση πλαισίου για δράσεις κοινωνικής επιχειρηματικότητας
-       Θεσμοθέτηση εργόσημου
-       Νέο θεσμικό πλαίσιο για τις μεταμοσχεύσεις
-       Νόμος για την επιτάχυνση απονομής της δικαιοσύνης από το Συμβούλιο Επικρατείας, τα Διοικητικά Πρωτοδικεία και Εφετεία
-       Νόμος για την επιλογή των δικαστών με επαναφορά του αυτοδιοίκητου
-       Νόμος για διαφάνεια στο δημόσιο βίο και επιτάχυνση της διαδικασίας για πολιτικά πρόσωπα
-       Νόμος με αυστηρότερες διατάξεις για το Πόθεν Έσχες και για άλλα εγκλήματα περί την υπηρεσία
-       Νόμος για την βελτίωση της ποινικής νομοθεσίας για τους ανήλικους
-       Δράσεις για την προώθηση της ψηφιακής δικαιοσύνης
-       Ίδρυση αρχηγείου λιμενικού σώματος
-       Ίδρυση γραφείου αντιμετώπισης περιστατικών αυθαιρεσίας των σωμάτων ασφαλείας
-       Κατάργηση ελληνικής αγροφυλακής
-       Νόμος για τον κινηματογράφο
-       Δημιουργία μητρώου των πολιτιστικών φορέων
-       Δημιουργία μητρώου των επιχορηγήσεων
-       Ένταξη του πολιτισμού στο ΕΣΠΑ
-       Θεσμοθέτηση τουριστικής κατοικίας
-       Εξορθολογισμός των εποπτευομένων φορέων στον χώρο του αθλητισμού
-       Νόμος για την αντιμετώπιση των παθογενειών στον αθλητισμό
-       Ρήτρες βίας και διαφάνειας στα συμβόλαια των ομάδων με κρατικούς φορείς

ΥΓ. Ευχαριστώ την Ρεγ. Βάρτζελη που βοήθησε στην συγκέντρωση των στοιχείων.