Thursday, January 12, 2012

Μερικές Σκέψεις

Καλή χρονιά σε όλους! (για να αρχίσω με τα εύκολα).

Μετά από μεγάλο διάστημα αποχής από την δημόσια διατύπωση απόψεων, αποφάσισα να μοιραστώ μερικές σκέψεις για αυτά που συνέβησαν, αυτά που συμβαίνουν και αυτά που έρχονται.

Χρειάστηκα αυτό το διάστημα για να μπορέσω να δώ τα πράγματα νηφάλια, μακριά από την χιονοστοιβάδα των εξελίξεων στην χώρα μας.

Ακόμα και τώρα, το σκέφτηκα πολύ πριν το κάνω. Αναρωτήθηκα αν πράγματι είχα να προσθέσω κάτι σε όλα όσα λέγονται και γράφονται. Αποφάσισα να το προσπαθήσω μετά από τα μηνύματα ευχών που πήρα αυτές τις μέρες από πολλούς που στήριξαν την προσπάθεια που έκανα στην βραχεία περίοδο της υπουργικής μου θητείας. Μηνύματα που δεν είχαν μόνο ευχές.

Οσοι είχαν εμπλοκή σε κυβερνητικές θέσεις δεν μπορούν να πουν απλά ότι αποχωρούν. Ιδιαίτερα όταν δεν έχουν κανένα προσωπικό όφελος από την εμπλοκή αυτή, ούτε προσβλέπουν σε κάτι τέτοιο. Αντίθετα, έχουν υποχρέωση σε όσους πίστεψαν στις ίδιες αρχές και αξίες με τις οποίες πολιτεύτηκαν και, δικαιολογημένα, περιμένουν από αυτούς να τοποθετούνται. Θα το κάνω, αρχίζοντας με κάποια στοιχεία που αφορούν την δική μου εμπλοκή στα κοινά. Θα συνεχίσω σε επόμενη ανάρτηση με κάποιες γενικότερες σκέψεις και προτάσεις.

Οσοι με ήξεραν -αλλά και όσοι με γνώρισαν από την υπουργική μου θητεία- γνωρίζουν ότι δεν έχω πρόβλημα να λέω με παρρησία την γνώμη μου, τόσο δημόσια όσο και κατ’ ιδίαν (προσέγγιση που δεν συνάδει με την πολιτική πρακτική). Σήμερα, αρκετοί από εκείνους που μου αμφισβήτησαν αυτό το δικαίωμα (με επίκληση των κανόνων "πολιτικής ορθότητας"), έχουν αναγνωρίσει αυτό το δικαίωμα αλλά και την σημασία της έκφρασης των κυβερνητικών στελεχών μέσω ιστοσελίδων (και όχι μόνο μέσω των παραδοσιακών μμε).

Πολλοί, αν και διαφωνούσαν με κάποιες από τις πολιτικές που ακολούθησα, έδειξαν ενδιαφέρον για τον «ανορθόδοξο» τρόπο άσκησης πολιτικής. Για να θυμίσω μερικές από τις εκφάνσεις αυτού του τρόπου

-υπουργός με μπλογκ και διατύπωση πολιτικών απόψεων μέσω αυτού,

-διαφάνεια από την πρώτη μέρα της θητείας του με ανάρτηση όλων των αποφάσεων του στο διαδίκτυο (και όχι μόνο αυτών με οικονομικό αποτέλεσμα όπως έγινε μετά από 7 μήνες διακυβέρνησης με την "Διαύγεια" που μάλιστα χρειάστηκε νόμο (!) για να εφαρμοστεί),

-ανοικτή πρόσκληση για την επιλογή συνεργατών, και επιλογή τους μέσω αυτής,

-εμπλοκή στο αμφισβητηθέν και υπονομευθέν από την αρχή opengov (για το οποίο ελπίζω να επανέλθω σε μελλοντική ανάρτηση),

-προσπάθεια για οριστική επίλυση μείζονων κοινωνικών προβλημάτων όπως τα επαγγελματικά δικαιώματα (προβλημάτων που κάνουν "τζιζ" για τους επαγγελματίες της πολιτικής γιατί τους φέρνουν σε αντίθεση με ισχυρές ομάδες και πρόσωπα),

-αμφισβήτηση του παραδοσιακού τρόπου "σχέσεων" και "συνεργασίας" των πολιτικών με τα μμε,

-πλήρες διαζύγιο με οποιαδήποτε μορφή "πολιτικής εξυπηρέτησης" (το λένε και ρουσφέτι στην καθομιλουμένη).

-Υπουργός χωρίς αστυνομικούς ασφαλείας, χωρίς διευθυντή πολιτικού γραφείου και χωρίς "έμπιστους" μετακλητούς υπαλλήλους προερχόμενους από προσωπικές γνωριμίες.

Τα παραπάνω αποτελούν γεγονότα και όχι αποτίμηση ενεργειών και πολιτικών. Η αποτίμηση είναι υποκειμενική και πάντα περιέχει θετικά και αρνητικά στοιχεία. Ούτε ο χρόνος ούτε το κλίμα προσφέρονται για καταγραφή των θετικών πλευρών μιας αποτίμησης. Απαριθμώ μερικά από τα αρνητικά.

-Δεν μπόρεσα να ολοκληρώσω την οριστική επίλυση του προβλήματος των επαγγελματικών δικαιωμάτων με την δημιουργία ενιαίων επαγγελματικών φορέων. Αυτό δεν οφείλεται στις συντεχνιακές αντιδράσεις, τις οποίες και αγνόησα. Οφείλεται στην δυσκολία του εγχειρήματος. Το ότι το πρόβλημα δεν είχε λυθεί επί 30 χρόνια δεν μπορεί να αποτελέσει δικαιολογία.

-Δεν κατάφερα να αλλάξω σημαντικά την κατάσταση στα πανεπιστήμια (κυρίως) και στα ΤΕΙ (δευτερευόντως). Και πάλι, αυτό δεν οφείλεται στις αντιδράσεις. Νομίζω ότι έπρεπε να προχωρήσουμε σε ριζικότερες αλλαγές και με ταχύτερο ρυθμό. Οι διεθνείς οργανισμοί υποστηρίζουν ότι οι μεταρυθμίσεις στα πανεπιστήμια απαιτούν 20 χρόνια. Εμείς δεν είχαμε στην διάθεσή μας παραπάνω από δύο. Δεν έπεισα όμως γι’ αυτό εκείνους που έπρεπε.

- Οι αλλαγές στην υποβολή και την αξιολόγηση των ερευνητικών προγραμμάτων δεν ήταν επαρκείς. Επρεπε να είχα προχωρήσει και σε αλλαγές του σχεδιασμού των ερευνητικών προτεραιοτήτων. Το ότι ήταν δύσκολο γιατί δεν υπήρχε καμιά υποδομή, και πάλι δεν μπορεί να αποτελέσει δικαιολογία.

-Δεν ολοκλήρωσα τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν στις εισαγωγικές εξετάσεις. Οι αλλαγές στις μετεγγραφές, όσο δύσκολες και αν ήταν πολιτικά και όσο καλές για τα ιδρύματα, δεν επαρκούν. Είναι βέβαια χρήσιμες για την διασφάλιση της κοινωνικής δικαιοσύνης, αλλά δεν λύνουν το πρόβλημα των νέων παιδιών με το άγχος που δημιουργούν και το κόστος που προκαλούν στις οικογένειές τους.

Γενικά, λόγω της πολιτικής παράδοσης στον χρόνο παραμονής στο υπουργείο παιδείας, αλλά και των έκτακτων συνθηκών της χώρας, ο σχεδιασμός μου έπρεπε να έχει ορίζοντα 1.5 έτους. Τα δύσκολα θέματα που άνοιξα χρειάζονταν περισσότερο χρόνο ή μεγαλύτερη αποφασιστικότητα (όχι μόνο δική μου).

Οπωσδήποτε το θέμα αυτό χρειάζεται περισσότερη συζήτηση - όχι μόνο για μια πληρέστερη καταγραφή, αλλά και προκειμένου να αναλυθούν οι λόγοι που εμπόδισαν την υλοποίηση των αναγκαίων πολιτικών.

Θα επανέλθω με κάποιες σκέψεις σε γενικότερα θέματα.

6 comments:

  1. θα ήθελα να ακούσω μερικές ακόμα σκέψεις. Θα τονίσω κυρίως το έργο σας στην προσπάθεια διαφάνειας. Ένα έργο που εγκαταλείφθηκε όταν η οικονομική πολιτική επικράτησε όλων των άλλων δεσμεύσεων (παρά τα όποια κενά είχε). Η εμπιστοσύνη όμως δεν κερδίζεται μόνο με τη διαφάνεια.

    Έχετε το ευτύχημα να μη προλάβατε να χρεωθείτε αυτό που σήμερα χρεώνονται πρώην και νυν πολιτικοί. Μείνατε μακριά από την ακολουθύμενη πολιτική μετά τον ανασχηματισμό και αυτό το κρίνω ως αρνητικό. Θα έπρεπε να μιλάτε, όπως ακριβώς γράφατε και νωρίτερα. Μην ξεχνάτε ότι μιλάμε για ένα κόμμα που εκ των υστέρων φαίνεται να έκλεψε την εμπιστοσύνη του λαού με άλλες υποσχέσεις, ένα κόμμα που καταρρέει. Μερικές φορές η σιωπή είναι κακή. Και θα μου επιτρέψετε να το χρεώσω τούτο και σε εσάς και σε όσους σιώπησαν.

    θα μείνω εδώ μόνο, μια και δε θα ήθελα να συνεχίσω για τις μεταρρυθμίσεις της παιδείας που κληροδοτήσατε στη Διαμαντοπούλου για το παίζει μεγάλη μεταρρυθμίστρια μαζί με τους δύο της ΠΑΣΟΚικής τρόϊκας... Μεταρρυθμίσεις που τελικά μάλλον οδηγούν την ελληνική εκπαίδευση στην προχουντική εποχή...

    ReplyDelete
  2. Μετά τον ανασχηματισμό σχολίασα, νομίζω, αυτά που έπρεπε τόσο για τον ανασχηματισμό όσο και για την παιδεία.

    Η "σιωπή"μετά είχε πολύ βαθύτερες αιτίες. Εξ άλλου, η κριτική εκ των υστέρων, ακόμα και σε πράγματα για τα οποία είχα διατυπώσει και δημόσια και γραπτά αποκλίνουσες απόψεις, δεν μου πηγαίνει. Και εγώ προβληματίζομαι. Παρακολουθώ, ακούω, διαβάζω και συζητώ με ειδικούς και μη.

    Η δημόσια συζήτηση όμως στην χώρα μας αυτή την εποχή γίνεται με όρους που δεν συμβάλλουν στην καλύτερη κατανόηση των προβλημάτων (και στην ενδεχόμενη επίλυσή τους).

    Σε κάθε περίπτωση, το δοκιμάζω τώρα. Να δούμε αν συνεισφέρει σε κάτι.

    ReplyDelete
  3. Anonymous4:02 am

    Bλ. και εδώ:

    http://www.gurforum.org/2012/01/06/%ce%b7-%cf%85%cf%80%ce%bf%cf%87%cf%81%ce%ad%cf%89%cf%83%ce%b7-%ce%b5%cf%86%ce%b1%cf%81%ce%bc%ce%bf%ce%b3%ce%ae%cf%82-%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%bd%cf%8c%ce%bc%cf%89%ce%bd-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%b7/comment-page-1/#comment-102258

    ReplyDelete
  4. Μετά τον ανασχηματισμό όντως σχολιάσατε. Βέβαια, όταν σχολιάζατε νωρίτερα, αμέσως όλοι οι δημοσιογράφοι ανακάλυπταν διαφωνίες κλπ. Δεν έχει σημασία. Οι απόψεις ενός ακαδημαϊκού με τόση πολιτική "προϋπηρεσία" έχει πάντα τη δική της ιδιαίτερη βαρύτητα.

    ReplyDelete
  5. Anonymous1:14 pm

    Κύριε Πανάρετε, για τα επαγγελματικά δικαιώματα των μηχανικών τε, τι να περιμένουμε; Θα έρθει η λύση του προβλήματος;

    ReplyDelete
  6. Anonymous7:05 am

    Μετά από τις διαρροές στον τύπο (βλ. ΒΗΜΑ Κυριακής) περί τροπολογιών που σκοπό να εκτονώσουν την αντιπαλότητα της Υπουργού με τους πρυτάνεις, προφανώς ενόψει εκλογών..., δεν νομίζετε ότι θα ήταν καλύτερο να ακυρωθεί ο νέος νόμος για τα ΑΕΙ και να επανέλθουμε στο νόμο Γιαννάκου?

    Ούτως ή άλλως τίποτε ουσιαστικά δεν θα μείνει όρθιο απ΄όσα οραματιστήκαμε πολλοί και στη θέση του νέου νόμου θα μας αφήσει η παρούσα ηγεσία του ΥπΠαιδείας θα απομείνει ένα έκτρωμα που τους μόνους που θα πλήττει θα είναι οι μη διαπλεκόμενοι, αυτοί που δεν πουλάνε τα ιδανικά τους για την παιδεία, ούτε διακηρύσσουν ότι είναι πρόθυμοι να συνεργασθούν ακόμα και με ... το διάβολο για να επιτύχουν ευρείες συνάινέσεις.

    Το μόνο που δεν χρειάζεται η Ελληνική Παιδεία και η Ανώτατη Εκπαίδευση είναι οι συμμαχίες με ... το διάβολο.

    ReplyDelete