Friday, April 20, 2012

Tα Διδακτορικά και οι Πολιτικοί (συνέχεια)

Μια νέα περίπτωση λογοκλοπής σε διδακτορική διατριβή στην Γερμανία αναδεικνύει την έκταση του φαινομένου. Αυτή την φορά αφορά πρόσωπο ελληνικής καταγωγής, την Μαργαρίτα Μαθιοπούλου, που μάλιστα προχώρησε σε ακαδημαϊκή καρριέρα.
Η ανακοίνωση του πανεπιστημίου της Βόννης με την οποία ανακαλείται το διδακτορικό που της απενεμήθη είναι σαφής. Σύμφωνα με αυτήν το 46.3% της διατριβής είναι προϊόν λογοκλοπής.

Με αφορμή αυτό το γεγονός, περιήλθε στην αντίληψή μου και άλλο παρόμοιο περιστατικό που αφορά τον ελληνικής καταγωγής ευρωβουλευτή των Γερμανών Ελευθέρων Δημοκρατών Γιώργο Χατζημαρκάκη (κατά σύμπτωση, πρόκειται και πάλι για διδακτορική διατριβή από το πανεπιστήμιο της Βόννης). Στην περίπτωση αυτή το 71.58% της διατριβής ήταν προϊόν λογοκλοπής.

Φαίνεται ότι στις πολιτικές επιστήμες ανθεί το φανόμενο. (Για να είμαι δίκαιος όμως δεν γνωρίζω τα ποσοστά ανάκλησης διδακτορικών ανά επιστήμη).

Αυτό που μου έκανε εντύπωση είναι η αντίδραση των προσώπων που αφορά η ανάκληση.

Η Μ. Μαθιοπούλου δήλωσε ότι θα προσβάλει δικαστικά την απόφαση. Το θέμα όμως είναι καθαρά ακαδημαϊκό. Οταν το ίδιο το πανεπιστήμιο που απένειμε τον τίτλο τον ανακαλεί δεν μπορώ να αντιληφθώ τον ρόλο των δικαστηρίων. Εκτός και αν τίθεται θέμα παραγραφής.

Ο Χατζημαρκάκης από το άλλο μέρος φέρεται να δήλωσε ότι θα ξαναγράψει την διατριβή, ως και αν το θέμα δεν είναι η λογοκλοπή, αλλά το εάν μπορεί να συγγράψει μια διδακτορική διατριβή.

Δυστυχώς, φαίνεται ότι οι κανόνες ακαδημαϊκής δεοντολογίας αγνούνταν από τους λογοκλόπους και όταν διέπρατταν το αδίκημα αλλά και όταν αυτό απεκαλύφθη.

13 comments:

  1. Anonymous3:21 am

    Αγαπητέ Κε Παναρετε.
    Ειμαι καθηγητής [Α] σε περιφερειακό ΑΕΙ. Εχω υποστει λογοκλοπή [προσφατα, το Δεκέμβριο του 2011] απο νεαρό συνάδελφο [Επικ. καθηγητή, στο πρωτο έτος διορισμου του] που εκανε cut and paste ολόκλήρη εργασία μου. Το ανακάλυψα οταν Βγήκε στα online και οταν εγινε η σχετική καταγγελία στον editor [ΙΕΕΕ] μετα απο 2 μήνες και αφου ειχε παραπεμφθει στην επιτροπή λογοκλοπης του ΙΕΕΕ ο νεαρός λογοκλόπος αποφάσισε να την αποσυρει.
    Σχεδιαάζω να καταθέσω [ παρα τις παρακλήσεις να μη το κανώ μιας και ειναι νεος και θα "μεγαλώσει"] ολα τα σχετικά στον Πρυτανή. Δεν ξερω αν εχει νοήμα να κανω Κοινοποιηση στο Υπουργείο.
    Κοιτω τα δυο κειμενα και πραγματικά ρωτω "ποσο ΒΛΑΞ μπορει να ειναι καποιος οταν κανει αντιγραφή σε εργασία?? " και μαλιστα πρωτοβάθμιου καθηγητή απο το ΙΔΙΟ Ιδρυμα/ΙΔΙΑ σχολή αλλά αλλο τμήμα??

    ReplyDelete
    Replies
    1. Anonymous12:24 pm

      κ. Πρωτοβάθμιε είναι τόσο τραβηγμένο αυτό που λέτε και ειδικά για περιοδικά του επιπέδου ΙΕΕΕ. Τι εννοώ:
      α) Το ότι ο επίκουρος (με θητεία) ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ και δεν τον πήρε "με τις πέτρες" το ΙΕΕΕ από μόνο του.
      β) Παρακλήσεις του τύπου "είναι νέος και θα μεγαλώσει"!!!! Εάν το τμήμα του ή το ίδρυμά σας είναι τέτοιου επιπέδου ...

      Επειδή - όπως ισχυρίζεστε - ο επίκουρος βρίσκεται στο πρώτο έτος διορισμού του, προέρχεται από περιφερειακό ΑΕΙ (Πανεπιστήμιο ή ΤΕΙ;) και δημοσιεύει σε ΙΕΕΕ είναι πολύ εύκολο να βρεθεί ποιος είναι, αλλά και ποιος είστε εσείς.

      Delete
    2. Anonymous12:45 am

      Καντε το !! Και ποιος σας ειπε οτι μετα απο την αποκαλύψη της λογοκλοπης το ΙΕΕΕ δεν τον πηρε με τις πετρες" ? Εξάλου οπως λέω "ειχε παραπεμφθει στην επιτροπή λογοκλοπης του ΙΕΕΕ". Εχω παντως την εντυπωση οτι η καχυποψία σας στεφετε περισσοτερο στο θυμα παρα στο θυτη....κια αυτο ειναι μια ενδιαφερουσα Ελληνική προσέγγιση. Ειναι Κριμα που δεν μπορω [ Anonymous?] να σας στειλω τα δύο κειμενα...να "χορτάσετε" λογοκλοπή.......
      over and out

      Delete
    3. Anonymous8:50 am

      Εφόσον κλείνετε το θέμα (over and out) δεν περιμένω απάντηση. Αναφορικά με την καχυποψία, είναι εύλογη από τη στιγμή που ο θύτης είνει επίκουρος με θητεία. Επαναλαμβάνω ότι θεωρώ αδιανόητο να υπάρχει τέτοιο δεοντολογικό ζήτημα και οι συνέπειες να μην είναι οδυνηρές για το λογοκλόπο, αν και ενθυμούμενος μία περίπτωση στη Θεσσαλία δεν υπήρξε καταλυτική τιμωρία.

      Για το ΙΕΕΕ (του οποίου τυγχάνει να είμαι associate editor σε δύο περιοδικά) η λογοκλοπή είναι εξαιρετικά σοβαρό ζήτημα, ακόμη και η αυτολογοκλοπή (self-plagiarism), οπότε φαντάζομαι ότι έκλεισαν οι αντίστοιχες επιστημονικές οδοί.

      Delete
  2. Anonymous3:34 am

    TO SKANDALO THS ARISTEIAS apo ti GGET SYNEXIZEI para to oti eponymoi [ opos eseis ke Panarete] DEN EKFRAZOYN APOPSH

    http://itia.ntua.gr/blog/piratria/

    http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=445314

    TI ALLO PREPEI NA GINEI GIA NA EJETASTEI H NOMIMOTHTA ALLA KAI TO DIAFANES TIS DIADIKASIAS.

    H 8ematiki epitropi 10 prepei na parapamf8ei gia SYSTASH SYMMORIAS

    ReplyDelete
    Replies
    1. Anonymous11:09 am

      O ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΕΤ ΤΙ ΚΑΝΕΙ? ΕΧΕΙ ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΟ ΡΟΛΟ?

      Delete
  3. Στην ουσία οι περιπτώσεις αυτές της λογοκλοπής αποκαλύπτουν το σχεδόν διακοσμητικό ρόλο των επιτροπών ελέγχου. Δηλαδή οι επιτροπές γιατί δεν εξέτασαν όταν έπρεπε τη διατριβή; Η μομφή και το ρεζιλίκι δεν είναι μόνο των λογοκλόπων, αλλά και των ελεγκτών καθηγητών που υποτίθεται ότι αυτός είναι ένας από τους ρόλους τους. Στην Ελλάδα όμως που έχουμε τόσα ακούσει, πότε θα δούμε να γίνονται σχετικές έρευνες;

    ReplyDelete
  4. Anonymous7:49 am

    Πολυτεχνείο Κρήτης πριν λίγα χρόνια, μεταπτυχιακή διατριβή Παύλου Κουλουριδάκη, κατά 99%+ αντιγραμμένη από βιβλίο. Μάλιστα η μεταπτυχιακή διατριβή είχε και τον ίδιο τίτλο με το βιβλίο και γράφοντας τον τίτλο στη μηχανή αναζήτησης, έβγαζε 2 αποτελέσματα ! Σε αντιπαράθεση βιβλίου και διατριβής, ήταν αντιγραμμένη εξώφυλλο με εξώφυλλο, ακόμα και τα "και" και τα σημεία στίξης!
    Το θέμα ήρθε στη συνέλευση του αρμόδιου Τμήματος, όπου όχι μόνο δεν τιμωρήθηκε ο εν λόγω κύριος (είχε ήδη αρχίσει διδακτορικό τότε) αλλά του επέτρεψαν να τη ξαναγράψει και να τη καταθέσει!!
    Το θέμα εν συνεχεία "πνίχτηκε" και ο κύριος αυτός έχει και μεταπτυχιακό και διδακτορικό τώρα...

    ReplyDelete
  5. Anonymous12:23 pm

    Μας λέτε κ. Πανάρετε για τις λογοκλοπές στο εξωτερικό. Οι λογοκλοπές που γίνονται στα ελληνικά πανεπιστήμια και περνάνε ατιμώρητες είναι αναρίθμητες. Εσείς το ξέρετε γιατί ως υπουργός δώσατε αγώνα για την αντιμετώπιση της λογοκλοπής, της οικογενειοκρατίας και όλων των στραβών που παρατηρούνται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
    Διαβάστε όμως το χθεσινό άρθρο του διαδόχου σας κ. Μπαμπινιώτη στο Βήμα (http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=454158). Ο τίτλος του (Μην πυροβολείτε τα πανεπιστήμια) περιγράφει την δική του οπτική για το θέμα. Ολα είναι καλά και οι πρυτάνεις είναι οι σωτήρες!

    Αποψή του, θα μου πείτε. Ελα όμως που συμβαίνει να είναι εξωκοινοβουλευτικός υπουργός. Αν διαβάσετε τα σχόλια που ακολουθούν το άρθρο, θα παρατηρήσετε ότι, από τα 67 σχόλια που έχουν μπει μέχρι τώρα, τα 62(!) είναι άκρως επικριτικά,ειρωνικά και απαξιωτικά τόσο για τις απόψεις του κ. Μπαμπινιώτη όσο και για τον ίδιο. Και το Βήμα είναι μια συντηρητική εφημερίδα που "αβαντάρει"επί δεκαετίες τον αρθογράφο της κ. Μπαμπινιώτη.

    Βλέπουμε λοιπόν ότι η κοινωνία έχει εκ διαμέτρου αντίθετη άποψη με τον υπουργό στο αντικείμενό του! Στον υπουργό που με την υπουργική του ιδιότητα υποστηρίζει την συντεχνία του και αγνοεί την κοινωνία!

    Τα πανεπιστήμια, δυστυχώς, δεν έχουν μέλλον. Ιδιαίτερα με τέτοιους υπουργούς και τέτοιους πρυτάνεις. Υπάρχει όμως και ένα γενικότερο θέμα. Αν αυτές είναι οι προσωπικότητες που θα απαρτίζουν μια ενδεχόμενη κυβέρνηση τεχνοκρατών, εκατό φορές καλύτερα να είναι υπουργός ένας πολιτικός που τουλάχιστον σέβεται τους πολίτες και τον φόρο που πληρώνουν για να έχουν πανεπιστήμια.

    Αλήθεια, τον κ. Μπαμπινιώτη ποιός τον διάλεξε;

    ReplyDelete
  6. Anonymous9:04 am

    Φαντάζομαι οι ίδιοι που επέλεξαν τον κ. Μπαμπινιώτη, επέλεξαν και τον κ. Τσαυτάρη για να κοσμήσει το ψηφοδέλτιο επικρατείας του ΠΑΣΟΚ.

    ReplyDelete
  7. Anonymous3:40 am

    Λυπάμαι αλλά θεωρώ οτι η εισαγωγή στο θέμα τείνει προς επιδερμικό βάθος. Π.χ. τι πρόβλημα ουσίας στην απονομή διδακτορικού μπορεί να υπάρχει εάν το υπόλοιπο 30 έως 50% της διατριβής δεν είναι αντιγραφή αλλά είναι πράγματι ένα πρωτότυπο επιστημονικό δημιούργημα του υποψήφιου διδάκτορα, όπως ενδεχομένως αποδεικνύεται από ένα αριθμό πρωτότυπων δημοσιεύσεων σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά υψηλού δείκτη απήχησης; Αν πάλι η διατριβή δεν περιείχε δημοσιεύσιμο περιεχόμενο, το Ίδρυμα ήξερε πολύ καλά τι έκανε, και το έκανε προφανώς έναντι ανταλλαγμάτων σε άλλο επίπεδο. Εξ' αντιθέτου, π.χ. πλήθος διδακτορικών έχουν δοθεί που βασίζονται σε μηχανική παραγωγή αριθμών (πειραματικών δεδομένων κλπ) από έτοιμες διατάξεις ή σε τεχνικές μελέτες με εφαρμογή γνωστών μεθόδων ή σε στατιστική αξιολόγηση με τα καθιερωμένα εργαλεία κλπ. Ποιά πρωτοτυπία έχουν αυτά; Η απάντηση είναι καμία και γι' αυτό δεν παράγουν γενικά δημοσιεύσιμα αποτελέσματα. Εξ' άλλου ναι μεν μία επιστημονική προσωπικότητα δεν μπορεί να σταθμισθεί ορθώς από τον αριθμό των δημοσιεύσεων μόνον αλλά δεν μπορεί κάποιος να είναι επιστημονική προσωπικότητα χωρίς καμία δημοσίευση! Άλλωστε - στην Ελλάδα ζούμε και όχι στο Stanford ή στο Cambridge - ποιός έχει εδώ συμφέρον και πραγματικά ενδιαφέρεται για την πρόσληψη "επιστημονικής προσωπικότητας"; Το μέλος ΔΕΠ που θέλουν γενικώς είναι αυτός που κάνει τα θελήματα, ο πιστός ψηφοφόρος, ο φίλος του φίλου, ο συγγενής του συγγενή με μία λέξη ο "δικός μας" (Όσο περισσότερο επιστημονικώς τενεκές είναι τόσο περισσότερο θα μείνει δικός μας, ανεβαίνοντας ταυτόχρονα τα ιεραρχικά σκαλιά)! Όλα τα άλλα αποτελούν προφάσεις εν αμαρτίες: πόσοι καθηγητές πρώτης βαθμίδας δεν είχαν (και μερικοί ακόμη δεν έχουν) καμία δική τους δημοσίευση όταν κατέλαβαν την πρώτη βαθμίδα; Έχω λοιπόν την αίσθηση οτι εστιάζουμε στον κώνωπα (λογοκλοπή, νεποτισμός κλπ) και αφήνουμε να διέρχονται οι κάμηλοι, δηλαδή τα λαμόγια που το πολιτικό σύστημα προώθησε και προωθεί στα ΑΕΙ, χάρη σε ασαφείς νόμους, ύποπτες αποφάσεις Δικαστηρίων και κυρίως με ανοχή στην παρανομία. Η ειρωνία είναι οτι αυτοί (οι εκλεκτοί των πολιτικών και των επαγγελματιών φοιτητών) είναι η συντριπτική πλειοψηφία εκείνων που εναντιώνονται στο νόμο "Διαμαντοπούλου"!

    ReplyDelete
    Replies
    1. Anonymous8:04 am

      Ο κώνωπας (λογοκλοπή, νεποτισμός) και τα λαμόγια που το πολιτικό σύστημα προώθησε και προωθεί, είναι δύο κλωστές του ίδιου πουλόβερ της διαφθοράς που πλέκεται δεκαετίες τώρα στα ΑΕΙ. Απ΄όπου κι αν τραβήξεις, στο ίδιο πράγμα καταλήγεις.

      Κι ο Αλ Καπόνε για φοροδιαφυγή πιάστηκε.

      Delete
  8. Anonymous2:48 am

    @ 8:04 ΑΜ, συμφωνώ ότι συχνά πρόκειται για το ίδιο 'πουλόβερ' της διαφθοράς. Όμως αυτό που καταλαβαίνω από την αρχή του σχολίου του 3:40 ΑΜ είναι ότι πρέπει να δούμε την εικόνα ολοκληρωμένα.
    σκεφτείτε το τυπικό ελληνικό σενάριο: έλληνας φοιτητής δανείζει σε κολλητό συμφοιτητή του την εισαγωγή/ανασκόπηση στην βιβλιογραφία. φοιτητές στον ίδιο τμήμα μηχανολογίας, τα αγγλικά/γερμανικά/ιταλικά/ουγρικά του δανειζόμενου ήταν χάλια και του δανειστή πολύ καλά. τα πειράματα όμως διαφορετικά και οι κατοπινές δημοσιεύσεις και πορείες τους επίσης. ο δανειζόμενος αντιγράφει μεγάλο μέρος ή και όλη την ανασκόπηση από τον δανειστή για τη μεταπτυχιακή ή διδακτορική του διατριβή. εαν σήμερα αυτός (ή και ο άλλος) διαπομπευθούν ως αντιγραφείς 22 χρόνια μετά, καθαιρεθούν από τις θέσεις τους κλπ.... κάτι δεν πάει καλά. ας μην ξεχνάμε επίσης ότι ευθύνη για την σωστή καθοδήγηση των φοιτητών έχουν οι επιβλέποντες - όμως αρκετά δυστυχώς ιδρύματα του εξωτερικού λειτούργησαν ή και λειτουργούν ακόμα ως 'εργοστάσια' παραγωγής αποφοίτων με ελάχιστο χρόνο επαφής μεταξύ φοιτητού-επιβλέποντος και στόχο την μεγιστοποίηση του ποσοστού αποφοίτων. σκεφτείτε επίσης πότε εισήχθησαν σχετικά μαθήματα 'ηθικής' στην έρευνα σε κάποια πανεπιστήμια και πότε σε άλλα (και πόσα ελληνικά ΑΕΙ έχουν κανονισμούς, δομές και υποστήριξη στην εκμάθηση συγγραφής;). το παραπάνω για μένα αθώο σενάριο απέχει έτη φωτός από την πρόσφατη περίπτωση αναπληρωτού του ΑΠΘ που εξελίχθηκε σε καθηγητή με διαπιστωμένη λογοκλοπή 4 (!!!) βιβλίων του (από τα οποία έβγαλε για πολλά χρόνια, πολλά λεφτά, και συνεχίζει). εκει υπάρχει πρόθεση εξαπάτησης και συστηματική απάτη. το αθώο σενάριο απέχει επίσης εξίσου από περιπτώσεις κατασκευής και παραποίησης δεδομένων ή και αντιγραφής ολόκληρων επιστημονικών άρθρων - ξεκάθαρος δόλος και βλάβη της επιστήμης. αναλόγως, το ότι υπάρχουν λίγο ως πολύ συγκεκριμένοι τρόποι να περιγράψει κανείς την μεθοδολογία σε ένα πείραμα και συχνά καταφεύγει στην αυτολογοκλοπή (γιατί όταν γράφει "η πλήρης μεθοδολογία παρουσιάζεται στο άρθρο ΧΥ 2005", ο κριτής γκρινιάζει και επιμένει σε διεξοδική περιγραφή, αυξάνοντας έτσι την πιθανότητα αυτολογοκλοπής) δεν αποτελεί για μένα ουσιαστικό πρόβλημα - το ουσιαστικό θέμα στην επιστημονική δημοσίευση είναι να υπάρχει πρωτότυπος συλλογισμός και νέα, αυθεντικά επιστημονικά δεδομένα.
    άρα δεν μπορούν να μπαίνουν όλα στο ίδιο σακί ή... το να υπάρχει ένα μικρό ελάττωμα στην ραφή (μικρής έκτασης ή άνευ ουσιαστικής σημασίας αντιγραφή στα πρώιμα χρόνια) δεν καθιστά ένα ολόκληρο ρούχο (το συνολικό έργο μιας ζωής) άχρηστο!

    ReplyDelete